Sayıştay, KİK, Yargıtay ve Danıştay Kararları, Bakanlık Görüşleri

"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: Kamu İhale Kurulu, bir ihaleye katılan isteklilerin sunduğu belgelerin geçerliliğini değerlendirirken, yalnızca ihale dokümanında yeterlik kriteri olarak belirtilen belgeleri dikkate almıştır. İlgili kararda, davacıların, başka bir istekli tarafından sunulan TS 13075, TS 6914 ve TS 13027 belgelerinin sahte olduğu yönündeki iddialarının, yeterlik kriteri olarak düzenlenmeyen belgelere dayandığı belirtilmiştir. Bu nedenle, bu belgeler üzerinden bir değerlendirme yapılamayacağı ve dolayısıyla davacıların iddialarının geçerli olmadığı sonucuna varılmıştır.

Kurul, bu çerçevede, idare mahkemesinin kararında hukuki bir isabet bulunmadığını belirterek, davacıların iddialarının esasının yeniden incelenmesine karar vermiştir. Anayasa’nın ilgili maddeleri gereğince, idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu ve bu kararların uygulanması için gecikmeksizin işlem tesis edilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Bu durum, ihale süreçlerinde belgelerin geçerliliği ve yeterlik kriterlerinin belirlenmesi açısından önemli bir içtihat oluşturmuştur.

Karar no	2025/MK-49
Karar tarihi	16.04.2025
Toplantı No	2025/015
Gündem No	20
Gündem Konusu	2024/492121 İhale Kayıt Numaralı “10 Aylık 5 Kısım Çeşitli Gıda Malzemesi Alım İşi” İhalesi

Belpa Ankara Eğt.Sağ. Hiz. İnş. En. Gı. Te. İth. İhr. Tic. A.Ş. tarafından yapılan 2024/492121 İhale Kayıt Numaralı “10 Aylık 5 Kısım Çeşitli Gıda Malzemesi Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Üreten Temizlik İnşaat Kimya Gıda Makine San. ve Tic. Ltd. Şti. – Öz Aras Kurumsal İthalat İhracat Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş ve Kamu İhale Kurulunca alınan 12.06.2024 tarih ve 2024/UM.I-794 sayılı karar ile “İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline” karar verilmiştir.

Davacı Üreten Temizlik İnşaat Kimya Gıda Makine San. ve Tic. Ltd. Şti. – Öz Aras Kurumsal İthalat İhracat Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 20. İdare Mahkemesinin 30.10.2024 tarihli E:2024/968, K:2024/1627 sayılı kararında “davanın reddine” karar verilmesi üzerine yapılan temyiz incelemesi sonucunda Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15.01.2025 tarihli E:2024/3589, K:2025/244 sayılı kararında “…Dava konusu ihaleye ait ihale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, İdari Şartnamenin 7. maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgelerin tekliflerin değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmayacağı, 7. madde dışındaki maddelerde veya teknik şartnamede düzenlenen ve isteklilerce teklifleri kapsamında sunulması gereken belgelerin aynı şartnamenin 7.5.4. maddesinde belirtildiği, bu çerçevede, istekliler tarafından 7. maddede atıf yapılan ve İdari Şartnamenin “Diğer Hususlar” başlıklı 48. maddesinde yer alan TS 13075, TS 6914, TS 13027, ISO 9001:2015, ISO 14001:2015, ISO 22000:2018 belgelerinin sunulacağı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlık konusu ihaleye ilişkin İdari Şartnamenin “Diğer Hususlar” başlıklı 48. maddesinde idarece, ihaleye iştirak eden isteklilerden TS 13075, TS 6914, TS 13027, ISO 9001:2015, ISO 14001:2015, ISO 22000:2018 belgelerinin sunulmasının istenildiği, itiraz edilmeksizin kesinleşen ihale dokümanına uygun şekilde tekliflerin hazırlanıp sunulması gerektiğinin açık olduğu, davacıların ihaleye teklif veren başka bir istekli tarafından sunulan ve ihale ilanı ve İdari Şartnamede yeterlik kriteri olarak belirlenen TS 13075, TS 6914, TS 13027 belgelerinin sahte ve yanıltıcı belge niteliğinde olduğu, anılan belgelerin ihalelere katılmak için yasal olmayan yollardan ihalelere katılacak kişiler adına yetkisiz kişiler tarafından düzenlendiği yönündeki iddiasına ilişkin olarak Kurulca, bu iddianın ihalede yeterlik kriteri olarak düzenlenmeyen belgelere yönelik olduğu, isteklilerin tekliflerinin geçerliği noktasında bu belgeler üzerinden değerlendirmede bulunulamayacağı ve istekliler tarafından sunulması gerekmeyen belgeler üzerinden de inceleme yapılamayacağından bahisle davacıların iddiasının yerinde bulunmadığı görülmüştür.

Bu itibarla, davacıların itirazen şikâyet başvurusuna konu ettiği belgelere yönelik olarak iddianın geçerli olup olmadığı hakkında esasa ilişkin inceleme yapılarak karar verilmesi gerektiğinden, bu yönde bir inceleme yapılmadan verilen Kurul kararının davaya konu kısmında o hukuka uygunluk, davanın reddine ilişkin idare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.” gerekçesiyle mahkeme kararının bozulmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1- Kamu İhale Kurulunun 12.06.2024 tarih ve 2024/UM.I-794 sayılı kararının “Sartaş Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin TS 13075, TS 6914, TS 13027 belgelerinin sahte ve yanıltıcı belge niteliğinde olduğu, anılan belgelerin ihalelere katılmak için yasal olmayan yollardan ihalelere katılacak kişiler adına yetkisiz kişiler tarafından düzenlendiği” yönündeki iddiasına ilişkin değerlendirmeleri içeren kısmının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin “Sartaş Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin TS 13075, TS 6914, TS 13027 belgelerinin sahte ve yanıltıcı belge niteliğinde olduğu, anılan belgelerin ihalelere katılmak için yasal olmayan yollardan ihalelere katılacak kişiler adına yetkisiz kişiler tarafından düzenlendiği” iddiasının esasının yeniden incelenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.