İhale dokümanında alt kriterlerin bağımsız değerlendirilmesi gerektiği durumda eşit muamele ilkesi ihlal edilmiş sayılır mı (KİK)

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından yapılan 2024/1377407 ihale kayıt numaralı “Gaziantep İli İçerisindeki Muhtelif Yerlerde İdare Malı Bitüm ile Bsk Asfalt Kaplama ve Sathi Kaplama Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Clka Gayr. Yat. A.Ş. – Gnr Alt. İnş. A.Ş. – İnciyol Pet. Nak. İnş. Pey. Tem. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 08.01.2025 tarihli ve 2025/UY.II-144 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Davacı Clka Gayr. Yat. A.Ş. – Gnr Alt. İnş. A.Ş. – İnciyol Pet. Nak. İnş. Pey. Tem. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 12. İdare Mahkemesinin 30.04.2025 tarihli E:2025/243, K:2025/637 sayılı kararında “…Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve somut olay birlikte incelendiğinde, ihale dokümanının yorumlanmasında esas alınması gereken temel ilke, idare hukukunun genel prensipleriyle birlikte 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde hükme bağlanan açıklık, öngörülebilirlik ve eşit muamele ilkeleri olduğu tartışmasızdır. Bu ilkeler uyarınca, ihale dokümanı düzenlemelerinin açık ve tereddüde mahal vermeyecek şekilde kaleme alınması zorunlu olup, doküman metninde birden fazla anlama gelebilecek veya farklı yorumlara neden olabilecek ifadeler bulunması hâlinde bu durumun sorumluluğu idareye ait olup, doküman hükümlerinin daraltıcı şekilde yorumlanarak istekliler aleyhine sonuç doğuracak biçimde uygulanması açık muamele ve eşitlik ilkesine aykırılık teşkil edecektir. Nitekim uyuşmazlık konusu ihalede, ihale konusu iş kapsamındaki iş kalemlerinin daha önce gerçekleştirilmiş olmasına yönelik puanlamada, idari şartnamede her biri kendi teknik içeriği ve oran koşullarıyla ayrı ayrı düzenlenmiş üç alt kriterin birlikte mi yoksa bağımsız şekilde mi değerlendirileceği yönünde herhangi bir açıklık bulunmadığı, buna karşın her bir alt kriterin ayrı başlıklar altında sayıldığı ve bunların her biri için sunulacak belgelerin nitelikleri ve sınırlarının belirtildiği, ayrıca iş ortaklığı halinde ortaklardan birinin bu kriteri sağlamasının yeterli sayılacağına dair hükümle birlikte değerlendirildiğinde, bu düzenlemenin lafzı ve sistematiği itibariyle söz konusu alt kriterlerin birlikte sağlanmasının zorunlu olmadığını, bunlardan herhangi birinin sağlanmasının puanlamaya esas alınması gerektiğini ortaya koyduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda, başvuru sahibi tarafından alt kriterlerden birinin tevsik edilmesine rağmen, yalnızca diğer iki unsurun sağlanmadığı gerekçesiyle bu kalemden puan verilmemesi yönünde tesis edilen işlem; hem ihale dokümanının lafzına ve yorum ilkelerine hem de Kamu İhale Kanunun 5. maddesinde yer alan temel ilkelere ilişkin kurallara aykırılık teşkil etmekte olup, davacı iş ortaklığı aleyhine eşitsizlik ve belirsizlik doğuracak şekilde işlem tesis edilmesi sonucunu doğurduğundan, bu kısım yönünden itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

Öte yandan, dava konusu Kurul Kararında, teklif fiyatı puanlamasında yapılan hesaplama hatası iddiasının (46,28 yerine 46,27 olarak hesaplanmasına ilişkin) toplam puan sıralamasını değiştirmeyeceğinden iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmışsa da, kamu ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi süreci yalnızca sonuca etkili olup olmama kıstasıyla sınırlı tutulamayacak bir denetime tabidir; zira 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesiyle güvence altına alınan saydamlık, eşit muamele ve güvenilirlik ilkeleri uyarınca, her teklifin eksiksiz, doğru ve öngörülen usul kuralları çerçevesinde değerlendirilmesi, ihale sürecinin hukuka uygun yürütülmesinin asgari gereğidir; bu doğrultuda, teklif fiyatı puanında 0,01 puanlık farkın sonuç üzerinde etkili olup olmamasından bağımsız olarak, başvuru sahibinin somut bir iddiası üzerine yapılan hesaplamanın yeniden gözden geçirilmesi ve ortaya konulan somut verilerin doğruluğunun denetlenmesi gerekirken, bu hususun ihmal edilerek esasa etkili olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasında bu yönüyle de hukuka uyarlık görülmemiştir.

…

Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin “davacıların fiyat dışı unsur puanlamasında İdari Şartname’de yer alan 1.1, 1.2 ve 1.3 numaralı kriterlerin kümülatif olarak değil, ayrı ayrı karşılanmasının da puan verilmesi için yeterli olduğu, bu hususun ihale komisyonu kararında dikkate alınmadığı, dolayısıyla “fiyat dışı unsur/diğer hususlar 1. madde puanı” bakımından puan verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu, ayrıca idarece teklif fiyatı puanının 46,28 yerine 46,27 olarak hatalı hesaplandığı” yönündeki iddialarına yönelik kısmının iptaline, dava konusu işlemin kalan iddialara yönelik kısım yönünden ise davanın reddine,…” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1- Kamu İhale Kurulunun 08.01.2025 tarihli ve 2025/UY.II-144 sayılı kararının 1’inci iddia yönünden iptaline,

2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.