İş deneyim belgesi, ihale konusu işin niteliğiyle uyumlu değilse teklif değerlendirme dışı bırakılır mı (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Altungök Madencilik İnşaat Taahhüt Hayvancılık Nakliye Temizlik Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Elazığ Belediye Başkanlığı Park ve Bahçeler Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2025/158056 İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüzce Elazığ Genelinde Kullanılmak Üzere Arazöz Kiralama Hizmet Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Elazığ Belediye Başkanlığı Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından 07.03.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Müdürlüğümüzce Elazığ Genelinde Kullanılmak Üzere Arazöz Kiralama Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Altungök Madencilik İnşaat Taahhüt Hayvancılık Nakliye Temizlik Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi‘nin 28.03.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.04.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.04.2025 tarih ve 182464 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.04.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/828 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin yapım işlerine ait olduğu, ihale konusu işe uygun olmadığı, Mazlumlar İnşaat Taahhüt Nakliye Hafriyat Madencilik Sanayi Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş deneyim belgesinin teklif tutarını karşılamadığı ve hatalı düzenlendiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “…a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri… ifade eder.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in“İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

c) Yapımla ilgili hizmet işleri dahil hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilecek danışmanlık hizmetlerinde, Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 38 inci maddesinde düzenlenen iş deneyimini gösteren belgelerin,

istenilmesi zorunludur.

…

(2) İlk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleri, ilgisine göre birinci fıkranın (a) veya (b) bendi kapsamında değerlendirilir.

(3) İş deneyiminin belirlenmesi amacıyla;

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre yapılan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 25’i ile % 50’si aralığında idarece belirlenecek bir orandan az olmamak üzere…” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: MÜDÜRLÜĞÜMÜZCE ELAZIĞ GENELİNDE KULLANILMAK ÜZERE ARAZÖZ KİRALAMA HİZMET ALIMI İŞİ

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

Çeşitli Kapasitelerde Sürücüsüz Arazöz Kiralanması

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Elazığ Belediyesi mücavir Alanı İçerisinde bulunan Park alanları” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir.

7.5.2. Bu Madde boş bırakılmıştır.

7.5.3. Bu madde boş bırakılmıştır.

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması ve/veya sağlaması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler ve/veya yeterlik kriterleri:

{Belirtilmemiştir}

7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesi dışında ihale dokümanında sayılan diğer belgeler ve/veya düzenlenen diğer yeterlik kriterleri tekliflerin değerlendirilmesinde dikkate alınmaz.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Kamu veya özel sektörde yapılmış kamyon, iş makinesi, Arazöz kiralama hizmetleri benzer iş olarak kabul edilecektir.…” düzenlemesi yer almaktadır.

17.03.2025 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde, 07.03.2025 tarihinde yapılan ihaleye (18) isteklinin katıldığı, başvuru sahibi Altungök Madencilik İnşaat Taahhüt Hayvancılık Nakliye Temizlik Gıda Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden daha düşük teklif veren istekliler Mahmut Sami Cavlak ve İray Taahhüt ve İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin tekliflerinin sundukları iş deneyim belgeleri benzer iş tanımına uygun olmadığından değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalede en düşük teklifi veren Onur Pehlivan’ın teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, MSD Madencilik Limited Şirketi’nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, başvuru sahibinin teklifinin geçerli teklifler arasında beşinci sırada bulunduğu görülmüştür.

Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden ihale konusu işin “Müdürlüğümüzce Elazığ genelinde kullanılmak üzere arazöz kiralama hizmet alımı işi” olduğu ve benzer işlerin ise kamu veya özel sektörde yapılmış kamyon, iş makinesi, arazöz kiralama hizmetleri olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli Onur Pehlivan tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda “41313-Y-DT-126-1”, “41313-Y-DT-127-1” ve “2018/472730-3077944-2-1” sayılı EKAP’a kayıtlı 3 adet iş deneyim belgesinin beyan edildiği, bunlardan “41313-Y-DT-126-1” ve “41313-Y-DT-127-1” sayılı belgelerin “yıkım ve enkaz kaldırma” işine, “2018/472730-3077944-2-1” sayılı belgenin de “temel malzemesi ve mıcır temini, nakli ile serme-sulama-sıkıştırma yapılması işi”ne ilişkin olduğu, başvuru sahibinin şikayet başvurusuna idarece verilen cevaptan ihale komisyonunca bu belgelerden “41313-Y-DT-127-1” numaralı “yıkım ve enkaz kaldırma” işine ait belgenin değerlendirildiği anlaşılmıştır.

Malatya Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından düzenlenen 05.04.2024 tarihli ve “41313-Y-DT-127-1” numaralı belgede, işin adının “İlimiz ilçelerinin genelinde bulunan 118. Grup 20.000 m² kargir, yığma, hımış, bağdadi, kerpiç ve ahşap ağır hasarlı binanın yıkım ve enkaz kaldırılması işi”, uygulanan yapı tekniği ile belgeye konu işin esaslı unsurunun “yıkım ve enkaz kaldırma”, belge tutarının 4.750.000,00 TRY ve belge tutarının iş grupları itibariyle dağılımının “%100 yıkım ve enkaz kaldırma”olarak belirtildiği, bu çerçevede söz konusu iş deneyim belgesinin yapım işine ait bir belge olduğu görülmüştür.

İdarenin şikâyete cevap yazısında Onur Pehlivan tarafından sunulan belge tutarı 4.750.000,00 TRY olan iş deneyim belgesinin yıkım ve enkaz kaldırma işine ait olduğu, yıkım ve enkaz kaldırma işinin tamamına yakınının uygulama tekniği açısından iş makinası ve kamyon çalıştırılması işi olduğu, ayrıca istekliden istenilen teknik şartname, araçların kiralandığına dair faturalar ve sözleşmenin incelendiği, Teknik Şartname’de 8 adet ekskavatör, 15 adet kamyon, 1 adet looder, 2 adet arazözün sözleşme süresince kullanıldığının belirlendiği ve isteklinin ihale konusu işi deneyimlediği belirtilmiştir.

İhale işlem dosyası kapsamında yer alan Onur Pehlivan tarafından sunulan iş deneyim belgesine konu işe ilişkin Teknik Şartname’nin “Yıkım ve Enkaz Kaldırma Çalışması Esnasında Kullanılacak Makine ve Araç-Gereç Listesi” başlıklı bölümünde ihale konusu işte 8 adet ekskavatör, 15 adet kamyon, 1 adet looder ve 2 adet arazözün kullanılacağı belirtilmiştir. Ayrıca Teknik Şartname ekinde işe ilişkin sözleşmeye, işin tamamına ilişkin fatura örneğine ve iş makinalarının kiralanmasına ilişkin 3 adet fatura örneğine yer verilmiştir.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli MSD Madencilik Limited Şirketi tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda 26.02.2024 tarih ve “38727-H-KD-5-1” sayılı EKAP’a kayıtlı iş deneyim belgesinin beyan edildiği, Elazığ İli Kalkınma ve Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından düzenlenen söz konusu belgede işin adının “Elazığ Merkez ve İlçe Köy Yolları Dahilinde Asfalt, Stabilize ve İdaremiz Diğer Hizmetlerinde Çalıştırılmak Üzere 6 Adet Damperli Kamyon İş Makinası Kiralanması (Yakıt Hariç Diğer Tüm Giderler Yükleniciye Ait) İşi”, işin tanımının “6 Adet Damperli Kamyon İş Makinası Kiralanması (Yakıt Hariç Diğer Tüm Giderler Yükleniciye Ait) Hizmet Alımı İşi” ve belge tutarının 2.114.999,10 TRY olduğu,

Mazlumlar İnşaat Taahhüt Nakliye Hafriyat Madencilik Sanayi Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda 25.12.2023 tarih ve “2023/755901-7578946-1-1” sayılı EKAP’a kayıtlı iş deneyim belgesinin beyan edildiği, Elazığ Belediyesi Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından düzenlenen söz konusu belgede işin adının ve işin tanımının “İş Makinası Kiralanması Hizmet Alımı İşi”, sözleşme tarihinin 24.08.2023, işin kabul tarihinin 24.11.2023 ve belge tutarının 1.498.500,00 TRY olduğu,

görülmüştür.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve benzer iş tanımı birlikte değerlendirildiğinde, mal alımı, hizmet alımı veya yapım işi niteliğindeki bir işin ihale yöntemlerinden herhangi biriyle temin edilmesi durumunda o işten alınan iş deneyim belgelerinin niteliğinin uygun olması halinde ilgisine göre diğer alım türlerinde de kullanılabileceği, bu gibi durumlarda önemli olan hususun gerçekleştirilmiş olan işin niteliğinin ihale konusu iş veya benzer iş tanımı ile uyumluluk arz etmesi gerektiği, bunun aksine bir yaklaşımın iş deneyim belgesi ve benzer iş düzenlemeleri vasıtasıyla ulaşılmak istenen ihale konusu işte tecrübesi bulunan isteklilerin ihalelere katılması amacından uzaklaşılması sonucunu ortaya çıkaracağı anlaşılmaktadır.

Bununla birlikte, incelenen ihalede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsuru göz ardı edilerek sadece yıkım ve enkaz kaldırma işinde çalıştırılacak iş makinelerinin o iş için temin edilmiş olmasının, gerçekleştirilmiş olan işin niteliği ile ihale konusu iş veya benzer iş tanımı arasında uyum olduğu anlamına gelmeyeceği, başka bir ifade ile her ne kadar iş deneyim belgesine konu işin Teknik Şartnamesinden 8 adet ekskavatör, 15 adet kamyon, 1 adet looder ve 2 adet arazözün kullanılacağı ve bu makinelerin kiralama ile temin edilebileceği anlaşılmakta ise de söz konusu iş makinelerinin temininin asıl iş olan yıkım ve enkaz kaldırma işinden ayrıştırılmasının mümkün olmadığı, nitekim incelenen iş deneyim belgesinde belge tutarının iş grupları itibariyle dağılımının “%100 yıkım ve enkaz kaldırma” olarak gösterildiği ve iş kalemi veya grupları bazında ayrıştırma yapılmadığı anlaşılmıştır.

Bunun yanında, “yıkım ve enkaz kaldırma” şeklindeki yapım işine ait bir iş deneyim belgesinin “arazöz kiralama hizmet alımı işi” şeklindeki ihale konusu iş veya “kamu veya özel sektörde yapılmış kamyon, iş makinesi, arazöz kiralama hizmetleri” şeklinde belirlenen benzer iş tanımı ile uyumlu olmadığı, yıkım ve enkaz kaldırma işinin, konusu iş makinası ve arazöz kiralama olan ihale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik göstermediği gibi, anılan işlerin aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilmediği, söz konusu işlerin mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından da birbirinden farklı niteliğe sahip olduğu hususları da bir arada değerlendirildiğinde, idarece Onur Pehlivan tarafından sunulan iş deneyim belgesinin benzer iş tanımına uygun bulunarak ihalenin söz konusu istekli üzerinde bırakılması mevzuata uygun bulunmamıştır.

Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli MSD Madencilik Limited Şirketi tarafından sunulan iş deneyim belgesine konu “6 Adet Damperli Kamyon İş Makinası Kiralanması” işinin ihale konusu iş ve benzer iş tanımına uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Mazlumlar İnşaat Taahhüt Nakliye Hafriyat Madencilik Sanayi Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş deneyim belgesinin belge tutarının güncellenmiş değerinin söz konusu isteklinin teklif ettiği bedelin % 25’inden az olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının tümünde haklı bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, iş deneyim belgesi ihale konusu iş vebenzer iş tanımına uygun olmayan Onur Pehlivan’ın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.