İtirazen şikayet başvurusunun süresinde yapılmaması 4734 sayılı Kanun’un 54. maddesi kapsamında nasıl değerlendirilir (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Uygar Grup Seyahat Tur. Taşım. Otom. Tic. San. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1612131 İhale Kayıt Numaralı “Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü Sınırları Dahilinde Makine ve İkmal Başmühendisliği, Tesisler ve Bakım Başmühendisliği, Trafik Güvenliği Başmühendisliği ile İşletmeler Başmühendisliği Emrinde Personel Nakli Servis Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü tarafından 27.12.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karayolları 2. Bölge Müdürlüğü Sınırları Dahilinde Makine ve İkmal Başmühendisliği, Tesisler ve Bakım Başmühendisliği, Trafik Güvenliği Başmühendisliği ile İşletmeler Başmühendisliği Emrinde Personel Nakli Servis Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 07.05.2025 tarih ve 183531 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/933 sayılı dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Başvuru dilekçesinde özetle;

İhale üzerinde bırakılan Tuğra Taşımacılık ve Araç Kiralama Tic. Ltd. Şti.nin teklifine ilişin olarak;

1) Yeterlik bilgileri tablosunda ortaklara ve yöneticilere ait bilgilerinin güncel olmadığı, Elektronik Uygulama Yönetmeliği’ne göre EKAP’a kaydedilen bilgilerin eksiksiz, doğru ve güncel olması gerektiği, ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından ihalede dokümanı indiren, ihaleye sunulan teklifi e-imza ile imzalayan kişi ile yeterlik bilgileri tablosunda yetkili kişinin farklı olduğu, elektronik teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalede isteklilerin yeterlik bilgileri standart formunu doldurmaları gerektiği, söz konusu tablonun “Ticaret Sicili Bilgileri” bölümünün “Ortaklara Ait Bilgiler” kısmında “ortakların: Gerçek kişi olması durumunda ad/soyad/tc kimlik numarası/ortaklık oranı/varsa işletme adı ve ticaret unvanı; tüzel kişi olması durumunda ticaret unvanı/vergi kimlik numarası/ortaklık oranı/varsa işletme adı” bilgilerinin, “yöneticilere ait bilgiler” bölümünde ise “ad, soyad, T.C. kimlik numarası ve görevi” bilgilerinin doldurulmadığı veya doldurulan yerlerin İdari Şartname’de istenilen kriterleri sağlamadığı, teklifi kapsamında sunduğu EKAP’ta kayıtlı imza sirkülerinin güncellik vasfını sağlamadığı, tek ortak olarak görülen kişin imza sirkülerinde belirtilen geçerlilik tarihinde hata olduğu, Ticaret Sicil Gazetesinin tüzel kişiliğe ait son durumu göstermediği, imza sirkülerinin güncellemesinin EKAP’ta yapılmadığı, imza sirkülerinin yetkili olarak atanma sürelerinin Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlanan sürelerle uyumsuz olduğu,

2) İmza sirkülerinin afaki olduğundan geçersiz olması gerektiği, geçersiz ve uyumsuz imza sirküleri ile teklif veremeyecek olduklarından dolayı tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, sunulan bilanço ve ciroya ilişkin belgelerin istenilen kriterleri sağlamadığı, yeterlik bilgileri tablosunda toplam cironun esas alındığı yıla ilişkin bilgi verilmediği, birbirini takip eden yıllara ait bilanço ve ciro bilgilerinin sunulmadığı, ayrıca ihalede ciro oranının karşılanmadığı, kısa vadeli banka borçlarının uzun vadeli olarak gösterildiği ve rasyoların mevzuata aykırı olduğu, bilançoların mevzuata uygun şekilde onaylanan belgeler ile tevsik edilmediğİ, bilanço ile kurumlar vergisi beyannamesi verilerinin uyumlu olmadığı, hizmet işleri ile ilgili ciroların hesaba katılması gerekirken bununla ilgisi olmayan kısımların hesaba dahil edildiği, konsolide finansal tablolar adı altında üçüncü bir gelir tablosunun sunulduğu, söz konusu tablolar üzerinden yeterlik kriterinin sağlanmasının mümkün olmadığı, bilanço bilgileri tablolarının düzenlenme tarihlerinin hatalı olduğu ve bu şekilde yapılan tevsik yeterlik bilgileri tablosu ile idareye fiziki ortamda sunulan bilanço kriterlerinin uygun olmadığı ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 35 ve 36’ncı maddeleri ile İdari Şartname’nin 7.4’üncü maddesine aykırılık teşkil ettiği, bu nedenle söz konusu isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

3) Güncel Ticaret Sicil Gazetesi bilgileri ile ihale zamanındaki bilgilerinin uyuşmadığı,

4) Hizmet Alımı Uygulama Yönetmeliği’nin 51’inci maddesi gereği Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan ve Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan firmaların ihalelere giremeyeceği belirtilmiş olmasına karşılık söz konusu isteklinin SGK ve vergi borcunun bulunduğu,

5) Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesi gereğince uygunluğun kontrol edilmesi ve Tebliğe uygunluğu olmayan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

6) Sunulan geçici teminat mektubunda ticaret unvanlarının açık ve uzantıları ile birlikte yazılmadığı, teklif mektubunda yazılı ticaret unvanı ile geçici teminat mektubundaki ticari unvanların birbiriyle uyumlu olmadığı, söz konusu hususun mevzuatına aykırı olduğu, teminat mektubu ayırt edici numarasının yanlış olduğu,

7) Sunulan belgelerin geçerliliğini yitirdiği,

8) İş deneyim belgesinin verilen idarece hatalı düzenlediği, belge tutarının güncellenmiş halinin istenilen oranı karşılamadığı,

9) Sunmuş olduğu birim fiyat teklif cetvelindeki işçilik maliyetinin hatalı olduğu,

10) İş deneyim belgelerinin ve yetki belgelerinin kontrol edilmesi gerektiği,

11) Sunulan iş deneyim belgesinin gerçeği yansıtmadığı, özel sektör iş deneyim belgesi olduğu SGK evraklarının hatalı düzenlendiği ve eksik ödendiği, vergi dairesi damga vergilerinin ödenmediği, faturaların gerçeği yansıtmadığı, ilgili sözleşme içeriğiyle tutarlarının karşılanmadığı ve fatura numaralarının belirtilmediği, sunulan sözleşmenin yetkililerinin imza sirkülerinin kontrol edilmesi gerektiği, sunulan iş deneyim belgesinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “tanımlar” başlıklı maddesine uygun olmadığı,

12) İş deneyim belgesinde yer alan damga vergisinin tarih ve geçerlilik olarak hatalı olduğu ve eksik yatırıldığı,

13) İş deneyim belgesi ile birlikte sunulan SGK isim listesinde tutarlarının eksik ve hatalı yatırıldığı,

14) Sunulan iş deneyim belgesine ilişkin faturaların numaralarının sözleşmede belirtilmediği ve faturaların gerçeği yansıtmadığı, tutar ile ödenen damga vergisinin uyuşmadığı,

15) Sunmuş olduğu birim fiyat teklif cetvelinde fazla mesai ücreti, yemek ücreti ve işçilik ücretinin hatalı yazıldığı,

16) İş deneyim belgesinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 47’nci maddesine uygun olmadığı,

17) Geçici teminatında yer alan idare adı ve işin adının ihale dokümanındaki ile uyumlu olmadığı, hatalı ve eksik yazıldığı,

18) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan etmiş olduğu bilanço ve ciro bilgileri ile oranlarının hatalı olduğu,

19) Geçici teminatının bulunmadığı ve teklif süresinin mevzuata uygun uzatılmadığı iddialarına yer verilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,

Aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde “Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır…

İdare, şikâyet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikâyetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.

Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir.” hükmü yer almaktadır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;

…

c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,

izleyen günden itibaren başlar.” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

…

c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,

…

yönlerinden sırasıyla incelenir.

…

(4) Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin ön inceleme raporu düzenlenir.” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde ise “(1) 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Başvuruya konu ihalenin 27.12.2024 tarihinde gerçekleştirildiği, 27.12.2024 tarihli ve 01 no.lu ihale komisyonu kararı ile ihalenin 1, 2, 3 ve 4’üncü kısımlarının Tuğra Taşımacılık ve Araç Kiralama Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, anılan kısımlarda başvuru sahibi Uygar Grup Seyahat Tur. Taşım. Otom. Tic. San. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olduğu, söz konusu kısımlarda 5 isteklinin teklif verdiği, Ağaoğlu Danışmanlık İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu kararın 30.12.2024 tarihinde başvuru sahibi Uygar Grup Seyahat Tur. Taşım. Otom. Tic. San. Ltd. Şti. ve diğer isteklilere tebliğ edildiği tespit edilmiştir.

Söz konusu ihalede İkon Atık Yönetimi İnşaat Turizm Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ihale dokümanına yönelik olarak 23.12.2024 tarihinde idareye şikayet ve sonrasında 09.01.2025 tarihinde itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, Kamu İhale Kurulu’nun 29.01.2025 tarihli ve 2025/UH.I-346 sayılı kararında “Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek ihalenin iptal edilmesine karar verildiği görülmüştür.

Anılan Kurul kararı sonrasında Tuğra Taşımacılık ve Araç Kiralama Tic. Ltd. Şti. tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 25. İdare Mahkemesi’nin 07.03.2025 tarih ve E:2025/267, K:2025/369 sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bunun üzerine 17.04.2025 tarihli 03 no.lu ihale komisyonu kararı ile ihalenin 1, 2, 3 ve 4’üncü kısımlarının yine Tuğra Taşımacılık ve Araç Kiralama Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ayrıcaanılan kısımlarda başvuru sahibi Uygar Grup Seyahat Tur. Taşım. Otom. Tic. San. Ltd. Şti.nin yine ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olduğu, söz konusu kısımlarda 5 isteklinin teklif verdiği, Ağaoğlu Danışmanlık İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise değerlendirme dışı bırakıldığı, söz konusu kararın 18.04.2025 tarihinde başvuru sahibine ve diğer isteklilere tebliğ edildiği tespit edilmiştir. Başvuru sahibinin de 17.04.2025 tarihli 03 no.lu ihale komisyonu kararı üzerine idareye şikayet ve sonrasında Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır.

30.12.2024 tarihinde başvuru sahibi Uygar Grup Seyahat Tur. Taşım. Otom. Tic. San. Ltd. Şti.ne EKAP üzerinden tebliğ edilen 27.12.2024 tarihli ve 01 no.lu ihale komisyonu kararında ihalenin 1, 2, 3 ve 4’üncü kısımlarının Tuğra Taşımacılık ve Araç Kiralama Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı ve söz konusu kararın bildirimine ilişkin yazıda “Bu kararın bildirim tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde idaremize şikâyet başvurusunda bulunabilmeniz mümkündür.” şeklinde başvuru merci ve süresinin doğru bir şekilde belirtildiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin anılan istekli hakkında öne sürdüğü iddialar bakımından, 27.12.2024 tarihli ve 01 no.lu ilk ihale komisyonu kararı ile 17.04.2025 tarihli 03 no.lu ihale komisyonu kararı arasında iddiaya konu istekli açısından bir farklılık olmadığı ve her iki komisyon kararında teklif değerlendirmesine ilişkin herhangi bir değişiklik yapılmadığı, bu bağlamda mevcut hukuki durumda herhangi bir değişiklik bulunmadığı görülmüştür.

Diğer bir ifade ile başvuru sahibinin şikâyete konu isteklinin teklifinin değerlendirilmesine ilişkin öne sürdüğü iddialara konu hususlar 30.12.2024 tarihinde tebliğ edilen 27.12.2024 tarihli ve 01 no.lu ihale komisyonu kararı ile ortaya çıkmış bulunmaktadır. Dolayısıyla 07.05.2025 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet dilekçesinde yer alan iddialara konu hususların 30.12.2024 tarihinde başvuru sahibine tebliğ edilen ilk komisyon kararı ile başvuru sahibince farkına varıldığı ya da farkına varılmış olması gerektiği anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak 27.12.2024 tarihli ve 01 no.lu ihale komisyonu kararının 30.12.2024 tarihinde başvuru sahibine bildirildiği, ayrıca Anayasa’nın 40’ıncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Devlet, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır.” hükmü uyarınca, anılan komisyon kararında on gün içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulabileceğinin açıkça belirtildiği, ancak başvuru sahibinin ilgili kararın kendisine bildirilmesini izleyen on günlük süre içinde, daha açık bir ifade ile 09.01.2025 Perşembe günü mesai bitimine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süreyi geçirdikten sonra 28.04.2025 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, dolayısıyla idareye yapılan şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun süre yönünden reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Başvurunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.