Teknik şartnameye uygunluk değerlendirmesinde katalog incelemesi yeterli midir (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Özel Turkuaz Sağlık Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Balgat Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2025/218726 İhale Kayıt Numaralı “59 Kalem Diş Sarf Malzeme Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Balgat Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi tarafından 14.03.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “59 Kalem Diş Sarf Malzeme Alımı” ihalesine ilişkin olarak Özel Turkuaz Sağlık Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 17.04.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 28.04.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 30.04.2025 tarih ve 183152 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.04.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/906 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin 28, 29, 30, 31, 32 ve 33’üncü kalemlerinde yapılan numune değerlendirmesi sonucunda numunelerinin Teknik Şartname’nin 8’inci maddesine uygun olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, şikayet başvuruları üzerine idarece alınan kararda da numunelerinin Teknik Şartname’nin 2’nci maddesine uygun olmadığının belirtildiği, bilimsel hiçbir veriye dayanmayan ve çelişkili iki farklı değerlendirme sonucunda kamu yararı ilkesinin ihlal edildiği ve marka değerlerinin haksız şekilde zarar gördüğü, %96 yerlilik oranı ile yerli malı belgesine sahip oldukları ve teklif ettikleri Endoplus marka kanal eğelerinin Türkiye’de ve Avrupa’da ilk MDR Sertifikalı kanal eğesi olduğu, MDR Sertifikasının uluslararası klinik testler sonucunda alınan, klinik testleri hassas yapılan ve uluslararası geçerliliği olan bir sertifika olduğu, kanal eğelerinin tork direncinin yeterli olduğu, dezenfeksiyonda korozyona uğraması gibi bir durumun söz konusu olmayacağı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen Endoart marka kanal eğesinin kataloğunda kendi kanal eğeleriyle aynı tork ve RPM değerlerinin tavsiye edildiği, numunelerinin tekrar değerlendirilmesi gerektiği iddia edilmekte ve itirazen şikâyet başvurusunun Kurumumuzca incelenerek gereğinin yapılması istenmektedir iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “…9) İdarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğrafları.

…

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir.” hükmü,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) Teklif edilen malın teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf ayrı ayrı veya birlikte istenebilir.

(2) Numunenin sunulma yöntemi ile ihale komisyonunca numunenin değerlendirilmesine yönelik düzenleme, ayrıntılı bir şekilde ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede yapılır. İdare tarafından numune bir tutanak ile teslim alınır. Bu tutanağın bir sureti de aday veya istekliye verilir.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 57’nci maddesinde “57.1. İdareler tarafından malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren dokümana yönelik düzenlemelerde, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 43 üncü maddesi esas alınmalıdır.

57.2. Aday veya istekli tarafından numunenin idareye teslim şekli ile ihale komisyonunca numunenin değerlendirilmesine yönelik düzenleme, ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede ayrıntılı bir şekilde yapılacaktır. İdare tarafından numune bir tutanak ile teslim alınacak; bu tutanağın bir sureti de aday veya istekliye verilecektir.

57.3. İdare tarafından teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren dokümanın yeterlik belgesi olarak istenilmesi durumunda ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamenin ilgili maddesinde bu husus belirtilecek; aday veya istekli tarafından bu dokümanın nasıl hazırlanacağı ile bu dokümanda açıklanacak hususlar ise ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamenin “Diğer Hususlar” bölümünde ya da teknik şartnamede düzenlenecektir.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.6. Bu maddede istenen katalog, broşür, fotoğraf ve/veya diğer teknik belgeler ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin belgeler:

…

7.7. Numune ve demonstrasyon değerlendirmesi:

7.7.1.
1 ) Tüm kalemler için Teknik Şartnamesinde belirtilen miktarda, miktarı belirtilmemiş ise numune teslim edilmeyecektir.

Teklifler elektronik ortamda alınacağından idare tarafından

İsteklilerden teklif ettikleri ürün/ürünler ile ilgili numune (ihale günü teslim edilmeyecek) ihale sonrası avantajlı teklif sırasına göre gerek görülmesi halinde EKAP üzerinden yapılacak tebligat ile istenecektir. İhale tarihinden sonra belirlenen teslim tarih ve saatine kadar elden veya kargo yoluyla numuneler teslim edilecektir. Numunelerin üzerine firma ismi ve ihale sıra numarası yazılıp bütün numuneler bir koliye konularak, üzerine teklif veren istekliyi belirtici etiket yapıştırılıp Numune Teslim Tutanağı ile Medikal Depo birimine teslim edilecektir. Numunelerin teknik şartnameye uygunluğu ihale komisyonumuz tarafından en uygun teklif veren firmadan başlamak üzere sırasıyla kontrol edilecektir. Numune verecek olan istekliler aşağıda belirtildiği şekilde numune teslim tutanağı hazırlaması gerekmektedir. Kargo ile gönderilen numune kolisinde de bu tutanağın olması ve yetkili kişi tarafından imzalı şekilde sunulması gerekmektedir ve kargo ile gönderilen numuneler için İdaremiz sorumlu olmayacaktır.

Sıra No, Malzeme Adı, Birim Miktar, Teslim Edilen Numunenin Marka/Model

2) Ekonomik Açıdan en avantajlı teklif sahibi numuneleri hariç Kurumumuza teslim edilen numuneler İhale itiraz süresi dolduktan 7 iş günü içerisinde fiziken geriye teslim alınacak, alınmayan malzemeler için idaremizin bir sorumluluğu olmayacaktır….” düzenlemesi,

Teknik Şartname’de “…28. Kanal Eğesi 4 Açılı No:20 (6’lık) (25 mm),

29. Kanal Eğesi 4 Açılı No: 25 (6’lık) (25 mm),

30. Kanal Eğesi 4 Açılı No:30 (6 ‘Lık) (25 mm),

31. Kanal Eğesi 6 Açılı No:20 (6’lık) (25 mm),

32. Kanal Eğesi 6 Açılı No:25 (6’lık) (25 mm),

33. Kanal Eğesi 6 Açılı No:30 (6’lık) (25 mm)

28, 29, 30, 31, 32 ve 33’üncü kalemlerin Teknik Şartnamesi aşağıdaki gibidir.

…

2) Dezenfeksiyonda korozyona uğramamalıdır.

…

8)Yüksek tork direncine sahip olmalıdır.” düzenlemeleri yer almıştır.

Balgat Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi tarafından 14.03.2025 tarihinde yapılan “59 Kalem Diş Sarf Malzeme Alımı” ihalesinin şikayete konu edilen 28, 29, 30, 31, 32 ve 33’üncü kalemlerine 5 isteklinin teklif verdiği,

İdarece Özel Turkuaz Sağlık Hzm. San. Tic. Ltd. Şti., Samet Safi Cankurt, Öz Global Dental Med. Özl. Eğt. ve Öğr. San. Ltd. Şti., İnci Dental Tıbbi Malzeme San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Öncü Dental Tıbbi Malzeme San. ve Dış Tic. A.Ş.ye EKAP üzerinden gönderilen 17.03.2025 tarihli ve “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazılar ile ihalenin 28, 29, 30, 31, 32 ve 33’üncü kalemleri için teklif edilen ürüne/ürünlere ilişkin numunelerin 20.03.2025 tarihine kadar sunulmasının talep edildiği,

Numunelerin değerlendirilmesine ilişkin olarak ihale komisyonu üyeleri tarafından düzenlenen tutanakta ihalenin 28, 29, 30, 31, 32 ve 33’üncü kalemleri için açılan satırda “Endotonti uzmanlarının değerlendirilmesinde kanal eğelerinin kesici kenarlarının, kesiciliği düşük pulpayı ve dentin duvarını almadığı ayrıca tork değerinin düşük olması nedeniyle eğeler kontrolsüz şeklide kök ucundan çıkma eğilimi gösterdiği için teknik şartnamenin 8. maddesi gereği değerlendirme dışı bırakılmıştır. 2. avantajlı uygun” tespitine yer verildiği,

15.04.2025 tarihli ihale komisyonu kararında ihalenin 28, 29, 30, 31, 32 ve 33’üncü kalemlerinde Özel Turkuaz Sağlık Hzm. San. Tic. Ltd. Şti. ve Samet Safi Cankurt’a ilişkin olarak “…İsteklinin numune değerlendirilmesi ve/veya demonstrasyon işlemi başarısız sonuçlandı. Teknik Şartname’nin 8’inci maddesi gereği değerlendirme dışı bırakılmıştır.” tespitine yer verildiği ve anılan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, diğer isteklilerin tekliflerinin geçerli olarak belirlendiği, ihalenin anılan kalemlerinde İnci Dental Tıbbi Malzeme San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihale üzerinde bırakılan istekli, Öz Global Dental Med. Özl. Eğt. ve Öğr. San. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği,

Başvuru sahibi tarafından 17.04.2025 tarihinde yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarece tekrar numune değerlendirmesi yapıldığı, 17.04.2024 tarihinde düzenlenen tutanakta “… 28, 29, 30, 31, 32 ve 33. kalemlerde alımı yapılacak olan kanal eğeleri (4 açılı 6 açılı) numune değerlendirmesi için tarafımıza verilmiştir. Klinik koşullarında hasta ağzında denenen kanal eğelerinin tork direncinin düşük olması nedeniyle eğeler kontrolsüz şekilde kök ucundan çıkma eğilimi göstermektedir. Bu durum kök dışına çıkma sonucu enfekte dokunun periapikal bölgeye taşmasına yol açabilir. Bu nedenle eğeler klinik kullanım için uygun değildir.” tespitine yer verildiği,

Raportör olarak görevlendirilen ihale komisyonu üyesi tarafından 22.04.2025 tarihinde düzenlenen inceleme tutanağında numunelerin tekrar değerlendirmeye alındığı ve sterilizasyona gönderildiği, başvuru sahibi tarafından kanal eğelerinin istenilen tork düzeyine ulaşıldığı iddia edilse de kullanımda bu düzeyleri yakalamadığının görüldüğü, ayrıca sterilizasyon ve dezenfeksiyonda korozyona uğradığının tespit edildiği, başvuru sahibinin teklifi Teknik Şartname’nin 8’inci maddesi gereği değerlendirme dışı bırakılsa da Teknik Şartname’nin 2’nci maddesi olan “Dezenfeksiyonda korozyona uğramamalıdır” maddesini de sağlayamadığı, tebliğ edilen ihale kararının değiştirilip Teknik Şartname’nin 2’nci maddesine istinaden değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik işlem tesis edilmesinin ihale sürecini uzatacağı hususlarının belirtildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un ihaleye katılımda yeterlik kurallarını düzenleyen 10’uncu maddesinin mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesine dair (b) fıkrasının 9 numaralı bendinde ihale konusu işin niteliğine göre idarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğraflarının istenebileceği ve bu hususun ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtileceği hükme bağlanmıştır.

Teklif edilen ürünün teknik şartnameye uygunluğu, idareler tarafından, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında demonstrasyon ya da numune değerlendirmesi yoluyla yapılabileceği gibi, bu değerlendirme ürünün teslimini müteakip muayene ve kabul aşamasında da gerçekleştirilebilir. Bu konudaki takdir yetkisi idarelere ait olup, tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında ürünün teknik değerlendirmesinin de yapılmasının öngörülmesi halinde bu hususun ihale dokümanında düzenlenmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, teklif edilen ürünün teknik şartnameye uygunluğu ister belgeler üzerinden, ister numuneler üzerinden isterse demonstrasyon yoluyla tespit edilsin, idarenin teklif edilen ürünün Teknik Şartname’yi karşılayıp karşılamadığına muayene ve kabul aşamasında da bakması mevzuat gereğidir. Ayrıca bu değerlendirme hangi aşamada yapılırsa yapılsın, ürünün Teknik Şartname’de yer alan düzenlemelere uygun olup olmadığı yönünde yapılan değerlendirme neticesinde alınan kararlara ilişkin nihai sorumluluğun da idareye ait olduğu açıktır.

İncelemeye konu ihaleye ait İdari Şartname düzenlemelerinde, teklif edilen ürünün teknik şartnameye uygunluğuna ilişkin olarak Teknik Şartname’ye cevap ve açıklama belgesi, teklif edilen ürünlere ilişkin katalogların sunulmasının istendiği ve ihale sonrası avantajlı teklif sırasına göre gerek görülmesi halinde numune isteneceği anlaşılmıştır.

Yapılan inceleme neticesinde, başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen Endoart marka kanal eğesinin kataloğunda kendi kanal eğeleriyle aynı tork ve RPM değerlerinin tavsiye edildiği iddia edilmiş olmakla birlikte, söz konusu ihalede Teknik Şartname’ye uygunluğuna ilişkin olarak değerlendirmede katalog incelemesinin tek başına yeterli olmadığı, numune değerlendirmesinin de olumlu olarak sonuçlanması gerektiği, incelenen ihalede başvuru sahibinin 28, 29, 30, 31, 32 ve 33’üncü kalemlerdeki teklifinin Teknik Şartname’ye uygunluğuna ilişkin olarak idarece yapılan değerlendirmede Teknik Şartname’ye cevap belgeleri ile katalogların uygun görüldüğü, ancak yapılan numune değerlendirmesi sonucunda ise numunelerinin Teknik Şartname’nin 2’nci ve 8’inci maddesine uygun olmadığının tespit edildiği, yukarıda da açıklandığı üzere numune değerlendirmesi sonucunda alınan kararlara ilişkin nihai sorumluluğun idareye ait olduğu dikkate alındığında, başvuru sahibinin söz konusu kalemlerdeki teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddiasında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikâyet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin altıncı fıkrasında “…Kısmi teklife açık ihalelerde ise tekliflerin verilmesi ile bu aşamadan sonraki işlemlere ilişkin başvurularda, başvuru bedeli toplam yaklaşık maliyet üzerinden yatırılır. Başvuruya konu kısmın yaklaşık maliyetine göre fazla yatırıldığı tespit edilen tutar Kurum tarafından başvuru sahibine iade edilir.” açıklaması yer almaktadır.

Bununla birlikte, ihalenin şikâyete konu kısımlarının yaklaşık maliyet tutarı dikkate alındığında 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin 50.640,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 101.344,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen 50.704,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.