İhale komisyonu kararına itiraz süresinin aşılması başvurunun reddine neden olur mu (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Turtaş Taşımacılık ve Turizm Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İstanbul Defterdarlığı İdari ve Mali İşler Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1457994 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul Defterdarlığı İle Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı 2025 Yılı Personel Taşıma İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İstanbul Defterdarlığı İdari ve Mali İşler Müdürlüğü tarafından 04.12.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul Defterdarlığı İle Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı 2025 Yılı Personel Taşıma İşi” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 20.03.2025 tarih ve 180851 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/646 sayılı dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Başvuru dilekçesinde özetle; söz konusu ihalede Avrupa 2 kısmına ait aşırı düşük teklifin önemli bileşenleri olan hizmet verecek olan 177 araca ait HGS giderleri, Köprü, Otoyol ve Tünel Geçişli Araçlar ve GPRS maliyetleri istenilmediği, aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için verilen sürenin uygun olmadığı, bu nedenle kendilerinin aşırı düşük teklif savunması veremediği, aşırı düşük açıklamasının 17.12.2024 tarihine kadar tamamlanması gerektiği, ancak sınır değerin altında olan ve aşırı düşük teklif açıklaması istenilen diğer isteklinin 17.12.2024 tarihinde açıklamasını sunduğu, idare tarafından gerekli incelemenin de 3 iş günü içinde yapılıp 20.12.2024 tarihinde kesinleşen ihale kararıyla tebliğ edilmesinin şeffaf bir değerlendirme olmadığı, söz konusu değerlendirmenin teklifin unsurunu değiştirecek tüm maliyet bileşenleri üzerinden analiz edilmesi ve kesinleşen ihale kararının tekrar değerlendirilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır…” hükmü yer almaktadır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Başvuru üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 15’inci maddesinde “(1) Kuruma yapılan başvurular, öncelikle 16 ncı madde çerçevesinde incelenir…” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

…

c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,

…

yönlerinden sırasıyla incelenir.

…

(4) Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin ön inceleme raporu düzenlenir.” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde ise “(1) 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Anayasa’nın 40’ıncı maddesinin 2’nci fıkrası gereğince idare tarafından 20.12.2024 tarihinde başvuru sahibine tebliğ edilen ihale komisyonu kararı yazısında on gün içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunabileceğinin ifade edildiği, bu çerçevede başvuru sahibinin 30.12.2024 Pazartesi günü mesai bitimine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süreyi geçirdikten sonra 06.03.2025 tarihinde şikayet başvurusunda bulunduğu, dolayısıyla idareye şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı anlaşılmıştır.

Diğer yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının iki numaralı bendinde itirazen şikâyet başvuru bedellerine ilişkin olarak “Yaklaşık maliyeti … iki milyon Türk Lirasından (Otuzüçmilyonyediyüzdoksanbirbindokuzyüzonbir Türk Lirasından) on beş milyon Türk Lirasına (İkiyüzelliüçmilyondörtyüzotuzdokuzbindörtyüzonyedi Türk Lirasına) kadar olanlarda dokuz bin Türk Lirası (Yüzelliikibinyirmibir Türk Lirası), on beş milyon Türk Lirası (İkiyüzelliüçmilyondörtyüzotuzdokuzbindörtyüzonyedi Türk Lirası) ve üzerinde olanlarda on iki bin Türk Lirası (İkiyüzikibinyediyüzonsekiz Türk Lirası) tutarındaki itirazen şikâyet başvuru bedeli.” hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, itirazen şikâyet dilekçesi ekinde yer alan belgeler incelendiğinde başvuru sahibi tarafından 202.718,00 TL başvuru bedelinin Kurum hesabına yatırıldığı görülmüştür. Ancak, başvuru sahibi tarafından ihalenin 2’nci kısmı itirazen şikâyet konusu edilmektedir. Dolayısıyla söz konusu kısmın yaklaşık maliyetinin 219.622.976,52 TL olduğu, yaklaşık maliyeti 33.791.911 TL ile 253.439.417 TL’ye kadar olan ihaleler için Kanun’da öngörülen başvuru bedelinin 152.021,00 TL olduğu dikkate alındığında, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 11’inci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “…Kısmi teklife açık ihalelerde ise tekliflerin verilmesi ile bu aşamadan sonraki işlemlere ilişkin başvurularda, başvuru bedeli toplam yaklaşık maliyet üzerinden yatırılır. Başvuruya konu kısmın yaklaşık maliyetine göre fazla yatırıldığı tespit edilen tutar Kurum tarafından başvuru sahibine iade edilir.” açıklaması uyarınca, fazladan yatırılan (202.718,00 TL – 152.021,00TL =) 50.697,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iade edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun süre yönünden reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Başvurunun reddine,

2) Fazla ödenen başvuru bedelinin, başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,

Oybirliği ile karar verildi.