İş deneyim belgesinin ihale konusu iş ile benzer iş tanımına uygunluğu nasıl değerlendirilir (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Gsm Medya Sosyal Sağlık Hizmetler Organizasyon Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İsyön İstanbul Yönetim Yenileme Anonim Şirketi,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1570639 İhale Kayıt Numaralı “Malzemeli Yemek Pişirme, Servis Etme ve Servis Sonrası Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İsyön İstanbul Yönetim Yenileme Anonim Şirketi tarafından 06.01.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Malzemeli Yemek Pişirme, Servis Etme ve Servis Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Gsm Medya Sosyal Sağlık Hizmetler Organizasyon Ltd. Şti.nin 17.02.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.02.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 03.03.2025 tarih ve 179542 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.03.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/520 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş deneyim belgesinin, teklif bedelinin %40’ını karşılamadığı, benzer işe uygun olmadığı,

2) İstekli tarafından İdari Şartname’nin 7.1.a.2’nci maddesinde istenilen belgelerin hatalı olarak düzenlendiği,

3) İstekli tarafından sunulan geçici teminat mektubu üzerinde yer alması gereken ibarenin yer almadığı, geçici teminat mektubu geçerlik tarihinin İdari Şartname’de istenilen tarihi karşılamadığı,

4) İstekli tarafından sunulan bilanço bilgilerinin standart forma uygun olarak düzenlenmediği, söz konusu belgede YMM, SMMM veya vergi dairesi onayının bulunmadığı, bilanço bilgilerinin İdari Şartname’de istenilen kriterleri karşılamadığı, serbest meslek kazanç defterinde YMM, SMMM veya vergi dairesi onayının bulunmadığı, ayrıca son yıla ait toplam gelirin son yıla ait toplam gidere oranının 1,25 olması şartını sağlamadığı, istekliye ait cironun İdari Şartname’de istenilen şartları karşılamadığı, ayrıca toplam ciroyu tevsik etmek için sunulan belgelerde YMM, SMMM veya vergi dairesi onayının bulunmadığı,

5) İhalede tekliflerinin geçerli teklif olmasına rağmen ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenmemesinin mevzuata aykırı olduğu,

6) Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı şöyle ki;

a) Açıklama kapsamında “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin sunulmadığı, “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının Kamu İhale Genel Tebliği’nde belirtilen oranlara uygun olmadığı, sunulan formun standart forma uygun düzenlenmediği,

b) Kamu ihale Genel Tebliğinin 79.3.5 Maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak” denilmektedir. Ancak istekli Asgari işçilik maliyetinin üzerine Oranı tutturmak adına %1,567 oranında sözleşme ve genel giderler ilave ettiğinden hesaplamanın yanlış olduğu,

c) Örnek menüde bulunan her öğün yemeğin mevzuat gereği birim maliyetlerinin hesaplanması gerekirken toplam tutar ve toplam maliyetler üzerinden açıklama yapıldığı,

d) Kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin bir kısmı için üçüncü kişilerden alınmış fiyat tekliflerinin sunulduğu, yapılan açıklamanın neden üçüncü kişilerden teklif alınarak yapıldığına ilişkin herhangi bir dayanak sunulmadığı,

e) İstekli tarafından Bardak Su, Çay, Küp Şeker, Maden Suyu, Piknik Bal, Piknik Tereyağ, Süt, Yoğurt kalemleri için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin ekinde imza beyannameleri ile fiyat teklifi alınan ve ilgili firma ile tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensuplarına ait oda faaliyet belgeleri ile teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) belgelerinin sunulmadığı, sunulan teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) belgelerinin gerçek faturalar üzerinden tanzim edilmediği, formlara yazılan fatura bilgilerinin gerçeği yansıtmadığı, ilgili formlarda bulunan fatura bilgileri tablosunun gerçeğe aykırı beyanlarla doldurulduğu ve olmayan ürünler, olmayan fatura bilgileri ile tevsik edildiği,

f) İstekli tarafından sunulan açıklama dosyasında kullanılacak ürünlere ait fiyatların kamu kurum ve kuruluşlarının fiyat tarifelerinde var iken üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılarak usulüne uygun olmayan açıklama yöntemi belirlendiği ve piyasaya arzı olmasına rağmen ilgili firma tarafından üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin kullanılmasının Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesinde yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılması fiilen mümkün olmaması şartına bağlandığı, yukarıda belirtilen ilgili Kamu Kuruluşlarına bağlı Kamu İktisadi Teşebbüslerinde ve bağlı şirketlerinde açıklamaya konu malzemelerin üretilmesi ve piyasaya satışı olmasına rağmen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.2’nci maddesinde belirtilen “Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar” kullanılması gerekirken fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı, fiyat teklifi ile sunulan gıda malzemelerine ilişkin neden fiyat teklifi sunularak aşırı düşük teklif açıklaması yapıldığına dair hiçbir hukuki gerekçe sunulmadığı,

g) Üçüncü kişilerden alınarak sunulan fiyat tekliflerinde olması gereken TÜRMOB kaşesinin bulunmadığı, TÜRMOB kaşesi yerine kaşe numarası yazılarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 8.4’üncü maddesine aykırı davranıldığı,

h) Anılan isteklinin Piknik Helva, Piknik kakaolu Fındık Kreması, Şekerpare gibi ürünleri kendi aldığını beyan ettiği ancak ihale kapsamında kullanılacak miktarın en az yarısı kadar ihale tarihinden geriye 2 geçici vergi dönemi içerisinde alım yapmasının mümkün olmadığı ve bu malzemelerin alışlarına karşılık EK-07 formu üzerinde her bir ürünün alışının ilgili faturalarının beyan edilmeyerek formun yanlış düzenlediği,

i) Ek-O.7 no’lu maliyet/satış tespit tutanağında ürünlere ilişkin birim fiyatın tebliğ hükümlerine uygun olmadığı, maliyete dayalı yapılan açıklamada teklif edilen birim fiyatın ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerektiği, satışlara dayanarak yapılan açıklamada teklif edilen birim fiyatın, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmaması gerektiği, tutanakta belirtilen malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerektiği ve isteklinin ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapması gerektiği, istekli tarafından söz konusu oranların karşılanmasının mümkün olmadığı, Ek-O.7 içerisinde sunmuş olduğu faturalarının ihale tarihinde geriye dönük geçici vergi dönemi aralığını tutturmak adına sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı evrak düzenlenerek mevzuata aykırı haksız menfaat elde edilmeye çalışıldığı GİB tarafından tespit edilerek kontrol edilmesi gerektiği bu konuda sunmuş olduğu faturaların aşırı düşük hesabı için oluşturulduğu ve bu husus da ilgili firma hakkında gereğinin yapılması gerektiği,

j) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.3. maddesi kapsamında sunulan belgelerde ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasındaki fiyatların kullanılmadığı,( Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar)

k) Teknik Şartname’de yapılan düzenlemelere göre ürünlerin “yağlı”, “tam yağlı”, “pastörize”, “baldo”, “UHT”, niteliğini haiz olması gerektiği, istekli tarafından sunulan Ticaret Borsası bültenlerinde sadece “kaşar peyniri”, “beyaz peynir”, “tulum peyniri”, “örgü peynir”, “pirinç”, “süt”, “yoğurt”, “süzme yoğurt”, “yumurta”, “ayran” ibarelerinin yer aldığı, anılan ürünlerin niteliğinin “tam yağlı”, “yağlı”, “pastörize”, “baldo”, “UHT” olma özelliklerini karşılayıp karşılamadığı hususunun açıkça anlaşılmadığı, ticaret borsası bültenlerinde kaşar peyniri, beyaz peynir, pirinç, süt, yoğurt ve yumurta çeşitleri arasında fiyat farkının olduğu, “taze kaşar peyniri”, “tam yağlı beyaz peynir”, “baldo pirinç,” “pastörize yağlı süt”, “UHT süt”, “yağlı yoğurt”, birim fiyatlarının diğer ürün fiyatlarından daha yüksek olduğu, istekli lehine fiyat avantajı kazandırdığı, ilgili ürünlerin fiyatlarının tevsiki amacıyla “kaşar peyniri”, “beyaz peynir”, “tulum peyniri”, “pirinç”, “süt”, “yoğurt”, “süzme yoğurt”, “yumurta” “ayran” birim fiyatlarının kullanılmasının maliyet düşürücü unsur olduğu,

l) İstekli Şartname ekinde yer alan birim fiyat cetvelinin fiyat unsuru oluşturan her bir öğüne karşılık 2 haftalık örnek menüye karşılık açıklama sunması gerekirken kahvaltı kalemi için örnek menüye karşılık açıklama sunmadığı

m) Anılan istekli tarafından sunulan ticaret borsası bültenlerinin ilgili ticaret borsalarından teyitlerinin yapılması gerektiği, bültenlerin ihale tarihinden geriye dönük 1 yıl arasında olmadığı, yapılan açıklamada yer verilmiş olan ürünlere karşılık en düşük fiyatın kullanıldığı ve ürün gıda malzemeleri özelliklerinde belirtilen hususlara karşılık ortalama fiyatın dikkate alınmayarak açıklandığı,

n) İstekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında örnek menüde yer alan yemek çeşitleri için çiğ girdi miktarlarında belirtilen gramajlara uygun açıklama yapılmadığı, Şartname’deki örnek menüde belirtilen gramajlarla istekli tarafından sunulan gramaj listesinin tek tek kontrol edilmesi gerektiği, örnek menüdeki bazı yemeklerin çiğ girdilerine ilişkin hiç açıklama yapılmadığı, bazı ürünlerde gramajların hatalı olarak hesaplandığı, bazı ürünlerde maliyeti düşük göstermek amacıyla şartnamede belirtilen ürün özellikleri dışındaki ürünlerin fiyatlarının kullanıldığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında;

a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri, …” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin, …” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.

(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. …” hükmü yer almaktadır. …” hükmü yer almaktadır.

Söz konusu Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde güncellenir:

a) 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin ihale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.

b) (a) bendi dışında kalan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye konu işin sözleşmesinin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.

c) Alt yüklenici iş bitirme belgeleri, yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan sözleşmenin tarihi esas alınarak güncellenir. …” hükmü bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Malzemeli Yemek Pişirme, Servis Etme ve Servis Sonrası Hizmet Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu: 553210001

e) Miktarı: 24 ay süreli 4 personel ile 29.000 adet kahvaltı, 51.000 adet yemek hizmet alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Dereağzı Mh. Denizyolu Cad. No:28 Gürpınar Su Ürünleri Hal İşletmesi Beylikdüzü/İSTANBUL” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.”

…

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

…

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 40’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

…

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması ve/veya sağlaması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler ve/veya yeterlik kriterleri:

{Belirtilmemiştir}

7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesi dışında ihale dokümanında sayılan diğer belgeler ve/veya düzenlenen diğer yeterlik kriterleri tekliflerin değerlendirilmesinde dikkate alınmaz.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Kamu veya özel sektörde gerçekleştirilmiş, malzemeli yemek hazırlama dağıtımı ve servis etme hizmetleri benzer iş olarak kabul edilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale işlem dosyası ve ekleri incelendiğinde, ihale konusu işin “Malzemeli Yemek Pişirme, Servis Etme ve Servis Sonrası Hizmet Alımı” olduğu, 06.01.2025 tarihinde e-teklif alınarak gerçekleştirilen ihalede 31 adet ihale dokümanının EKAP’tan indirildiği, 16 istekli tarafından ihaleye teklif sunulduğu, ihale komisyonunca gerçekleştirilen değerlendirmeler neticesinde Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği ihalede, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin belirlenmediği anlaşılmıştır.

Başvuruya konu ihalenin tekliflerin elektronik ortamda alındığı bir ihale olduğu, isteklilerin ihaleye katılabilmeleri için iş deneyimine ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerektiği, kamu veya özel sektörde malzemeli yemek hazırlama, dağıtım ve servis etme hizmetlerin benzer iş olarak kabul edileceğinin belirlendiği, İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesi gereğince ihaleye teklif veren istekliler tarafından sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarının toplam teklif tutarlarının %40’i olması gerektiği anlaşılmıştır.

Bu doğrultuda ihale üzerinde bırakılan Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen Yeterlik Bilgileri Tablosu’nun “EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi” kısmında “2285-H-İST-45-1_EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi.doc” beyanının yer aldığı,EKAP üzerinden yapılan sorgulamada beyan edilen iş deneyim belgesinin istekli adına düzenlenen “Yüklenici İş Bitirme” belgesi olduğu, beyan edilen söz konusu iş deneyim belgesinin idarece EKAP üzerinden teyit edildiği, bu kapsamda; anılan belgenin “Ankara Ted. Blg. Bşk.” tarafından düzenlendiği, belgeye konu işin adının “Dz.K.Karargah Des.Kt.K.Lığı Hazır Yemek Hizmeti“, tanımının “Dz.K.K.lığı Karargah Des. Kt. K.lığı (Ankara) ihtiyacı Erzak Dahil, Hazır Yemek Hizmeti Alımı, 3 Yıllık, 314 Personel x 1.095 Gün = 343.830 Adet” şeklinde olduğu, dolayısıyla beyan edilen iş deneyim belgesine konu işin benzer iş olarak kabul edileceğinin anlaşıldığı dikkate alındığında, belgeye konu işin idarece belirlenen benzer iş tanımına uygun olduğu,

İş deneyim belgesindeki belge tutarının 13.821.336,20 TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif bedeli (18.975.382,17x %40 = 7.590.152,87) dikkate alındığında, güncellenmemiş belge tutarı ile İdari Şartname’de düzenlenen asgari iş deneyim oranının karşılandığı,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesine göre; iş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin istenilmesinin zorunlu olduğu, anılan istekli tarafından sunulan yüklenici iş bitirme belgesinde kabul tarihinin 30.06.2022 olarak düzenlendiği, şikâyete konu olan ihalenin ilan tarihinin 26.11.2024 olduğu göz önünde bulundurulduğunda; bu tarihten geriye doğru son 5 yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyim belgelerinin kabul edileceği ve sunulan iş bitirme belgesinin bu kapsamda uygun olduğu anlaşılmıştır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri, ihale dokümanı düzenlemeleri ile inceleme ve tespitler birlikte değerlendirildiğinde; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından beyan edilen iş deneyim belgesinin ihale konusu iş ile benzer iş tanımına uygun olduğu, belge tutarlarının İdari Şartname’de istenilen tutarı karşıladığı, anılan belgenin başvuruya konu ihalenin ilk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan ve EKAP’ta düzenlenerek kayıt altına alınan belge olduğu ve teyidinin yapılabildiği anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

…

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

1) İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler, …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,

a) Gerçek kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, noter tasdikli imza beyannamesinin,

b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin,

…

teklif kapsamında sunulması zorunludur. Tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır. EKAP’a kayıtlı olmayan yabancı aday/istekliler tarafından ise, ilgili ülke mevzuatı dikkate alınarak, belirtilen hususlara ilişkin gerekli belgeler ihalede sunulur. Aday veya isteklilerin ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekir.

(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile elektronik ihaleler hariç vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması zorunludur. …” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.

…

(3) Bu ihalelerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin ekinde bulunan “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve ilgili yönetmelikler ekinde bulunan diğer standart formlar kullanılır ve EKAP üzerinden gönderilmeyen teklifler kabul edilmez.

…

(5) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım için ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir. …” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler;

…

2) Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır.…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “…31.3. İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti yapılan ihalelerde ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler dahil yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, EKAP’a kayıtlı olan tüzel kişilerin kendileri, ilgisine göre, ortakları ve ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç)/üyeleri/kurucuları, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcilerine ilişkin bilgileri EKAP’a kaydetmeleri ve son başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan önce güncellemelerinin zorunlu olduğu, tüzel kişilerde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verilerinin esas alınacağı,

Ayrıca anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının taranarak EKAP’a yüklenmesi gerektiği, EKAP’a kaydedilen bilgilerin eksiksiz, doğru ve güncel olmasının gerektiği, bilgilerin doğrudan EKAP’taki kayıtlardan temin edildiği hallerde, bu bilgilerin güncel olmadığının anlaşılması durumunda tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı, ticaret sicilinde kayıtlı bilgiler ile EKAP’ta yer alan bilgiler arasında çelişki olması halinde, ticaret sicilindeki bilgilerin esas alınacağı, EKAP’a kayıtlı gerçek veya tüzel kişiler tarafından, belirtilen bilgilerde değişiklik yapılmasının gerektiği hallerde bu değişikliklerin en geç değişiklik tarihini izleyen 7 gün içerisinde, ancak her durumda son başvuru veya ihale tarihinden önce, son başvuru veya ihale tarihinden sonra gerçekleşen değişikliklerin ise sözleşme imzalanmadan önce güncellenerek EKAP’a kaydedilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde, tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgilerin idarece EKAP’tan alınacağı düzenlenmiştir.

İhale dokümanının yukarıda yer verilen düzenlemelerinden Yeterlik Bilgileri Tablosu’nun “Ortaklara Ait Bilgiler” ile “Yöneticilere Ait Bilgiler” kısımlarında yer alacak bilgilerin EKAP’tan alınacağının anlaşıldığı, ihaleye teklif veren tüzel kişi istekli olan Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde ise tablonun bahsi geçen kısımlarda gerekli beyanların yapıldığı, ayrıca Aykut Çebitürk, Taner Çebitürk ve Ömer Çebitürk’ün şirketin ortağı oldukları gibi hem de münferiden temsile yetkili müdür sıfatına sahip oldukları, beyanların EKAP’taki bilgilerle uyumlu olduğu görülmüştür. Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.

…

(3) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.

(4) Teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez. İstekli tarafından sunulacak geçici teminatın Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınması durumunda, mektuba kuruluş tarafından verilen ayırt edici numaranın sunulmayacak belgeler tablosunda belirtilmesi yeterlidir.

(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir. …” hükmü bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.

26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur.

26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 04.06.2025 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.

26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yapılan incelemede, ihale dokümanında isteklilerden teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat verileceği ve geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihinin 04.06.2025 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirleneceğine ilişkin düzenlemeye yer verildiği tespit edilmiştir.

Bu kapsamda, Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen Yeterlik Bilgileri Tablosu incelendiğinde; tabloda “Geçici Teminat Mektubu /Kefalet Senedi”ne ilişkin “M101012486265540R” bilgisinin beyan edildiği,EKAP üzerinden yapılan incelemede sunulan e-geçici teminat mektubu tutarının (750.000,00 TL) teklif tutarının %3’ünü karşıladığı (18.975.382,17 TL x %3 = 569.261,47 TL) ve geçerlilik tarihinin (25.06.2025), idarece belirlenen 04.06.2025 tarihinden önce olmama koşulunu sağladığı tespit edilmiştir. Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,

b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,

her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.

(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.

(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

…

(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

(8) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.

…

(10) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde veya serbest meslek kazanç defteri özetine ilişkin dokuzuncu fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin, her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.

(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir. Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.

(3) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.

(5) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

…

(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

…

(12) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.

…

(14) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak gerçekleştirdiği hizmet işleri ile ilgili ciro tutarı; iş ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt ettikleri iş kısımları üzerinden hesaplanır.

(15) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:

a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.

7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)

sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi

gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.”

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.

Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.

İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.

7.4.3. İstekli tarafından;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,

birinin sunulması yeterlidir.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Toplam cironun teklif edilen bedelin % 20’sinden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 12’sinden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.

İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen yeterlik bilgileri tablosu incelendiğinde, 2023 yılına ait bilanço ve gelir tablosu bilgilerinin beyan edildiği,

Beyan edilen yıllara ait bilanço bilgilerine ilişkin olarak, EKAP üzerinden alınan verilerin Kamu İhale Kurumu ve Gelir İdaresi Başkanlığı arasındaki entegrasyon vasıtasıyla çekildiği, istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilanço oranlarının (cari oran: 2,39760131, öz kaynak oranı: 0,60974178 ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranı: 0,00000044) İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde istenilen yeterlik kriterlerini karşıladığı ve EKAP üzerinden elde edilen verilerle uyumlu olduğu,

İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesinde; toplam cironun teklif edilen bedelin % 20’sinden az olmaması gerektiği, anılan isteklinin yeterlik bilgileri tablosunda 2023 yılına ait cirosunun *********5,92TL olarak beyan edildiği, beyan edilen hacmi bilgilerine ilişkin olarak EKAP üzerinden alınan verilerin Kamu İhale Kurumu ve Gelir İdaresi Başkanlığı arasındaki entegrasyon vasıtasıyla çekildiği, EKAP üzerinden elde edilen verilerle uyumlu olduğu, İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesi gereğince istenilen asgari iş hacmi tutarının teklif bedelinin %20’si alındığında (18.975.382,17 x %20) 3.795.076,43 TL olduğu, istekli tarafından beyan edilen toplam ciro tutarının güncellenmeden dahi asgari iş hacmi tutarını karşıladığı görülmüştür.

Yukarıda yer verilen tespitler dikkate alındığında başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir…” hükmü,

Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.

…

İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.

İhale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce idareler, ihale üzerinde kalan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığını teyit ettirerek buna ilişkin belgeyi ihale kararına eklemek zorundadır. İki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda ihale iptal edilir…” hükmü,

Aynı Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir.

Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir…” hükmü yer almaktadır.

05.02.2025 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde, ihale komisyonunca gerçekleştirilen değerlendirmeler neticesinde Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği ihalede, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin belirlenmediği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 40’ıncı maddesinden, ihale kararları ihale yetkilisince onaylanmadan önce ihale üzerinde bırakılan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit ettirileceği, aynı Kanun’un 44’üncü maddesinden ise, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ile sözleşme imzalanamaması durumunda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin uygun görülmesi kaydıyla sözleşmeye davet edilebileceği anlaşılmaktadır.

Kamu ihale mevzuatında ihale komisyonunun ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifi belirleme zorunluluğunu gerektirecek emredici bir hükmün bulunmadığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmesinin idarenin takdirinde olduğu, ihale komisyonu kararının ihale yetkilisinin onaylanması ile geçerlilik kazanacağı, ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirlenmiş olması halinde dahi bu teklifinin ihale yetkilisince uygun görülmesi halinde sözleşme imzalanacak teklif olabileceği, dolayısıyla ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararında ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmemiş olmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. …” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde“…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapmış olması gerekir.

İsteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.

Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.

…

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

…

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan açıklamanın yapıldığı tarihte geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı damga vergisi ve sözleşme damga vergisi ile Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi oranındaki Kurum payı ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır…” açıklamaları yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

İlgili mevzuatı gereği kdv hariç her türlü ulaşım, vergi, resim, sigorta, harç giderleri ile teknik şartnamede belirtilen işçilik ücretleri ve işin teknik şartnameye uygun yerine getirilmesi gereği ödeyeceği tüm giderler teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %2.25’dir.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde ifade edildiği üzere, ihale komisyonu tarafından, verilen tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olduğunu belirlediği tekliflerin reddedilmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca ihale komisyonunca, anılan maddede belirtilen hususlar kapsamında yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınmak suretiyle aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği belirtilmiş olup bu değerlendirme neticesinde, aşırı düşük teklif açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği belirtilmiştir.

Bu çerçevede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, ihale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi yönünde ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.

Bu doğrultuda anılan Tebliğ’de malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin sunulması ve değerlendirilmesine ilişkin olarak özel açıklamalar bulunmaktadır. Buna göre, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere Teknik Şartname’de asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılması gerektiği öngörülmüş olup bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Ayrıca söz konusu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlamak suretiyle açıklaması kapsamında sunacağı ortaya konulmuştur. Bu doğrultuda yapılan açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok olmaması gerekmekte olup oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’ten çok olan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır.

Şikâyete konu ihalenin İsyön İstanbul Yönetim Yenileme A.Ş.ye ait “Malzemeli Yemek Pişirme, Servis Etme ve Servis Sonrası Hizmet Alımı” ihalesi olduğu, 06.01.2025 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 16 isteklinin katıldığı, 05.02.2025 tarihli ihale komisyonu kararında, sınır değerin 22.330.030,31 TL olarak belirlendiği, teklif tutarı sınır değerin altında kalan Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile diğer isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının talep edildiği, EKAP üzerinden 13.01.2025 tarihinde gönderilen yazı ile ihale üzerinde bırakılan istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği,söz konusu yazıda “MALZEMELİ YEMEK PİŞİRME, SERVİS ETME VE SERVİS SONRASI HİZMET ALIMI işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 17.01.2025 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 17.01.2025 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.

AÇIKLAMA:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi”ni düzenleyen 79. Maddesinin ilgili hükümlerine uygun olarak, 10.01.2025 tarihli aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması tebligatını dikkate almayarak, aşağıda belirtilen konularla ilgili açıklama yapmanız hususunda gereğini rica ederiz.

İşçilik Maliyeti,

Ana girdiler: İki haftalık örnek menü ve porsiyon malzeme ihtiyaç listesi ekte belirtilmiştir,

Saladbar: Ekte belirtilen örnek menüde bulunan 2 ayrı günde yer alan 4’er çeşit saladbar malzemeleri (İki haftalık örnek menü ve porsiyon malzeme ihtiyaç listesi ekte belirtilmiştir),

Kahvaltı-1: Porsiyon malzeme ihtiyaç listesinde belirtilen Kahvaltı-1 malzemeleri,

İçecek: 200 ml Sade Soda/Maden Suyu, 200 ml ayran,

Ekmek ve Su: 50 gr (+- 3 gr) kapalı naylon poşetli ekmek ve 180 ml bardak su.

Aşırı düşük teklifin önemli bileşenlerine ilişkin açıklama ekte yer alan belgelerde bulunmaktadır.” bilgilerinin yer aldığı ve yazı ekinde 2 haftalık örnek yemek menüsü ile yemeklere ilişkin gıda rasyolarının yer aldığı görülmüştür.

Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından idareye sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;

Başvuru sahibinin a), b) ve c) bendinde yer alan iddialarına ilişkin olarak;

Açıklama kapsamında idareye sunulan hesap cetvelinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin eki Ek-H.4 standart formuna uygun olarak hazırlandığı, tevsik edici belgeler ile ana girdi listesinde bulunan birim fiyatların birbiriyle aynı olduğu,

Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli ekinde öğün maliyetine ilişkin açıklamalara yönelik tablonun bulunduğu, söz konusu tabloda örnek menüde yer alan yemeklerin içeriğindeki ana girdiler üzerinden ihale dokümanında teklife esas birim olarak belirtilen bir öğün yemeğin maliyetine ilişkin açıklama yapıldığı, toplam tutar ve toplam maliyetler üzerinden açıklama yapılmadığı,

Sunulan Ek.H-4 cetveli incelendiğinde; ana girdi oranının 0,525739…, işçilik oranının 0,351024… ve yardımcı giderler oranının 0,123235… olarak belirtildiği, dolayısıyla açıklamanın mevzuatta öngörülen oranlar içerisinde olduğu (0,525739+ 0,351024= 0,876763) belirlenmiştir.

Ayrıca isteklinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer verilen işçilik hesaplamaları dikkate alındığında, toplam asgari işçilik maliyetinin üzerine Kamu ihale Genel Tebliğinin 79.3.5’inci maddesi açıklamaları uyarınca dahil edilmesi gereken binde 1,567 oranında sözleşme ve genel giderler tutarından daha fazla yüzde 1,567 oranında sözleşme ve genel giderler (92.488,32 TL) tutarının eklendiği, gerçekleştirilen hesaplamalar neticesinde Ek.H-4 cetvelindeki işçilik oranının 0,3462 olduğu, söz konusu hesaplamalar dikkate alındığında açıklamanın mevzuatta öngörülen oranlar içerisinde olduğu, mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin d), e), f) ve g) bendinde yer alan iddialarına ilişkin olarak;

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli incelendiğinde; ana girdiler başlığı altında düzenlenen bardak su, çay, küp şeker, maden suyu, piknik bal, piknik tereyağ, süt ve yoğurt tam yağlı girdilerinin maliyetlerinin tevsikine yönelik olarak üçüncü kişiden alınan fiyat teklifinin açıklamalar kapsamında sunulduğu, kırmızı et, beyaz et, balık, kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi), sebze ve meyve girdilerinin maliyetlerinin tevsikine yönelik olarak fiyat teklifi sunulmadığı,

Açıklamalar kapsamında fiyat teklifi, dayanağı satış tutarı tespit tutanağı, ticaret sicili gazetesi nüshaları ile meslek mensubuna ait oda faaliyet belgesi sunulduğu ancak mükellef adına satış tutarı tespit tutanağını imzalayanın imza beyannamesinin sunulmadığı,

Fiyat teklifi ve dayanağı satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde;

Fiyat teklifinin 15.01.2025 tarihinde Batuhan Araz Yemekçilik Gıda Hayv. İnş. Taah. Oto. Güv. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlendiği, belge üzerinde Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları uyarınca bulunması gereken beyan ve kaşe bilgilerinin yer aldığı ve SMMM tarafından tasdik edildiği, satış tutarı tespit tutanağının standart forma uygun olarak SMMM tarafından düzenlendiği ve üzerinde yer alan bilgilerin fiyat teklifi ile uyumlu olduğu, SMMM TURMOB kaşesi ve bilgilerinin bulunduğu tespit edilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su ve ekmeğin açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınacağı,

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanılamayacağı, ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceğine yönelik açıklamalara yer verilmiştir.

İstekli tarafından bardak su, çay, küp şeker, maden suyu, piknik bal, piknik tereyağ, süt ve yoğurt tam yağlı girdilerinin maliyetlerinin tevsikine yönelik olarak üçüncü kişiden alınan fiyat teklifi kullanılmış olup aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı ekinde istekliye gönderilen 2 haftalık yemek ve kahvaltı menüsü gıda rasyolarında bardak su, çay, küp şeker, piknik bal, piknik tereyağ, süt, maden suyu ve yoğurt tam yağlı girdilerinin idarece ana girdi olarak belirlendiği, anılan girdiler için Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen açıklamaları uyarınca gerekçesi belirtilmeksizin fiyat teklifi kullanılarak açıklama gerçekleştirilemeyeceği anlaşılmıştır.

İstekli tarafından Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesinde yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının tespitine ilişkin herhangi bir gerekçenin ortaya konulmadığı görüldüğünden fiyat teklifi ile gerçekleştirilen açıklamaların usulüne uygun yapılmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

Ayrıca başvuru sahibince satış tutarı tespit tutanağında yer verilen fatura bilgilerinin gerçeği yansıtmadığı, ilgili formlarda bulunan fatura bilgileri tablosunun gerçeğe aykırı beyanlarla doldurulduğu ve olmayan ürünler, olmayan fatura bilgileri ile tevsik edildiği hususları iddia konusu edilmiş olsa da, fiyat teklifi ile gerçekleştirilen açıklamaların usulüne uygun gerçekleştirilmediği anlaşıldığından bu konuda ek bir inceleme yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Başvuru sahibinin h) ve i) bendinde yer alan iddialarına ilişkin olarak;

İstekli tarafından piknik helva, piknik kakaolu fındık kreması ve şekerpare girdilerinin maliyetlerinin tevsikine yönelik olarak “EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı”nın(Malın Üreticisi Olunması, Mala İlişkin Alım veya Satım Yapılması Durumunda Açıklama) açıklamalar kapsamında sunulduğu,

“EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı” incelendiğinde, belgenin SMMM tarafından standart forma uygun olarak 15.01.2025 tarihinde maliyetler dayanak alınarak düzenlendiği, belge üzerinde yer alan bilgilerden, açıklamaya konu girdiler için teklif edilen birim fiyatların tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmadığı, tespit tutanağına konu edilen faturaların ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç aya ilişkin olduğu ve iş kapsamında kullanılması öngörülen girdi miktarlarının yarısından daha fazla miktarda alım yapıldığı ve belge üzerinde SMMM’ye ilişkin TURMOB kaşe bilgilerinin yer aldığı anlaşılmıştır.

Ayrıca başvuru sahibince “EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı”nda yer verilen faturaların ihale tarihinde geriye dönük geçici vergi dönemi aralığını tutturmak adına sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı evrak düzenlenerek mevzuata aykırı haksız menfaat elde edilmeye çalışıldığı, GİB tarafından tespit edilerek kontrol edilmesi gerektiği bu konuda sunmuş olduğu faturaların aşırı düşük hesabı için oluşturulduğu ve bu husus da ilgili firma hakkında gereğinin yapılması gerektiği iddia konusu edilmiş olsa da, başvuru sahibinin d), e), f) ve g) bendinde yer alan iddialarına ilişkin olarak yapılan incelemede fiyat teklifi ile gerçekleştirilen açıklamaların usulüne uygun gerçekleştirilmediği anlaşıldığından bu konuda ek bir inceleme yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Başvuru sahibinin j) bendinde yer alan iddialarına ilişkin olarak;

İstekli tarafından sunulan açıklamalar incelendiğinde, isteklinin açıklamaları kapsamında Ankara Ticaret Odası tarafından 2024 yılı için belirlenen “2024 Yılı Lüks ve 1. Sınıf Pastacılar, Çikolata ve Tatlıcılar Azami Fiyat Tarifesi” ile “2024 Yılı Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Azami Fiyat Tarifesi”nin kullanıldığı, tarifelerde yer alan fiyatların ihalenin ilan ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Başvuru sahibinin k) bendinde yer alan iddialarına ilişkin olarak;

Gıda Malzemeleri Özellikleri Talimatı Teknik Şartnamesi’ninbaşlıklı “Süt” başlıklı 6’ncı maddesinde “6.1.Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliği’ne uygun olarak üretilmiş 1. sınıf yağlı sterilize süt olmalıdır.

…

6.8.5. UHT tekniği ile yapılmış olmalı,” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Yoğurt” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1.Yoğurtlar tam yağlı homojenize yoğurt olmalıdır…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Kaşar Peyniri (Yağlı)” başlıklı 8’inci maddesinde, kaşar peynirinin yağlı olması gerektiğine ilişkin düzenlemenin başlıkta yer aldığı,

Aynı Şartname’nin “Beyaz Peynir (Yağlı)” başlıklı 9’uncu maddesinde “…9.2.Birinci sınıf yağlı peynirlerden olmalıdır. (TS 591)…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Pilavlık Pirinç” başlıklı 20’nci maddesinde “…20.9. İthal malı veya GDO’lu pirinç kabul edilmez. Pirinçler 1 kg pişirildikten sonra çeşni ve artım bakımından uygun bulunduğu takdirde kabul edilir. Baldo cinsi pirinç kullanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Gıda Malzemeleri Özellikleri Talimatı Teknik Şartnamesi’nde “Yumurta” girdisinin evsafına ilişkin herhangi bir belirlemenin yapılmadığı, “tulum peyniri”, “örgü peynir”, “süzme yoğurt” ve “ayran” girdilerine ilişkin ise herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmıştır.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli incelendiğinde; ana girdiler başlığı altında “kaşar peyniri tam yağlı”, “beyaz peynir(tam yağlı)”, “pirinç”, “süt (1/1) yağlı”, “yoğurt tam yağlı”, “yumurta-63-73 gr” ve “ayran (200ml)” girdilerine yer verildiği ve anılan girdilerden “süt (1/1) yağlı” ve “yoğurt tam yağlı” girdileri için ticaret borsası bültenlerinin yerine fiyat teklifi ile aşırı düşük teklif açıklamalarının gerçekleştirildiği ve bu açıklama yönteminin mevzuata aykırı olduğu anlaşıldığından malzeme evsafına ilişkin değerlendirme yapılmamıştır.

Gıda Malzemeleri Özellikleri Talimatı Teknik Şartnamesi’nin 8’inci maddesinde, kaşar peynirinin yağlı olması gerektiğine ilişkin düzenlemenin başlıkta yer aldığı, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin “kaşar peyniri tam yağlı” girdisini Ankara Ticaret Borsası Eylül 2024 bülteni ile açıklandığı, anılan bültende “Tam Yağlı Kaşar Peyniri” ibaresinin yer aldığı, açıklamalar kapsamında ortalama birim fiyatın kullanıldığı, cetvel ve bültende yer alan fiyatların birbiriyle uyumlu olduğu,

Gıda Malzemeleri Özellikleri Talimatı Teknik Şartnamesi’nin 9’uncu maddesinde, beyaz peynirin birinci sınıf yağlı peynirlerden olması gerektiğine ilişkin düzenlemenin yer aldığı, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin “beyaz peynir(tam yağlı)” girdisini İstanbul Ticaret Borsası Eylül 2024 bülteni ile açıklandığı, anılan bültende “Beyaz Peynir Tam Yağlı(HTS)” ibaresinin yer aldığı, açıklamalar kapsamında ortalama birim fiyatın kullanıldığı, cetvel ve bültende yer alan fiyatların birbiriyle uyumlu olduğu,

Gıda Malzemeleri Özellikleri Talimatı Teknik Şartnamesi’nin 20’nci maddesinde, baldo cinsi pirinç kullanılması gerektiğine ilişkin düzenlemenin yer aldığı, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin “pirinç” girdisini Ankara Ticaret Borsası Eylül 2024 bülteni ile açıklandığı, anılan bültende “Gönen Baldo Pirinç” ibaresinin yer aldığı, açıklamalar kapsamında ortalama birim fiyatın kullanıldığı, cetvel ve bültende yer alan fiyatların birbiriyle uyumlu olduğu,

Örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerin içeriklerinde “tulum peyniri”, “örgü peynir” ve “süzme yoğurt” girdilerinin yer almadığı, dolayısıyla anılan girdilerin açıklanması gereken bileşenler olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Başvuru sahibinin l) bendinde yer alan iddialarına ilişkin olarak;

Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.ne EKAP üzerinden 13.01.2025 tarihinde gönderilen yazı ve ekinde yer alan “İki Haftalık Örnek Yemek Menüsüne İlişkin Porsiyon Mazleme İhtiyaç Listesi” başlıklı belgede idarece bir öğün kahvaltı içeriğini ve rasyolarını belirlemeye yönelik düzenlemeye yer verildiği görülmüştür.

İstekli tarafından sunulan açıklamalar incelendiğinde, açıklamaların 14 günlük örnek yemek ve kahvaltı menüleri(14 gün içinde idarece belirlenen bir öğün kahvaltı içeriği kullanılmıştır.) dikkate alınarak gerçekleştirildiği tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Başvuru sahibinin m) ve n) bendinde yer alan iddialarına ilişkin olarak;

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik Başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde şikâyet ve itirazen şikâyet dilekçelerinde aranması gereken asgari unsurların neler olduğu belirtilmiş olup başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesi gerektiği bu unsurlardan biridir.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.

(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;

…

ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller…” hükmü yer almaktadır.

Ayrıca İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinde anılan Yönetmelik’in 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde “başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin” başvuru dilekçelerinde belirtilmesi ve başvuruda bulunulan hususların da dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerektiği ortaya konulmuştur. Bu bağlamda işlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, aynı Yönetmelik’in 8’inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluğun başvuru sahibine ait olacağı, dolayısıyla bu hususa dikkat edilmesi gerektiği açıklanmıştır.

Bu çerçevede, başvuru sahibi istekli tarafından örnek menüde yer alan yemek çeşitleri için çiğ girdi miktarlarında belirtilen gramajlara uygun açıklama yapılmadığı, şartnamedeki örnek menüde belirtilen gramajlarla istekli tarafından sunulan gramaj listesinin tek tek kontrol edilmesi gerektiği, örnek menüdeki bazı yemeklerin çiğ girdilerine ilişkin hiç açıklama yapılmadığı, bazı ürünlerde gramajların hatalı olarak hesaplandığı, bazı ürünlerde maliyeti düşük göstermek amacıyla şartnamede belirtilen ürün özellikleri dışındaki ürünlerin fiyatlarının kullanıldığı iddiaları ile istekli tarafından sunulan ticaret borsası bültenlerinin ilgili ticaret borsalarından teyitlerinin yapılması gerektiği, bültenlerin ihale tarihinden geriye dönük 1 yıl arasında olmadığı, yapılan açıklamada yer verilmiş olan ürünlere karşılık en düşük fiyatın kullanıldığı ve ürün gıda malzemeleri özelliklerinde belirtilen hususlara karşılık ortalama fiyatın dikkate alınmayarak açıklandığı iddialarına ilişkin itirazen şikâyet dilekçesinde somut bir belirleme yapılmadığı, bu nedenle bahse konu iddiaların genel nitelikte hukuka aykırılık ifadeleri içerdiği ve dolaylı olarak EK-H.4 belgesi ile yemek reçetelerinin ve sunulan ticaret borsa bültenlerinin baştan sona tamamen yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini içerdiği anlaşılmıştır. Diğer yandan Kurum’un ihale komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmamaktadır. Netice itibarıyla, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilememiştir.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Taner Yemek Unlu Mamüller Gıda Turizm İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.