İhale tarihinden sonra yapılan yaklaşık maliyet hatası şikayetleri süre aşımı nedeniyle reddedilebilir mi (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Akyol Kurumsal Yemek Hizmetleri Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Erzurum Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2025/31320 İhale Kayıt Numaralı “Malzemeli Yemek Hazırlama, Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Dağıtım Sonrası Hizmetler” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Erzurum Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü tarafından 17.01.2025 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “Malzemeli Yemek Hazırlama, Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Dağıtım Sonrası Hizmetler” ihalesine ilişkin olarak Akyol Kurumsal Yemek Hizmetleri Ltd. Şti.nin 28.01.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 30.01.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 10.02.2025 tarih ve 177910 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 10.02.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/358 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale konusu işin yaklaşık maliyetinin yanlış ve hatalı olarak hazırlandığı, yaklaşık maliyete dahil edilen işçilik giderlerine asgari ücrete gelen zammın dikkate alınmadığı, ayrıca aynı idare tarafından aynı hizmetin ifası için 16.10.2024 tarihinde gerçekleştirilen 2024/1348422 İKN’li ihalenin yaklaşık maliyetinin, başvuruya konu ihalenin yaklaşık maliyetinden %15 daha fazla belirlendiği, bu durumun bile başvuruya konu ihalede yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığına kuvvetli karine teşkil ettiği,

2) İhale üzerinde bırakılan Sa-Me İnş. Taah. Gıda Yem. Tic. San. Ltd. Şti. tarafından, ihale tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunulduğu, İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde çalıştırılacak işçilerin yemek ve yol giderlerinin ayni olarak karşılanacağının ve bu giderlerin teklif fiyata dahil edildiğinin düzenlendiği, söz konusu düzenleme dikkate alındığında anılan istekli tarafından ihale konusu işte çalıştırılacak personelin işçilik maliyetinin asgari işçilik maliyetinin altında olduğu,

3) İhale üzerinde bırakılan Sa-Me İnş. Taah. Gıda Yem. Tic. San. Ltd. Şti. tarafından, ilgili mevzuat uyarınca ihale konusu işte sunulması gereken gıda üretim izin belgesi veya işletme kayıt belgesinin sunulmadığı, bu nedenle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,

“İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.

Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır.

Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.

Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir:

… c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.

…Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;

… c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine, karar verilir. …” hükmü,

“İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar. …

İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz…” hükmü yer almaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında; …

f) Yaklaşık maliyet: İhale onay belgesi düzenlenmeden önce idarece her türlü fiyat araştırması yapılarak, Katma Değer Vergisi (KDV) hariç olmak üzere hesaplanan ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilen, ihale konusu işin öngörülen bedelini, …

ifade eder.” hükmü,

“Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinde “… (5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez. …” hükmü yer almaktadır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür…” hükmü,

“Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler; …

c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,

d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,

izleyen günden itibaren başlar.

(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,

“Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle; …

c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı, … yönlerinden sırasıyla incelenir.

(2) Başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda esasın incelenmesine geçilir. …” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: MALZEMELİ YEMEK HAZIRLAMA PİŞİRME, TAŞIMA, DAĞITIM VE DAĞITIM SONRASI HİZMETLER

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı: 51627 ADET SABAH KAHVALTISI, 48403 ADET ÖĞLE YEMEĞİ 51627 ADET AKŞAM YEMEĞİ…” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale konusu işin “Malzemeli Yemek Hazırlama Pişirme, Taşıma, Dağıtım ve Dağıtım Sonrası Hizmetler” olduğu, pazarlık usulüyle gerçekleştirilen söz konusu ihalenin 17.01.2025 tarihinde gerçekleştirildiği,

İhale komisyonunun 23.01.2025 tarihli kararına göre başvuruya konu ihaleye 8 istekli tarafından teklif sunulduğu, teklif sunan isteklilerden Ulutaş Yem. Gıda Hay. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmadığından anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 7 isteklinin teklifinin geçerli teklif olarak belirlendiği, ihalenin Sa-Me İnş. Taah. Gıda Yem. Tic. San. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi Akyol Kurumsal Yem. Hiz. Ltd. Şti.nin teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet veya itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri düzenlenmiş olup; anılan Kanun’un 55 ve 56’ncı maddelerinde ise bu başvuruların hukuka aykırı işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihten itibaren anılan Kanun’un 21’inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

İhale sürecinde gerçekleşen işlem veya eylemler sebebiyle herhangi bir isteklinin hak kaybına veya zarara uğramasının muhtemel olduğu durumlarda, bu idare işleminin hukuka aykırı olduğu iddiasıyla mevzuatta öngörülen süreler içerisinde şikâyet başvurusuna konu edilmesi gerektiği, başvuru sürelerine ilişkin yukarıda aktarılan Kanun hükümleri çerçevesinde şikâyet başvuru süresinin iddia konusu işlem veya eylemin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihten itibaren işlemeye başlayacağı, bir diğer ifadeyle ihale tarihi itibarı ile isteklilere açıklanan ve tutanağa bağlanarak isteklilere bildirilen hususlar bakımından hak kaybı veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden isteklilerin ihale komisyonu kararının tebliğ edilmesini beklemeden şikâyet hakkını kullanması gerektiği anlaşılmıştır.

Elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerde de, mevzuat gereği yaklaşık maliyetin ihaleye katılan tüm isteklilerce EKAP üzerinden ihale durum izleme ekranından görülebildiği, yaklaşık maliyetin hatalı olduğu ve bu nedenle hak kaybına uğramasının muhtemel olduğu hususunda şikâyet başvurusunda bulunacak istekliler için bu durumun farkına varıldığı tarihin veya farkına varılmış olması gereken tarihin de ilk oturumun gerçekleştiği ihale tarihi olduğu, diğer bir anlatımla, ilk oturumda açıklanan yaklaşık maliyet tutarı sebebiyle teklifinin uygun görülmeme ve dolayısıyla zarara uğrama ihtimali bulunduğunu düşünen isteklilerce, yaklaşık maliyetin hukuka aykırılığı iddiasıyla idareye şikâyet başvurusu süresinin de bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği açıktır. Dolayısıyla idareye şikâyet başvurusunun, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren açık ihale usulü ile yapılan ihalelerde on gün pazarlık usulünün (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda ise beş gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce yapılması gerektiği anlaşılmıştır.

Bu itibarla başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvuru dilekçesinde yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığına yönelik iddialarına ilişkin yapılan incelemede, başvuru sahibi tarafından şikâyet konusu yaklaşık maliyetin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihin (ihale tarihinde son yazılı fiyat tekliflerinin alındığı) 17.01.2025 olduğu, ancak başvuru sahibi tarafından söz konusu hususa ilişkin olarak bu tarihi izleyen 5 (beş) gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken bu süreyi geçirdikten sonra 28.01.2025 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu kapsamdaki iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.

78.3.1. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır. …” açıklaması,

“Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan açıklamanın yapıldığı tarihte geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı damga vergisi ve sözleşme damga vergisi ile Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi oranındaki Kurum payı ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır. …” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir. …

25.3.1. BU HİZMET ALIMINDA 26 PERSONEL ÇALIŞTIRILACAK OLUP;

1 ADET SORUMLU MÜDÜR BÜRÜT ASGARİ ÜCRETİN %85 FAZLASI

1 ADET DİYETİSYEN VEYA GIDA MÜHENDİSİ BÜRÜT ASGARİ ÜCRETİN %70 FAZLASI

1 ADET BAŞAŞÇI BÜRÜT ASGARİ ÜCRETİN %100 FAZLASI

2 ADET AŞÇI BÜRÜT ASGARİ ÜCRETİN %75 FAZLASI

5 ADET AŞÇI YARDIMCISI BÜRÜT ASGARİ ÜCRETİN %70 FAZLASI

7 ADET TEMİZLİK GÖREVLİSİ (BULAŞIKÇI) BRÜT ASGARİ ÜCRETİN %25 FAZLASI

8 ADET GARSON BÜRÜT ASGARİ ÜCRETİN %25 FAZLASI

1 ADET ŞOFÖR BÜRÜT ASGARİ ÜCRETİN %25 FAZLASI

*Çalıştırılacak olan İşçilerin yemek ve yol giderleri yüklenici tarafından ayni olarak karşılanacağından; yemek ve yol giderlerini, işçilerin hijyen eğitimi giderlerini, işin yürütülmesi sırasında kullanılacak olan malzeme giderlerini, aylık temizlik malzemesi giderlerini, personelin kıyafet giderlerini, nakliye, laboratuvar, ilaçlama, KDV hariç işçilik, vergi, resim, sözleşmenin çoğaltılması, harç, hamaliye, yükleniciye teslim edilecek olan demirbaş malzemelerin bakım ve onarımı vb. giderlerin tamamını istekliler teklif fiyatlarına dahil edeceklerdir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dâhil olan giderler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dâhil) yerine getirilmesine ilişkin

İhale konusu hizmette KDV Hariç işçilik vergi, resim, sözleşmenin çoğaltılması, harç, nakliye, hamaliye, işçilerin yol ücretleri ve yemek giderleri, mutfakta kullanılan elektrik, su, doğalgaz, yemek pişirilmesi ve hazırlanması, dağıtılması için gerekli her türlü malzeme, idare tarafından yükleniciye teslim edilen malzemelerin eksilmesi halinde yüklenici tarafından tamamlanması, teslim edilen demirbaş malzemelerin bakım, onarım ve tamiratı, İşçilerin giysileri, sigorta, vb. giderlerinin tamamı sözleşme bedeline dâhildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dâhil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı, İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderlerine yer verildiği, söz konusu maddede ayrıca işçilere verilecek yemek ve yol giderlerinin yüklenici tarafından nakdi olarak değil ayni olarak karşılanacağının düzenlendiği, birim fiyat teklif cetvelinde ise her bir işçilik maliyeti için ayrı satır açıldığı, ihale üzerinde bırakılan Sa-Me İnş. Taah. Gıda Yem. Tic. San. Ltd. Şti.nin idarenin düzenlemiş olduğu birim fiyat teklif cetveline uygun olarak her bir işçilik maliyeti için ayrı ayrı olmak üzere tüm satırlarda teklif fiyatlarını sunduğu görülmüştür.

Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan başvuruya konu ihaleye ilişkin olarak ihale dokümanında yer alan düzenlemeler, Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları ve ilgili mevzuata göre;

– Brüt asgari ücretten %100 fazla ücret alacak sorumlu personel kalemine ait sözleşme ve genel giderler dahil günlük asgari işçilik maliyetinin (2.128,12×1,01567=) 2.161,47 TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu iş kalemine bu tutarın üzerinde (2.213,24 TL) teklif sunulduğu,

– Brüt asgari ücretten %85 fazla ücret alacak sorumlu personel kalemine ait sözleşme ve genel giderler dahil günlük asgari işçilik maliyetinin (1.968,50×1,01567=) 1.999,35 TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu iş kalemine bu tutarın üzerinde (2.047,24 TL) teklif sunulduğu,

– Brüt asgari ücretten %75 fazla ücret alacak sorumlu personel kalemine ait sözleşme ve genel giderler dahil günlük asgari işçilik maliyetinin (1.862,10×1,01567=) 1.891,28 TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu iş kalemine bu tutarın üzerinde (1.936,58 TL) teklif sunulduğu,

– Brüt asgari ücretten %70 fazla ücret alacak sorumlu personel kalemine ait sözleşme ve genel giderler dahil günlük asgari işçilik maliyetinin (1.808,90×1,01567=) 1.837,25 TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu iş kalemine bu tutarın üzerinde (1.881,26 TL) teklif sunulduğu,

– Brüt asgari ücretten %25 fazla ücret alacak sorumlu personel kalemine ait sözleşme ve genel giderler dahil günlük asgari işçilik maliyetinin (1.330,07×1,01567=) 1.350,91 TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu iş kalemine bu tutarın üzerinde (1.383,27 TL) teklif sunulduğu görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.3.1’inci maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağı ifade edilmiştir.

Sözleşme giderlerinin hesaplanmasında 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun “Akitlerle ilgili kâğıtlar” başlıklı bölümünde “A. Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar: 1. Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler” için sözleşme bedelinin binde 9,48’i oranında damga vergisi alınacağı, “II. Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünde “2. İhaleKanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların hertürlü ihale kararları” için sözleşme bedelinin binde 5,69’u oranında karar pulu ücreti alınacağı ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu gereğince ödenmesi gereken Kamu İhale Kurumu payı oranının %0,05 olduğu hüküm altına alınmıştır.

İlgili mevzuat uyarınca, başvuru konusu ihale açısından sözleşme damga vergisi, sözleşme karar pulu ücreti ve Kamu İhale Kurumu payı olmak üzere isteklilerin teklif fiyatının % 1,567’sine tekabül eden tutarda sözleşme giderlerinin hesaplanması gerektiği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan Sa-Me İnş. Taah. Gıda Yem. Tic. San. Ltd. Şti. tarafından sunulan birim fiyat teklif cetvelinde işçilik satırları için teklif edilen birim fiyatların, ilgili mevzuatına göre hesaplanması gereken sözleşme gideri ve genel giderler dâhil (%1,567) asgari işçilik maliyetini karşıladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler”başlıklı 38’inci maddesinde “…(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması, konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir. …

h) Bu madde boş bırakılmıştır.

ı) Bu madde boş bırakılmıştır. …

7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması ve/veya sağlaması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler ve/veya yeterlik kriterleri: {Belirtilmemiştir}

7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesi dışında ihale dokümanında sayılan diğer belgeler ve/veya düzenlenen diğer yeterlik kriterleri tekliflerin değerlendirilmesinde dikkate alınmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile doküman düzenlemelerinden, ihale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin sunulmasına ilişkin ihale dokümanında yeterlik kriteri olarak belirlenmesi halinde, isteklilerin teklifleri kapsamında bu belgeleri sunmaları gerektiği anlaşılmıştır.

İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde başvuruya konu ihalede istekliler tarafından teklifleri kapsamında sunulması istenilen yeterlik kriterlerine yer verildiği, ancak söz konusu maddede başvuru sahibi isteklinin iddia ettiği gibi gıda üretim izin belgesi veya işletme kayıt belgesinin sunulmasının ihalede yeterlik kriteri olarak belirlenmediği görülmüştür. Anılan Şartname’nin 7.5.5’inci maddesinde ise 7’nci madde dışında ihale dokümanında sayılan diğer belgelerin veya düzenlenen diğer yeterlik kriterlerinin tekliflerin değerlendirilmesinde dikkate alınmayacağı düzenlenmiştir. Bu haliyle ihale dokümanı kapsamında iddiaya konu edilen söz konusu belgelerin istekliler tarafından başvuruya konu ihalede sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde başvuru sahibi tarafından iddia edildiği gibi gıda üretim izin belgesi veya işletme kayıt belgesinin teklif dosyasında sunulmasının yeterlik kriteri olarak belirlenmediğinden, istekliler tarafından teklif dosyalarında söz konusu belgelerin sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.