Sayıştay, KİK, Yargıtay ve Danıştay Kararları, Bakanlık Görüşleri

"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: Kamu İhale Kurulu, Gerede Devlet Hastanesi tarafından gerçekleştirilen bir ihale sürecinde, ihale iptalinin gerekçelerini incelemiştir. İhaleye katılan 11 isteklinin teklif bedellerinin belirlenen sınır değerin altında olduğu tespit edilmiştir. İdari Şartname’nin “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı maddesi gereği, bu durumda olan tekliflerin reddedileceği belirtilmiştir. Başvuru sahibi olan Canip Yıldırım Özaltaş firmasının teklifi ise sınır değerin üzerinde olmasına rağmen, yapılan değerlendirmede ekonomik olmadığı sonucuna varılmıştır.

Bu bağlamda, ihale iptali kararı, tüm tekliflerin reddedilmesi ve iptal edilmesi yönünde alınmış olup, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmadığı ortaya çıkmıştır. İhaleye yönelik yapılan itirazen şikayet başvurusunun, iptal kararı öncesinde idareye herhangi bir şikayet başvurusu yapılmadığı için Kurumun görev alanında bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Bu nedenle, başvuru, 4734 sayılı Kanun’un ilgili maddeleri gereğince görev yönünden reddedilmiştir.

Karar no	2025/UH.IV-270
Karar tarihi	29.01.2025
Toplantı No	2025/005
Gündem No	9

BAŞVURU SAHİBİ:

Canip Yıldırım Özaltaş,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Gerede Devlet Hastanesi,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1898299 İhale Kayıt Numaralı “Gerede Devlet Hastanesi Hizmet Binalarının Deprem Tahkik ve/veya Güçlendirilmesi ve/veya Nitelikli Hale Getirilmesi Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanı Hazırlanması Hizmet Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Gerede Devlet Hastanesi tarafından 03.01.2025 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “Gerede Devlet Hastanesi Hizmet Binalarının Deprem Tahkik ve/veya Güçlendirilmesi ve/veya Nitelikli Hale Getirilmesi Uygulama Projeleri ve İhale Dokümanı Hazırlanması Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 21.01.2025 tarih ve 176532 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/213 sayılı dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Başvuru dilekçesinde özetle; 03.01.2025 tarihinde gerçekleştirilen 2024/1898299 ihale kayıt numaralı ihalede en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendikleri, ancak idarenin ihaleyi iptal ettiği, ihalenin iptal gerekçesinin açık ve anlaşılır şekilde belirtilmediği,

İhale komisyonu kararında, varsayımsal hesaplamalar ile ihale öncesi yaklaşık maliyet belirleme sürecinde hata olduğuna değinildiği, ancak idarenin dört firmadan usulüne uygun fiyat teklifi aldıkları, yapılan incelemeler sonucunda idare tarafından yaklaşık maliyetin belirlendiği,

İdarenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesine göre işlem tesis etmesi gerektiği, ihaleyi iptal ederek temel ilkelere aykırı davrandığı, idarelere sunulan takdir yetkisinin “mutlak ve sınırsız yetki olmadığı”, takdir yetkisinin anayasal ilkeler çerçevesinde, eşitlik ilkesine uygun şekilde ve kamu yararı gözetilerek kullanılması gerektiği, ihale komisyonu kararının iptal edilerek ihalenin kendileri üzerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında; “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler” hükmü,

Aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde “Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru yolları” başlıklı 4’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında “İtirazen şikayet:

a) Şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya süresi içinde karar alınmaması halinde,

b) Şikayet başvurusu üzerine idare tarafından şikayet dilekçesinin kayıtlara alındığı tarih veya sonrasında herhangi bir nedenle alınan ihalenin iptali kararına karşı,

c) İtirazen şikayet üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine veya düzeltici işlem belirlenmesine karar verildikten sonra idare tarafından verilen ihalenin iptali kararına karşı, Kuruma yapılan başvurudur.” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

a) Başvuru konusunun Kurumun görev alanında bulunup bulunmadığı,

…

yönlerinden sırasıyla incelenir.

…

(4) Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin ön inceleme raporu düzenlenir.” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde ise “(1) 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 15.04.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe giren “Başvuruların e-şikayet ve e-itirazen şikayet olarak yapılması zorunluluğu” başlıklı Ek-1’inci maddesinde “İhalelere yönelik şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının, bu Yönetmeliğin elektronik ortamda yapılacak şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularına ilişkin hükümleri esas alınarak EKAP üzerinden e-imza kullanılarak yapılması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurusu” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya on günlük süre içersinde idare tarafından bir karar alınmaması hallerinde veya şikayet ya da itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.

(2) İhalenin iptali kararlarından sadece aşağıda belirtilenler itirazen şikayete konu edilebilir:

a) Şikayet başvurusu üzerine idare tarafından şikayet dilekçesinin kayıtlara alındığı tarih veya sonrasında herhangi bir nedenle idare tarafından alınan iptal kararları.

b) İtirazen şikayet üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine veya düzeltici işlem belirlenmesine karar verildikten sonra idare tarafından alınan iptal kararları.

(3) Herhangi bir şikayet veya itirazen şikayet başvurusu olmaksızın idare tarafından alınan ihalenin iptali kararlarına karşı Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulamayacağından, bu kararlar ancak idari yargı mercilerinde dava konusu edilebilir.” açıklamasına,

Anılan Tebliğ’in “Başvuruların e-şikayet ve e-itirazen şikayet olarak yapılması zorunluluğu” başlıklı Ek-1’inci maddesinde “İhalelere yönelik şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının, bu Tebliğin elektronik ortamda yapılacak şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularına ilişkin hükümleri esas alınarak EKAP üzerinden e-imza kullanılarak yapılması zorunludur.” açıklamasına yer verilmiştir.

Yapılan inceleme neticesinde, söz konusu ihalenin idare tarafından 06.01.2025 tarihinde iptal edildiği ve ihale iptal kararının 07.01.2025 tarihinde EKAP üzerinden isteklilere tebliğ edildiği anlaşılmıştır.

Söz konusu ihalenin iptali kararında “…ihaleye katılım sağlayan 11 (on bir) isteklinin teklif bedellerinin sınır değer (4.132.641,00 TL) altında olduğu tespit edilmiş olup; İdari Şartname’nin “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen isteklilerin teklifleri, Kanunun 38inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin reddedilecektir. hükmü minvalinde değerlendirme dışı bırakılmıştır. 4 no’lu İstekli Canip Yıldırım Özaltaş firmasının teklif bedelinin (4.900.000,00 TL) olduğu görülmüştür.

İhaleye verilen teklif bedelleri mukayese edildiğinde 4 no’lu İstekli Canip Yıldırım Özaltaş firmasının teklif bedelinin ekonomik olmadığı değerlendirilmiştir.

Bu minvalde; İdari Şartname “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi başlıklı 34’üncü maddesi hükmü doğrultusunda ihalenin iptal edilmesine ve kararın ihale yetkilisinin onayına sunulmasına
Oybirliği ile karar verilmiştir.” ifadelerinin yer aldığı, dolayısıyla başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmadığı anlaşılmıştır.

Bu çerçevede başvuruya konu ihalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikâyet başvurusunun Kurumun görev alanında bulunup bulunmadığının anlaşılabilmesi amacıyla ihalenin iptali kararı öncesinde idareye yapılmış herhangi bir şikâyet başvurusu olup olmadığı konusunda EKAP üzerinden sorgulama yapıldığı, sorgulama neticesinde ise ihalenin iptali işleminden önce İdareye herhangi bir şikâyet başvurusunda bulunulmadığı tespit edildiğinden ihalenin iptaline karşı yapılan bu başvurunun Kurumun görev alanında bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun görev yönünden reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Başvurunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.