Kısmi teklife açık ihalelerde aynı IP adresinden farklı kısımlara teklif verilmesi yasak fiil sayılır mı (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Ayşe DEMİRCİ,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ereğli Belediye Başkanlığı İşletme ve İştirakler Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1504387 İhale Kayıt Numaralı “Kdz Ereğli Belediyesi İşletme ve İştirakler Müdürlüğü İktisadi ve Sosyal Tesisler İşletmelerinde ve Memur Yemekhanesinde 2025 Yılında Kullanılmak Üzere 10 Kısımda Mal Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ereğli Belediye Başkanlığı İşletme ve İştirakler Müdürlüğü tarafından 10.12.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kdz Ereğli Belediyesi İşletme ve İştirakler Müdürlüğü İktisadi ve Sosyal Tesisler İşletmelerinde ve Memur Yemekhanesinde 2025 Yılında Kullanılmak Üzere 10 Kısımda Mal Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Ayşe Demirci‘nin 31.12.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.12.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 03.01.2025 tarih ve 175043 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.01.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/39 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin ihale teklifini ve dokümanını Selahattin Sünger firması ile aynı IP numarasından indirip aynı IP numarasından yükledikleri gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılarak yasaklamaya ve geçici teminatın gelir kaydedilmesine ilişkin işlemlerin yapılmasının mevzuata aykırı olduğu, Selahattin Sünger firmasının ihalenin farklı bir kısmına teklif verdiği, kısmi teklife açık ihalelerde her bir kısmın ayrı bir ihale olarak değerlendirilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanunun 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde “İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak“, (d) bendinde ise “Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.” yasak fiil ve davranış olarak sayılmış, aynı Kanunun 58 inci maddesinde de, yasak fiil ve davranışta bulunanların kamu ihalelerine girmekten yasaklanacağına ilişkin hükme yer verilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci maddesinde “(6) Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde; ilanda ve dokümanda işin başvuruda bulunulabilecek veya teklif verilebilecek her bir kısmı ve bu kısımlar için tespit edilen yeterlik kriterleri ayrı ayrı gösterilir. Aday veya isteklinin yeterlik değerlendirmesi, başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği her bir kısım için ayrı ayrı yapılır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Kısmi tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 16.4’üncü maddesinde “16.4.1. İhalelerde, ihale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, kısmi teklif verilebilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, kısmi teklif verilebilen ihalelerde isteklilerce her bir iş kısmına ayrı ayrı teklif vermek suretiyle işin tamamına teklif verilebileceği gibi, ihale dokümanında belirtilen kısımlardan bazılarına da teklif verilebilecektir.

16.4.2. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalede; aday veya isteklinin yeterlik değerlendirmesi, başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği her bir kısım için ayrı ayrı yapılacaktır. İstekli, teklif ettiği kalemlerin/kısımların toplam bedeli üzerinden geçici teminat sunacaktır. Ancak isteklinin teklif verdiği kısımlardan birinde veya birkaçında, geçici teminatının gelir kaydedilmesi gereken hallerden biri ortaya çıktığında, ilgili kısım veya kısımlara ilişkin teklif fiyatları esas alınarak gelir kaydedilecek geçici teminat tutarı belirlenecektir.

16.4.3. İşin tamamına veya bir kısmına teklif veren isteklinin teklif verdiği kısım veya kısımlardan birkaçı veya tamamı için ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmesi söz konusu olduğunda, hizmet alımları ve yapım işleri ihaleleri hariç, bu istekli ile tek bir sözleşme imzalanacaktır. Ancak, mal alımlarında bir idareye bağlı birimlerin ihtiyaçlarının bir merkezden yapılan ihale ile karşılanması amacıyla kısmi teklife imkan verilen ihalelere münhasıran ve idari şartnamenin “Kısmi teklife ilişkin açıklamalar” başlığı altında idarece bu hususun düzenlenmiş olması kaydıyla her bir kısım için ayrı ayrı sözleşme imzalanabilecektir. Ayrı ayrı sözleşmeye bağlanacak her kısım için ayrı kesin teminat alınacaktır.

16.4.4. Kısmi teklife açık olan ihalelere yönelik şikayet veya itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde başvuru sonuçlandırılmadan sözleşme imzalanamaz. Bu durumda, başvuruya konu edilmeyen diğer kısım/kalem veya gruplara ilişkin sözleşmeler imzalanabilecektir.” açıklamaları yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.

20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 10’dur. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;

İhaleye teklif verecek istekliler birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen kısımların her birine, bir kaçına veya tamamına teklif verebilirler. Birim fiyat teklif cetvelindeki kısımlarda belirtilen malın veya malların her bir kısmına en düşük teklifi veren, ihale üzerinde bırakılan istekliler ile üzerinde kalan kısımların için tek bir sözleşme imzalanacaktır. (İstekliler teklif verdikleri Kısımlar içindeki bütün kalemlere teklif vermek zorundadır.)” düzenlemesi yer almaktadır.

İhalenin şikayet konusu 8. kısmına 2 isteklinin katıldığı, 23.12.2024 tarihli ihale komisyon kararı ile başvuru sahibi Ayşe Demirci’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının ardından ihalenin 8. kısmının tek geçerli teklif kalması ve o teklifin de verimlilik ilkesi gözetilerek ekonomik açıdan uygun bulunmaması gerekçe gösterilerek iptal edildiği,

Başvuru sahibi Ayşe Demirci’nin ihalenin 8. kısmı olan “Ekmek ve ekmek ürünleri alımı” kısmına teklif verdiği, Selahattin Sünger’in ise 4. kısım “Su alımı” ve 5. kısım “Alkolsüz içecek alımı” kısımlarına teklif verdiği,

Ayşe Demirci ile Selahattin Sünger’in aynı IP adresi ile (*****246.30) ihale dokümanını indirip ihalenin farklı kısımlarına aynı IP adresi ile (*****234.54) teklif verdikleri tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan yönetmelik ve tebliğ hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, kısmi teklife açık ihalelerde teklif verilebilecek her bir kısmı ve bu kısımlar için tespit edilen yeterlik kriterlerinin ayrı ayrı gösterilmesi, isteklinin yeterlik değerlendirmesinin teklif verdiği her bir kısım için ayrı ayrı yapılması gerektiği, her kısma ilişkin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin kısma teklif verenler arasından belirlenebileceği, dolayısıyla her bir kısım için tekliflerin değerlendirilmesi ve ihale kararının verilmesi süreçlerinin ayrı ayrı işleyeceği anlaşılmaktadır.

Bu doğrultuda, kısmi teklife açık ihalelerde farklı kısımlara verilen tekliflerin yeterlik değerlendirilmesinin yapılması ve ihalenin karara bağlanması hususlarını etkilemeyeceği, bu nedenle bu tür ihalelerde farklı kısımlara teklif veren isteklilerin tekliflerinin aynı IP adresinden verilmiş olmasının 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (d) bendi kapsamında değerlendirilmesinin uygun olmayacağı anlaşılmış olup bu itibarla başvuru sahibinin iddialarının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibi Ayşe Demirci’nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından 118.286,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddialarında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde 118.286,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.