| 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
ASKİ Bünyesinde görevli vidanjörlerin görevlendirildikleri bölgelerde vidanjör ve kanal açma hizmeti için gidilen mahallerde kaç defa atıksu çekim işlemi yapıldığına ilişkin bir takip sisteminin olmadığı bu durumun suistimallere yol açacağı değerlendirilmiştir. 2560 sayılı İSKİ Kanunu’nun 2’nci maddesi ile bölge içindeki su kaynaklarının, deniz, göl, akarsu kıyılarının ve yeraltı sularının kullanılmış sularla ve endüstri artıkları ile kirletilmesini önlemek, bu konuda her türlü teknik, idari ve hukuki tedbiri almak görevi ve yetkisi ASKİ Genel müdürlüğüne verilmiştir. Bu amaçla Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Tarifeler ve Abone Hizmetleri Yönetmeliği’nin 14’üncü maddesine dayanılarak vidanjör ücreti belirlenmiş ve vidanjör hizmeti talep edenlerden bu ücretlerin tahsil edilmesi yoluna gidilmiştir. Ancak özellikle merkez civarında yapılan vidanjör hizmetlerine ilişkin tahsilatların vidanjör hizmetini yerine getiren görevli personel tarafından elle makbuz düzenleme yoluyla yapıldığı görülmüştür. Söz konusu hizmetlerle ilgili 2019 yılında 30.163 adet makbuz elle düzenlenmiş toplam 4.004.005,10 TL tahsilat, 2020 yılında 37.402 adet makbuz elle düzenlenmiş toplam 5.098.036,83 TL tahsilat, 2021 yılında 38.058 adet makbuz elle düzenlenmiş toplam 5.865.876,97 TL tahsilat gerçekleştirilmiştir. Elle makbuz düzenlenmesi ve tahsilat yapılması durumunun; 1- Yapılan işlem karşılığında vidanjör hizmeti alan kişiye sahte makbuz düzenlemek suretiyle sahte makbuz verilmesi, 2- Vidanjör ile 5 defa çekim yapılması fakat 2 defa çekim yapılmış gibi makbuz düzenlenmesi ve kalan 3 çekim için makbuz verilmeden daha düşük ücret alınarak hizmet alan kişiyle anlaşma yoluna gidilmesi, 3- Ücretlerin küsüratlı olması sebebiyle hizmetin tam karşılığının bedeli elden alınamayabileceği veya görevli personelin para üstünü cebinden vermek zorunda kalabileceği, 4- Görevlinin tüm işlemleri yasalara uygun yaptığı bir durumda dahi tahsilatların görevlice kurum veznesine getirilinceye kadarki süreçte paranın çalınması vs. gibi istenmeyen beklenmeyen durumların ortaya çıkması, Senaryolarına sebebiyet verebileceği esas alınarak bu gibi hizmetlere ilişkin yapılan her çekim için ASKİ bünyesinde merkeze otomatik bildirimlerin, aynı zamanda ASKİ su abonesi olan hizmetten yararlanan bu kişilerin su faturalarına otomatik yansıtmanın yapılacağı veya başka türlü bir bilgi işlem tanımlamasının yapılmasında fayda bulunmaktadır. Kamu idaresince vidanjör hizmetinin otomasyon iş ve işlemleri 2. kademe saha test aşamasına Nisan 2022 döneminde geçildiği, proje paydaşları olan Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ve Bölge Su Kanal İşletme Dairesi Başkanlıklarının katkıları ile sistemin, kısa süre içinde tamamlanmasının öngörüldüğü belirtilerek söz konusu sorunun giderilmesi için çalışmaların yapıldığı görülmüştür. Sonuç olarak, 5018 sayılı Kanun’un “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinin her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olacağı ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorunda olduğu kuralı dikkate alınarak yukarıda belirtilen senaryoların gerçekleşmemesi için elle makbuz düzenlenen tüm hizmetlerle ilgili sistemsel çözümler üretilerek tedbir alınmasıyla ilgili çalışmaların hızlandırılması gerekmektedir. |
