İhale üzerinde bırakılan isteklinin temsile yetkili kişisinin e-imza ile imzaladığı teklif mektubu geçerli midir? (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Konvoy Grup Turizm İnsan Kaynakları Taşımacılık Oto Kiralama Temizlik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Balıkesir İl Sağlık Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1651735 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Balıkesir İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 03.01.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Kiralama Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Konvoy Grup Turizm İnsan Kaynakları Taşımacılık Oto Kiralama Temizlik İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 20.01.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 21.01.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 30.01.2025 tarih ve 177179 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.01.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/281 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhalenin 3’üncü kısmında ihale üzerinde bırakılan İşgören Turizm Taş. San. Tic. Ltd. Şti.nin temsile yetkili kişiler ile ortaklar ve ortaklık oranlarına ilişkin bilgilerinin EKAP’a kayıtlı olmaması nedeniyle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

2) Kamu ihale mevzuatı ile ihale dokümanından gerçek/tüzel kişilerce kamu ihalelerine katılabilme şartı olarak EKAP platformu ile bir protokol imzalanmak suretiyle gerekli bilgi ve belgelerin EKAP sistemine kaydedilmesi gerektiğinin, elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerde yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgilerin isteklilerin son durumlarını yansıtması gerektiğinin, tüzel kişilerde isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına(halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgilerin idarece EKAP’tan alınacağının, e-tekliflerin istekliler tarafından EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlandıktan sonra e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderileceğinin anlaşıldığı, ancak ihalenin 3’üncü kısmında ihale üzerinde bırakılan İşgören Turizm Taş. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklif mektuplarının temsil ve ilzama yetkili olan kişiler tarafından e-imza ile imzalanmadığı, bu nedenle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

3) İhalenin 3’üncü kısmında ihale üzerinde bırakılan İşgören Turizm Taş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından beyan edilen/sunulan yılsonu bilançosu veya eşdeğer belgeler ile toplam ciroyu gösteren gelir tablolarının ihalede istenilen oranları karşılamadığı, teklif kapsamında 2023 yılına ait bilanço bilgileri veya 2023 yılı ile birlikte 2022 yılına ait bilanço bilgileri sunulması/beyan edilmesi gerekirken sadece 2022 yılına ait bilanço bilgilerinin beyan edildiği, bir önceki yıla ait verilerin uygun sunulmadığı, onay ve tasdik işleminin uygun yapılmadığı, Ticaret Sicili Gazetelerine göre ortaklık durumu gözetilerek hâkim ortaklarına ait tüzel kişilerin bilançolarının ve mali verilerinin kullanılıp kullanılmadığı ve bunlara ait verilerin mükerrer olarak kullanılmaması hususlarının gözetilmediği, teklif dosyasında sunulan gelir tablosu ile bilançoya ilişkin belgelerin, düzeltme beyannamelerinin, gelir vergisi beyannamelerinin ve iptal edilen faturaların ilgili vergi dairesi müdürlüğünden talep edilerek incelenmesi gerektiği, kısa vadeli banka borçlarına ilişkin olarak belirtilen tutarın Türkiye Bankalar Birliğine teyit ettirilmesi ve söz konusu tüzel kişiliğin mali müşavirinden şirkete ait ciroyu tevsik eden belgelerin kendi imzasıyla imzalanıp imzalanmadığı, özkaynak, kısa vadeli borç ve bilanço oranlarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı bilgilerinin talep edilmesi gerektiği, yeterlik bilgileri tablosunda bilanço bilgilerinin yer aldığı kısımda bilanço yılının boş bırakıldığı, toplam cironun hangi yıla ait olduğunun anlaşılamadığı, kısa vadeli borçlarının bilanço bilgileri tablosunda hatalı gösterildiği ve sadece beyanların ihaleye katılımda esas tutulduğu, anılan bilanço oranlarının ve bahsedilen hususların doğruluğunun Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından teyit edilebileceği, İdari Şartname’nin ilgili düzenlemesi uyarınca yeterlik kriterleri olarak belirlenen bilanço oranlarının ödenmiş sermaye tutarı üzerinden hesaplanmasının esas olduğu göz önüne alındığında, bilanço bilgilerinde ödenmiş ve ödenmemiş sermaye bilgilerinin yanıltıcı olarak beyan edildiği dolayısıyla yeterlik kriterlerinin karşılanmadığı, yanıltıcı belge sunulduğundan anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

4) İhalenin 3’üncü kısmında ihale üzerinde bırakılan İşgören Turizm Taş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin benzer iş tanımına uygun olmadığı; benzer iş tanımında kiralama hizmeti istenmesine rağmen sunulan iş deneyim belgelerinin öğrenci taşıma işine ilişkin olduğu, bu sebeple anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

5) İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde yeterlik belgesi olarak kasko değer listesinin sunulmasına yönelik düzenlemeye yer verildiği, Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde, şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedelinin, taşıtın kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacağının belirtildiği, ihalenin 3’üncü kısmında ihale üzerinde bırakılan İşgören Turizm Taş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlilik bilgileri tablosunda kasko değer listesi kısmının boş bırakıldığı, teklif edilen araçların Şartname’de öngörülen teknik özellikleri karşılamadığı, açıklanan nedenlerle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,

6) İhale kapsamında çalışacak olan şoförlere brüt asgari ücretin %50 fazlasının verileceğinin belirtildiği, ayrıca aylık 26 gün üzerinden günlük brüt 38,00 TL yol ücreti verilmesi, hizmet süresi boyunca toplam 13,5 gün ulusal bayram ve genel tatil günü çalışma verilmesinin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in 6’ncı maddesinin (c) bendine aykırılık teşkil ettiği, bu sebeple ihalenin 3’üncü kısmında ihale üzerinde bırakılan İşgören Turizm Taş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan teklifin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller kapsamında değerlendirilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci ve 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında;

…

g) e-imza: 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununun 4 üncü maddesinde tanımlanan güvenli elektronik imzayı,

ğ) EKAP: Elektronik Kamu Alımları Platformunu,

… ifade eder.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,

a) Gerçek kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, noter tasdikli imza beyannamesinin,

b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin,

teklif kapsamında sunulması zorunludur. Tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır. EKAP’a kayıtlı olmayan yabancı aday/istekliler tarafından ise, ilgili ülke mevzuatı dikkate alınarak, belirtilen hususlara ilişkin gerekli belgeler ihalede sunulur. Aday veya isteklilerin ihale tarihi itibarıyla mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup, ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri 4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelere uygun olarak sunması gerekir.

(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile elektronik ihaleler hariç vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması zorunludur. …” hükmü,

“Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.

(2) Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin uygun olan hükümleri, yoksa bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Ancak e-anahtarlar teklif ile birlikte ihale tarih ve saatine kadar gönderilir ve teklifler ihale tarih ve saatinde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır.

(3) Bu ihalelerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin ekinde bulunan “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve ilgili yönetmelikler ekinde bulunan diğer standart formlar kullanılır ve EKAP üzerinden gönderilmeyen teklifler kabul edilmez.

…

(5) e-teklifler EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir. Ortak girişimlerde e-teklifin ortakların tamamı tarafından e-imza ile imzalanması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde teklif mektubu eklerinin her bir kısım için ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde ise yeterlik bilgileri tablosunun her bir ortak tarafından ayrı ayrı doldurulması gerekmektedir.

…

(8) Tekliflerin açılması ve değerlendirilmesine ilişkin tutanaklar EKAP üzerinde hazırlandıktan sonra, çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır ve her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir.

(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.

(10) İhale komisyonu tarafından 59 uncu madde kapsamında seçilen yönteme bağlı olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:

a) Aşırı düşük tekliflerin açıklama istenmeksizin reddedileceği ihalelerde, …

b) Aşırı düşük teklif açıklamasının isteneceği ihalelerde,…

c) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin sunulan tevsik edici belgelerin, belgenin geçerliğine ilişkin taşıması zorunlu tüm asli unsurları sağlaması kaydıyla, belgelerde bulunan bilgi eksiklikleri Kanunun 37 nci maddesi kapsamında tamamlatılabilir. Ancak asli unsurlarda eksiklik bulunması durumunda, bu belgeler sunulmamış kabul edilir. (a) ve (b) bentlerinde belirtilen işlemlere, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilinceye kadar devam edilir.

(11) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler, bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin geçerliliği etkilenmez.” hükmü,

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile uygulama yönetmeliklerindeki tanımların yanında;

…

c) e-teklif: Elektronik ortamda EKAP üzerinden hazırlanarak istekli veya istekli adına yetkili kişi veya kişilerce e-imza ile imzalanmış teklifi,

… ifade eder.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a kaydı” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İhalelere katılacak gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a kayıt işlemi sonucunda Kurum ile gerçek ve tüzel kişiler arasında bir protokol düzenlenir. Düzenlenen protokolde, EKAP’ta yer alan iş ve işlemleri gerçek veya tüzel kişi adına yürütecek en fazla iki adet platform sorumlusu belirtilir. …

(2) EKAP’a kayıt için aşağıda yer alan bilgi ve belgelerin protokol ekinde Kuruma sunulması zorunludur:

a) Gerçek kişi olması halinde;

…

b) Tüzel kişi olması halinde;

1) İlgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından protokol kaydının yapıldığı yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin aslı veya noter onaylı sureti,

2) Tüzel kişiliği temsile yetkili olunduğuna dair Ticaret Sicil Tasdiknamesi veya Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile protokolü imzalayan temsilcinin noter onaylı imza beyannamesi,

3) Protokol vekil tarafından imzalanmış ise, vekil adına düzenlenmiş noter onaylı vekâletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesi,

4) Tüzel kişi adına münferiden e-imza kullanarak işlem yapmak üzere yetkilendirilen kişilere ait noter onaylı vekâletname ile noter onaylı imza beyannamesi.

…

(5) EKAP’a kayıtlı olan; gerçek kişilerin kendileri ile vekil veya temsilcilerine; tüzel kişilerin kendileri, ilgisine göre, ortakları ve ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç)/üyeleri/kurucuları, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcilerine ilişkin aşağıda yer alan bilgileri EKAP’a kaydetmeleri ve son başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan önce güncellemeleri zorunludur. Bu kişilerin;

a) Gerçek kişi olması halinde adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ile varsa işletme adı ve ticaret unvanı,

b) Tüzel kişi olması halinde ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ile varsa işletme adı. Tüzel kişilerde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verileri esas alınır. Ayrıca anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımları; şirket niteliğinde olmayan tüzel kişilerde ise üyelerin veya kurucuların kaydı kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinde yer almayan bilgileri içeren belgelerin ilgili kısımları da taranarak EKAP’a yüklenir. …

(6) Bu madde kapsamında EKAP’a kaydedilen bilgilerin eksiksiz, doğru ve güncel olması gerekmektedir. EKAP’a kayıtlı gerçek veya tüzel kişiler tarafından, beşinci fıkrada belirtilen bilgilerde değişiklik yapılmasının gerektiği hallerde bu değişikliklerin, en geç değişiklik tarihini izleyen 7 (yedi) gün içerisinde ancak her durumda son başvuru veya ihale tarihinden önce, son başvuru veya ihale tarihinden sonra gerçekleşen değişikliklerin sözleşme imzalanmadan önce güncellenerek EKAP’a kaydedilmesi zorunludur. …” hükmü,

Başvuruya konu ihale ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: ARAÇ KİRALAMA HİZMET ALIMI

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

d) Kodu: ARAÇ KİRALAMA HİZMETİ ALIMI

e) Miktarı: ARAÇ KİRALAMA HİZMETİ ALIMI (11 AYLIK)

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Teknik Şartnamede Belirtilen Sağlık Tesisleri” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden ihalenin konusunun araç kiralama hizmeti alımı olduğu anlaşılmaktadır.

İhale komisyonu kararında, ihalenin başvuruya konu 3’üncü kısmında isteklilerden Hasgül Turizm İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin teklifinin, işçilik için teklif edilen bedelin asgari işçilik maliyetinin altında olması; Vahap Daş’ın teklifinin, kasko değer listesinin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde belirtilen hükümlere uygun olmaması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,

Diğer isteklilerin tekliflerinin geçerli bulunarak ihalenin 3’üncü kısmının İşgören Turizm Taşımacılık Sanayi Ticaret Limited Şirketi üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Konvoy Grup Turizm İnsan Kaynakları Taş. Oto Kir. Tem. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği ifade edilmiştir.

Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) veri tabanında kayıtlı bilgi ve belgeler kapsamında yapılan incelemede; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, teklif mektubunun eki yeterlik bilgileri tablosunda şirketin tek ortağının ve münferiden temsile yetkili yöneticisinin Mustafa İşgören olduğunun beyan edildiği (belgelerin EKAP’a yüklendiği), teklif mektubunun yine aynı kişi tarafından e-imza ile imzalandığı tespit edilmiştir.

Yukarıda aktarılan Yönetmelik hükümlerinden; ihalelerde, istekli adına teklif vermeye yasal olarak yetkili olunduğunu gösteren belgelerin istenilmesinin zorunlu olduğu, tüzel kişi isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç) ilişkin bilgilerin idarelerce EKAP’tan alınacağı,

Bu kapsamda tüzel kişilerin kendileri, ortakları ve ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç), teklif veya sözleşme imzalanması ya da sözleşmenin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili yönetimindeki görevlileri ile vekil veya temsilcilerine ilişkin bilgileri EKAP’a kaydetmelerinin zorunlu olduğu,

Tekliflerin elektronik ortamda alınacağı ihalelerde, e-tekliflerin EKAP üzerinden, teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanacağı, e-teklifin istekli adına yetkili kişilerce imzalanarak gönderileceği anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin ortaklarına ve yöneticilerine ilişkin bilgilerin EKAP’ta kayıtlı olduğu; teklif mektubunun, şirketi münferiden temsile yetkili kişi tarafından e-imza ile imzalandığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin aksi yöndeki 1’inci ve 2’nci iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

1. Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;

1) Bankalardan temin edilecek isteklinin malî durumu ile ilgili belgeler,

2) İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri,

3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili cirosunu gösteren belgeler .

…

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir. …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesinde “… (7) İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu belgelerde yer alan bilgilerin EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline ilişkin şartlar aranmaz. …” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,

b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,

her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.

(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.

(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap dönemi esas alınır.

(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir. …” hükmü,

“İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin, her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.

(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir. Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.

(3) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.

(5) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

…

(7) İlgili mevzuat uyarınca gelecek yıllara yaygın olarak gerçekleştirilecek işlerin, açık ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre ihale edilmesi halinde, iş hacmine ilişkin oranların, bir yıldan fazla süreli işlerde 4/5’i, iki yıldan fazla süreli işlerde 3/5’i, üç yıldan fazla süreli işlerde ise 2/5’i alınarak hesaplanan oranlar yeterlik kriteri olarak belirlenir. Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalenin ön yeterlik aşaması ile Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik aşamasında ise bu oranlara göre belirlenen parasal tutarlar asgari yeterlik kriteri olarak öngörülür.

(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(10) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.

(11) Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

…

(14) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak gerçekleştirdiği hizmet işleri ile ilgili ciro tutarı; iş ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt ettikleri iş kısımları üzerinden hesaplanır.

(15) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” hükmü,

“İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:

a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. Bilanço ve eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yayımlanması zorunlu yıl sonu bilançosunun veya bilançonun gerekli görülen bölümlerinin yoksa bunlara eşdeğer belgelerin sunulması gereklidir.

10.1.1. Aday veya isteklilerin ilgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatmaları zorunlu ise başvuru veya tekliflerinde bilançolarını veya bilançonun ilgili uygulama yönetmeliğinin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı maddesinde düzenlenen yeterlik kriterlerinin sağlandığını gösteren bölümlerini sunmaları zorunludur.

10.1.2. İlgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatma zorunluluğu bulunmayan aday ve istekliler, eşdeğer belge kapsamında; bilançolarını veya bilançonun yukarıda belirtilen bölümlerini sunabilecekleri gibi, bunların yerine bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi de sunabileceklerdir. Bu belgeler dışında, bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek üzere sunulan hiçbir belge, eşdeğer belge olarak kabul edilmeyecektir.

10.1.3. Aday veya isteklilerce sunulan Bilanço Bilgileri Tablosu’nun, ilgili uygulama yönetmeliğinin ekinde yer alan “Bilanço Bilgileri Tablosu Standard Formu”na uygun olarak ve anılan formda yapılan açıklamalar dikkate alınmak suretiyle düzenlenmesi gerekmektedir. Bu Tablonun, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden önce de düzenlenmesi mümkündür.

10.2. İş hacmini göstermek üzere aday veya isteklilerin başvuru veya teklifleri ile birlikte toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu ya da ihale konusu iş ile ilgili ciroyu gösteren standart forma uygun belgeyi sunması zorunludur. Bu çerçevede, idarece yalnızca yapım işleri cirosunu gösteren belgenin istendiği yapım işi ihaleleri hariç olmak üzere, iş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday veya isteklinin her bir ortağının iş ortaklığındaki hissesi oranında iş hacmine ilişkin kriteri sağladığını göstermek üzere bu iki belgeden herhangi birini sunması mümkündür. …” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.

7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)

sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi

gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.”

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

…

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

7.4.3. İstekli tarafından;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,

birinin sunulması yeterlidir.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.

Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.

İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’de, isteklilerin ekonomik ve mali yeterliğinin tevsiki için, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeler ile ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosu veya hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin sunulması talep edilmiştir.

İşgören Turizm Taş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif mektubunun eki yeterlik bilgileri tablosunun “Bilanço Bilgileri” kısmında 2023 yılı bilanço bilgilerine yer verildiği, söz konusu bilançoda cari oranın ‘0,80347495’, öz kaynak oranının ‘0,46209631’, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının ‘0,05012078’ olarak belirtildiği görülmüştür. Bahse konu tablonun “İş Hacmi Bilgileri” kısmında aynı yıla ait toplam ciro tutarı ‘******.232,82 TL’, 2022 yılına ait toplam ciro tutarı ise ‘******.494,55 TL’ olarak belirtilmiştir.

İşgören Turizm Taş. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklif tutarının 8.222.278,19 TL olduğu dikkate alındığında, söz konusu istekli tarafından başvuruya konu ihalede karşılanması gereken asgari toplam ciro tutarının 2.055.569,55 TL (8.222.278,19 x 0,25) olduğu anlaşılmaktadır.

İsteklilere ait bilanço ve ciro bilgileri Gelir İdaresi Başkanlığının bilişim sistemi ile gerçekleştirilen entegrasyon aracılığıyla edinilmekte olup söz konusu isteklinin 2023 yılı bilançosunun EKAP’ta sorgulanması neticesinde ulaşılan bilgilere dayanılarak hesaplanan bilançoya ilişkin bahse konu oranların ve 2022-2023 yılları gelir tablosunda yer alan net satışlar tutarının yeterlik bilgileri tablosunda yer verilen oran ve tutarlar ile uyumlu olduğu görülmüştür.

Kamu ihale mevzuatında yer alan düzenlemeler gereğince; bilanço veya eşdeğer belgelerde cari oranın en az 0,75; öz kaynak oranının en az 0,15; kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının ise 0,50’den küçük olması gerekmektedir. İş hacmini gösteren belgelerde ise toplam cironun teklif edilen bedelin %25’inden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin %15’inden az olmaması gerekmektedir.

Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin söz konusu belgelerin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla veya son iki yıla ait olması gerekmekle birlikte ihale tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, isteklilerin, iki önceki yıla veya iki önceki yılla birlikte üç önceki yıla ait belgelerini sunma imkânı bulunmaktadır. İtirazen şikâyet başvurusuna konu ihalenin tarihinin 03.01.2025 olduğu göz önüne alındığında 2023 yılına veya 2023 ile birlikte 2022 yılına ait belgelerin sunulabilme imkânı bulunduğu anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde; söz konusu istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda, kamu ihale mevzuatına uygun şekilde, ihalenin yapıldığı yıldan iki önceki yıla ait bilanço ve gelir tablosu bilgilerinin beyan edildiği, söz konusu bilgiler EKAP üzerinden doğrulanabildiğinden ayrıca onay/tasdik işlemine ihtiyaç bulunmadığı, isteklinin bilanço ve toplam cirosunun (yıllık toplam cironun güncellenmemiş halinin dahi) İdari Şartname’de belirtilen yeterlik kriterlerini sağladığı anlaşılmış olup bu konulara yönelik iddiaların yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Gelir tablosu ve bilançolara yönelik diğer iddialara ilişkin olarak; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan gelir tablosu ve bilançoda yer alan bilgiler Gelir İdaresi Başkanlığının bilişim sistemi ile gerçekleştirilen entegrasyon aracılığıyla doğrulanmış olup, başvuru sahibi tarafından somut bir dayanak ortaya konulmadığı da göz önüne alındığında, bu konuda ilave araştırma yapılmasına ihtiyaç bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

…

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

…

2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

…

d) Son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarına ilişkin deneyimi gösteren belgeler,

e) Devredilen işlerde sözleşme bedelinin en az % 80’inin tamamlanması şartıyla, son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleri ve son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarıyla ilgili deneyimi gösteren belgeler.

…

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir. …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında;

a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri,

…

ç) İş deneyim belgesi: Adayın veya isteklinin ihale konusu hizmet veya benzer hizmetlerdeki mesleki deneyimini gösteren, hizmet alımlarında iş bitirme belgesi, yapımla ilgili hizmet işlerinde ise iş bitirme belgesi, iş durum belgesi, iş denetleme belgesi ve iş yönetme belgesini,

d) İş deneyimini gösteren belgeler: İş deneyim belgeleri ve teknolojik ürün deneyim belgesi ile gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa gerçekleştirilen işlere ilişkin olarak Yönetmeliğin 47 nci maddesinde belirtilen belgeleri,

… ifade eder.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

… istenilmesi zorunludur. …

(2) İlk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleri, ilgisine göre birinci fıkranın (a) veya (b) bendi kapsamında değerlendirilir.

(3) İş deneyiminin belirlenmesi amacıyla;

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre yapılan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 25’i ile % 50’si aralığında idarece belirlenecek bir orandan az olmamak üzere,

… ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler ile teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması istenir. …” hükmü,

“Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.

(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. …” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

…

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Kamuda veya özel sektörde her türlü şoförlü veya şoförsüz araç kiralama hizmeti benzer iş olarak kabul edilecektir. …” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “Balıkesir İl Sağlık Müdürlüğü ve bağlı sağlık tesisleri için mesai saatleri içinde ve/veya dışında, şehir içi ve/veya şehir dışındaki kamu hizmetlerinin yürütülmesi (evde sağlık hizmetleri, diyaliz, FTR, TRSM, PALYATİF hastalarının taşınması vb.) için şoförsüz araç kiralama hizmeti alımıdır.” düzenlemesi,

“Genel Hükümler” başlıklı 16’ncı maddesinde “… 4. Hizmet alım süreci boyunca araçlar sürekli (hafta sonu ve resmi tatil günleri dahil) idarenin sevk ve idaresinde olacaktır. Araçlara görevli personel harici şahıs alınmayacak ve taşınmayacaktır. Bu durumdan dolayı oluşabilecek zararlardan idare sorumlu olmayacaktır. Görev bitiminde araç idarece belirlenen yerde kalacak ve herhangi bir şekilde yüklenici tarafından başka işte kullanılmayacaktır. Aksi durumda sözleşme hükümlerine göre cezai işlem uygulanacaktır.

5. İhtiyaç halinde kiralık hizmet araçları ve şoförler; İl Sağlık Müdürlüğü ve bağlı sağlık tesislerinde görevlendirilebilecek, il içi ve il dışı olmak üzere tüm görevlerde kullanılabilecektir.

6. Genel afet ve acil hallerde Valilik emriyle araçlar ve Şoförler Türkiye’nin her bir iline Şoförlü veya Şoförsüz görevlendirilebilir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden ihale konusu işin “araç kiralama hizmeti alımı” olduğu, isteklilerin mesleki ve teknik yeterliğinin tevsiki için iş deneyimini gösteren belgeleri teklifleri kapsamında sunmalarının talep edildiği; iş deneyimini gösteren belgelerde, ihale konusu işe benzer iş olarak kabul edilecek işlerin “Kamuda veya özel sektörde her türlü şoförlü veya şoförsüz araç kiralama hizmeti” şeklinde belirlendiği anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’de, kiralanacak araçların, idarenin sevk ve idaresinde olacağı, idarece belirlenen yerde kalacağı ve yüklenici tarafından başka bir işte kullanılmayacağı belirtilmiştir.

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasında yer alan belgeler ile EKAP veri tabanında kayıtlı bilgiler kapsamında yapılan incelemede; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından EKAP üzerinden oluşturulan yeterlik bilgileri tablosunun “İş Deneyimini Gösteren Belgeler” kısmında 2022/724333-6172368-1-1 sayılı iş bitirme belgesinin beyan edildiği, söz konusu belgede işin tanımının “Balıkesir İli Altıeylül İlçesi Merkez ve Merkeze Bağlı Köy ve Köy Altı Yerleşim Birimlerindeki 765 Öğrencinin 12 Taşıma Merkezi Okula 53 Hat (Araç) ile 180 İş Günü Taşıma İşi” olarak belirtildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kanun ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda alıntılanan maddelerinde, istekliler tarafından sunulacak iş deneyim belgelerine konu işlerin, ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olması gerektiği düzenlenmiş olup, başvuruya konu ihalenin araç kiralama hizmeti alımı olduğu, benzer işin de yine “araç kiralama hizmeti” şeklinde belirlendiği, ihale kapsamında kiralanacak araçların kullanım hakkının idarede olduğu; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin ise öğrenci taşıma işine ilişkin olduğu, bu iş kapsamında belirli yerleşim yerlerinden merkezi okullara taşımacılık işinin yapıldığı, dolayısıyla araçların kullanım hakkının, idarenin aldığı hizmet haricinde, belgeye konu işin yüklenicisine ait olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde söz konusu belgeye konu işin, ihale konusu iş veya idarece belirlenen benzer iş kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmış ve bu konuya yönelik iddia yerinde görülmüştür.

4) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

237 sayılı Taşıt Kanunu’nun “Kanunun şümulü” başlıklı 1’inci maddesinde “a) Genel bütçeye dahil dairelerle katma ve özel bütçeli idareler ve bunlara bağlı sabit ve döner sermayeli müesseseler, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri,

b) İktisadi Devlet Teşekkülleri ve özel kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle kurulan her çeşit banka ve teşekküller,

c) Yukardaki (a) ve (b) fıkralarında yazılı daire, idare, banka, teşekkül ve müesseselerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları teşekkül ve müesseseler,

d) Kamuya yararlı derneklerden Cumhurbaşkanlığınca lüzumlu görülenler tarafından kullanılacak taşıtlar bu Kanun hükümlerine tabidir.” hükmü,

Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller’in “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde “(1) Bu Esas ve Usullerin amacı, 05/01/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanununa tabi olan kurumlarda kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt ihtiyacının hizmet alımı suretiyle karşılanmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.” hükmü,

“Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) Bu Esas ve Usuller, 237 sayılı Kanuna tabi olan kurumları ve taşıtları kapsar.” hükmü,

“Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) Temel amaç çerçevesinde hizmet alımı suretiyle taşıt edinilebilmesinin genel esasları şunlardır:

…

ç) Taşıtlar, yakıt hariç, şoförlü veya şoförsüz olarak edinilebilecektir.

d) Taşıtların, her türlü vergi, sigorta ve bakım-onarım gibi giderleri yükleniciye ait olacaktır.

…

h) Hizmet alımı suretiyle taşıt edinimi kurumların tabi oldukları ihale mevzuatına göre gerçekleştirilecektir.

…

(2) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan ve yılı merkezi yönetim bütçe kanununa bağlı azami satın alma bedellerini gösterir (T) işaretli cetvelde belirtilen taşıtlardan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet alımı yöntemiyle ediniminde;

a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği ay itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.

b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır.

c) Şoför gideri dahil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti ve benzeri giderler de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarı esas alınacak; işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca ödenecektir.

(3) İkinci fıkranın (a) bendinde belirlenen oranı, idareler ve taşıt cinsleri itibarıyla %20’ye kadar arttırmaya ve eksiltmeye Bakanlık yetkilidir. …” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

…

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması ve/veya sağlaması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler ve/veya yeterlik kriterleri:

7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesi dışında ihale dokümanında sayılan diğer belgeler ve/veya düzenlenen diğer yeterlik kriterleri tekliflerin değerlendirilmesinde dikkate alınmaz. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer verildiği şekilde düzenlenmiştir.

Teknik Şartname’de “Araçların Dağılımı, Araç Cinsi ve Araç/Şoför Sayıları” başlıklı aşağıdaki tabloya yer verilmiştir.

İdari Şartname’de yer verilen düzenlemelerden, isteklilerin mesleki ve teknik yeterliğinin tevsiki için teklif edilecek araçlara ait Türkiye Sigorta Birliğinin internet sitesi (www.tsb.org.tr) üzerinden edinilen kasko değer listesini teklifleri kapsamında sunmalarının talep edildiği anlaşılmaktadır.

EKAP veri tabanında kayıtlı bilgiler kapsamında yapılan incelemede; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından EKAP üzerinden oluşturulan yeterlik bilgileri tablosunun “Kasko Değer Listesi” kısmında 2011 ve 2015 model Tofaş-Fiat marka (‘Fiorino Combi 1.3 M.Jet 95 Premio’ ve ‘Doblo Cargo 1.3 (90) M.Jet Euro 4’ model) araçlara ait kasko değerini gösterir belgelerin sunulduğu (EKAP’a yüklendiği), söz konusu belgelerde 2011 model aracın kasko bedelinin 298.757,00 TL; 2015 model aracın kasko bedelinin ise 395.134,00 TL olarak belirtildiği görülmüştür.

Söz konusu istekli tarafından sunulan ihalenin 3’üncü kısmına ilişkin birim fiyat teklif cetvelinin ilgili kısmına aşağıda yer verilmiştir.

İhale dokümanında yer verilen düzenlemelerden ihalenin itirazen şikâyet başvurusuna konu 3’üncü kısmında 4 farklı türde aracın (hafif ticari araç, panel tipi araç, 8+1 kişilik hizmet aracı, 14+1 kişilik hizmet aracı) kiralanacağı anlaşılmakta olup söz konusu araçların özellikleri Teknik Şartname’de belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, İdari Şartname’de teklif edilecek araçlara ait kasko değerini gösteren belgelerin sunulmasının talep edildiği, ihale dokümanında, ihalenin 3’üncü kısmı için 4 farklı türde aracın kiralanmasının öngörüldüğü ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından, hafif ticari araç ile panel tipi araca ilişkin olduğu değerlendirilen, kasko değerini gösterir 2 adet belgenin beyan edildiği, diğer araçların kasko değerini gösteren belgelerin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmediği (EKAP’a yüklenmediği) anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu konuya yönelik iddiası yerinde görülmüştür.

Öte yandan, başvuru sahibi tarafından, teklif edilen araçların hangi bakımdan ihalede istenen teknik özellikleri karşılamadığı hususunda somut bir aykırılık belirtilmemiş olmakla birlikteTeknik Şartname’de istenilen şartların sağlanıp sağlanmadığına ilişkin denetimin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında idare tarafından gerçekleştirileceği hususu göz önünde bulundurularak iddia yerinde görülmemiştir.

5) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. …

İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.

Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir.

İdareye şikayet başvurusunda bulunulması halinde, başvuru üzerine alınan kararın son bildirim tarihini, süresi içerisinde bir karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren on gün geçmeden ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmadığı hususuna ilişkin sorgulama yapılmadan veya itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde ise Kurum tarafından nihai karar verilmeden sözleşme imzalanamaz.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Kuruma itirazen şikayet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “İdareye şikayet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikayet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikayet ve itirazen şikayet üzerine alınanlar itirazen şikayete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir.

Kurum itirazen şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.

Kanunda belirtilen sürelere ve usule uyulmadan sözleşme imzalanmış olması veya itirazen şikayet başvurusundan feragat edilmesi itirazen şikayet başvurusunun incelenmesine ve 54 üncü maddede sayılan kararlardan birinin alınmasına engel teşkil etmez. …” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.

(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;

a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,

b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi,

c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,

… izleyen günden itibaren başlar.

(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.

…

(3) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihi başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih olarak belirtilir. Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümlerine yönelik başvurularda, dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarih, başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih olarak belirtilir. …” hükmü,

Söz konusu Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

a) Başvuru konusunun Kurumun görev alanında bulunup bulunmadığı,

b) Başvuru ehliyeti,

c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,

ç) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı, unvanı, adresi, imzası ile başvuruda bulunmaya yetkili olunduğuna dair belgelerin ve imza beyannamesinin aslı veya yetkili mercilerce onaylı örneğinin bulunup bulunmadığı,

d) İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarasının belirtilip belirtilmediği,

e) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarihin belirtilip belirtilmediği,

f) İdareye başvuru tarihi ile varsa idarenin cevabının başvuru sahibine bildirildiği tarihin belirtilip belirtilmediği,

g) İdareye verilen şikayet dilekçesinin bir örneğinin ve idare tarafından şikayet üzerine alınan karar başvuru sahibine bildirilmiş ise bu kararın bir örneğinin eklenilip eklenilmediği,

ğ) Başvuru bedelinin, teminat alınacak hallerde ise başvuru teminatının yatırılıp yatırılmadığı,

h) Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından aynı ihaleye veya birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulup bulunulmadığı,

ı) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediği,

yönlerinden sırasıyla incelenir. …” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde “(1) 16 ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir. …” hükmü,

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Yol ve Yemek Giderleri

Şoförler için aylık 26 gün üzerinden günlük brüt 38,00 TL yol ücreti ödenecek, bordroda gösterilecek ve teklif fiyata dahil edilecektir.

Şoförler için yemek ücreti ödenmeyecek sağlık tesislerimizde çıkan yemekten faydalandırılacaktır. Yemek ücretleri teklif fiyata dahil edilmeyecektir.

Diğer Giderler

Hizmet ifası sırasında idari şartnamede düzenlenmeyen ancak teknik şartnamede öngörülen bütün giderler teklif fiyata dahil edilecektir.

Ulusal Bayram ve Genel Tatil Çalışmaları

Hizmet süresi boyunca toplam 13,5 gün ulusal bayram ve genel tatil günü tespit edilmiş olup, teknik şartnamenin Resmi Tatiller ve Ulusal Bayram Günleri Çalışma Çizelgesinde belirtilen nitelikte ve günde personel çalıştırılacak ve teklif fiyata dahil edilecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Kısa vadeli sigorta pirim oranı % 2,25 dir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde ihale kapsamında çalışacak personele günlük 38,00 TL yol ücreti verileceği; hizmet süresi boyunca 13,5 gün ulusal bayram ve genel tatil günü tespit edildiği, bu günlerde belirtilen nitelikte personelin çalıştırılacağı belirtilmiştir.

Birim fiyat teklif cetvelinden personele asgari ücretin %50 fazlasının ödeneceği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, personel giderlerine ilişkin iddianın ihale dokümanına yönelik olduğu, dolayısıyla başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihin, dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği 31.12.2024 tarihi olduğu, başvuru sahibinin bahse konu iddiasını, uyuşmazlığa konu hususu öğrendiği 31.12.2024 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı şekilde ileri sürmesi, diğer bir deyişle idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 20.01.2025 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Ayrıca başvuru sahibi tarafından, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller kapsamında değerlendirilmesi gerektiği ifade edilmekle birlikte söz konusu hususta somut bir aykırılık belirtilmediği göz önünde bulundurulduğunda, anılan iddiaya ilişkin olarak ayrıca inceleme ve değerlendirme yapılma imkânının bulunmadığı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) bendinin 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) bendinin 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Bununla birlikte, başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet başvuru bedeli olarak toplamda 118.286,00 TL yatırıldığı, itirazen şikâyete konu edilen 3’üncü kısım bakımından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince şikâyet bedeli olarak yatırılması gereken tutarın 78.855,00 TL olduğu anlaşılmış olup, Kurum hesaplarına fazladan yatırılan 39.431,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iade edilmesi gerektiği tespit edilmiştir.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

– Konvoy Grup Turizm İnsan Kaynakları Taş. Oto Kir. Tem. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından EKAP üzerinden oluşturulan yeterlik bilgileri tablosunun “İş Deneyimini Gösteren Belgeler” kısmında “2021/690802-5252430-1-1” sayılı iş bitirme belgesinin beyan edildiği, söz konusu belgede işin tanımının “6 adet araç ile personel taşıma hizmet alımı işi” olarak belirtildiği görülmüş olup, başvuruya konu ihalenin araç kiralama hizmeti alımı olduğu, benzer işin de yine “araç kiralama hizmeti” şeklinde belirlendiği, ihale kapsamında kiralanacak araçların kullanım hakkının idarede olduğu; anılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin ise personel taşıma işine ilişkin olduğu, bu iş kapsamında personelin ikameti ile işyeri arasında taşımacılık işinin yapıldığı, dolayısıyla araçların kullanım hakkının, idarenin aldığı hizmet haricinde, belgeye konu işin yüklenicisine ait olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde söz konusu belgeye konu işin, ihale konusu iş veya idarece belirlenen benzer iş kapsamında değerlendirilemeyeceği anlaşılmıştır.

– Konvoy Grup Turizm İnsan Kaynakları Taş. Oto Kir. Tem. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından EKAP üzerinden oluşturulan yeterlik bilgileri tablosunun “Kasko Değer Listesi” kısmında 2016 ve 2021 model Ford marka araçlara (‘Transit 350 M Van 125’ ve ‘Tourneo Courier Kombi 1.5 TDCI 100 E6.2 Deluxe’ model) ait kasko değerini gösterir belgelerin beyan edildiği görülmüş olup İdari Şartname’de teklif edilecek araçlara ait kasko değerini gösteren belgelerin sunulmasının talep edildiği, ihalenin itirazen şikâyet başvurusuna konu 3’üncü kısmında 4 farklı türde aracın kiralanmasının öngörüldüğü ancak anılan istekli tarafından 2 aracın kasko değerini gösterir belgenin sunulduğu, diğer araçların kasko değerini gösteren belgelerin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmediği (EKAP’a yüklenmediği) anlaşılmıştır.

– Mar-Kur Turizm Otomotiv Nakliye İnş. Özel Sağ. Tem. Personel Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. tarafından EKAP üzerinden oluşturulan yeterlik bilgileri tablosunun “Kasko Değer Listesi” kısmında 2018 ve 2019 model Ford marka (‘Transit Custom Van 320S 2.0 105 E6.2 Trend’ ve ‘Tourneo Custom 8+1 300 S 125 Trend’ model) ve 2019 model Tofaş-Fiat marka (‘Fiorino Combi Pop 1.3 M.Jet 95 E6D’ model) araçlara ait kasko değerini gösterir belgelerin beyan edildiği görülmüş olup İdari Şartname’de teklif edilecek araçlara ait kasko değerini gösteren belgelerin sunulmasının talep edildiği, ihalenin itirazen şikâyet başvurusuna konu 3’üncü kısmında 4 farklı türde aracın kiralanmasının öngörüldüğü ancak anılan istekli tarafından 3 araç türü için kasko değerini gösterir belgenin sunulduğu, diğer aracın kasko değerini gösteren belgenin yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmediği (EKAP’a yüklenmediği) anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 3’üncü kısmında İşgören Turizm Taş. San. Tic. Ltd. Şti., Konvoy Grup Turizm İnsan Kaynakları Taş. Oto Kir. Tem. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ile Mar-Kur Turizm Otomotiv Nakliye İnş. Özel Sağ. Tem. Personel Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.