İhale başvurusunda ihale konusu alanda faaliyet belgesi eksikliği başvurunun reddine neden olur mu (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Öz Aras Kurumsal İth. İhr. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ankara İl Sağlık Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1885344 İhale Kayıt Numaralı “4 Kısım Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım Sonrası Hizmetleri Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ankara İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 10.02.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “4 Kısım Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 17.02.2025 tarih ve 178379 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/398 sayılı dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Başvuru dilekçesinde özetle;

1) Teknik Şartname’de birim fiyat teklif cetvelindeki öğünlere ilişkin örnek menülerin bulunduğu, söz konusu menülerde diyet kahvaltı, diyet yemek, ara öğün, rejim 1 ve rejim 2 yemek öğünleri için 14 günlük menülere yer verildiği, ancak normal kahvaltı için 30 günlük, normal yemek için 30 günlük kışlık ve 30 günlük yazlık olmak üzere toplamda 60 günlük menü verildiği, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan açıklamalara aykırı olduğu, bu nedenle Teknik Şartname’deki örnek menülerin aşırı düşük teklif sorgulamasında kullanılmak üzere mevzuata uygun olarak iki haftalık menü olarak düzenlenmesi gerektiği, ihalenin 4’üncü kısmına ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklaması istenen istekli tarafından aynı hususta örnek menülere ilişkin şikâyet başvurusu yapıldığı ve idare tarafından sadece 14 günlük örnek menüler düzenlendiği ve bu düzenlenen menüler üzerinden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği,

2) Teknik Şartname’de “EKMEK: Bütün normal yemek, diyet yemeği ve kahvaltılarda kişi öğün için 100 gr. ekmek verilecektir. Diyet hastalarına ise diyetin türüne göre ekmeği tuzsuz ve kepekli olarak verilecektir. Ekmekler tek tek poşet içerisinde 50’şer gr.’lık olacaktır. Rejim 1 de ekmek verilmeyecektir.” düzenlemesine yer verildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesine göre ekmeğin ana girdi kapsamında ve açıklama yapılacak unsurlar arasında yer aldığı, anılan düzenleme ile normal yemek, diyet yemek ve kahvaltılarda verilecek ekmek miktarının belirtildiği, rejim 1’de ekmek verilmeyeceğinin belirtildiği ancak ara öğün ve rejim 2 yemeklerinde kaç adet ekmek verileceğinin belirtilmediği, Teknik Şartname’de bu hususun düzenlenmesi gerektiği,

3) Teknik Şartname’de “Normal kahvaltı içecek (Süt veya poşet çay veya poşet bitki çayları vb.) şeker (siyah çay ve bitki çayı yanında verilecektir), ekmek dışında 3 ayrı çeşit olarak verilecektir” düzenlemesinin yer aldığı, ancak verilen normal kahvaltı örnek menüsü incelendiğinde bazı günlerde 4 çeşit, hatta bazı günlerde 5 çeşide çıkacak şekilde örnek menüde yer aldığı, domates-salatalık, tereyağ-reçel, tereyağ-balın ekstra çeşit olduğu ve toplama bakıldığında üç çeşit dışına çıkıldığı, Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin 90’ıncı maddesinde yer alan hüküm gereği çay ve ekmek dışında üç çeşit verilmesi gerektiği, bu nedenle normal kahvaltı menüsünün anılan Yönetmelik’e uygun düzenlenmesi gerektiği,

4) Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığının yayınladığı 2008/42 sayılı Genelgede “…yemek ihaleleri şartnamelerinde yer alan yemek ve kahvaltı gramajlarının Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğinde belirtilen gramajların üstünde olmaması gerekmektedir.” hükmünün yer aldığı, gıda malzemeleri cins ve miktarları incelendiğinde, aşağıdaki tabloda gösterildiği şekilde, Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nde belirtilen gramajların üstünde ve altında gramajlar bulunduğu,

5) İhalenin sadece 3’üncü kısmında Beypazarı Devlet Hastanesi Teknik Şartnamesi’nin “İşin mahiyeti” başlıklı 1.2’nci maddesinde “Ankara Beypazarı Devlet Hastanesi mutfağında hazırlanan yemeklerin Ankara Güdül Entegre Devlet Hastanesi’ne yemek taşıma hizmeti verilmektedir. Hastane taşımayı kendi imkanları ile gerçekleştirecektir.”düzenlemesine yer verildiği, diğer kısımlarda yer alan hastanelerde ise sağlık tesisleri arasında yemek taşımasında kullanılacak araçların yakıt giderlerinin teklif fiyata dahil edileceği düzenlemesinin yer aldığı, İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46.1.1’inci ve Sözleşme Tasarısı’nın 14.2’nci maddesinde b1 akaryakıt katsayısının sıfır olarak düzenlenmesinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesine aykırı olduğu ve teklif bedellerinin hazırlanmasına engel teşkil ettiği, b1 katsayısının asli unsur olarak belirlenmesi gerektiği,

Aktarılan hususlar doğrultusunda ihale dokümanı düzenlemelerinin teklif bedelini sağlıklı belirlemeye engel nitelikte olduğu, bu nedenle ihaleye iştirak edemedikleri ve hak kaybına uğradıkları, söz konusu mevzuata aykırı hususlar nedeniyle ihale sürecine devam edilmemesi ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “İstekli olabilecek: İhale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişimi…” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.

Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır.

Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır…” hükmü,

Aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde “Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmü yer almaktadır.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları ise Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.

(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;

…

c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.

…

(3) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihi başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih olarak belirtilir. Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümlerine yönelik başvurularda, dokümanın (EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarih, başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih olarak belirtilir.

…

(11) İlana ve ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik elden veya posta yoluyla yapılan başvurularda, şikayet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belge eklenmesi zorunludur. EKAP üzerinden e-imza kullanılarak (e-şikayet) gönderilen dilekçelerde ise ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin EKAP’ta yer alan belge veya bu belgeye ait bilgiler dilekçe ekine EKAP’tan aktarılır.” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;

…

c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,

ç) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı, unvanı, adresi, imzası ile başvuruda bulunmaya yetkili olunduğuna dair belgelerin ve imza beyannamesinin aslı veya yetkili mercilerce onaylı örneğinin bulunup bulunmadığı,

…

yönlerinden sırasıyla incelenir.

…

(4) Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin ön inceleme raporu düzenlenir.” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde ise “(1) 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in ekinde yer alan “Şikâyet Başvuru Dilekçesi Örneği”nin Ekler kısmındaki “Not” başlığı altında “3- İlana ve ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik başvurularda, şikâyet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belge eklenmesi zorunludur.” açıklaması yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, istekli olabileceklerin ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı edinmiş gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim ve konsorsiyumu ifade ettiği anlaşılmaktadır.

İhale ilanına, ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik olarak başvuruların ihale tarihinden önce yapılması gerektiği, bu aşamada başvuru sahibinin istekli olabilecek statüsünde olduğu, istekli olabileceklerin ise ihale konusu alanda faaliyet göstermesi gerektiği açıktır. Bu bağlamda, bu hususu tevsik etmek için İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8’inci maddesinin onbirinci fıkrası ile gerçek veya tüzel kişi tarafından ihale ilanına, ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik olarak yapılan başvurularda, başvuru ehliyetini haiz olup olmadığının tespiti amacıyla şikâyet dilekçesi ekine ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin belge eklenmesi zorunluluğu getirilmiş, e-şikâyet yoluyla gönderilen dilekçelerde ise faaliyete ilişkin istekli tarafından EKAP’a yüklenen belgenin veya belgeye ait bilgilerin dilekçe ekinde sunulacağı kurala bağlanmış, ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğinin hangi belgelerle tevsik edileceği hususunda ise kısıtlayıcı bir belirleme yapılmamıştır.

Dolayısıyla ilana ve ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik EKAP üzerinden e-imza kullanılarak (e-şikayet) gönderilen idareye şikayet dilekçelerinde ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğine ilişkin EKAP’a yüklenen belgenin veya bu belgeye ait bilgilerin dilekçe ekinde sunulması gerekmektedir.

Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilmesinin ön koşulu, idareye usulüne uygun olarak şikâyet başvurusunda bulunulmasıdır.

Yapılan inceleme neticesinde başvuru sahibi tarafından 03.02.2025 tarihinde ihale dokümanının indirildiği, 04.02.2025 tarihinde ihale dokümanına yönelik olarak idareye EKAP üzerinden e-şikâyet başvurusunda bulunulduğu, şikâyet dilekçesi ekinde yer alan “Faaliyet Konusu İşe İlişkin Belgeler” başlıklı belgede teyit bilgisi olarak 18.05.2023 tarihli, 10834 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nin 1354’üncü sayfasına atıf yapıldığı görülmüştür. Söz konusu sayfa incelendiğinde “Yetkililer” hususunun tescil edildiği, ancak başvuru sahibi isteklinin ihale konusu alanda faaliyet gösterdiğine ilişkin herhangi bir bilginin bulunmadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak ihale dokümanına yönelik olarak EKAP üzerinden e-imza kullanılarak idareye e-şikâyette bulunan başvuru sahibi tarafından ilgili mevzuat hükümleri gereği e-şikâyet dilekçesi ekinde sunulan belgede, ihale konusu alanda faaliyet gösterildiğini tevsik eden bilgilerin yer almadığı görüldüğünden şikâyet başvurusunun İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8’inci maddesinin onbirinci fıkrasına uygun olmadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun şekil yönünden reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Başvurunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.