İtirazen şikâyet başvurusunun daha önce incelenmiş Kurul kararı nedeniyle yeniden değerlendirilmesi mümkün müdür (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Yeşil Akhisar Yemekhane İşletmeciliği Gıda Mad. Tem. İşl. ve Tem. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Muğla Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1329679 İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüze Bağlı Kuruluşlarımızın 2025 Mali Yılı Mamul Yemek” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Muğla Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 11.11.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Müdürlüğümüze Bağlı Kuruluşlarımızın 2025 Mali Yılı Mamul Yemek” ihalesine ilişkin olarak Yeşil Akhisar Yemekhane İşletmeciliği Gıda Mad. Tem. İşl. ve Tem. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 21.01.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.01.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.02.2025 tarih ve 177677 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.02.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/325 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale üzerinde bırakılan istekliye ait yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen işletme kayıt belgesinin faaliyet konusunun İdari Şartname’nin 7.1.ı maddesinde belirtilen düzenlemelere uygun olmadığı,

2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmine ilişkin sunulan belgelerin yeterli olmadığı,

3) İhale üzerinde bırakılan Özdemir Kurumsal Hizmetler Yemek Gıda Temizlik İnşaat Hayvancılık Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen ortalama maliyetlerinin hatalı olduğu, açıklamanın geçerli olabilmesi için ilk ilan veya davet tarihinden önceki üç ay veya ondan önceki üç ay içinde alınmış ürünlerin ortalama maliyetleri ile açıklama yapılması gerektiği, belirtilen dönemler içinde alınan ürünlerin ağırlıklı ortalama birim fiyatlarının alınarak açıklanması gerekirken tek bir fatura ile alınan ürünler üzerinden açıklama yapıldığı,

4) İhale üzerinde bırakılan Özdemir Kurumsal Hizmetler Yemek Gıda Temizlik İnşaat Hayvancılık Tic. Ltd. Şti. yetkilileri hakkında ihaleye fesat karıştırma suçundan (kamu İhaleleri ile ilgili ) Samsun 2. Asliye Ceza Mahkemesinde 2023/291 esas numarası, Sinop Asliye Ceza Mahkemesinde 2023/154 esas numarası ile dava açıldığı, anılan mahkemelerin yetkisizlik kararı sonucu Samsun 2.Asliye Ceza Mahkemesi tarafından dosyanın Yargıtay 5. Ceza Dairesine gönderildiği ve adı geçen daire tarafından 06/12/2023 tarih ve 2023/11176 karar numarası ile “birleştirmeye yer olmadığına” karar verildiği, dosyanın Samsun 2. Asliye Ceza Mahkemesine gönderildiği,

5) İhale üzerinde bırakılan Özdemir Kurumsal Hizmetler Yemek Gıda Temizlik İnşaat Hayvancılık Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan maliyet/satış tutarı tespit tutanağı eki meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin açıklama sunulduğu tarih itibariyle geçerlilik süresinin dolmuş olduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1, 2 ve 3’üncü iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikâyet ve itirazen şikâyet üzerine alınanlar itirazen şikâyete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.

Kurum itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikâyet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Yargısal inceleme” başlıklı 57’nci maddesinde “Şikâyetler ile ilgili Kurum tarafından verilen nihai kararlar Türkiye Cumhuriyeti Mahkemelerinde dava konusu edilebilir ve bu davalar öncelikle görülür.” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurul kararlarına karşı başvuru” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) 4734 sayılı Kanunun 57’nci maddesi uyarınca Kurul kararları idari yargı mercilerinde dava konusu edilebileceğinden, hak kaybına uğranılmaması bakımından Kurul kararının yeniden incelenmesi talebiyle Kuruma başvuruda bulunulmaması önem arz etmektedir.” açıklaması yer almaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 56’ncı maddesinde, Kamu İhale Kurulunun, Kuruma gelen itirazen şikâyet başvurularıyla ilgili olarak gerekçesini belirtmek suretiyle karar vereceği hüküm altına alınmış olup, kamu ihale mevzuatında Kurul tarafından karara bağlanan hususların yeniden incelemeye alınmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.

Anılan Kanun’un 57’nci maddesi uyarınca, itirazen şikâyet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulunca verilen nihai kararlara karşı itiraz, ancak dava açılması suretiyle mümkün olup, herhangi bir sebeple Kurul kararlarına karşı itiraz niteliğindeki başvuruların Kurumca incelenmesi ve bu başvuru nedeniyle başvuruya konu Kurul kararını değiştiren veya onayan nitelikte yeni bir Kurul kararı alınması mümkün bulunmamaktadır. Bu bakımdan Kurul kararına itiraz niteliği taşıyan iddialara ilişkin olarak anılan Kanun hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından yapılacak bir işlem bulunmamaktadır.

Diğer yandan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 17’nci maddesinde yer alan “4734 sayılı Kanunun 57’nci maddesi uyarınca Kurul kararları idari yargı mercilerinde dava konusu edilebileceğinden, hak kaybına uğranılmaması bakımından Kurul kararının yeniden incelenmesi talebiyle Kuruma başvuruda bulunulmaması önem arz etmektedir.” açıklaması ile Kurul tarafından karara bağlanan hususlar hakkında yargısal denetim yolunun işletilmesi gerektiği hususu da ayrıca vurgulanmıştır.

Yapılan incelemede, başvuru sahibinin incelemeye konu iddialarının ihale üzerinde bırakılan isteklinin ihale dokümanında belirtilen yeterlik kriterlerini karşılamadığı ve aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığına ilişkin olduğu görülmekle birlikte söz konusu iddiaların 15.01.2025 tarih ve 2025/UH.II-181 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı kapsamında incelenerek sonuca bağlandığı anlaşılmıştır.

Netice itibarıyla, başvuru sahibinin Kurul kararına itiraz niteliği taşıyan 1, 2 ve 3’üncü iddiaları yönünden, yukarıda yer verilen Kanun hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından yapılacak bir işlem bulunmadığından, anılan hususlara yönelik başvurunun görev yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır

2) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.

…

Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:

…

d) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller…” hükmüne yer verilmiştir.

Anılan hükme ilişkin olarak İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikâyet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinde “…başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde…başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklaması bulunmaktadır.

Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır.” hükmüne yer verilmiş, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 28.3’uncu maddesinde bu işlemin tüm istekliler hakkında yapılması gerektiği belirtilmiştir.

Aynı Kanun’un 58’inci maddesinde yasaklamaya ilişkin usul ve esaslara yer verildikten sonra, 59’uncu maddenin ikinci fıkrasında “Bu Kanun kapsamında yapılan ihalelerden dolayı haklarında birinci fıkra gereğince ceza kovuşturması yapılarak kamu davası açılmasına karar verilenler ve 58 inci maddenin ikinci fıkrasında sayılanlar yargılama sonuna kadar Kanun kapsamında yer alan kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılamaz. Haklarında kamu davası açılmasına karar verilenler, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna bildirilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Konuya ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teyit işlemleri” başlıklı 30.5’inci maddesinde “30.5.1 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin sekizinci fıkrasında, ihale kararlarının ihale yetkilisince onaylanmadan önce idarelerin, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını Kurumdan teyit ederek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorunda oldukları belirtilmiştir. Buna göre teyit belgesi alınmaması halinde ihale sürecinin tamamlanması mümkün olmayacaktır.

30.5.2 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde, sadece ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin, 42 nci maddesinde de sadece ihale üzerinde kalan isteklinin yasaklı olup olmadığının Kurumdan teyit ettirilmesinden söz edilmiş ise de, 11 inci maddede ihalelere katılmaktan yasaklanmış olanların hiçbir şekilde ihalelere katılmamalarının sağlanmasının amaçlandığı dikkate alındığında, ihale tarihi itibariyle ihaleye katılan tüm isteklilerin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının sorgulanması ve teyit edilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır. Bu sebeple:

I- Başvuru veya ihale tarihi itibariyle tüm aday ve istekliler için, ihale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde kalan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi için, sözleşmenin imzalanacağı tarihte ise sadece ihale üzerinde kalan istekli için ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacak ve Kurumdan teyit ettirilecektir,

II- Yasaklılık teyidi yapılırken aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları halinde tüm ortakları, sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı sorgulanacak ve Kurumdan teyit ettirilecektir,

III- Bu çerçevede yapılan teyit işlemi sonucunda;

a) Başvuru veya ihale tarihi itibariyle haklarında ihalelere katılmaktan yasaklı kararı bulunan aday ve istekliler 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesi gereğince ihale dışı bırakılacak, geçici teminatı gelir kaydedilecek ve anılan Kanunun 17 nci maddesinin atıfta bulunduğu 58 inci madde uyarınca ihalelere katılmaktan yasaklama kararı tesis edilecektir. Yasaklama kararının başvuru veya ihale tarihinden sonra tesis edildiğinin tespiti halinde ise 28.1.8.2 maddesi gereğince işlemde bulunulacaktır.

b) 4734 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca yapılacak yasaklılık teyidi sonucunda ihale üzerinde bırakılan istekli ve varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci isteklinin ikisinin de yasaklı olduğunun tespiti durumunda ihalenin iptaline, anılan Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca yapılacak yasaklılık teyidi sonucunda, ihale üzerinde bırakılan isteklinin yasaklı olması durumunda ihale kararının iptal edilmesine de karar verilecektir.

c) Aday ve isteklilerin şahıs şirketi olmaları halinde ortaklarından herhangi birinin, sermaye şirketi olmaları halinde sermayelerinin yarısından fazlasına sahip ortakları veya hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortaklarının veya ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin başvuru veya ihale tarihi itibariyle yasaklı olduğunun tespit edilmesi halinde, yukarıda belirtilen müeyyideler dışında ayrıca 58 inci madde uyarınca ihalelere katılmaktan yasaklama kararı tesis edilecektir.

ç) Hakkında kamu davası açılanlar 1/11/2012 tarihli ve 6359 sayılı Kamu İhale Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun gereğince 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamından çıkarıldığından, yapılan teyit sonucunda hakkında kamu davası açılan aday veya istekli durumunda olanların, anılan Kanunun 59 uncu maddesinde belirtilen yasağa rağmen ihaleye katılmış olduklarının tespiti halinde değerlendirme dışı bırakılması, ancak geçici teminatlarının gelir kaydedilmemesi ve idarece haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi gerekmektedir.” açıklaması yer almaktadır.

İhale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgeler ile EKAP üzerinden erişilen bilgilerden; başvuruya konu ihalenin Muğla Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne ait “Müdürlüğümüze Bağlı Kuruluşlarımızın 2025 Mali Yılı Mamul Yemek“ alımı işi olduğu, 11.11.2024 tarihinde yapılan ihalenin şikâyete konu 5’inci kısmına 21 isteklinin katıldığı,

13.11.2024 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen bildirim ile teklif tutarı sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 18.11.2024 tarihli yazı ile ilgili kısım için aşırı düşük teklif açıklamalarının idareye sunulduğu, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda sunulan açıklamaların uygun bulunarak 20.11.2024 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin şikâyete konu 5’inci kısmının Özdemir Kurumsal Hizmetler Yemek Gıda Temizlik İnşaat Hayvancılık Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

İlgili mevzuat hükümlerinde, hakkında yasaklama kararı bulunan veya hakkında kamu davası açılmış kişilerin ihalelere katılımının engellenmesi, katılmışsa da gerekli yaptırımların uygulanması için ihale süreci boyunca birden fazla teyit aşaması öngörülmüş, buna ilişkin sicilin Kamu İhale Kurumu tarafından tutulacağı ve henüz yasaklama kararı alınmayan ancak haklarında kamu davası açılan kişilere ilişkin bilgi ve belgenin Cumhuriyet Savcılıklarınca Kuruma bildirileceği ve sermaye şirketlerinde sermayenin yarısından fazlasına sahip ortaklar ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerin sorgulamaya konu edileceği anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan Özdemir Kurumsal Hizmetler Yemek Gıda Temizlik İnşaat Hayvancılık Tic. Ltd. Şti.nin temsile yetkili müdürü ve şirket ortağı hakkında kamu davası açıldığına yönelik iddiası incelendiğinde; ihale üzerinde bırakılan Özdemir Kurumsal Hizmetler Yemek Gıda Temizlik İnşaat Hayvancılık Tic. Ltd. Şti.ne ait teklif mektubunun şirketin tek ortağı ve temsile yetkili müdürü Ferhat Özdemir tarafından imzalandığı, idare tarafından EKAP üzerinden ihale tarihinde (11.11.2024) Özdemir Kurumsal Hizmetler Yemek Gıda Temizlik İnşaat Hayvancılık Tic. Ltd. Şti. ve Ferhat Özdemir hakkında yapılan yasaklılık sorgulamalarında, söz konusu tüzel kişi ve gerçek kişinin ihalelere katılmaktan yasaklı konumda olmadıkları, kesinleşen ihale kararının alındığı tarihte (21.11.2024) yapılan yasaklılık sorgulamasında da aynı şekilde söz konusu tüzel kişi ile ve şirketin tek ortağı ve şirket müdürü Ferhat Özdemir’in ihalelere katılmaktan yasaklı konumda olmadıkları görülmektedir. Ayrıca, başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde, Ferhat Özdemir hakkında kamu davası açıldığına ilişkin olarak herhangi bir belgenin de sunulmadığı görülmektedir.

EKAP üzerinden Kurum tarafından yapılan sorgulamada da, istekli ve ilgili şahıslar hakkında yasaklılık kararı alındığına veya haklarında kamu davası açıldığına ilişkin bir bilgiye rastlanmamıştır.

Bu veriler çerçevesinde, başvuru sahibinin Özdemir Kurumsal Hizmetler Yemek Gıda Temizlik İnşaat Hayvancılık Tic. Ltd. Şti.nin tek ortağı ve şirket müdürü Ferhat Özdemir hakkında kamu davası açıldığına yönelik iddiasının herhangi bir belge ile desteklenmediği görülmüş olupbaşvuru konusuna ilişkin olarak mevzuatın gerektirdiği tüm işlemlerin ihaleyi yapan idare tarafından gerçekleştirildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun“İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.

Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır.

Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.

Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:

…

c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.

…

Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;

…

c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir. …” hükmü,

Aynı Kanun’un“İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır.

…
İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir.

….

Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. …” hükmü,

Aynı Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir…” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür…” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;

…

c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

ç) Şikâyet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,

d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,izleyen günden itibaren başlar …” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in“Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

…

c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,

…

yönlerinden sırasıyla incelenir.

(2) Başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda esasın incelenmesine geçilir. …” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in“Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.

…” hükmü yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler tarafından idareye yapılacak şikâyet başvurusun, bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibi istekli tarafından, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının itirazen şikâyet dilekçesinde yer verilen gerekçelerle mevzuata uygun olmadığı iddia edilmektedir.

İtirazen şikâyete konu 5’inci kısma ilişkin olarak alınan 20.11.2024 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararının 22.11.2024 tarihinde EKAP üzerinden isteklilere bildirildiği, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı yönünde şikâyet başvurusunda bulunacak istekliler için şikâyet konusu hususa ilişkin olarak farkına varıldığı tarih veya farkına varılmış olması gereken tarihin kesinleşen ihale komisyonu kararının isteklilere tebliğ edilen tarih olarak dikkate alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Bu çerçevede, başvuru sahibi isteklinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığına yönelik iddiasına ilişkin şikâyet süresinin kesinleşen ihale komisyonu kararının tebliğ edildiği 22.11.2024 tarihinden itibaren başlaması gerektiği, başvuru sahibinin de bu tarihten itibaren 10 (on) gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 21.01.2025 tarihinde idareye yapılan şikâyet başvurusunun süresinde bir başvuru olmadığı anlaşıldığından, anılan iddiaların süre yönünden reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddiasında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Ayrıca, ihalenin şikâyete konu kısmın yaklaşık maliyet tutarı dikkate alındığında 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru bedelinin 101.344,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden 152.021,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen 50.677,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.