Aşırı düşük teklif açıklamalarının yeterli görülmemesi durumunda teklif reddi kamu ihale mevzuatına uygun mudur (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Günpark İnşaat San. ve Tic. A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Avcılar Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1781945 İhale Kayıt Numaralı “Ulusal ve Uluslararası Kültürel Etkinliklerin Organizasyonu Hizmeti Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Avcılar Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü tarafından 17.01.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ulusal ve Uluslararası Kültürel Etkinliklerin Organizasyonu Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Günpark İnşaat San. ve Tic. A.Ş.nin 07.03.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.03.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.03.2025 tarih ve 180373 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.03.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/594 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesine uygun olmadığı, yapılan açıklamanın her bir iş kalemi için Teknik Şartname’de belirtilen sayıda ve özellikte olması gerektiği, Teknik Şartname’de ve birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen iş kalemlerine ilişkin açıklama yapılmadığı, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin, teklife konu alanda faaliyette bulunan firmalardan alınmadığı, alınan tekliflerde işin süresinden bahsedilmediği, birim fiyat teklif cetvelindeki iş kalemleri için öngörülen birim fiyatların piyasa rayicinin altında olduğu, fiyat tekliflerinde meslek mensubunun imzası ile özel kaşesinin ve anılan Tebliğ maddesi gereğince meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibarenin bulunmadığı, tarih ve sayıların belirtilmediği, teklif fiyatına dayanak olarak Ek-O.5 veya Ek-O.6 tutanaklarının sunulmadığı,

Sunulan tutanakların standart forma uygun olmadığı, tutanakların ekinde teklif veren firma yetkilisinin imza sirküleri ile belgeyi düzenleyen meslek mensubunun faaliyet belgesinin onaylı olarak sunulmadığı, tutanaklarda her bir mal/hizmet için ayrı tablo kullanılmadığı, fatura bilgilerinin tutanaklara yansıtılmadığı, yansıtılmış olsa dahi fatura asıl veya onaylı suretlerinin sunulmadığı, faturaların son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminden daha eski tarihli olduğu, fatura bilgileri tablosunda belirtilen faturalara konu mal veya hizmetin fiyat teklifi içerisinde yer alan mal veya hizmetten farklı olduğu, aynı şekilde fatura bilgileri tablosuna konu hizmet ile satış tutarı tespit tutanağında yer alan hizmetin de uyuşmadığı, tutanakta yer alan toplam mal ve toplam miktar bilgileri ile tutanağın son kısmında yer alan fatura bilgileri tablosunda yer alan tutar ve miktar toplamlarının farklı olduğu, söz konusu hususun aritmetik ortalamaların hatalı hesaplanmasına yol açtığı, satışa dayalı açıklamalar için ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmaması koşulunun gerçekleşmediği, fatura bilgileri tablosundan fiyat teklifine konu malın adının/nev’inin, fiyatının, miktarının açıkça anlaşılması gerekirken “bir adet iş” şeklindeki mal veya hizmetin tespit tutanağına konu edildiği,

Teknik Şartname’de ve birim fiyat teklif cetvelinde yer alan iş kalemlerinde belirtilen giderlerin fiyata dâhil edilerek fiyat teklifi alındığı, maliyet bileşenlerinin ayrı ayrı gösterilmediği ve bu giderlere ilişkin tevsik edici belgelerin sunulmadığı, söz konusu iş kalemlerinin hesaplamalarında aritmetik hata bulunduğu, toplam tutarda virgülden sonra iki hane olması gerekirken iki haneden fazla rakam bulunduğu, tedarikçi firmadan alınan fiyat teklifinin kaşeli ve ıslak imzalı olmadığı, fiyat tekliflerinin süresinin ihale süresini kapsamadığı,

2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş deneyimini gösteren belgedeki iş tanımının ihalede istenilen benzer iş tanımına uygun olmadığı, idarece benzer iş olarak organizasyonlarda tanıtım ve duyuru çalışmaları yapılmasının istendiği ancak anılan istekli tarafından sunulan belgede işin konusunda tanıtım ve duyuru yapılacağına ilişkin bir ibarenin bulunmadığı,

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini gösterir belge olarak sunulan sözleşme ve faturaların gerçeğe aykırı olduğu, zira bu belgelerin Agate Mermercilik Otomotiv Reklamcılık Dış Ticaret Limited Şirketi ile Pantheon Mermer Makina İnş. San. Tic. Ltd. Şti. arasında düzenlendiğinin ve her iki şirketin de aynı kişi (Cem Özkan) tarafından yönetildiğinin tespit edildiği, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin kayıtlarından da görüleceği üzere Pantheon Mermer Makina İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin önceki adının Cem Özkan Pantheon Marble olup, Agate Mermercilik Otomotiv Reklamcılık Dış Ticaret Limited Şirketi’nin mevcut adresi ile aynı adreste faaliyet gösterdiği, sözleşmede ve faturalarda belirtilen organizasyonların fiilen gerçekleştirilmediği, sözleşmeye ve faturalara konu işin yapılmadığına ilişkin en büyük delilin, bu organizasyonlara dair sigorta sicil dosyası açılmaması ve Sosyal Güvenlik Kurumuna herhangi bir işçi bildiriminin yapılmaması olduğu, ayrıca uluslararası bir organizasyon yapıldığını ispat edecek herhangi bir belge, bilgi ve görsel bulunmadığı, dolayısıyla iki firma arasındaki sözleşme ve faturaların gerçeği yansıtmadığının ve sahte olduğunun bariz şekilde ortada olduğu, bu sözleşmeye bağlı iş bitirme belgesinin de geçerliliğinin bulunmadığı, söz konusu isteklinin başvuruya konu ihaleye katılımında usulsüzlükler yaptığına dair haberlerin kamuoyuna yansıdığı, ihalede 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelerden “güvenirlik” ilkesinin sağlanamadığı ve bu durumun “kaynakların verimli kullanılması” ilkesine aykırılık teşkil ettiği, dolayısıyla ihale kararının Kanun’un 5’inci maddesine aykırı olduğu,

Netice itibarıyla anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.

(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.

(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde ikinci fıkranın (a) veya (b) bendindeki seçeneklerden birisinin kullanılması zorunludur. …” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “… (10) İhale komisyonu tarafından 59 uncu madde kapsamında seçilen yönteme bağlı olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:

a) Aşırı düşük tekliflerin açıklama istenmeksizin reddedileceği ihalelerde, …

b) Aşırı düşük teklif açıklamasının isteneceği ihalelerde, teklif fiyatı sınır değerin altında olan tüm isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları istenir. Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeleri veya aşırı düşük teklif açıklamasını sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Sunulan bilgi ve belgeler ile aşırı düşük teklif açıklamaları çerçevesinde;

1) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamadığı anlaşılan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.

2) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağladığı anlaşılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenir ve açıklamaları uygun görülmeyenlerin teklifleri reddedilir.

3) Sınır değerin altındaki tüm tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması veya aşırı düşük teklif açıklamaları uygun görülmeyerek tekliflerin tümünün reddedilmesi halinde, teklif fiyatı sınır değerin üzerinde olan ve ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerinden, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeleri sunmaları istenerek (a) bendindeki esaslar çerçevesinde değerlendirme yapılır.

4) Sınır değerin altında geçerli en az iki teklif kalması ve bu tekliflerin ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olarak belirlenmesinin öngörülmesi halinde, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeler yeniden istenmeksizin ihale işlemlerine devam edilir.

5) Sınır değerin altında tek geçerli teklif kalması ve bu teklif sahibinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmesinin öngörülmesi halinde bu istekliden yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeler yeniden istenmez. İhalede ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmesinin öngörülmesi halinde ise bu isteklinin tespitinde (a) bendindeki esaslar uygulanarak ihale işlemlerine devam edilir. …” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.

…

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler. …” açıklaması,

Başvuruya konu ihale ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: ULUSAL VE ULUSLARARASI KÜLTÜREL ETKİNLİKLERİN ORGANİZASYONU HİZMET ALIMI İŞİ

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı: 79 KALEM ULUSAL VE ULUSLARARASI KÜLTÜREL ETKİNLİKLERİN ORGANİZASYONU HİZMET ALIMI

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: AVCILAR İLÇE SINIRLARI İÇERİSİNDE İDARENİN BELİRLEYECEĞİ YER/YERLERDE” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “… 31.6. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar ve aşırı düşük teklifleri 33 üncü maddeye göre değerlendirir. …” düzenlemesi,

“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi,

“İhalenin karara bağlanması” başlıklı 36’ncı maddesinde “… 36.1.1. Aşırı düşük teklif sorgulamasının yapıldığı ihalelerde, aşırı düşük teklif sahibi tüm isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları ve ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları istenir. … “ düzenlemesi,

“Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.1. İhalede uygulanacak sınır değer katsayısı (R): Diğer Hizmetler/0,71” düzenlemesi yer almaktadır.

Birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer verildiği şekilde düzenlenmiştir.

İhale dokümanında yer alan bilgilerden başvuruya konu ulusal ve uluslararası kültürel etkinliklerin organizasyonu hizmet alımı ihalesinin, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerden 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesine göre aşırı düşük teklif açıklaması istenilerek sonuçlandırılacağı anlaşılmaktadır.

25.02.2025 tarihli ihale komisyonu kararında, isteklilerden Kayra Girişim Oto. Dan. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti., Tunç Kurumsal Hizmetler Tic. Ltd. Şti. ile Uzman Atık Yön. Tur. Tem. İnş. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin geçici teminatlarının uygun olmaması gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,

Diğer isteklilerin tekliflerinin geçerli bulunarak 29.01.2025 tarihinde Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden gönderilen yazı ile teklif fiyatları sınır değerin altında olan Agate Mermercilik Oto. Rek. Dış Tic. Ltd. Şti., Şov Prodüksiyon Org. Ses ve Gör. Sis. Tic. Ltd. Şti. ile Zirve Eğitim Kursları Tekn. ve İlet. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasının istendiği,

Zirve Eğitim Kursları Tekn. ve İlet. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulmaması nedeniyle anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Şov Prodüksiyon Org. Ses ve Gör. Sis. Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerin eksik olması nedeniyle söz konusu isteklinin teklifinin reddedildiği,

Agate Mermercilik Oto. Rek. Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunarak bu isteklinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği, teklif fiyatı sınır değerin üzerinde olan başvuru sahibi Günpark İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği ifade edilmiştir.

İdare tarafından teklif fiyatı aşırı düşük bulunan isteklilere gönderilen 29.01.2025 tarihli ve 1 sayılı yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlere ilişkin açıklamanın söz konusu yazının ekinde yer aldığı belirtilmiş olup yazının ekinde istekliler tarafından sunulan teklif mektuplarının eki birim fiyat teklif cetvellerine yer verildiği görülmüştür.

Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda, idare tarafından gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı hususu öncelikli olarak incelenmekte; idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Zira Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi, ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olmakta, ayrıca yapılan açıklamaların mevzuata uygunluğu bakımından doğru bir değerlendirme yapılmasına da engel olmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’nci maddesinde yer alan hükümler ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca, aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerine net şekilde yer verilmesi ve isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olan bahse konu önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi gerekmektedir.

İdare tarafından teklif fiyatı aşırı düşük bulunan isteklilere gönderilen 29.01.2025 tarihli yazı ve ekleri incelendiğinde, bahse konu yazının ekinde istekliler tarafından sunulan birim fiyat teklif cetvellerine yer verildiği, söz konusu cetvelde yer alan iş kalemlerinden bazılarının birden fazla maliyet bileşeni ihtiva ettiği, aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda ve/veya ekinde hangi maliyet bileşeni veya bileşenlerinin önemli teklif bileşeni olduğunun açık şekilde belirtilmediği görülmüş olup, söz konusu durumun ihale konusu işin niteliği ve ihale dokümanı kapsamında yapılan düzenlemeler dikkate alındığında, başvuruya konu ihalede aşırı düşük teklif açıklaması sunulmasına ve sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesine imkân tanımadığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, aşırı düşük teklif sorgulamasının kamu ihale mevzuatına uygun olarak yapılmadığı anlaşıldığından, idare tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerinin açık ve tereddütte mahal vermeyecek şekilde belirlenerek, aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması gerekmektedir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. …” hükmü,

Anılan Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

1. Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için; …

b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;

…

2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

…

d) Son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarına ilişkin deneyimi gösteren belgeler,

e) Devredilen işlerde sözleşme bedelinin en az % 80’inin tamamlanması şartıyla, son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleri ve son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan mal ve hizmet alımlarıyla ilgili deneyimi gösteren belgeler.

…

İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir. …” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki tanımlar yanında;

a) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri,

…

ç) İş deneyim belgesi: Adayın veya isteklinin ihale konusu hizmet veya benzer hizmetlerdeki mesleki deneyimini gösteren, hizmet alımlarında iş bitirme belgesi, yapımla ilgili hizmet işlerinde ise iş bitirme belgesi, iş durum belgesi, iş denetleme belgesi ve iş yönetme belgesini,

d) İş deneyimini gösteren belgeler: İş deneyim belgeleri ve teknolojik ürün deneyim belgesi ile gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa gerçekleştirilen işlere ilişkin olarak Yönetmeliğin 47 nci maddesinde belirtilen belgeleri,

… ifade eder.” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,

… istenilmesi zorunludur. …

(2) İlk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleri, ilgisine göre birinci fıkranın (a) veya (b) bendi kapsamında değerlendirilir.

(3) İş deneyiminin belirlenmesi amacıyla;

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre yapılan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 25’i ile % 50’si aralığında idarece belirlenecek bir orandan az olmamak üzere,

… ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler ile teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması istenir. …” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:

(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri ile sözleşmeye ait damga vergisinin ihale ilan tarihi itibarıyla ödendiğine ilişkin belgeler, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz.

…

(c) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve kuruluşlara gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması şartıyla işin sözleşmesinde yazılı bedeli aşmamak üzere fiilen yapılan iş tutarı dikkate alınır. Sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması durumunda, ayrıca sözleşme tutarının % 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı da dikkate alınır.

(ç) Sözleşmenin, iş eksilişi yapılarak sona erdirilmesi durumunda, tarafların işin bu şekilde tamamlandığı hususunda anlaştığını gösterir belgenin iş deneyimini gösteren diğer belgelerle birlikte sunulması zorunludur.

(d) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabulü gerçekleştirilen işlerde, iş deneyimini gösteren belge tutarı tam olarak dikkate alınır. Kabulü, ihale ve son başvuru tarihi ile ilk ilan veya davet tarihi arasında yapılmış olan işler de bu kapsamda değerlendirilir. Sözleşmede kabul tarihine ilişkin bir düzenleme bulunmuyor ise, iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında sunulan faturalardan en son düzenlenen faturanın tarihi kabul tarihi olarak dikkate alınır.

(e) Birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir.

(f) İş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesinde varsa fiyat farkları ile KDV hariç olarak belirlenen tutarlar dikkate alınır. İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerde, ortakların iş ortaklığındaki hisse oranı esas alınarak iş deneyim tutarı hesaplanır. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, iş ortaklığının iş deneyim tutarı, ortakların hisse oranlarına bakılmaksızın belge tutarı esas alınarak hesaplanır.

(g) Konsorsiyum tarafından gerçekleştirilen işlerde, her bir ortak tarafından gerçekleştirilen iş kısmına yönelik tutar iş deneyim tutarı olarak kabul edilir.” hükmü,

“Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.

(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. …” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 56’ncı maddesinde “… (4) Başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerden herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgeler idarelerce tamamlatılamaz.

(5) Başvuru ve teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, sunulan belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Bu çerçevede, tamamlatılması istenen bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak, idare tarafından iki iş gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayanların başvuru veya teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. …” hükmü,

Aynı Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu maddeye uygun olarak yapılabilir.

(2) Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin uygun olan hükümleri, yoksa bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. …

(3) Bu ihalelerde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin ekinde bulunan “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve ilgili yönetmelikler ekinde bulunan diğer standart formlar kullanılır ve EKAP üzerinden gönderilmeyen teklifler kabul edilmez.

…

(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.

(10) İhale komisyonu tarafından 59 uncu madde kapsamında seçilen yönteme bağlı olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:

…

c) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ilişkin sunulan tevsik edici belgelerin, belgenin geçerliğine ilişkin taşıması zorunlu tüm asli unsurları sağlaması kaydıyla, belgelerde bulunan bilgi eksiklikleri Kanunun 37 nci maddesi kapsamında tamamlatılabilir. Ancak asli unsurlarda eksiklik bulunması durumunda, bu belgeler sunulmamış kabul edilir. …

(11) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler, bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin geçerliliği etkilenmez.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.

…

ç) Bu Şartnamenin 7.4. ve 7.5. maddelerinde belirtilen, şekli ve içeriği ilgili uygulama yönetmeliklerinde düzenlenen yeterlik belgeleri,

…

7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:

7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 50‘den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

…

7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesi dışında ihale dokümanında sayılan diğer belgeler ve/veya düzenlenen diğer yeterlik kriterleri tekliflerin değerlendirilmesinde dikkate alınmaz.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

ULUSAL VE ULUSLARARASI ORGANİZASYON İLE KÜLTÜREL VE SANATSAL ORGANİZASYONLARIN TANITIM VE DUYURU ÇALIŞMALARINI YAPMIŞ OLMAK. …” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Yapılacak Olan İşler” başlıklı 4’üncü maddesinde “Kültür, sanat etkinlikleri ve organizasyonları içinde; festivaller, meydan konserleri ve özel gün ve kutlama konserleri, anma etkinlikleri, kültür sanat konserleri, salon ve kapalı mekân etkinlikleri gerçekleştirilecektir. Yapılacak etkinlerin tarihi, yeri ve zamanı idare tarafından belirlenerek yükleniciye elektronik ortamda veya yazı ile bildirilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden ihale konusu işin “ulusal ve uluslararası kültürel etkinliklerin organizasyonu hizmet alımı” olduğu, ihale kapsamında festivaller, meydan konserleri, özel gün ve kutlama konserleri, anma etkinlikleri, kültür sanat konserleri, salon ve kapalı mekân etkinliklerinin gerçekleştirileceği,

İsteklilerin mesleki ve teknik yeterliğinin tevsiki için iş deneyimini gösteren belgeleri teklifleri kapsamında sunmalarının talep edildiği, iş deneyimini gösteren belgelerde, ihale konusu işe benzer iş olarak kabul edilecek işlerin “ulusal ve uluslararası organizasyon ile kültürel ve sanatsal organizasyonların tanıtım ve duyuru çalışmalarını yapmış olmak” şeklinde belirlendiği anlaşılmaktadır.

EKAP veri tabanında kayıtlı bilgiler kapsamında yapılan incelemede; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif mektubunun eki yeterlik bilgileri tablosunun “İş Deneyimini Gösteren Belgeler” bölümünde iş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler kapsamında,

– Pantheon Mermer Makina İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile akdedilen 27.07.2024 tarihli “ulusal ve uluslararası organizasyon ile kültürel ve sanatsal organizasyonların tanıtım ve duyuru etkinliklerinin yapılma sözleşmesi”nin,

– Söz konusu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin “organizasyon işleri (sahne ve kurulumu sokak festivalleri tiyatro)”, “organizasyon işleri (sokak festivalleri ve söyleşi)”, “organizasyon işleri (sahne ve kurulumu sokak festivalleri sinema)”, “organizasyon işleri (sokak festivali tiyatro ve söyleşi)” ile “organizasyon işleri (konser)” hizmetlerine ait 30.07.2024, 07.08.2024, 09.08.2024, 12.08.2024 ve 14.08.2024 tarihli e-faturaların,

– 27.07.2024 tarihli sözleşmeye ait 14.08.2024 tarihinde onaylanan damga vergisi beyannamesinin beyan edildiği (EKAP’a yüklendiği) görülmüştür.

Söz konusu sözleşmenin “Konu” başlıklı 2’nci maddesinde “İşbu sözleşmenin konusu madde 4’te belirtilen mekan ve zaman aralığında belirlenmiş etkinlik çerçevesinde Etkinlik Sahibince işbu sözleşme ile belirlenen hizmetlerin verilmesi ve bu hususta tarafların hak ve yükümlülüklerinin belirlenmesidir.”,

“Detaylar” başlıklı 4’üncü maddesinde “Etkinlik Adı: Aşağıdaki tarihlerde gerçekleştirilecek tüm organizasyonlar (konser, seminer, söyleşi, tiyatro, sinema, festival ve sokak festivalleri), hediyelik eşya dağıtım organizasyonu, yemek organizasyonu ve tüm etkinlikler için geçerlidir.

Etkinlik Tarihi: 28/07/24 – 31/12/24

Etkinlik Yeri: Pantheon’un belirleyeceği mekanlar ve tarihlere göre değişiklik gösterebilir.”,

“Organizasyon Hizmet Bedeli” başlıklı 5’inci maddesinde “27/07/24 – 31/12/24 tarihler arasında gerçekleşecek organizasyonlar ve reklam malzemeleri, ses ve sahne kurulumu, araç kiralama ve matbaacılık işlemleri için ödenecek toplam bedel 40.000.000,00 (Kırk milyon) Türk Lirasıdır artı KDV dir.” düzenlemeleri yer almaktadır.

İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasında yer alan belgelerden Agate Mermercilik Oto. Rek. Dış Tic. Ltd. Şti.nin ihale tarihi itibarıyla yöneticisinin “Süleyman Atmaca” (14.01.2025 tarihinden önceki yöneticisinin “Can Yerlitaş”), şirketin adresinin “Alibeyköy Mah. Atatürk Cad. No: 148/1 Eyüpsultan/İstanbul”; Pantheon Mermer Makina İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin yöneticisinin “Cem Özkan” olduğu görülmüş olup, 18.01.2022 tarihli Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde anılan şirketin “Alibeyköy Mah. Atatürk Cad. No: 148/1 Eyüpsultan/İstanbul” adresinden “Ataköy 7-8-9-10. Kısım Mah. Çobançeşme E-5 Yan Yol Cad. A No:22/1/30 Bakırköy/İstanbul” adresine taşındığının ilan edildiği tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanun ile Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda alıntılanan maddelerinde, istekliler tarafından sunulacak iş deneyim belgelerine konu işlerin, ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

İhale üzerinde kalan istekli tarafından sunulan iş deneyimini gösteren belgelere konu işler ile ihale konusu iş ve idarece belirlenen benzer iş düzenlemeleri bir arada değerlendirildiğinde, başvuruya konu ihalenin konusunun “kültür, sanat etkinlikleri ve organizasyonları içinde; festivaller, meydan konserleri ve özel gün ve kutlama konserleri, anma etkinlikleri, kültür sanat konserleri, salon ve kapalı mekân etkinlikleri” olduğu;anılan istekli tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan sözleşmenin de “konser, seminer, söyleşi, tiyatro, sinema, festival ve sokak festivalleri organizasyonları ile hediyelik eşya dağıtım organizasyonu, yemek organizasyonu ve diğer etkinlikler” işlerine yönelik olduğu, dolayısıyla iş deneyimini gösteren belgeye konu işin, ihale konusu iş ile aynı mahiyette olduğu sonucuna varılmış olup başvuru sahibinin aksi yöndeki iddiası yerinde görülmemiştir.

Öte yandan, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 47’nci maddesinde yer alan hükümler doğrultusunda, gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyiminin belgelendirilmesi için sözleşme, fatura örneği (veya yetkili mercilerle onaylı sureti), damga vergisinin ödendiğine ilişkin belge, personel çalıştırılan işlerde bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulması gerekmektedir.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgeler içerisinde sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren belgelerin bulunmadığı görüldüğünden sözleşmeye konu işte personel çalıştırılıp çalıştırılmadığının açıklığa kavuşturulması için anılan istekli tarafından sunulan sözleşme incelenmiş olup sözleşmede söz konusu işte çalışacak personele yönelik açık bir düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmıştır. Ancak, bahse konu sözleşme kapsamında yer alan işler (ses ve sahne kurulumu, hediyelik eşya dağıtımı, yemek vs.), sözleşme bedelinin büyüklüğü ve organizasyon hizmetlerinin niteliği göz önünde bulundurulduğunda belgeye konu işin personel çalıştırılmaksızın gerçekleştirilmesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığı (diğer bir deyişle belgeye konu işte organizatör, ses ve sahne kurulumu için teknik personel, yemek ve hediyelik eşyaların dağıtımını yapan kişiler vs. çalıştırılması gerektiği) anlaşıldığından söz konusu istekli tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgeler içerisinde SGK internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelere yer verilmesi gerektiği sonucuna varılmış olup başvuru sahibinin bu konuya yönelik iddiası yerinde görülmüştür.

Bununla birlikte, yapılan incelemede Agate Mermercilik Oto. Rek. Dış Tic. Ltd. Şti. ile Pantheon Mermer Makina İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin yöneticilerinin ve anılan şirketlerin hâlihazırdaki adreslerinin farklı olduğu tespit edilmiş olup iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgeler içerisinde SGK internet sayfası üzerinden düzenlenmiş belgelerin bulunmamasının, tek başına, sunulan diğer belgelerin sahte olduğunun ispatı olarak değerlendirilemeyeceği sonucuna ulaşıldığından, başvuru sahibi tarafından bu konuya yönelik başkaca somut bir dayanak ortaya konulmadığı hususu da göz önünde bulundurularak, sözleşme ve faturaların gerçeğe aykırı olduğuna yönelik iddialar yerinde görülmemiştir.

Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) bendinin 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin tüm iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Agate Mermercilik Oto. Rek. Dış Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması, idare tarafından teklifte önemli olduğu tespit edilen maliyet bileşenlerinin açık ve tereddütte mahal vermeyecek şekilde belirlenerek, aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden yapılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.