1. Kararın Künyesi
- Kamu İdaresi Türü: Yükseköğretim Kurumları
- Yılı: 2017
- Dairesi: 2
- Karar No: 44548
- İlam No: 51163
- Tutanak Tarihi: 09.03.2022
- Konusu: İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar
- Uyuşmazlık Konusu: Yapım işinde, yüklenicinin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim borçlarının kesin teminat mektubunun süresi uzatılmadan üniversite bütçesinden ödenmesi nedeniyle oluşan kamu zararı.
2. Uyuşmazlık ve Tarafların Görüşleri
a) Temyiz Kurulu Kararı ve Tazmin Hükmü
- … Şti. tarafından yüklenilen bir yapım işinde, yüklenicinin SGK borçlarının ödenmesi gerekirken kesin teminat mektubu süresinin uzatılmaması nedeniyle üniversitenin kendi bütçesinden ödeme yapılmıştır.
- Bu durumun kamu zararına yol açtığı gerekçesiyle, Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmuş ve tazmin kararı verilmiştir.
b) Karar Düzeltme Talepleri
Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi’nin Savunmaları:
- Sorumluluğun yalnızca kendilerine yüklenmesinin hakkaniyete aykırı olduğu belirtilmiştir.
- Sürecin hatalı başladığı, ihale birimi, kontrol görevlileri ve şube müdürlüğünün sorumluluklarının göz ardı edildiği ileri sürülmüştür.
- Teminat mektubunun süresinin belirlenmesi ve uzatılmaması sürecinde diğer ilgililerin de rolü olduğu vurgulanmıştır.
- Gerçekleştirme görevlisinin ihale yetkilisi veya harcama yetkilisi olmadığı ve teminat süresinin uzatımı konusunda yetkisinin bulunmadığı ifade edilmiştir.
- Acze düşen bir yükleniciden kesin teminat mektubunun uzatılmasının fiilen mümkün olup olmadığının değerlendirilmediği savunulmuştur.
Başsavcılık Mütalaası:
- Kesin teminat süresinin, işin bitiş tarihini de kapsayacak şekilde belirlenmesi gerektiği vurgulanmıştır.
- Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi’nin göreve başlama tarihlerinin sözleşme tarihinden sonra olduğu dikkate alınarak, sorumluluklarının bulunmadığına karar verilmesi gerektiği değerlendirilmiştir.
- Asıl sorumluların, ihale sürecinde görev alan idare personeli olduğu belirtilmiştir.
3. Mahkeme Kararı ve Gerekçesi
- Temyiz Kurulu’nun 28.04.2021 tarih ve 49567 sayılı kararı bozulmuş, kararın düzeltilmesine hükmedilmiştir.
- Sorumlulukların yeniden belirlenmesi için dosya ilgili daireye gönderilmiştir.
- Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi’nin, ihale sürecinde doğrudan yetkili olmaması ve teminat süresinin belirlenmesi aşamasına dahil edilmemesi nedeniyle sorumlu tutulamayacağı kanaatine varılmıştır.
- Sorumluluğun, sözleşmenin imzalanması sürecinde görevli olan diğer idari personelde olduğu tespit edilmiştir.
4. Kararın Önemi ve Kurumlar İçin Çıkarımlar
- Kesin teminat mektuplarının süresi, işin bitiş süresi ve yüklenicinin yükümlülükleri dikkate alınarak belirlenmelidir.
- İhale süreçlerinde teminatların süresi ve kullanımına ilişkin sorumluluklar açık bir şekilde belirlenmeli ve bu süreçte görev alan tüm personelin sorumlulukları dikkatle incelenmelidir.
- Yüklenicinin ödeme sıkıntısı yaşadığı durumlarda, kamu zararını önlemek adına erken önlem alınmalı ve fesih süreci zamanında işletilmelidir.
- Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Görevlisi gibi kişilerin sorumlulukları belirlenirken, sözleşme ve ihale süreçlerindeki yetkileri göz önüne alınmalıdır.
- Kurumlar, benzer durumlarla karşılaşmamak için ihale süreçlerini sıkı denetlemeli ve gerekli uyarıları zamanında yapmalıdır.
Bu karar, özellikle ihale süreçlerinde sorumlulukların doğru tespit edilmesi ve kamu zararının önlenmesi açısından önemli bir emsal teşkil etmektedir.
