Yaklaşık maliyetin açıklanma tarihinden itibaren şikâyet süresi nasıl hesaplanır ve süresinde yapılmayan başvuruların hukuki durumu ne (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Avrupa Hazır Yemek Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ordu İl Sağlık Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1312176 İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesisleri İçin 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ordu İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 04.12.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesisleri İçin 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Avrupa Hazır Yemek Ltd. Şti.nin 22.01.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.01.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.02.2025 tarih ve 177590 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.02.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/318 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Söz konusu ihalede belirlenen yaklaşık maliyetin teknik şartnamedeki gramajlara, güncel fiyatlara göre yanlış hesaplandığı, (örneğin teknik şartnamede yemeklerde 150 gr et kullanılacağının belirtildiği, ancak güncel olarak (470 TL/kg) 150 gr etin 70,50 TL maliyeti olduğu), diğer 3 kap yemeğin hesaba dâhil edildiğinde örnek menüdeki bir öğünün çiğ maliyetinin 99,725 TL olarak hesaplanacağı, idarece belirlenen normal yemek fiyatının 57,30 TL, diyet yemek fiyatının 56,10 TL olarak belirlendiği, yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığı, ihalenin iptal edilerek yaklaşık maliyetin yeniden teknik şartnamedeki gramajlara uygun olarak hesaplanması gerektiği,

2) İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş deneyim belgesinin benzer iş tanımına aykırı olduğu, benzer işe uygun olmayan miktarın ayrıştırılması halinde iş deneyim belgesinin tutarının yeterli olmayacağı, sunulan belgenin süresinin ve şeklinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerine aykırı olduğu ve anılan belgenin EKAP kaydının bulunmadığı,

3) İdare tarafından Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ve ihaleye teklif veren bütün isteklilerin, teklif mektuplarını imzalayan, vekalet veren veya şirket hisselerinin yarısından fazlasına sahip şirket ortağı kişiler ile temsile yetkili kişilerin ihale tarihi itibariyle ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanmadığı,

4) İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından beyan edilen işletme kayıt belgesinin Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi’nde kayıtlı olmadığı, pasif durumda olduğu, ayrıca “Depo, Gıda Satış ve Perakendede Faaliyet Gösteren İşletmeler” kapsamında olmadığı,

5) İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teminat mektubunun uygun olmadığı, verilen teminat mektubunun da haczedilemeyeceğinin ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacağına dair ibarenin yer almadığı, teminat mektubunun süresinin İdari Şartname’de öngörülen süreye de uygun olmadığı, ayrıca söz konusu istekliye ait yeterlik bilgileri tablosunda geçici teminata ilişkin kısımların ve diğer bilgilere ilişkin satırların boş bırakıldığı, geçerlilik tarihlerinde yanlışlıklar bulunduğu,

6) a. Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif mektubunun şirketi temsil ve ilzama yetkili olan kişiler tarafından e-imza ile imzalanmadığı, teklif mektubunu e-imza ile imzalayan kişinin ihale tarihi itibariyle şirketi temsile yetkisinin bulunmadığı; anılan isteklinin temsil ve ilzama ilişkin beyan edilen bilgilerin şirketin son durumunu gösteren bilgiler olmadığı, ilgili firmalarda yetki ve pay değişikliğinin yapıldığı, ancak ihalede beyan edilen bilgilerin bu değişiklikleri içermediği, ayrıca şirkette nevi değişikliği yapıldığı ve şirketin ortaklarına ait iş deneyim belgelerinin kullanıldığı, anılan iş deneyim belgelerinin kullanılabilmesi için, ortaklığın kesintisiz olarak ihale ilan tarihinden geriye doğru 1 (bir) yıl süreyle devam etmesi gerektiği, ancak ilgili istekliler tarafından ortaklık durumunu gösteren bilgilerin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmediği ve EKAP sistemi üzerinden elde edilen bilgilerde de firmanın ortaklık yapısına, ortakların pay miktarlarına ve şirketteki görevlerine ilişkin bilgilerin bulunmadığı, diğer taraftan sunulan belgelerde firmanın mersis numarasının da beyan edilmesinin zorunlu olduğu, ancak yeterlik bilgileri tablosunda mersis numarasına yer verilmediği, ayrıca vekalet bilgilerinin uygun olmadığı, pay defterlerinin ve genel kurul kararlarının da EKAP sisteminde yüklü olmadığı,

b. Anılan isteklinin Ticaret Sicil Gazetesi’nde yer alan ikametgah adresleriyle birim fiyat teklif cetvelinde yer alan adreslerinin aynı olmadığı, ayrıca yeterlik bilgileri tablolarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 10/A maddesine uygun şekilde doldurulmadığı, Ticaret Sicili Gazetelerinin tarihi, sayısı ve sicil müdürlüğüne ilişkin satırların boş bırakıldığı, tüzel kişiliklerin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicili Gazetelerinin sunulmadığı, söz konusu durumun diğer belgeler kullanılarak tevsik ediliyorsa bu belgelerin tarih ve sayısı ile düzenleyen “Gerçek/Tüzel Kişi” bölümünde herhangi bir beyanda bulunulmadığı, dolayısıyla isteklilerin bilgilerinin tamamının tespit edilemediği, güncel unvan ve şirket bilgilerinin EKAP’a kaydının zorunlu olduğu, ancak anılan isteklinin yönetiminde ve şirketin bilgilerinde 2023 ve 2024 yıllarında yaptıkları değişikliklerin de EKAP’ta kaydının bulunmadığı,

7) İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından idareye sunulan bilanço ve ciroların içerik ve tutarlarının, İdari Şartname’deki oranları karşılamadığı, bir önceki yıla ait verilerin uygun sunulmadığı, onay ve tasdik işleminin uygun yapılmadığı, Ticaret Sicil Gazetesi’nde firmaya ait tüzel kişilerin bilançolarını ve mali verilerinin kullanılıp, kullanılmadığı ve bunlara ait verilerin mükerrer olarak kullanılmaması hususunun gözetilmediği, teklif dosyasında sunulan gelir tablosu ile bilançoya ilişkin belgelerin, düzeltme beyannamelerinin, gelir vergisi beyannamelerinin ve iptal edilen faturaların ilgili vergi dairesi müdürlüğünden talep edilerek incelenmesi gerektiği; kısa vadeli banka borçlarına ilişkin olarak belirtilen tutarın Türkiye Bankalar Birliğine teyit ettirilmesi ve söz konusu tüzel kişiliğin mali müşavirinden şirkete ait ciroyu tevsik eden belgelerin kendi imzasıyla imzalanıp imzalanmadığı; öz kaynak, kısa vadeli borç ve bilanço oranlarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı bilgilerinin talep edilmesi gerektiği, belirtilen hususlarda, Kanun’un 53’üncü maddesi kapsamında ilgili vergi daireleri nezdinde detaylı araştırma yapılmasının gerektiği,

Ayrıca yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgelerin gerçek durumunu yansıtmadığı, bilanço kapsamında kısa vadeli banka borçlarının eksik gösterildiği, ihale kriterlerini karşılayabilmek için öz kaynaklarının yükseltilerek diğer kalemlerde de hayali oynamalar yaptığı, dolayısıyla anılan isteklinin kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı için ihale dokümanında istenilen kriteri sağlayamadığı, isteklinin 2023 yılı bilançolarının gerçeğe aykırı olarak düzenlendiği, sahte olduğu, ayrıca yeterlik bilgileri tablosu’nda beyan edilen ve 2023 yılı Bilanço Tablolarında yer alan “c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük” olduğuna ilişkin beyanlarının doğruluğunun tespit edilmesi için anılan istekliden “Findeks Risk Raporu” alınması ve idareye sunulmasına ilişkin değerlendirme yapılması gerektiği, ayrıca Türkiye Bankalar Birliği ve Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumundan isteklinin banka borçlarının teyit edilmesi gerektiği,

8) İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin vermiş olduğu birim fiyat teklif cetvelinin mevzuata uygun doldurulmadığı, hesaplamada hatalar bulunduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,

“Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.”hükmü,

“İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.

Bu Kanunun 63 üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır…” hükmü,

“İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.

Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır.

Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.

Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:

…

c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.

…

Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;

…

c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir.

…”hükmü,

“İdareye şikâyet başvurusu”başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır.

…

İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir.

…

Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.

…” hükmü,

“Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir…” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında;

…

f) Yaklaşık maliyet: İhale onay belgesi düzenlenmeden önce idarece her türlü fiyat araştırması yapılarak, Katma Değer Vergisi (KDV) hariç olmak üzere hesaplanan ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilen, ihale konusu işin öngörülen bedelini, … ifade eder.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinde “… (5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;

a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.

b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.

(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.

(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.

(4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür…” hükmü,

“Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)Süreler;…
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, izleyen günden itibaren başlar…“hükmü,

“Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde ” (1) Başvurular öncelikle;

…

c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,

…

yönlerinden sırasıyla incelenir.

(2) Başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda esasın incelenmesine geçilir.

…” hükmü,

“Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir…” hükmü yer almaktadır.

4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet veya itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri düzenlenmiş olup; anılan Kanun’un 55 ve 56’ncı maddelerinde ise bu başvuruların hukuka aykırı işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihten itibaren anılan Kanun’un 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır

İhale sürecinde gerçekleşen işlem veya eylemler sebebiyle herhangi bir isteklinin hak kaybına veya zarara uğramasının muhtemel olduğu durumlarda, bu idare işleminin hukuka aykırı olduğu iddiasıyla mevzuatta öngörülen süreler içerisinde şikâyet başvurusuna konu edilmesi gerektiği, başvuru sürelerine ilişkin yukarıda aktarılan Kanun hükümleri çerçevesinde şikâyet başvuru süresinin iddia konusu işlem veya eylemin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihten itibaren işlemeye başlayacağı, bir diğer ifadeyle ihale tarihi itibarı ile isteklilere açıklanan ve tutanağa bağlanarak isteklilere bildirilen hususlar bakımından (yaklaşık maliyetin açıklanması) hak kaybı veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden isteklilerin ihale komisyonu kararının tebliğ edilmesini beklemeden şikâyet hakkını kullanması gerektiği,

İhalenin birinci oturumunda ihale komisyonu tarafından gerçekleştirilmesi gereken işlemlerin mevzuatta düzenlendiği, bu işlem veya eylemler istekliler dâhil herkese açık olarak gerçekleştirildiğinden, anılan işlemlere ilişkin olarak isteklilerce şikâyet başvurusuna konu edilebilmesinde farkına varıldığı tarih veya farkına varılmış olması gereken tarih olarak işlem tarihinin esas alınması gerektiği,

4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesi uyarınca ihale günü ilk oturumda isteklilerin teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarının açıklanması suretiyle yaklaşık maliyetin alenileştiği, diğer taraftan ikincil mevzuatın ilgili hükümleri gereğince de yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde en geç ihale tarihine kadar güncellenebileceği, bu çerçevede istekliler tarafından ihale günü öğrenilen yaklaşık maliyet bilgisinin ihale komisyonu kararının taraflarına tebliğ tarihindeki yaklaşık maliyet bilgisinden farklılık arz etmeyeceğinin açık olduğu, dolayısıyla yaklaşık maliyetin hesaplanması işlemlerinin hukuka aykırılığını iddia eden istekliler için farkına varıldığı tarih veya farkına varılmış olması gereken tarihin, yaklaşık maliyetin mevzuat gereği tüm isteklilere açıklandığı ihale tarihi olarak dikkate alınması gerektiği,

Elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerde de, yaklaşık maliyetin mevzuat gereği ihaleye katılan tüm isteklilerce EKAP üzerinden ihale durum izleme ekranından görülebildiği, yaklaşık maliyetin hatalı olduğunu ve bu nedenle hak kaybına uğramasının muhtemel olduğu hususunda şikâyet başvurusunda bulunacak istekliler için bu durumun farkına varıldığı tarihin veya farkına varılmış olması gereken tarihin de ilk oturumun gerçekleştiği ihale tarihi olduğu, diğer bir anlatımla, ilk oturumda açıklanan yaklaşık maliyet tutarı sebebiyle teklifinin uygun görülmeme ve dolayısıyla zarara uğrama ihtimali bulunduğunu düşünen isteklilerce, yaklaşık maliyetin hukuka aykırılığı iddiasıyla idareye şikâyet başvurusu süresinin de bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği açıktır.

Bu itibarla, başvuru sahibi isteklinin yaklaşık maliyete ilişkin iddialarına yönelik olarak, 4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesine göre isteklilere yaklaşık maliyetin ihale tarihinde açıklanacağı, 2024/1312176 ihale kayıt numaralı “Ordu İl Sağlık Müdürlüğü” tarafından gerçekleştirilen “24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı” ihalesinin 04.12.2024 tarihinde gerçekleştirildiği ve yaklaşık maliyetin bu tarihte açıklandığı dikkate alındığında, başvuru sahibinin yaklaşık maliyete ilişkin bilgileri ihale tarihinde öğrendiği, dolayısıyla yaklaşık maliyete yönelik iddialarına ilişkin olarak şikâyet süresinin yaklaşık maliyetin açıklandığı 04.12.2024 tarihinden itibaren başlaması gerektiği, başvuru sahibinin de bu tarihten itibaren 10 (on) gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 22.01.2025 tarihinde idareye yapılan şikâyet başvurusunun süresinde bir başvuru olmadığı anlaşıldığından, anılan iddianın süre yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin, … istenilmesi zorunludur.

…

(3) İş deneyiminin belirlenmesi amacıyla;

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre yapılan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 25’i ile % 50’si aralığında idarece belirlenecek bir orandan az olmamak üzere,

… ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler ile teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması istenir.…” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.

(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. …” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesisleri için 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı: Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesisleri için 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı …” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

…

İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir.

…

7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesi dışında ihale dokümanında sayılan diğer belgeler ve/veya düzenlenen diğer yeterlik kriterleri tekliflerin değerlendirilmesinde dikkate alınmaz.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Kamu veya özel sektörde gerçekleştirilmiş malzemeli veya malzemesiz;

1. Yemek pişirme hizmetleri,

2. Yemek pişirme dağıtım ve sonrası hizmetleri,

3. Kahvaltı hazırlama dağıtım ve sonrası hizmetleri,

Yukarıda sayılan benzer işlerden biri, birkaçı veya tümünü kapsayan işler benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin Ordu İl Sağlık Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Ordu İl Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Sağlık Tesisleri İçin 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı” işi olduğu, bahse konu ihalenin 04.12.2024 tarihinde açık ihale usulü ile e-teklif alınarak gerçekleştirildiği, söz konusu ihalenin 3 kısımdan oluştuğu, 13.01.2025 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin 1’inci kısmının Nur Grup San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı görülmüştür.

İdari Şartname’de, mesleki ve teknik yeterliğinin belirlenmesi amacıyla, ihaleye katılacak isteklilerden, teklif ettikleri bedelin % 25’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulmasının istendiği, benzer iş tanımının ise “Kamu veya özel sektörde gerçekleştirilmiş malzemeli veya malzemesiz; 1. Yemek pişirme hizmetleri, 2. Yemek pişirme dağıtım ve sonrası hizmetleri, 3. Kahvaltı hazırlama dağıtım ve sonrası hizmetleri, Yukarıda sayılan benzer işlerden biri, birkaçı veya tümünü kapsayan işler benzer iş olarak kabul edilecektir.” olarak belirlendiği görülmüştür.

İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Yeterlik Bilgileri Tablosu’na EKAP’ta kayıtlı olan “2017/371428-2329079-1-1″ sayılı iş deneyim belgesinin yüklendiği, EKAP üzerinden yapılan sorgulama sonucunda söz konusu iş deneyim belgesinin “Kamu Hastane Birliği (Çekmece) Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu” tarafından düzenlenen iş bitirme belgesi olduğu, yüklenicinin Nur Grup Yemek Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. (%99) – Name Kurumsal Yemek Gıda Temizlik Mad. İnş. Turz. Ltd. Şti. (%1) İş Ortaklığı olduğu, söz konusu belgede işin adının “2018-2019 Yılları Malzeme Dahil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” olduğu, ihale tarihinin “07.09.2017”, sözleşme tarihinin “06.10.2017”, kabul tarihinin “31.12.2019”, belge tutarının ise “36.988.800,53 TRY” olduğu, İş Ortaklığına ait olan belgenin anılan istekli tarafından “36.618.912,5247 TL” (36.988.800,53×0,99) tutarının kullanılabileceği, anılan isteklinin teklif fiyatının 234.858.125,19 TL olduğu, karşılaması gereken asgari iş deneyim tutarının (234.858.125,19 TLx0,25) 58.714.531,2975 TL olduğu, belgenin EKAP üzerinden güncellenmiş tutarının 446.463.324,66 TL olduğu, güncellenmiş belge tutarının istenilen iş deneyim tutarını karşıladığı, ayrıca anılan iş deneyim belgesinin ihale konusu işe ve benzer işe uygun olduğu anlaşılmaktadır.

Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; iddiaya konu istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen iş deneyimini gösterir belgeye konu işin benzer iş tanımına uygun olduğu, belge tutarının istenilen yeterlik kriterini karşıladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karar bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

…

İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Sözleşmeye davet” başlıklı 42’nci maddesinde “41 inci maddede belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir. Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 65’inci maddesinde “…(2) İhale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce idare, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını Kurumdan teyit ederek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. Her iki isteklinin de yasaklı olduğunun anlaşılması durumunda ihale yetkilisince ihale kararı onaylanamaz ve ihale iptal edilir…” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İhale üzerinde kalan isteklinin sözleşmeye davet edilmesi” başlıklı 67’nci maddesinde “… (2) Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, sözleşme imzalanmadan önce ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İhalelere katılmaktan yasaklamaya ilişkin açıklamalar” başlıklı 28’inci maddesinde “…28.3. İhaleye katılan aday veya isteklilerin ihale kontrol sisteminden kontrol edilmesi

İhale üzerinde kalan isteklilerin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının İhale Kontrol Sisteminden teyit ettirilmesi esasları çerçevesinde, haklarında kamu davası açılması nedeniyle ihalelere katılamayacak olanlar için de teyit işlemi gerçekleştirilecektir. Bütün aday veya isteklilerin ve bu kapsamda tüzel kişi aday veya isteklilerin % 50’den fazla hissesine sahip ortakları ile başvuru veya teklifi imzalayan yetkililerinin de 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesine göre İhale Kontrol Sisteminden kontrol edilmesi gerekmektedir…“açıklaması,

Anılan Tebliğ’in “Teyit işlemleri” başlıklı 30.5’inci maddesinde “30.5.1 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin sekizinci fıkrasında, ihale kararlarının ihale yetkilisince onaylanmadan önce idarelerin, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını Kurumdan teyit ederek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorunda oldukları belirtilmiştir. Buna göre teyit belgesi alınmaması halinde ihale sürecinin tamamlanması mümkün olmayacaktır.

30.5.2 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde, sadece ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin, 42 nci maddesinde de sadece ihale üzerinde kalan isteklinin yasaklı olup olmadığının Kurumdan teyit ettirilmesinden söz edilmiş ise de, 11 inci maddede ihalelere katılmaktan yasaklanmış olanların hiçbir şekilde ihalelere katılmamalarının sağlanmasının amaçlandığı dikkate alındığında, ihale tarihi itibariyle ihaleye katılan tüm isteklilerin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve teyit edilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır. Bu sebeple:

I- Başvuru veya ihale tarihi itibariyle tüm aday ve istekliler için, ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi için, sözleşmenin imzalanacağı tarihte ise sadece ihale üzerinde kalan istekli için ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacak ve Kurumdan teyit ettirilecektir,

II- Yasaklılık teyidi yapılırken aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları halinde tüm ortakları, sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacak ve Kurumdan teyit ettirilecektir…” açıklaması yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 30.5.2’nci maddesinde yer alan açıklamalardan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı maddesinde sadece ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin, 42’nci maddesinde de sadece ihale üzerinde bırakılan isteklinin yasaklı olup olmadığının Kurumdan teyit ettirilmesi gerektiğinin ifade edildiği, bununla birlikte 11’inci maddede ihalelere katılmaktan yasaklanmış olanların hiçbir şekilde ihalelere katılmamalarının sağlanmasının da amaçlandığı dikkate alındığında, ihale tarihi itibarıyla ihaleye katılan tüm isteklilerin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve teyit edilmesinin zorunlu olduğu, bu sebeple, başvuru veya ihale tarihi itibarıyla tüm aday ve istekliler için, ihale kararının ihale yetkilisince onaylanmasından önce ihale üzerinde bırakılan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi için, sözleşmenin imzalanacağı tarihte ise sadece ihale üzerinde bırakılan istekli için ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve Kurumdan teyit ettirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

Yasaklılık teyidi yapılırken aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları halinde tüm ortakları, sermaye şirketi olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, diğer bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve Kurumdan teyit ettirilmesinin gerektiği anlaşılmıştır.

04.12.2024 tarihinde gerçekleştirilen söz konusu ihaleye 18 isteklinin katıldığı, idarece bahse konu isteklilerin, bu isteklilerin ortaklarının ve başvuru veya teklifi imzalayanların ihale tarihinde yasaklı olup olmadıklarına yönelik sorgulama yapıldığı, sorgulama neticesinde anılan istekli ve kişiler için ihale tarihi itibariyle haklarında ihalelere katılmaktan yasaklı olduklarına ilişkin verilen bir kararın bulunmadığının tespit edildiği görülmüştür.

İdarece ihaleye katılan bütün isteklilerin, bu isteklilerin ortaklarının ve başvuru veya teklifi imzalayanların ihale tarihi itibariyle yasaklı olup olmadıklarına yönelik sorgulama yapıldığı ve sorgulama sonucu yasaklılığa ilişkin bir kayda ulaşılmadığı görülmüş olup, başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “… (4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

…

ı) İhale konusu işin ya da malın satış faaliyetinin yerine getirilebilmesi için ilgili mevzuat gereğince alınması zorunlu olan sicil, izin, ruhsat, faaliyet belgesi vb. belgeler:

…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (ı) bendi kapsamında, isteklilere ait Tarım ve Orman Bakanlığı/İl Müdürlüğünden alınmış, ihale tarihinde geçerliliği bulunan İşletme Kayıt Belgesinin yeterlilik bilgileri tablosunda beyan edilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmıştır.

İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait yeterlik bilgileri tablosunun “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” sütununun “Sicil, İzin, Ruhsat ve Faaliyet Belgeleri” satırından Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen, “TR-34-K-243791” kayıt numaralı “Gıda Üretimi Yapan İşletmeler, Depo, Gıda Satış ve Diğer Perakende Faaliyet Gösteren İşletmeler” faaliyet konulu işletme kayıt belgesine ulaşılmıştır.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi internet sitesi (http://ggbs.tarim.gov.tr) üzerinden, anılan istekli tarafından beyan edilen işletme kayıt belgesine ulaşıldığı, bir diğer ifade ile ilgili belgenin aktif durumda olduğu, İdari Şartname’de işletme kayıt belgelerinin faaliyet konusuna yönelik sınırlama yapılmadığı, işletme faaliyetinin “Depo, Gıda Satış ve Diğer Perakende Faaliyet Gösteren İşletmeler, Gıda Üretimi Yapan İşletmeler” olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhalelerde, teklif edilen bedelin % 3’ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır…” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.

…

(4) Teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez. İstekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi yeterlidir.

(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir. …” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “…(6) Geçici teminat mektupları Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınır ve mektuba ilişkin ayırt edici numara yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilir. Bu maddeye uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları geçerli kabul edilmez. Geçici teminat mektubu dışındaki teminatların saymanlık ya da muhasebe müdürlüklerine yatırıldığına ilişkin bilgiler de aynı şekilde yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilir.

…

(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır. …” hükmü,

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Geçici teminatlar” başlıklı 21’inci maddesinde “1) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.

(2) Geçici teminat mektupları Kurumla “EKAP Üzerinden Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği Yapılmasına Dair Protokol” imzalamış olan kuruluşlardan alınır. İlgilinin talebi halinde, kuruluş tarafından Ek-1’de yer alan “Geçici Teminat Mektubu Bilgileri Formu” düzenlenerek kendisine verilir. Geçici teminat mektupları, elektronik imza kullanılmak suretiyle elektronik veya ıslak imza kullanılmak suretiyle fiziki ortamda düzenlenebilir. Ancak düzenlenen geçici teminat mektubuna kuruluş tarafından ayırt edici bir numara verilerek mektuba ilişkin bilgilerin EKAP’a aktarılması ve verilen ayırt edici numaranın istekli tarafından e-teklif kapsamında EKAP üzerinden gönderilmesi gerekir. Geçici teminat mektuplarına ilişkin bilgilerin, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre merkezi takas kuruluşu olarak faaliyet gösteren kuruluşlar dâhil yetkilendirilmiş merkezi bir kuruluş tarafından EKAP’a aktarılması durumunda da düzenlenen mektupların bu fıkraya uygun olarak alındığı kabul edilir. …” hükmü bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…c) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde“26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.

26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur.

26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 30.07.2025 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.

26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler degerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Geçici teminatın verilmesi” başlıklı 28’inci maddesinde “28.1. Geçici teminat mektubunu düzenleyen kuruluş tarafından mektuba verilen ayırt edici numara yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilir.

28.2. Teminat mektupları dışındaki teminatların Ordu İl Sağlık Müdürlüğü Döner Sermaye Muhasebe Birimine veya Halk Bankası Ordu Merkez Ş.B. İBAN TR 75 0001 2009 6490 0005 0000 33 hesabına yatırılması ve teminatın yatırıldığını gösteren belgelere ilişkin bilgilerin yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde belirtilmesi gerekir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuata hükümleri ve doküman düzenlemelerinden, ihalelerde teklif bedelinin %3’ünden az olmamak üzere geçici teminat alınacağı, teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin standart formlara uygun olması gerektiği, standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektuplarının geçerli kabul edilmeyeceği, ancak istekliler tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın yeterlik bilgileri tablosunda belirtilmesinin yeterli olduğu, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektuplarının tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında idarenin talebi üzerine sunulması gerektiği anlaşılmaktadır.

İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “Teminata İlişkin Bilgiler” satırının “Geçici Teminat Mektubu/Kefalet Senedi Takasbank Referans Numarası” kısmında; “M101012425217142R” şeklinde beyanın yer aldığı görülmüştür.

Söz konusu teminat mektubuna ilişkin EKAP üzerinden yapılan teyit işleminde, anılan teminat mektubunun tutarının 9.600.000,00 TL ve geçerlilik tarihinin ise 30.07.2025 olduğu, anılan isteklinin ihalede teklif verdiği toplam teklif bedelinin %3’ünden az olmamak üzere geçici teminatın karşılandığı, ayrıca geçerlilik tarihinin de İdari Şartname’de belirtilen (30.07.2025) tarihten önce olmadığı tespit edilmiştir.

Yapılan inceleme neticesinde, anılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda geçici teminat mektubuna ilişkin beyan edilen bilgilerin İdari Şartname’de istenilen şartları karşıladığı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, anılan istekli tarafından elektronik ortamda alınmış geçici teminat mektubuna ait ayırt edici numaraların yeterlik bilgileri tablolarında beyan edildiği, yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre istekliler tarafından beyan edilen geçici teminat mektubunun Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda standart forma uygunluk denetiminin aranmayacağı anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,

a) Gerçek kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, noter tasdikli imza beyannamesinin,

b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin,

teklif kapsamında sunulması zorunludur. Tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır. EKAP’a kayıtlı olmayan yabancı aday/istekliler tarafından ise, ilgili ülke mevzuatı dikkate alınarak, belirtilen hususlara ilişkin gerekli belgeler ihalede sunulur. Aday veya isteklilerin ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekir.

(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile elektronik ihaleler hariç vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması zorunludur. …” hükmü,

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “İhalelerde Uyulması Zorunlu Hususlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “…(3) (Değişik fıkra: 07/06/2014-29023 R.G./2.md., yürürlük: 01/01/2015) İdareler ve ihaleye katılmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiler EKAP’a kayıt olmak zorundadır. EKAP’a kayıt sonrasında kendilerine verilen kullanıcı adı ve kendi oluşturdukları şifrenin muhafaza edilmesi, yetkisiz kişilere kullandırılmaması ve kullanıcıların tanımlanması işlemlerinden idareler ve EKAP’a kayıtlı gerçek ve tüzel kişiler sorumludur.

(4) (Değişik: 30/09/2020-31260 R.G./1.md.) EKAP üzerinden gerçekleştirilecek işlemlerde, idareler ve EKAP’ta kayıtlı gerçek ve tüzel kişiler ile bunlar adına işlem yapanlar tarafından “kullanıcı adı ve şifresi” veya “e-imza” ya da diğer kimlik doğrulaması yöntemlerinden biri kullanılır. Doküman indirme ve teklif gönderme dâhil dinamik alım sistemi, yeterlik sistemi, ihale, sözleşme, şikâyet ve itirazen şikayet süreçlerine ilişkin işlemlerde ve ilgili uygulama yönetmelikleri ve eklerinde e-imza ile yapılacağı belirtilen işlemlerde e-imza yerine hangi yöntemlerin kullanılacağını belirlemeye Kurum yetkilidir.

(5) EKAP üzerinden yapılan erişimler ve Kurum tarafından belirlenen işlemler EKAP’ta kayıt altına alınır. EKAP üzerinden yapılan ihale işlemlerinde, bu kayıtlar esas alınır. e-imza kullanılarak EKAP üzerinden oluşturulan belgeler ve kayıtlar, aksi ispat edilinceye kadar kesin delil sayılır.” hükmü,

“Gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a kaydı” başlıklı 7’nci maddesinde “…(5) EKAP’a kayıtlı olan; gerçek kişilerin kendileri ile vekil veya temsilcilerine; tüzel kişilerin kendileri, ilgisine göre, ortakları ve ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç)/üyeleri/kurucuları, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcilerine ilişkin aşağıda yer alan bilgileri EKAP’a kaydetmeleri ve son başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan önce güncellemeleri zorunludur. Bu kişilerin;

a) Gerçek kişi olması halinde adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ile varsa işletme adı ve ticaret unvanı,

b) Tüzel kişi olması halinde ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ile varsa işletme adı. Tüzel kişilerde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verileri esas alınır. Ayrıca anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımları; şirket niteliğinde olmayan tüzel kişilerde ise üyelerin veya kurucuların kaydı kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinde yer almayan bilgileri içeren belgelerin ilgili kısımları da taranarak EKAP’a yüklenir. Yabancı aday/istekliler tarafından bu fıkrada istenen bilgi ve belgelerin beyan edilmesi/yüklenmesi bakımından, ilgili ülke mevzuatındaki karşılıkları esas alınır.

(6) Bu madde kapsamında EKAP’a kaydedilen bilgilerin eksiksiz, doğru ve güncel olması gerekmektedir. EKAP’a kayıtlı gerçek veya tüzel kişiler tarafından, beşinci fıkrada belirtilen bilgilerde değişiklik yapılmasının gerektiği hallerde bu değişikliklerin, en geç değişiklik tarihini izleyen 7 (yedi) gün içerisinde ancak her durumda son başvuru veya ihale tarihinden önce, son başvuru veya ihale tarihinden sonra gerçekleşen değişikliklerin sözleşme imzalanmadan önce güncellenerek EKAP’a kaydedilmesi zorunludur.” hükmü bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler;

1) (Mülga: 20/06/2021-31517 R.G./5.md.; yürürlük: 19/08/2021)

2) Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır.

b) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu,

c) Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar.

ç) Bu Şartnamenin 7.4. ve 7.5. maddelerinde belirtilen, şekli ve içeriği ilgili uygulama yönetmeliklerinde düzenlenen yeterlik belgeleri,

d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname.

e) İsteklinin ortak girişim olması halinde, teklif mektubu standart formu ekinde yer alan iş ortaklığı beyannamesi,

f) Alt yüklenici çalıştırılmasına izin verilmesi halinde, isteklinin alt yüklenicilere yaptırmayı düşündüğü işlerin listesi,

g) Bu madde boş bırakılmıştır.

ğ) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere kullanılan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicili müdürlükleri veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu gösteren, standart forma uygun belge, …” düzenlemesi yer almaktadır.

İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına EKAP üzerinden yapılan sorgulamada,Esra Barioğlu ve Oğuz Yorulmaz’ın şirketin ortakları olduğu, adı geçen her iki ortağın “müdür” sıfatıyla şirketi münferiden temsile yetkili olduğu,

EKAP üzerinden yeterlik bilgileri tablosuna aktarıldığı, beyan edilen bilgilerin, EKAP üzerinden yapılan ticaret sicil sorgulamaları sonucu ulaşılan bilgilerle uyumlu olduğu; ayrıca anılan isteklinin teklif mektubunun, anılan istekliyi temsil ve ilzama yetkili olan Esra Barioğlu tarafından e-imza ile imzalandığı görülmüştür.

İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler kapsamında tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgilerin beyan edilmesi gerektiği, söz konusu bilgilerin idarece EKAP’tan alınacağı, bu bakımdan isteklilerin teklif mektubunu imzalama konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcilerine ilişkin bilgileri EKAP’a kaydetmeleri ve ihale tarihinden önce güncellemelerinin zorunlu olduğu,

Tüzel kişilerde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verilerinin esas alınacağı, ayrıca anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının taranarak EKAP’a yüklenmesi gerektiği,

E-tekliflerin istekliler tarafından EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlandıktan sonra e-imza ile imzalanarak gönderilebileceği, yeterlik bilgileri tablosunda şirketin mersis numarasının beyan edilme zorunluluğunun bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Adı geçen isteklinin şirketini temsile yetkili olan kişiler ile ortaklarını ve ortaklık oranlarına ilişkin bilgilerin EKAP sistemine kayıtlı olduğu ve teyit edilebildiği, ayrıca Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından tüzel kişilik adına düzenlenen iş bitirme belgesinin kullanıldığı ve nevi değişikliğinin söz konusu olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, ihale dokümanı içerisinde yer alan yeterlik bilgileri tablosu standart formu incelendiğinde “Ticaret Sicil Gazetesi/Gazetelerinin Tarihi, Sayısı ve Sicil Müdürlüğü” satırının bulunmadığı ve itiraza konu edilen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 10/A maddesinin yürürlükten kaldırıldığı görülmüş olup, başvuru sahibinin “yeterlik bilgileri tablolarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 10/A maddesine uygun olarak doldurulmadığı, ticaret sicili gazetelerinin tarihi, sayısı ve sicil müdürlüğüne ilişkin satırların boş bırakıldığı” yönündeki iddiasının yerinde olmadığı; ayrıca yeterlik bilgileri tablosunda Ticaret Sicili Gazetesi’ne ilişkin bir satır bulunmadığı, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 38’inci maddesi uyarınca tüzel kişilerin yönetimindeki görevlileri, ortakları, ortaklık oranları, üyeleri ve kurucularına ilişkin bilgilerin EKAP’tan alındığı, gerekli bilgilerin sorgulanarak teyidinin yapıldığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin “tüzel kişiliklerin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliklerin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir ticaret sicili gazetelerinin sunulmadığı ve Ticaret Sicili Gazetelerinde bulunan ikametgâh adresleri ile birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen adreslerinin aynı olmadığı” yönündeki iddiasının da yerinde olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiaları uygun bulunmamıştır.

7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,

b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,

her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.

(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.

(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir….” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin, her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur. …” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.4.2 İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)

sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.”>

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

…

Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.

İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.

7.4.3. İstekli tarafından;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,

birinin sunulması yeterlidir.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Toplam cironun teklif edilen bedelin % 20’sinden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 12’sinden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen düzenlemeler doğrultusunda, ihaleye katılan isteklilerin ekonomik ve mali yeterliliğini göstermek üzere, isteklilerin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yılsonu bilançosunda veya eşdeğer belgelerde, isteklinin öngörüldüğü şekilde hesaplanan cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması gerektiği, söz konusu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanların, son iki yıla ait belgelerini sunabileceği, bu takdirde son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı; yine isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yılsonu toplam cirosunun, isteklinin teklif bedelinin % 20’sinden veya hizmet işleri ile ilgili cirosunun isteklinin teklif bedelinin % 12’sinden az olmaması gerektiği, bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanların, son iki yıla ait belgelerini sunabileceği, bu takdirde son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı anlaşılmıştır.

İhalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda isteklinin 2023 yılı, yılsonu bilançosunda yaklaşık olarak cari oranın 2,46056086, öz kaynak oranının 0,21481786 ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0 olarak beyan edildiği, beyan edilen oranların ilgili yeterlik kriterlerini karşıladığı ve idarenin ilgili mali tablolarına ilişkin sorgulamalar ile uyumlu olduğu görülmüştür. İhalenin 1’inci kısmında anılan isteklinin teklif bedelinin 234.858.125,19 TL olduğu, bu durumda istekli tarafından sunulması gereken yıl sonu toplam ciro tutarının asgari 46.971.625,038 TL olduğu, istekli tarafından 2023 yılı, yılsonu toplam ciro tutarının (***.***.*37,87 TL) istenilen iş hacmi tutarını karşıladığı görülmüştür.

Yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; iddiaya konu istekli tarafından ekonomik ve mali yeterlilik kriterlerinin karşılandığı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir… Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 53’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.

(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:

a) Yazılı olması.

b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.

c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.

ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.

e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması.

…

(5) Teklif mektuplarının şekil ve içerik bakımından yukarıda belirtilen niteliklere ve teklif mektubu standart formuna uygun olmaması teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edilir. Taşıması zorunlu hususlardan herhangi birini taşımayan teklif mektuplarının değiştirilmesi, düzeltilmesi veya eksikliklerinin giderilmesi gibi yollara başvurulamaz. Teklif mektubu usulüne uygun olmayan isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 56’ncı maddesinde “… (7) Birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu tespit edilen isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. Teklif vermeye davet edilen adayların ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

…

b) Bu Şartname ekinde yer alan standart forma uygun teklif mektubu…“düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. İlk oturumun kapatılmasından sonra, ihale komisyonu belirleyeceği bir tarih ve saatte toplanır ve EKAP üzerinde tekliflerin değerlendirilmesine başlanır. Teklif değerlendirme işlemleri birden fazla oturumda yapılabilir. Her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir ve düzenlenen tutanakların bir çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır.

31.2. Teklif değerlendirmesinde öncelikle ilk oturumda 30 uncu madde uyarınca e-teklifinin açılamadığı veya teklif mektubu ile geçici teminatının uygun olmadığı tespit edilen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin 1’inci kısmına ilişkin birim fiyat teklif cetveline aşağıda yer verilmiştir.

I. KISIM (Ordu Devlet Hastanesi, Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Gölköy Devlet Hastanesi, Ordu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, Ulubey İlçe Devlet Hastanesi, Gürgentepe Devlet Hastanesi, Perşembe İlçe Devlet Hastanesi, Mesudiye İlçe Devlet Hastanesi

Yapılan incelemede, ihalenin 1’inci kısmı üzerinde bırakılan istekli Nur Grup Yem. Gıda Tem. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan birim fiyat teklif mektubunun standart forma uygun olduğu, ayrıca söz konusu teklif cetvelinde yer alan miktarların birim fiyat teklif cetveli standart formunda yer alan miktarlar ile aynı olduğu ve aynı formda belirtilen iş kalemlerinin tamamına söz konusu cetvelde yer verildiği, başvuruya konu ihalenin e-teklif alınmak suretiyle elektronik ortamda gerçekleştirildiği, elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerde birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve yuvarlama işlemlerinin EKAP sistemi tarafından gerçekleştirildiği, bu açıdan birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata olma ihtimalinin bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.