"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: Kamu İhale Kurulu, başvuru sahibinin gıda mühendisleri için belirlenen ücretin, Gıda Mühendisleri Odası tarafından belirlenen asgari ücretin altında olduğu iddiasını değerlendirmiştir. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun ilgili maddeleri gereğince, gıda mühendislerinin istihdamının zorunlu olduğu ve bu personelin asgari ücretin altında çalıştırılamayacağı belirtilmiştir. Ancak, Kurul, ihale dokümanında belirtilen ücretin, yürürlükteki asgari ücretin altında bir belirleme yapılmadığını ve bu durumun isteklilerin tekliflerini hazırlamalarına engel teşkil etmediğini tespit etmiştir. Dolayısıyla, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamış ve yaklaşık maliyetin hatalı belirlendiği yönündeki iddiası da, ihale tarihinde teklif fiyatları ile birlikte açıklanacağı gerekçesiyle uygun bulunmamıştır. Sonuç olarak, başvuru sahibinin tüm iddiaları reddedilmiştir.

(KİK)

Karar no2025/UH.II-123
Karar tarihi08.01.2025
Toplantı No2025/002
Gündem No38

BAŞVURU SAHİBİ:

Aras Üretim Destek Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1413319 İhale Kayıt Numaralı “2025 Yılı Malzeme Dâhil Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığıtarafından 22.11.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2025 Yılı Malzeme Dâhil Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Aras Üretim Destek Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi‘nin 18.11.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.11.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 29.11.2024 tarih ve 172334 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.11.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2024/1539 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı tarafından 2024/1413319 İhale Kayıt Numaralı “2025 Yılı Malzeme Dâhil Yemek Hizmeti Alımı” ihalesinin 22.11.2024 tarihinde yapıldığı, söz konusu ihaleye ilişkin Teknik Şartname’nin Liste A-İdarede çalıştırılacak personel listesi başlıklı bölümde, sorumlu yönetici-gıda mühendisinin brüt ücretin %100 fazlası ile çalıştırılacağının düzenlendiği, Gıda Mühendisleri Odası ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile yapılan protokol gereği, gıda mühendislerinin, Gıda Mühendisleri Odası tarafından belirlenen asgari ücretin altında çalıştırılmasının mümkün olmadığı, idarece belirlenen gıda mühendisi ve sorumlu yönetici maaş oranı (%100) Gıda Mühendisleri Odası’nın belirlemiş olduğu asgari ücretin altında olduğu, zira 01 Temmuz 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, çalıştırılması/ istihdamı zorunlu personelin alabileceği en az ücret tutarının aylık net 53.000,00 TL (Elli Üç Bin Türk Lirası) olarak belirlendiği, gıda mühendislerinin söz konusu ihaleye konu işte istihdamının zorunlu olduğu ve çalıştırılmalarının 5996 Sayılı Kanun’la belirlendiği, Gıda Mühendisleri Odası ve Sosyal Güvenlik Kurumu ile yapılan protokol gereği tüm yurt genelinde gıda mühendislerinin belirlenen asgari ücretin altında ücret ile çalıştırılamadığı, aksine bir uygulamanın Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kontrol edildiği ve cezai müeyyide uygulandığı,

Her ne kadar idare tarafından belirlenen gıda mühendisi ve sorumlu yönetici maaşı asgari ücretin %100 fazlası olsa da, belirlenen bu ücret ile ilgili personelin istihdamının mümkün olmadığı, idarenin bu ücret üzerinden yaklaşık maliyet hesapladığı düşünüldüğünde, hesaplanan yaklaşık maliyetin hatalı olduğu, gerçeği yansıtmadığı ve hayatın olağan akışına uymadığı, hatalı hesaplanan yaklaşık maliyet ile ihalenin de sağlıklı sonuçlandırılması mümkün olmadığı, ihale tarihi itibariyle Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden gıda mühendisi (%100) için işçilik hesaplaması yapıldığında, brüt ücretin 40.005,00 TL olarak hesaplandığı, Gıda Mühendisleri Odası tarafından belirlenen aylık net 53.000,00 TL ücretin, brüt olarak hesaplanması durumunda ise, ödenecek brüt ücretin 70.355,71 TL olduğunun görüleceği,

2)İdare tarafından tanzim edilen İdari Şartname’nin 46.1’inci maddesi ve Sözleşme Tasarısı’nın 14.1’inci maddelerinde, ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtildiği, ancak endeks ve kat sayı tablosuna yer verilmediği,

İdare tarafından tanzim edilen Teknik Şartname’nin “Hizmetin Tanımı” başlıklı 1’inci maddesinde yemekhanelerin kampüs içerisinde on ayrı yerde olduğunun düzenlendiği, üretilen yemeklerin araçlar ile taşınarak servis edileceği, ancak İdari Şartname’nin 46.1’inci maddesi ve Sözleşme Tasarısı’nın 14.1’inci maddelerinde düzenlenen Fiyat Farkı maddelerinde endeks ve kat sayı tablosu bulunmadığından ve b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı) belirtilmediğinden sözleşmenin ifası sırasında teklifin önemli bileşeni olan ve ciddi maliyet kalemi olmasına rağmen akaryakıt girdisine ilişkin fiyat farkı hesaplanamayacağı ve yüklenici firmaya ödenemeyeceği,

18 Mayıs 2024 tarih ve 32550 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak 15 Haziran 2024 tarihinde yürürlüğe giren Kamu İhale Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 40’ncı maddesinde fiyat farkı hesaplanması öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında gösterilmesi gerektiğinin belirtildiği, İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde ve Sözleme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde yapılan “Fiyat Farkı” düzenlemelerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 81’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği,

3) İdare tarafından tanzim edilen İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinin b) fıkrasında; “Yüklenici, sözleşme kapsamında idarede çalıştırdığı işçilere ilişkin bu hizmetin sunulmasında çalıştırılacak personele26 (yirmi altı) gün üzerinden olmak üzere günlük brüt 80,00-TL yemek, 40,00-TL’de yol giderini bordrosunda göstermek koşuluyla ödeyecektir.” düzenlemesinin yapıldığı, ilgili düzenlemeye göre personellerin haftanın altı günü, iş günü olmayan Cumartesi günleri dahil çalışacağının anlaşıldığı, oysa Teknik Şartname’nin 2.1’inci maddesinde; “…02/01/2025 – 31/12/2025 tarihleri arasında toplam 250 (ikiyüzelli) iş günü esas alınarak, öğrenci ve personele tek çeşit ana yemek olmak üzere 4 (dört) çeşit yemek hizmeti sunulması işidir.” düzenlemesinin yapıldığı, sadece iş günü (aylık 22 gün) üzerinden çalışma yapılacağı belirtilmiş olmasına rağmen, personele ödenecek yemek ve yol bedeli aylık 26 gün üzerinden verileceğinin belirtildiği, ihale dokümanında bulunan bu çelişkili ifadelerin teklif vermeyi imkansız hale getirdiği gibi, doğrudan kamu zararına da sebep olduğu,

4) Teknik Şartname’nin “Hazırlama, Pişirme ve Dağıtım” başlıklı 4.1’inci maddesinin b) fıkrasında, “Rize sınırları içerisinde kiralama yoluyla edindiği mutfakta (en az yemek hizmet süresi ile sınırlı noter onaylı kira sözleşmesi kapsamında) gerçekleştirecektir. Noter onaylı mutfak kira sözleşmesinin işe başlama tarihinden 15 gün önce idareye ibrazı zorunlu olup, ibraz edilmediği takdirde yüklenicinin bu işle ilgili geçici veya kesin teminatının tamamı gelir kaydedilecek, kamu ihale ve sair mevzuat hükümleri çerçevesinde işlem tesis edilecektir. Bundan dolayı yüklenici hiçbir hak iddiasında bulunamaz.” düzenlemesinin yapıldığı, ancak sözleşmenin feshine neden olabilecek “Ağır Aykırılık” hali olmasına rağmen, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinde bu hükme yer verilmediği, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1’inci maddesinde “İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29’uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1’inci madde kapsamında değerlendirilir.” hükmünün bulunduğu, Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda belirtilen 16.1’inci maddesinin Teknik Şartname’nin “Hazırlama, Pişirme ve Dağıtım” başlıklı 4.1’inci maddesinin b) fıkrasında belirtilen hükmü işlevsiz hale getirdiği, Teknik Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nın ilgili maddelerindeki çelişkili hükümlerin hizmetin ifasını kısmen ve/veya tamamen engelleyecek nitelikte olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun “Sorumluluklar” başlıklı 22’nci maddesinde ” (1) Gıda, gıda ile temas eden madde ve malzeme ve yem ile ilgili faaliyet gösteren işletmeciler, kendi faaliyet alanının her aşamasında bu Kanunda belirtilen şartları sağlamak ve bunu doğrulamakla yükümlüdür.

(7) Ek-1’de belirlenen gıda ve yem işletmeleri, işin nevine göre, konu ile ilgili lisans eğitimi almış en az bir personel çalıştırmak zorundadır. Bilimsel gelişmeler ve günün koşullarına göre, Ek-1’de Bakanlıkça değişiklik yapılabilir. Bu değişiklikler Bakanlıkça çıkarılacak bir tebliğ ile ilan edilir.” hükmü,

Aynı Kanun’un ekinde yer alan Ek-1 listesi altında “GIDA VE YEM İŞLETMELERİNDEN ÜRETİMİN NEVİNE GÖRE PERSONEL ÇALIŞTIRMAK ZORUNDA OLAN İŞLETMELER VE BU İŞLETMELERDE ÇALIŞABİLECEK MESLEK MENSUPLARI

A. Gıda Üreten İşyerleri

İşletmeler

Meslek Unvanları

Hazır yemek, tabldot yemek ve meze üreten işyerleri

Gıda mühendisi, ziraat mühendisi (gıda ve süt bölümü), kimya mühendisi, kimyager, diyetisten, ev ekonomisi yüksek okulu beslenme bölümü, veteriner hekim

” düzenlemesi bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 2025 yılı malzeme dâhil yemek hizmeti alımı işidir.

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

330.000 (üç yüz otuz bin öğün)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer:

1-Zihni Derin Yerleşkesi (Merkez)
2-Tıp Fakültesi (Merkez)
3-Diş Hekimliği Fakültesi (Merkez)
4-Sağlık Bilimleri Fakültesi (Güneysu) Merkeze 15 km.*
5-Eğitim Fakültesi (Çayeli) Merkeze 19 km.
6-Turgut Kıran Denizcilik Fakültesi (Derepazarı) Merkeze 9 km.
7-Teknik Bilimler MYO (Merkez)
8-Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon YO (Güneysu) Merkeze 15 km.
9-Ziraat Fakültesi (Merkeze 38 km. mesafede.)
10-Ardeşen Turizm Fakültesi (Merkeze 50 km.)
11-Fındıklı Uygulamalı Bilimler YO (Merkeze 63 km.)

Sağlık Bilimleri Fakültesi Merkez İlçe İslampaşa Mahallesinde yapımı devam eden yeni hizmet binasına taşınacak olup, taşınma tarihinden itibaren burada hizmet verilecektir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

a) İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi (KDV hariç), resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım, elektrik, su, kamu ihale kurumuna ödenmesi gereken yasal meblağlar, sözleşme giderleri, nakliye masrafları, temizlik malzeme giderleri, her türlü sigorta giderleri, personel giderleri (maaş, sgk primleri, kıdem ve ihbar tazminatının kendi dönemini kapsayan kısmı, kıyafet giderleri) ile hizmet sürecinde yaptırılacak analiz giderleri, mutfak-yemekhane ilaçlama giderleri, yemek yapımında kullanılacakmalzeme giderleri, mutfak ve yemekhane malzemesi temini giderleri, yemek taşıma, personel eğitim giderleri ile hizmetin teknik ve idari şartnameye uygun yürütülmesinde yapılacak tüm masraflar teklif fiyata dâhildir.

b) Yüklenici, sözleşme kapsamında idarede çalıştırdığı işçilere ilişkin bu hizmetin sunulmasında çalıştırılacak personele 26 (yirmi altı) gün üzerinden olmak üzere günlük brüt 80,00-TL yemek, 40,00-TL’de yol giderini bordrosunda göstermek koşuluyla ödeyecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

%2,25’dir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Hizmetin Tanımı” başlıklı 1’inci maddesinde “T.C. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı aşağıdaki tabloda belirtilen yemekhanelerde taşımalı olarak yemeğin malzeme dâhil hazırlanması, dağıtımı ve sonrası hizmetlerin tamamıdır. Eğitim-öğretimin devam ettiği dönemlerde tüm yemekhanelerde öğle, II. Öğretim için sadece Zihni Derin yerleşkesinde akşam yemeği verilecektir.

YEMEKHANELER

330.000

1- Zihni Derin Yerleşkesi (Merkez)

2- Tıp Fakültesi (Merkez)

3- Diş Hekimliği Fakültesi (Merkez)

4- Sağlık Bilimleri Fakültesi (Güneysu) Merkeze 15 km.

5- Eğitim Fakültesi (Çayeli) Merkeze 19 km.

6- Turgut Kıran Denizcilik Fakültesi (Derepazarı) Merkeze 9 km

7- Teknik Bilimler MYO (Merkez)

8- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon YO (Güneysu ) Merkeze 15 km.

9- Ziraat Fakültesi (Merkeze 38 km mesafede)

10- Ardeşen Turizm Fakültesi (Merkeze 50 km.)

11- Fındıklı Uygulamalı Bilimler YO (Merkeze 63 km.)

TOPLAM ÖĞÜN

330.000

Sağlık Bilimleri Fakültesi Merkez İlçe İslampaşa Mahallesinde yapımı devam eden yeni hizmet binasına taşınacak olup, taşınma tarihinden itibaren burada hizmet verecektir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Hizmetin Konusu ve Takvim” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.Yukarıda belirtilen yemekhanelerde; 02.01.2025-31.12.2025 tarihleri arasında toplam 250 (ikiyüzelli) iş günü esas alınarak, öğrenci ve personele tek çeşit ana yemek olmak üzere 4 (dört) çeşit yemek hizmeti sunulması işidir.

2.2. Yaz döneminde, 01.07.2025- 30.09.2025 (65 işi günü) tarihleri arasında sadece Zihni Derin Yerleşkesi yemekhanesinde hizmet sunulacaktır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Liste A- İdarede Çalıştırılacak Personel Listesi” başlığı altında “A-1) Eğitim-Öğretimin Devam Ettiği Dönem (02.01.2025-30.08.2025, 01.10.2025-31.12.2025)

Birimler/Yemekhaneler

Personel ve Nitelikleri

Tam zamanlı

Zihni Derin Yerleşkesi (Merkez)

Yardımcı personel

11

Tıp Fakültesi (Merkez)

2

Diş Hekimliği Fakültesi (Merkez)

2

Sağlık Bilimleri Fakültesi

2

Eğitim Fakültesi

2

Turgut Kıran Denizcilik Fakültesi

1

Teknik Bilimler MYO (Merkez)

2

Güneysu Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon YO.

1

Fındıklı Uygulamalı Bilimler YO.

1

Ardeşen Turizm Fakültesi

1

Ziraat Fakültesi

1

Sorumlu Yönetici

Gıda Mühendisi

1

Ulaşım ve taşıma hizmetleri

Şoför

2

A-2 EĞİTİM- ÖĞRETİMİN DEVAM ETMEDİĞİ DÖNEM (01.07.2025-30.09.2025)

BİRİMLER/ YEMEKHANELER

PERSONEL VE NİTELİKLERİ

TAM ZAMANLI

TOPLAM

Zihni Derin Yerleşkesi

Yardımcı personel

2

4

Şoför

1

Gıda Mühendisi

1

Yüklenici tarafından çalıştırılacak personele ödenecek ücretler aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Unvanı

Artırım oranı

Gıda Mühendisi

Brüt asgari ücretin % 100 fazlası

Şoför

Brüt asgari ücret

Yardımcı personel

Brüt asgari ücret

düzenlemesi bulunmaktadır.

Söz konusu ihalede teklif birim fiyat cetveli aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ[i]

İhale kayıt numarası: 2024/1413319

A

B

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması

Miktarı

Teklif Edilen Birim Fiyat

Tutarı

Birimi

İşçi sayısı

Ay/gün/saat

1

Gıda Mühendisi(Brüt asgari ücretin %100 fazlası)

Ay

1

12

2

Yardımcı personel(Brüt asgari ücret)

Ay

26

9

3

Yardımcı personel(Brüt asgari ücret)

Ay

2

3

4

Şoför(Brüt asgari ücret)

Ay

2

9

5

Şoför(Brüt asgari ücret)

Ay

1

3

I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması

Birimi

Miktarı

Teklif Edilen Birim Fiyat

Tutarı

1

2025 YILI MALZEME DHİL YEMEK HİZMETİ ALIMI

öğün

330.000

II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

TMMOB Gıda, Kimya ve Ziraat Mühendisleri Odası olarak imzalanan protokol ve alınan ortak karar çerçevesinde 01.07.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 2024 yılı ikinci yarısında Çalıştırılması Zorunlu Personel unvanı ile tam zamanlı olarak çalışacak olan üyelerimizin alabileceği en az ücret tutarı aylık net 53.000,00 TL (Elli Üç Bin Türk Lirası) olarak, başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde ise iş kapsamında çalıştırılacak olan gıda mühendisi için brüt asgari ücretin % 100 fazlası ücret verileceğine yönelik düzenleme yapıldığı görülmüştür.


Yukarıda yapılan tespitler, mevzuat hükümleri ve iddia konusu husus birlikte değerlendirildiğinde, kamu ihale mevzuatında
Gıda Mühendisleri Odası tarafından belirlenen ücretlere göre ödeme yapılacağına dair bir düzenleme olmadığı, ihale dokümanında çalışanlara verilecek ücrete ilişkin olarak ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücretin altında bir belirleme yapılmamasının gerekli ve yeterli olduğu ayrıca gıda mühendisi için belirlenen ücretin ilgili odalarca belirlenen ücretin altında olmasının isteklilerin teklif fiyatlarını hazırlamalarına ve idarenin teklifleri eşit şartlarda değerlendirmesine engel teşkil etmediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin yaklaşık maliyetin hatalı belirlendiği yönündeki iddiasına ilişkin olarak yaklaşık maliyetin ihale tarihinde teklif fiyatları ile birlikte açıklanacağı ve yaklaşık maliyete ilişkin şikâyet başvurularının bu tarihten itibaren yapılması gerektiği belirlenmiştir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle, söz konusu iddia uygun bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı 8’inci maddesinde “Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.”
hükmü,

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlığı altında “… İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:

s) Ödeme yeri ve şartlarıyla avans verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları ve miktarı ile sözleşme konusu işler için eğer ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği.” hükmü,

İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.

81.2. 81.1’inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık oranı katsayıları belirlenir. Asli unsur olarak belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı(b3,1 b3,2, …, b3,n) kapsamında olduğu kabul edilir.

Örneğin, malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtımı hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde, işçilik (a1 ve/veya a2), nakliye varsa bu kapsamda kullanılan akaryakıt (b1) ve yemek yapımında kullanılan ana girdiler (yemek malzemeleri, kumanya vb. b3,1) asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur olarak belirlenmeyen makine ve ekipman ile enerji gibi diğer tali girdilerin tamamının (b3,2) kapsamında olduğu kabul edilir. …” açıklaması,

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) 4734 sayılı Kanun’a göre ihale edilen ve 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre Türk parası üzerinden sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkı bu Esaslara göre hesaplanır. Ancak, 4734 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinde sayılan hizmetlerden; araştırma ve geliştirme, piyasa araştırması ve anket, tanıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikri ve güzel sanatlar gibi nitelikleri itibarıyla kısa süreli hizmetler ile sigorta, muhasebe ve 4734 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde yer alan danışmanlık hizmetlerinden mali ve hukuki nitelikteki hizmetlere fiyat farkı ödenmez.

(2) 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin, bu Kanun’dan istisna olmakla birlikte birinci fıkra kapsamında fiyat farkı hesaplanabileceği öngörülen hizmet alımlarının ihale dokümanlarında bu Esaslara uygun şekilde hazırlanmış açık bir düzenleme bulunması halinde bu Esaslar uygulanabilir…” hükmü,

Anılan Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:

c) Diğer hizmet alımlarında;

F = An x B x ( Pn-1)

İn AYn Yn Gn Mn

Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——

İo AYo Yo Go Mo

(2) Formüllerde yer alan;

a) F: Fiyat farkını (TL),

b) B: 0,90 sabit katsayısını,

c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,

d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,

e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı

h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı, …

j) Eo: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda geçerli ortalama fiyatı, k) En: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve sözleşmeye göre hizmetin gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli ortalama fiyatı, ifade eder.

(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas endeksin belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı olarak alınır.

(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;

a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,

b) AYo: Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını, AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,

c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,

ç) Yo, Yn: Diğer katı ve sıvı yakıtlar için, Endeks Tablosunun 19 numaralı “Kok ve Rafine Petrol Ürünleri”, 19.1 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 19.2 numaralı “Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,

d) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı “Makine ve Ekipmanlar b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı “Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4 numaralı “Metal İşleme Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı Makineler” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını, ifade eder.

(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar esas alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı “Gıda Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun olan birinin veya birkaçının ihale dokümanında belirtilmesi gerekir.

(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden fazla endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.

(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” hükmü,

Aynı Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5’inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.

(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.

(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.” hükmü,

“Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “Bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Bu hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlar çerçevesinde düzenleme yapılır.

a) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.

b) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan;

1)İhale dokümanında personel sayısı belirlenerek haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı düzenlenen hizmet alımlarında, sadece 6’ncı maddeye göre veya idarelerin takdirine bağlı olarak tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilir.

2) Diğer hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilebilir.

(2) Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.

(3) Fiyat farkı uygulanan işlerde, zorunlu nedenler dışında, hakedişlerin uygulama ayını takip eden ay içerisinde ve uygulama ayına ait endeksler/fiyatlar belli olduktan sonra düzenlenmesi esastır. Uygulama ayına ait endeksler/fiyatlar belli olmadan hakedişin düzenlendiği hallerde, fiyat farkı hesabı hakedişle birlikte yapılmaz, uygulama ayına ait endeksler belli olduktan sonra ayrıca hesaplanır…” hükmü,

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

a) İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi (KDV hariç), resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım, elektrik, su, kamu ihale kurumuna ödenmesi gereken yasal meblağlar, sözleşme giderleri, nakliye masrafları, temizlik malzeme giderleri, her türlü sigorta giderleri, personel giderleri (maaş, sgk primleri, kıdem ve ihbar tazminatının kendi dönemini kapsayan kısmı, kıyafet giderleri) ile hizmet sürecinde yaptırılacak analiz giderleri, mutfak-yemekhane ilaçlama giderleri, yemek yapımında kullanılacak malzeme giderleri, mutfak ve yemekhane malzemesi temini giderleri, yemek taşıma, personel eğitim giderleri ile hizmetin teknik ve idari şartnameye uygun yürütülmesinde yapılacak tüm masraflar teklif fiyata dâhildir.

b) Yüklenici, sözleşme kapsamında idarede çalıştırdığı işçilere ilişkin bu hizmetin sunulmasında çalıştırılacak personele 26 (yirmi altı) gün üzerinden olmak üzere günlük brüt 80,00-TL yemek, 40,00-TL’de yol giderini bordrosunda göstermek koşuluyla ödeyecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

%2,25’dir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre fiyat farkı hesaplanacaktır.” düzenlemesi yer almakta olup,

Aynı düzenlemeye Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde yer verilmiştir.

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 02.01.2025; işi bitirme tarihi 31.12.2025

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Aktarılan mevzuat hükümlerinden hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı hesaplamasına ilişkin olarak 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan formüller kullanılarak hesaplanması gerektiği, söz konusu formüllerde yer alan fiyat farkı hesaplamasında kullanılacak olan katsayılardan (a1) katsayısının haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6’ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı, (a2) katsayısının haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını, (b1) katsayısının akaryakıtın ağırlık oranını, (b2) katsayısının diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını, (b3) katsayısının malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını ve (c) katsayısının ise makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı ifade ettiği, öte yandan anılan Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde ise ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki farkın, 5’inci madde uygulanmaksızın ödeneceği veya kesileceği, şayet ihale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyetin bulunacağı ve fiyat farkının, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanacağı, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanması gerektiği anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve ihale dokümanında yer alan düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı verilebilmesi hususunda idarelerin takdir yetkisinin bulunduğu fakat personel çalışmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi ve fiyat farkına ilişkin ihale dokümanında düzenlemeye yer verilmesi gerektiği, ayrıca diğer girdiler için fiyat farkı ödeneceğinin öngörülmesi durumunda fiyat farkına ilişkin olarak ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için hesaplamaya esas endeksin belirlenmesinin zorunlu olduğu tespit edilmiştir.

Anılan Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasında, bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği, ayrıca aynı fıkranın (a) bendinde sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan bu hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesinin zorunlu olduğu, (b)bendinde ise sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında sadece 6’ncı maddeye göre veya idarelerin takdirine bağlı olarak tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verileceği hüküm altına alınmıştır.

Yapılan incelemede, başvuruya konu ihale malzemeli yemek hizmeti alımı ihalesi olup, işin süresinin 12 ay olduğu, idare tarafından İdari Şartname’nin 46’ncı maddesi ile Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde ihalede fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme yapıldığı, söz konusu düzenlemeler incelendiğinde, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre fiyat farkı hesaplanacağı ifadesine yer verildiği görülmüştür.

Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’a göre fiyat farkı uygulanacak ihalelerin ihale dokümanında bu hususa ilişkin düzenlemeye yer verilmesi ve fiyat farkı hesabında anılan Esaslar’ın 5’inci maddesinde yer alan formülün kullanılması gerektiği, ancak sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan ihalelere ilişkin şayet ihale dokümanında personel sayısı belirlenerek haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı düzenlenmiş ise sadece anılan Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre (işçilik için 5’inci madde uygulanmaksızın ödeneceği ya da kesileceği) veya tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenleme yapma yetkisinin ise idarenin takdirinde olduğu, ayrıca diğer hizmet alımlarında ise tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi hususunun da idarenin takdirinde olduğu, bu itibarla başvuru konusu ihalenin sözleşme süresinin 12 ay olduğu (365 gün) dikkate alındığında idare tarafından İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre fiyat farkı hesaplanacağı yönünde yapılan düzenlemenin mevzuata uygun olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

a) İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi (KDV hariç), resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım, elektrik, su, kamu ihale kurumuna ödenmesi gereken yasal meblağlar, sözleşme giderleri, nakliye masrafları, temizlik malzeme giderleri, her türlü sigorta giderleri, personel giderleri (maaş, SGK primleri, kıdem ve ihbar tazminatının kendi dönemini kapsayan kısmı, kıyafet giderleri) ile hizmet sürecinde yaptırılacak analiz giderleri, mutfak-yemekhane ilaçlama giderleri, yemek yapımında kullanılacak malzeme giderleri, mutfak ve yemekhane malzemesi temini giderleri, yemek taşıma, personel eğitim giderleri ile hizmetin teknik ve idari şartnameye uygun yürütülmesinde yapılacak tüm masraflar teklif fiyata dâhildir.

b) Yüklenici, sözleşme kapsamında idarede çalıştırdığı işçilere ilişkin bu hizmetin sunulmasında çalıştırılacak personele 26 (yirmi altı) gün üzerinden olmak üzere günlük brüt 80,00-TL yemek, 40,00-TL’de yol giderini bordrosunda göstermek koşuluyla ödeyecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

%2,25’dir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin 2.1’inci maddesinde “Yukarıda belirtilen yemekhanelerde 02/01/2025- 31/12/2025 tarihleri arasında toplam 250 (ikiyüzelli) iş günü esas alınarak, öğrenci ve personele tek çeşit ana yemek olmak üzere 4 (dört) çeşit yemek hizmeti sunulması işidir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

İdari Şartname’de yapılan düzenlemeye göre hizmet sunucusunun çalıştırılacak olan personele 26 (yirmi altı) gün üzerinden olmak üzere günlük brüt 80,00-TL yemek, 40,00-TL’de yol giderini bordrosunda göstermek koşuluyla ödeyeceği düzenlenmesinin isteklilerin teklif maliyeti oluşturmasında teklif maliyetini oluşturmalarına imkân sağlayacak netlikte olduğu ve isteklilerin teklif maliyetini oluştururken İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde belirtilen düzenlemelere uygun şekilde teklif hazırlamaları gerektiği belirlenmiştir. Ayrıca şikâyete konu ihalede hiçbir isteklinin bu konuda hata yapmayarak 26 iş günü üzerinden işçilik maliyetini oluşturduğu belirlenmiştir. Bu noktada isteklilerin tereddüt yaşamadıkları ve eşit koşullarda teklif maliyetlerini oluşturdukları tespit edildiğinden söz konusu iddia da uygun bulunmamıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip sözleşmeler” başlıklı 5’inci maddesinde “Bu Kanunun uygulanmasında uygulama birliğini sağlamak üzere mal veya hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Tip Sözleşmeler Resmi Gazetede yayımlanır.

İdarelerce yapılacak sözleşmeler Tip Sözleşme hükümleri esas alınarak düzenlenir. Mal ve hizmet alımlarında, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) İdare, sözleşme tasarısını bu Yönetmeliğin ekinde yer alan tip sözleşmeyi esas alarak hazırlar.

(2) Tip sözleşmede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine ve sözleşme türüne (götürü bedel/birim fiyat) göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir.

(3) İdare, tip sözleşmede düzenlenmeyen, ancak işin özelliğine göre düzenlenmesine gerek duyulan hususları, 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmamak koşuluyla, maddeler halinde düzenleyerek “Diğer Hususlar” bölümüne ekleyebilir.

(4) İhalelerde, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.

(5) Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak sözleşme tasarısı dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler dikkate alınmaz.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in eki Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29’uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1’inci madde kapsamında değerlendirilir.

16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3’üncü maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.

16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. 26.1 Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de … 26.2 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Özel Aykırılık Halleri

Aykırılık Hali

İlk Sözleşme Bedeli Üzerinden Kesilecek Ceza Oranı

Aykırılık Sayısı26.3

1

2

3

16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Ağır Aykırılık Halleri 26.4

1

2

3

….

16.1.3.1. …………………………………….26.5

16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate alınır. …” hükmü,

Aynı maddeye ilişkin 26.1 numaralı dipnotta “Bu kısımda aykırılık hali olarak somut fiillere yer verilebilecek olup, cezaya ilişkin yazılacak oranlar ilk sözleşme bedelinin %2’sinden fazla olamaz.” açıklaması,

26.2 numaralı dipnotta “Bu kısma yazılacak sayı otuzdan az olmamak üzere idarece belirlenecektir.” açıklaması,

26.3 numaralı dipnotta “Bu kısma yazılacak sayı üçten az olmamak üzere idarece belirlenecektir.” açıklaması bulunmaktadır.

Teknik Şartname’nin “Hazırlama, Pişirme ve Dağıtım” başlıklı 4.1’inci maddesinin (b) fıkrasında, “Rize sınırları içerisinde kiralama yoluyla edindiği mutfakta (en az yemek hizmet süresi ile sınırlı noter onaylı kira sözleşmesi kapsamında) gerçekleştirecektir. Noter onaylı mutfak kira sözleşmesinin işe başlama tarihinden 15 gün önce idareye ibrazı zorunlu olup, ibraz edilmediği takdirde yüklenicinin bu işle ilgili geçici veya kesin teminatının tamamı gelir kaydedilecek, kamu ihale ve sair mevzuat hükümleri çerçevesinde işlem tesis edilecektir. Bundan dolayı yüklenici hiçbir hak iddiasında bulunamaz.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29’uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1’inci madde kapsamında değerlendirilir.

16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3’üncü maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin Binde 1’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.

16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 55 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Özel Aykırılık Halleri

Aykırılık Hali

İlk sözleşme bedeli üzerinden kesilecek ceza oranı

Aykırılık
Sayısı

1

Hizmetin üretildiği ve sunulduğu alanların
standart hijyen, kalite ve sağlığa uygun olmaması

Binde
2

5

2

Yüklenicinin, tarihi geçmiş ve bozulmuş ürünleri deposunda
bulundurması ve kullanması

Binde
2

5

3

Yemeklerin gerek pişirme ve gerekse servise sunulurken olması gereken kalite, lezzet, tekstür vb. özellikte olmaması

Binde 2

5

4

Yemek pişirilmesi veya dağıtım-servis sırasında
gramaja uyulmadığının tespiti hâlinde

Binde 2

5

5

Elektrik, su ve doğalgaz sayaçlarının konumları
ile oynandığının tespiti hâlinde

Binde 2

5

6

İdarece bildirilen menüye uyulmadığının tespiti
hâlinde

Binde 2

5

7

Gıda ve yemek numunesi analizlerinde, ilgili kurum tarafından insan sağlığını tehdit edici unsurların tespiti hâlinde

Binde 2

5

8

Hizmet sunulan alanlarda şartnamede belirtilen personelden daha az personel çalıştırıldığının tespiti hâlinde

Binde 2

5

9

Teknik şartnamede belirtilen ilaçlama işleminin yapılmamış olduğunun tespiti hâlinde

Binde 2

5

10

Yemek rezervasyonu olup, yemek hizmetinden rezervasyonlu yemek saatlerinde yararlanılamaması (eksik yemek getirilmesi)

Binde 2

5

11

Hizmet sunulan yemekhanelerde örnek menü tepsisi ile hassas terazinin (çalışır vaziyette) bulunmaması

Binde 2

5

16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Ağır Aykırılık Halleri

1

GIDA ZEHİRLENMESİ (Hekim raporu ve ilgili kurullar tarafından tespiti hâlinde tek bir vak’a ya da çoğul vak’a olmasına bakılmaksızın)

16.1.3.1. Sözleşmenin feshine yol açan ağır aykırılık hali nedeniyle ayrıca ilk sözleşme bedelinin %2’si oranında ceza uygulanacaktır. Ağır aykırılık hallerine ilişkin bu madde dışında ceza oranı belirlenmiş olması halinde söz konusu düzenleme dikkate alınmayacak ve ilk sözleşme bedelinin %2’si oranı dışında ceza uygulanmayacaktır.

16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3’üncü madde dikkate alınır.

16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.

16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1 inci maddede belirtilen ceza oranında (kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden) gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.

16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi haline ilişkin olarak 16.1.2’nci veya 16.1.3’üncü maddelerde yapılan düzenlemeler uygulanmaz.

16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanun’un 25’inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Yukarıda yer alan tespitler, mevzuat hükümleri ve iddia konusu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinin (b) fıkrasında, isteklinin teklifini kiralama yoluyla edindiği mutfakta gerçekleştirecek olması durumunda noter onaylı mutfak kira sözleşmesinin işe başlama tarihinden 15 gün önce idareye ibrazının zorunlu olduğu, ibraz edilmediği takdirde yüklenicinin bu işle ilgili geçici veya kesin teminatının tamamı gelir kaydedileceğinin düzenlendiği, Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yapılan düzenlemelerin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında oluşan aykırılık durumlarında uygulanacak ceza ve yaptırımlar olduğu belirlendiğinden, yapılan düzenlemelerin birbiri ile çelişmediği, Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yapılan düzenlemelerin Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinde yapılan düzenlemeyi işlevsiz hale getirmediği, ayrıca Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde uygulanacak ceza ve yaptırımların idarenin taktirinde olduğu anlaşıldığından söz konusu iddia uygun bulunmamıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,


Oybirliği ile karar verildi.