Sayıştay, KİK, Yargıtay ve Danıştay Kararları, Bakanlık Görüşleri

"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: Kamu İhale Kurulu, itirazen şikâyet başvurusunda bulunan davacının, ihalelere hakim olan gizlilik ilkesi çerçevesinde diğer isteklilerce sunulan belgelerin mevzuata aykırı olduğu yönündeki itirazlarının incelenmesi sonucunda, düzeltici işlem belirlenmesine karar vermiştir. Ancak, bu süreçte kamu yararı ile mülkiyet hakkı arasında sağlanması gereken adil dengenin davacı aleyhine bozulduğu tespit edilmiştir.

Kurul, davacının itirazen şikâyet başvurusunun haksız bir başvuru olmadığını ve başvuru bedelinin iade edilmesi gerektiğini belirlemiştir. Anayasa Mahkemesi’nin kararları doğrultusunda, itirazen şikâyet başvuru bedelinin amacı yersiz başvuruların önüne geçmek ve idari sürecin etkinliğini sağlamaktır. Bu bağlamda, davacının ödediği 157.733,00 TL başvuru bedelinin yasal faiziyle birlikte iade edilmesine karar verilmiştir.

Sonuç olarak, Kamu İhale Kurulu, mahkeme kararlarını dikkate alarak, başvuru bedelinin iadesi yönünde bir hüküm tesis etmiştir. Bu durum, kamu ihale süreçlerinde adil denge sağlanmasının önemini vurgulamaktadır.

Karar no	2025/MK-64
Karar tarihi	07.05.2025
Toplantı No	2025/018
Gündem No	24
Gündem Konusu	2024/613802 İhale Kayıt Numaralı “MALZEMELİ YEMEK HİZMETİ ALIMI” İhalesi

Balıkesir İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılan 2024/613802 ihale kayıt numaralı “Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Eylülüm İnşaat Gıda Çağrı Hizmetleri Sosyal Hizmetler Temizlik Oto Kiralama Peyzaj ve Tic. İhr. İth. A.Ş. – Yirmi 3 Catering Yemek Servisleri San. Tic. A.Ş. – Boğaziçi Vip Catering İnş. Gıda Temizlik Oto Kiralama Tic. İhr. İth. A.Ş. İş Ortaklığı itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 09.10.2024 tarihli ve 2024/UH.II-1299 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Davacı Eylülüm İnşaat Gıda Çağrı Hizmetleri Sosyal Hizmetler Temizlik Oto Kiralama Peyzaj ve Tic. İhr. İth. A.Ş. tarafından anılan Kurul kararının başvuru bedelinin iadesine yönelik kısmının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 9. İdare Mahkemesinin 26.03.2025 tarihli E:2024/1869, K: 2025/527 sayılı kararında “…Dava konusu uyuşmazlıkta; davacının, ihalelere hakim olan gizlilik ilkesi çerçevesinde tam anlamıyla bilgi sahibi olması mümkün olmayan diğer isteklilerce sunulan belgelerin mevzuata aykırı sunulduğu yönünde itirazlara yer vererek davalı idareye başvuruda bulunulması üzerine, davalı idare tarafından yapılan inceleme ve araştırmalar neticesinde (nitekim davalı idare tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nden diğer isteklilerce sunulan belgeler konusunda bilgi alınmak suretiyle karar verilmiştir) düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiştir. Bu durumda, ihalelere hakim olan gizlilik ilkesi çerçevesinde ayrıntıları hakkında bilgi sahibi olmadığı diğer istekliler tarafından sunulan belgelere yönelik itirazda bulunan davacının itirazen şikâyet başvurusuna ilişkin dilekçesinde yer alan itirazların Kamu İhale Kurumu tarafından farklı başlıklar şeklinde dava konusu işlemde yer aldığı da dikkate alındığında, itirazen şikâyet başvurusu neticesinde haksız çıktığından söz edilmesi mümkün değildir. Nitekim Anayasa Mahkemesi’nin yukarıda anılan kararında da ifade edildiği üzere itirazen şikâyet başvurusu için alınan başvuru bedelinin amacı yersiz başvuruların önüne geçmek ve idari sürecin etkin bir şekilde işlemesini sağlamak olduğu gözetildiğinde (benzer yöndeki değerlendirme için bkz. Anayasa Mahkemesi’nin 16/06/2011 tarih ve E:2009/9, K:2011/103 sayılı kararı) dava konusu uyuşmazlıkta davacının başvurusunun yersiz yapılmış bir başvuru olmadığı da açıktır.

Bu durumda, davacının itirazen şikâyet başvurusu neticesinde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmesine rağmen, kamu yararı ile mülkiyet hakkı arasında gözetilmesi gereken adil denge davacı aleyhine bozularak orantısız bir sınırlamaya neden olunduğundan, ödediği itirazen şikâyet başvuru bedelinin iade edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; Davanın kabulüne, davacı tarafından ödenen 157.733,00 TL başvuru bedelinin dava tarihinden (18/11/2024) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine,” gerekçesiyle davanın kabulüne, davacı tarafından ödenen 157.733,00 TL başvuru bedelinin dava tarihinden (18/11/2024) itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1- Kamu İhale Kurulunun 09.10.2024 tarihli ve 2024/UH.I-1299 sayılı kararının itirazen şikayet başvuru bedelinin iadesinin mümkün olmadığına yönelik kısmının iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 157.733,00 TL şikâyet başvuru bedelinin 18.11.2024 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte başvuru sahibine iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.