Aşırı düşük teklif açıklamalarında üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri nasıl değerlendirilmelidir (KİK)

BAŞVURU SAHİBİ:

Özata Gıda Soğuk Hava Tesisleri Sosyal Hizmetler San. Ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Gazi Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1113170 İhale Kayıt Numaralı “36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme Ve Dağıtım Hizmetleri İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Gazi Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi tarafından 30.09.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme ve Dağıtım Hizmetleri İşi” ihalesine ilişkin olarak Özata Gıda Soğuk Hava Tesisleri Sosyal Hizmetler San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 13.02.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 25.02.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.03.2025 tarih ve 179836 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.03.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/552 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif açıklamalarının itirazen şikâyet dilekçesinde yer verilen muhtelif gerekçelerle uygun bulunmayarak tekliflerinin reddedildiği, ancak idarece tesis edilen işlemin hukuka uygun olmadığı, aşırı düşük teklif açıklamalarının aşağıda belirtilen gerekçelerle mevzuata uygun olduğu, şöyle ki;

“Dana eti” ve “dana kıyma” girdileri için malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde (EK-H.4) belirtilen fiyatlar ile açıklama kapsamında anılan girdilere ilişkin sunulan Gaziantep Ticaret Borsasının ilgili sayfasında yer alan fiyatların birbiri ile uyumlu olmadığı, öte yandan doküman düzenlemeleri uyarınca “dana kıyma” ürünü ile açıklama yapılamayacağı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı,

Açıklama kapsamında sunulan Gaziantep Ticaret Borsası 2024 yılı Ocak ayı bülteninin sunulduğu, söz konusu bültende “dana eti (kemiksiz)” ürününün 2 kayıtla “Dana kıyma” ürününün tek kayıtla yer aldığı ve anılan kayıtların malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde (EK-H.4) belirtilen fiyatlar ile uyumlu olduğu, öte yandan doküman ekinde yer alan yemek reçeteleri dikkate alınarak açıklama yapıldığı ve bu kapsamda “dana kıyma” girdisinin kullanıldığı, “dana kıyma” girdisi kullanılmadan yemek reçetelerine uygun bir açıklama yapılmasının mümkün olmadığı,

“Lavaş 60 gr” girdisi ile “çay” girdisine ilişkin açıklamaların idarece uygun bulunmadığı ancak;

“Lavaş 60 gr” girdisinin Ankara Ticaret Borsası Şubat 2024 bülteni ile açıklandığı, bültende lavaş ürününün biriminin adet olarak gösterildiği, ilgili bülten incelendiğinde “lavaş 60 gr” girdisinin 10’luk paket olduğuna ilişkin bir sonuca varılamayacağı gibi birim fiyatın 10’a bölünmesi suretiyle de açıklama yapılmadığı, söz konusu açıklamada ihale komisyonunu yanıltıcı bir unsur bulunmadığı,

Yine çay girdisine ilişkin olarak doküman düzenlemeleri dikkate alınmak suretiyle açıklama yapıldığı, bu kapsamda “Normal kahvaltı” ve “R₅ kahvaltı”da poşet çay verileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı gibi, malzeme evsaflarında hem dökme çay hem de poşet çaya ilişkin düzenlemelere yer verildiği, dolayısıyla ilgili menülerde çayın “dökme çay” olarak reçetelendirilmesinin kaçınılmaz olduğu,

“150 gr Yoğurt” girdisine ilişin sunulan fiyat teklifi ekindeki Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının 5 no’lu fatura bilgileri tablosu incelendiğinde; “150 gr yoğurt” ürününe ait faturaların 2024 yılı 1, 2, 3 ve 12’nci aylara ait olduğunun görüldüğü, ihale ilan tarihinin 27.08.2024 olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.4’üncü maddesi uyarınca Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.05.2024 – 31.07.2024” tarihi veya bundan önceki üç ay olan “01.02.2024 – 30.04.2024” tarihine ilişkin olarak düzenlenmesi ve tutanakta yer alan ürünlere ait faturaların da bu tarihler arasında olması gerektiği ifade edilerek tekliflerinin reddedildiği,

Ancak “150 gr yoğurt” ürününün üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ile açıklandığı, fiyat teklifi ekinde fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağının SMMM tarafından kaşelenip imzalandığı, kendilerinin söz konusu tutanağa müdahale etmesinin söz konusu olamayacağı, ilgili tutanağa ilişkin mali müşavirinin yazılı açıklamasının da şikâyet dilekçesi ekinde sunulduğu, bu kapsamda ilgili tutanak ekinde yer alan tüm faturaların satış fiyatının aynı olduğu, 12’nci ay faturasının ağırlıklı ortalama satış fiyatını değiştirmediği, dolayısıyla fiyat teklifinin ağırlıklı ortalama satış tutarının %80’inin altında olmadığı, açıklamanın bu hali ile mevzuata uygun olduğu,

“200 gr yoğurt” ürünü için alınan fiyat teklifinin ekinde sunulan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde; “yurtiçi satışlar” tablosunda “200 gr yoğurt” ürünü bulunmasına karşın, fatura bilgileri tablosunda “200 gr yoğurt” ürününün bulunmadığı, belirtilen sebeplerle açıklamanın bu hali ile mevzuata uygun olmadığı, ayrıca aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında hiç sunulmayan bir belgenin, sonradan açıklama dosyasına eklenilmesinin bilgi eksikliği kapsamında değerlendirilemeyeceği ifade edilerek tekliflerinin reddedildiği,

Ancak şikâyet dilekçesine eklenen evraklardan görüleceği üzere faturalar ile “yurt içi satışlar” tablosu arasında herhangi bir uyumsuzluk bulunmadığının görüleceği,

Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde; “yurtiçi satışlar” tablosunda “tahin helva 80 gr” ürünü bulunmasına karşın fatura bilgileri tablosunda “vizyon karamel jöle” ürününe yer verildiği, yurtiçi satışlar tablosu ile fatura bilgileri tablosundaki bilgilerin birbiriyle uyuşmadığı,

1 satır boşluk bıraktım

Ayrıca “karamel jöle” girdisi için alınan fiyat teklifi ekinde sunulan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.05.2024 – 31.07.2024” tarihi veya bundan önceki üç ay olan “01.02.2024 – 30.04.2024” tarihine ilişkin olarak düzenlenmediği ifade edilerek tekliflerinin reddedildiği,

Ancak; “karamel jöle” girdisi için alınan fiyat teklifi ekinde sunulan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağında da görüleceği üzere mali müşavirin doldurmuş olduğu fatura bilgileri tablosunda “karamel jöle 7 kg” ifadesine yer verildiği ancak evrakın ortalama satış hesabı yapılan bölümde ürün isminin güncellenmediği, ilgili tutanak bir bütün olarak değerlendirildiğinde ürünün ismi konusunda bir tereddüt bulunmadığı, tutanakta sehven yazılan ya da değiştirilmeyen kısmın aynı sayfanın alt kısmında yer alan fatura bilgileri tablosunda gayet net olarak anlaşıldığı, kaldı ki bu durumun ne ortalama satış tutarını ne de fiyat teklifindeki tutarı değiştirecek bir unsur olmadığı, açıklamanın bu hali ile mevzuata uygun olduğu iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.2.2.4.Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

…

79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapmış olması gerekir.

İsteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.

Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

…

79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.

…

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler

2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme ve Dağıtım Hizmetleri İşi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: 36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme ve Dağıtım Hizmetleri İşi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi ve Bağlı Üniteleri ANKARA” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’de “…13.Yemek Grupları

…

1. Grup Yemekler:

1. . Büyük Parça Et Yemekleri: Dana eti haşlama, söğüş et, rosto, islim kebap, yeşil soğanlı et, elbasan tava, şehriyeli güveç, Ankara tava, haşlama tavuk, fırında tavuk, tavuk dolma, sebzeli tavuk, tavuk roti, balık buğulama, fırında balık, balık tava vb.
2. .Küçük Parça Et Yemekleri: Bahçevan kebap, tas kebabı, orman kebabı, çiftlik kebap, patlıcan kebap, çoban kavurma, macar gulaş, hünkar beğendi, et sote vb.
3. .Köfteler: Kadınbudu köfte, dalyan köfte, İzmir köfte, terbiyeli köfte, çiftlik köfte, ızgara köfte, tepsi köfte, firm köfte vb.
4. .Etli Sebze Yemekleri: Sebzeli güveç, etli bamya, etli taze fasulye, kabak musakka, Dana Kıymalı karnabahar, kabak kalye, karnıyarık, etli kış/yaz türlüsü, Dana Kıymalı semizotu, Dana Kıymalı ıspanak, etli patates, patates oturtma, fırın patates, Kıymalı kapuska, etli bezelye, sebze öğreten vb.

…

14. Kahvaltı, Normal Yemek ve Diyet Yemeklerin Şekli ve Örnekler Listesi

NORMAL KAHVALTI (R4) İÇERİĞİ:

Hasta ve refakatçiler ile nöbetçi personele her sabah bir öğün kahvaltı verilir. Kahvaltı, hasta ve refakatçiler için sabah O6.⁰⁰– O7.⁰⁰ arasında dağıtılıp bitirilmiş olmalıdır. Nöbetçi personele saat 00.⁰⁰-Ol.⁰⁰arasında dağıtılmalıdır. Normal kahvaltıda ekmek ve içecek dışında 3 ayrı çeşit olacaktır. Reçel-tereyağı, bal-tereyağı, yaz döneminde de domates-salatalık tek çeşit sayılır.

Diyet kahvaltısı klinik diyetisyenlerinin istemi doğrultusunda belirlenecektir.

NORMAL ÖĞLE VE AKŞAM YEMEĞİ ( R₄) İÇERİĞİ:

Her hastaya, refakatçisine ve personele öğle ve akşam 3 ayrı çeşit yemek verilecektir. Yemek saatleri idare tarafından belirlenerek, yükleniciye önceden bildirilecektir. Ekmek, çeşitlerin dışında tutulacaktır. Öğle ve akşam yemeklerinin çeşitleri tümüyle ayrı olacaktır. Yüklenici tarafından hazırlanacak yemekler; her anlamda kaliteli, miktar itibariyle yeterli, gramaj listelerine uygun, profesyonel bir teknikle hijyen koşullarına, Gıda Maddeleri Tüzüğüne, Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’na ve Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliğine uygun olmak zorundadır.

Gerektiğinde idare ihtiyaç duyulan tahlilleri konuyla ilgili kurumlarda yaptıracaktır: Bunların gideri yüklenici tarafından karşılanır.

Diyet yemeği yemesi zorunlu İdare personelinin gereksinimleri İdare beslenme-diyet bölümünün vermiş olduğu listeler doğrultusunda yüklenici tarafından karşılanacaktır.

Diyet yemeklerinin İdare beslenme-diyet bölümünün öngördüğü diyet tedavisi ilkelerine uygun olması zorunludur.

Diyet hastalarının ihtiyacına göre beslenme tedavisine uygun alabileceği diyetlerin içerikleri aşağıda belirtilmiştir.

R₁ İçeriği;

• Çay (şeker)
• Tanesiz komposto
• Meyve suyu

Hastanın durumuna göre Klinik Diyetisyeninin belirttiği sayı ve miktarda (bir öğün için 2 çeşit) verilebilir.

R₂ İçeriği;

• Poşet çay veya Bitki çayları (poşet şeker veya yapay tatlandırıcı verilir.)
• Süt, yarım yağlı süt, light süt, laktozsuz süt
• Hazır meyve suyu veya komposto
• Peynir (beyaz veya karper veya kaşar veya krem veya dil peyniri)
• Bisküvi (tatlı veya tuzlu veya bebe bisküvi çeşitleri)
• Haşlama patates veya patates püresi
• Reçel çeşitleri veya bal
• Çorba çeşitleri
• Muz
• Yoğurt, ayran, kefir, light yoğurt, laktozsuz yoğurt
• Muhallebi veya sütlaç veya yumurtalı muhallebi veya sup veya pelte veya meyveli jöle
• Blenderize edilmiş özel karışımlar (süt, yumurta, bal, bisküvi vb.)

Diyetisyen, uygun gördüğü takdirde ürünlerde tatlandırıcı kullanılacaktır.

Günde 3 kez, her öğünde 4 çeşit verilir.

R₃İçeriği:

• Poşet çayları, bitki çayları (Poşet şeker veya tatlandırıcılı verilir.)
• Süt, yarım yağlı süt, light süt, laktozsuz süt
• Meyve suyu
• Peynir (tuzlu veya tuzsuz) beyaz peynir veya karper peyniri veya kaşar peyniri veya krem peyniri veya dilpeyniri
• Bisküvi (tatlı veya tuzlu çeşitleri) veya bebe bisküvi çeşitleri) veya poğaça
• Haşlanmış patates veya patates püre
• Reçel veya bal
• Tereyağı
• Yumurta
• Çorba çeşitleri
• Pelte
• Yoğurt, ayran, kefir, light yoğurt, laktozsuz yoğurt
• Muhallebi veya (Sütlaç veya Yumurtalı muhallebi veya sup veya kazandibi)
• Et yemeği (Dana veya hindi veya tavuk veya balık)
• Pilav veya makama

Günde 3 kez, her öğünde 5 çeşit verilir.

R₅ (NORMAL + DİYET) İÇERİĞİ:

Kahvaltı; R4 kahvaltısına klinik diyetisyeninin uygun gördüğü diyet menüsünden 2 (iki) çeşit ilave edilir.

Öğle ve Akşam: R4 yemeğine klinik diyetisyeninin uygun gördüğü diyet menüsünden 2 (iki) çeşit ilave edilir.

DİYET YEMEKLERİ (R₆) İçeriği

Kahvaltı ve Ara kahvaltı

• Poşet Çay, bitki çayları (Poşet şeker veya tatlandırıcılar)
• Süt, yarım yağlı süt, light süt, laktozsuz süt
• Meyve Suyu
• Peynir (Tuzlu veya Tuzsuz) (Dil peyniri veya beyaz peynir veya kaşar peyniri veya krem peyniri)
• Zeytin (yeşil, siyah, diyet)
• Reçel veya bal, tereyağı
• Yumurta
• Bisküvi, (tatlı veya tuzlu veya bebe)
• Söğüş, (salatalık veya biber veya domates veya maydanoz)
• Meyve
• Kuru meyveler
• Haşlama patates veya patates püresi
• Yoğurt, ayran veya tuzsuz ayran, kefir, light yoğurt, laktozsuz yoğurt
• Sütlü tatlılar, pelte
• Menemen vb.
• Sandviç çeşitleri, poğaça vb.

Yukarıda yazılı olan yiyeceklerden sabah kahvaltısında 1 kez 6 çeşit verilir. Diyet ara kahvaltısı servis diyetisyeninin belirlediği şekilde günde 3 kez 2 çeşit olmak üzere toplam 6 çeşit olarak verilir (Örn; süt- meyve, çay-bisküvi, ayran- poğaça vb.)

…

15 Günlük R1 Yemek listesi

15 Günlük R2 Yemek listesi

…

15 Günlük R5 Yemek listesi

…

15. 1 Aylık Normal Yemek Listesi (Normal)

…

17. Kahvaltılıklar

…

Ek-1 Yemek çeşitleri ve porsiyon gramajları

…

…

ET: Yemeklerde kullanılacak etler dana eti olacaktır. Koyun eti idarenin talebiyle kullanılacaktır. Dana kıyma mutfakta hazırlanacaktır.

…

Özel Teknik Şartname ve Evsaflar

…

DANA ETİ EVSAFI:

1. Etlerin rengi pembe, kırmızı arası olacaktır.

2. Kesilmiş et üzerinde yabancı bir madde (Deri, Kıl, Pislik, Dışkı, Toprak vs.) bulunmayacaktır.

3. Kendine has et görünüşünde, et kokusunda olacaktır.

4. Etler; But ve kol olarak getirilecektir. Butların uyluk kemiği kalabilir.)

5. Kaburga eti tek başına, kol olmadan alınmayacaktır.

6. Böbrek yağı, karın boşluğu kavram yağı fazla olan iç yağları alınmış olacaktır…

ÇAY EVSAFI:

1. Çay ambalajlan üzerinde cins ve nevilerinin, net miktarlarının ve hazırlayanın ismini gösteren bilgiler bulunması zorunludur.
2. Demlenip kontrol edilmeden teslim alınmayacaktır. Uygun olmayan çaylar geri iade edilecektir.
3. Türk gıda kodeksi tebliğine uygun üretilmiş, ambalajlanmış, etiketlenmiş, işaretlemiş, taşınmış ve depolanmış olmalıdır.
4. Kendine özgü olmalı, kötü koku olmamalıdır. Piyasanın en iyi kalitelisi ve koyu renkli, tozsuz olacaktır, içinde sap, yaprak artığı, çöp olmayacak, küflenmiş, ıslak, dışardan yabancı koku çekmiş, içerisinde boya maddesi olmayacaktır. Çay ortam sıcaklığında olmalıdır.

POŞET ÇAY ( ÇAY VE BİTKİ ÇAYLARI) EVSAFI :

1. İyi kalitede kurutulmuş olacaktır. İçerisinde rutubet, yabancı cins madde, küf olmayacaktır.
2. Kendine has koku ve renkte olacaktır.
3. Özel ambalajında olacak üzerinde yüklenicinin adı, net ağırlık, imal tarihi belirtilecektir.
4. Boyalı olmayacak piyasada satılan iyi kalite çaylardan olup, miktarı 2 gramdan az olmayacaktır.20′ lik kutularda olacaktır.
5. Poşetleme sırasında zımba teli kullanılmayacaktır, her poşet kendi kağıt paketinin içinde olacaktır.
6. Yüklenicinin kısa adı veya tescilli markası ve adresi malın adı, çeşidi, grubu, sınıfı, parti numarası, net ağırlığı, imal ve son kullanma tarihi ile ilgili bilgiler ambalajlan üzerinde okunaklı olarak, silinmeyecek ve bozulmayacak şekilde yazılmalı veya basılmalıdır.
7. Türk gıda kodeksi tebliğine uygun üretilmiş, ambalajlanmış, etiketlenmiş, işaretlenmiş, taşınmış ve depolanmış olmalıdır…” düzenlemesi yer almaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde ifade edildiği üzere, ihale komisyonu tarafından, verilen tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olduğunu belirlediği tekliflerin reddedilmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca ihale komisyonunca, anılan maddede belirtilen hususlar kapsamında yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınmak suretiyle aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği belirtilmiş olup bu değerlendirme neticesinde, aşırı düşük teklif açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği belirtilmiştir.

Bu çerçevede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, ihale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi yönünde ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir. Ayrıca malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin sunulması ve değerlendirilmesine ilişkin olarak ise özel açıklamalar da bulunmaktadır. Buna göre, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere Teknik Şartname’de asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılması gerektiği öngörülmüş olup bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtilmesi gerektiği belirtilmiştir.

İhale işlem dosyası kapsamında idarece gönderilen bilgi ve belgelerden, ihale konusu işin Gazi Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesine ait “36 Aylık Malzeme Dâhil Yemek Pişirme ve Dağıtım Hizmetleri İşi” olduğu, 30.09.2024 tarihinde yapılan ihaleye 16 isteklinin katıldığı, teklifi sınır değerin altında kalan 4 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 2 isteklinin aşırı düşük açıklaması sunmadığı gerekçesiyle reddedildiği, başvuru sahibi istekli dahil 2 istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun bulunmadığı, 06.02.2025 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin 33 Catering Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. – Altıntat Yemek Temizlik İnşaat Nakliye San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının 13.01.2025 tarihinde idareye sunulduğu, bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında ticaret borsası fiyatları, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatların vs. kullanıldığı görülmüştür.

06.02.2025 tarihli ihale komisyonu kararından başvuru sahibi “dana eti (kemiksiz), “dana kıyma”, “lavaş”, “çay”, “150 gr yoğurt”, “200 gr yoğurt” ve “karamel jöle” girdilerine ilişkin sunduğu açıklamaların uygun bulunmayarak teklifinin reddedildiği, uyuşmazlık hususun da aşırı düşük teklif açıklamasına konu yukarıda adı geçen 7 girdinin olduğu anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;

“Dana eti (kemiksiz)” girdisine ilişkin olarak;

Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, “Dana eti” girdisinin Gaziantep Ticaret Borsası 2024 yılı Ocak ayı bülteni ile tevsik edildiği, bu kapsamda anılan girdi fiyatının 325,7943 TL olarak kullanıldığı görülmüştür.

Anılan istekli tarafından malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde beyan edilen Gaziantep Ticaret Borsası 2024 yılı Ocak ayı bülteni incelendiğinde (23’üncü sayfa); söz konusu bültende “dana eti (kemiksiz)” girdisi için “277,00 TL” ve “329,925 TL” olmak üzere iki farkı fiyat bilgisinin bulunduğu, başvuru sahibi istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında anılan girdinin birim fiyatının bültende yer alan fiyatlar ile bu fiyatlara ilişkin miktar bilgilerinin orantısal olarak hesaplanması yapılmak suretiyle 325,7943TL olarak belirlendiği ve açıklama kapsamında da bu fiyatın kullanıldığı anlaşılmıştır.

İdarece yapılan incelemede aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında beyan edilen Gaziantep Ticaret Borsası 2024 yılı Ocak ayı bülteninin 23’üncü sayfasında “325,7943 TL” fiyat bilgisinin bulunmadığı ifade edildiği, başvuru sahibi istekli tarafından ise yukarıda açıklandığı üzere anılan bültende yer alan “dana eti (kemiksiz)” girdisine ilişkin fiyatların ortalaması alınmak suretiyle hesaplama yapıldığının belirtildiği, bu çerçevede, Kamu İhale Genel Tebliğinde ticaret borsası bülteninde yer alan birim fiyatların ortalaması alınmak suretiyle açıklama yapılacağına ilişkin bir açıklama bulunmadığı anlaşılmakla birlikte anılan bültende “dana eti (kemiksiz)” girdisine ilişkin olarak “277,00 TL” fiyat bilgisinin bulunduğu, bu yönüyle bakıldığında söz konusu girdi için aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kullanılan fiyatının (325,7943 TL) bültende yer alan fiyatın üzerinde olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

“Dana kıyma” girdisine ilişkin olarak;

Aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, “dana kıyma” girdisinin Gaziantep Ticaret Borsası 2024 yılı Ocak ayı bülteni ile tevsik edildiği, bu kapsamda anılan girdi fiyatının malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde 309,085 TL olarak kullanıldığı görülmüştür.

Açıklama kapsamında sunulan Gaziantep Ticaret Borsası 2024 yılı Ocak ayı bülteni incelendiğinde; söz konusu bültende “dana kıyma” fiyatının 309,085 TL olduğu görülmüş olup malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde yer alan fiyat ile ticaret borsası bülteninde yer alan fiyatın uyumlu olduğu anlaşılmıştır.

Öte yandan idarece “Teknik Şartname’de yer verilen “ET” girdisine ilişkin evsaflarda yer alan “Yemeklerde kullanılacak etler dana eti olacaktır. Koyun eti idarenin talebiyle kullanılacaktır. Dana kıyma mutfakta hazırlanacaktır.- Etler; But ve kol olarak getirilecektir. Butların uyluk kemiği kalabilir.)” düzenlemeleri referans gösterilmek suretiyle, “dana kıyma” girdisi ile açıklama yapılamayacağı ifade edilerek aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmadığı görülmekle birlikte,

Teknik Şartname’de yer alan yemek çeşitleri ve porsiyon gramajlarına ilişkin tabloda yer alan bazı yemek reçetelerinde (Etli biber dolma, kabak musakka, çiftlik köfte vb.) “dana kıyma” girdisinin bulunduğu, sözleşmenin ifa edilmesi ve yemek üretim aşamasında reçeteye aykırı davranılamayacağı ayrıca sözleşmenin yürütülmesi aşamasında idare kontrol teşkilatınca hizmetin her aşamasında yapılacak olan denetim ve kontrol faaliyeti nedeniyle teknik şartnamede belirtilen nitelik ve miktarda malzeme kullanmadan eksik ve/veya kusurlu olarak hizmetin ifa edilmesinin mümkün olmadığı, aksi durumda sözleşme tasarısında yer alan yaptırımların uygulanacağı,

Bu çerçevede, iddiaya konu girdiye ilişkin doküman düzenlemeleri ile yemek çeşitleri ve porsiyon gramajlarına ilişkin tablo birlikte değerlendirildiğinde; “dana kıyma” girdisinin yer aldığı yemeklerin açıklanmasında “dana kıyma”ya ilişkin ticaret borsası fiyatlarının kullanılabileceği, şöyle ki; “dana but” ve/veya “dana kol” girdileri kullanılarak “dana kıyma” elde edilmesi ve buna göre bir fiyat belirlemesi yapılarak açıklama yapılmasının beklenilmesi durumunda kaç kilogram “dana but” veya “dana kol”dan kaç kilogram “dana kıyma” girdisinin elde edileceği noktasında tereddüt olabileceği (makine çekimi, el yordamıyla çekim, yağ miktarı, fire vb.) dolayısıyla bu durumda aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden sağlıklı bir aşırı düşük teklif açıklaması yapmalarının beklenemeyeceği gibi bu açıklamaların sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesinin de mümkün olmayacağı sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, “dana kıyma” girdisi kullanılmak suretiyle açıklama yapılmasının ihale dokümanı düzenlemelerine ve mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.

“Lavaş 60 gr” girdisine ilişkin olarak;

Aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, “lavaş” girdisinin Ankara Ticaret Borsası 2024 yılı Şubat ayı bülteni ile tevsik edildiği, bu kapsamda anılan girdi fiyatının malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde 48,24 TL olarak kullanıldığı görülmüştür.

Açıklama kapsamında sunulan Ankara Ticaret Borsası 2024 yılı Şubat ayı bülteni incelendiğinde; söz konusu bültende “lavaş” adet fiyatının 48,24 TL olduğu görülmüş olup malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde yer alan fiyat ile ticaret borsası bülteninde yer alan fiyatın uyumlu olduğu anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında 14 günlük öğlen yemeğinin 12’nci günündeki “ızgara köfte(lavaş-salata) mevsim salata” yemeği içerisinde yer alan “lavaş 60 gr” girdisinin birim fiyatının 48,24 TL olarak kullanıldığı görülmüştür. Bu itibarla, ilgili ticaret borsasında yer alan “lavaş” birim fiyatının 10’luk pakete ilişkin olduğu kabul edilse dahi, başvuru sahibi istekli tarafından ticaret borsasında yer alan birim fiyatın 10’a bölünmesi suretiyle açıklama yapılmadığı, kaldı ki, ticaret borsasında yer alan “lavaş” fiyatının da 10’luk pakete ilişkin olduğuna dair bir sonuca da varılamayacağı anlaşılmıştır.

Öte yandan idare tarafından şikâyet başvurusuna verilen cevap yazısından açıklama kapsamında sunulan ticaret borsası bülteninden “lavaş” girdisinin 60 gr olup olmadığının anlaşılamadığı gerekçesiyle de söz konusu girdiye ilişkin açıklamanın uygun bulunmadığı görülmektedir.

Aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarını örnek menüde yer alan yemek girdilerinin gramajları ve evsafına göre açıklamakla ve girdi maliyetlerini Tebliğ’deki ilgili düzenlemelere göre tevsik etmekle yükümlü olduğu anlaşılmaktadır. Bu çerçevede başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, açıklamada kullanılan borsa bültenindeki lavaş (adet) fiyatının yemek reçetesinde istenen 60 gr’lık lavaş olup olmadığının anlaşılmadığı, bültende gramaj bilgisi bulunmadığından anılan eksikliğin esasa etkili bir aykırılık olduğu, teklif kapsamında sunulan internet çıktılarındaki ürün ve gramajının ise ilgili ürünün borsada işlem gören bültendeki ürün olmadığından dikkate alınamayacağı anlaşılmış olup açıklamanın bu yönüyle mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

“Çay” girdisine ilişkin olarak;

İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde R₅ kahvaltı menüsünün,R₄ kahvaltı menüsüne klinik diyetisyeninin uygun gördüğü diyet menüsünden 2 (iki) çeşit ilave edilmek suretiyle hazırlanacağı, bununla birlikte, Teknik Şartname’nin “Kahvaltılıklar” başlıklı 17’nci maddede normal kahvaltılar için “çay”, diyet kahvaltılar için “bitkisel poşet çay” verileceğinin belirtildiği, malzemelere ilişkin evsaflarda ise hem “çay” evsafına hem de “poşet çay(çay ve bitki çayları)” evsafına yer verildiği anlaşılmıştır.

Bu çerçevede yapılan incelemede, ihale dokümanı düzenlemeleri uyarınca normal kahvaltılarda “çay” (dökme), diyet kahvaltılarda ise “poşet çay” verilmesi gerektiği, aşırı düşük teklif sahibi isteklilerin de öğün birim fiyatlarını açıklarken bu doğrultuda hareket etmeleri gerektiği, başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, doküman düzenlemelerine uygun olarak R₂, R₃ ve R₆ kahvaltılarında “poşet çay 2g” girdisinin, R_1, R₄ve R₅ kahvaltılarında ise “çay (dökme)” girdisinin kullanıldığı ve açıklamanın bu yönüyle dokümana uygun olduğu sonucuna varılmış olup başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.

“150 gr yoğurt” girdisine ilişkin olarak;

Başvuru sahibi istekli tarafından “150 gr yoğurt” girdisine ilişkin sunulan fiyat teklifi ekindeki Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının 5 no’lu “fatura bilgileri tablosu” incelendiğinde; “150 gr yoğurt” ürününe ait faturaların 2024 yılı 1, 2, 3 ve 12’nci aylara ait olduğunun görüldüğü, ihale ilan tarihinin 27.08.2024 olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.4’üncü maddesi uyarınca Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.05.2024 – 31.07.2024” tarihi veya bundan önceki üç ay olan “01.02.2024 – 30.04.2024” tarihine ilişkin olarak düzenlenmesi ve tutanakta yer alan ürünlere ait faturaların da bu tarihler arasında olması gerektiği ifade edilerek tekliflerinin reddedildiği anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.4’üncü maddesinde yer verilen açıklamalardan fiyat teklifi eki tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, “150 gr yoğurt” girdisinin Sümer Süt Ürünleri …San. ve Tic. Ltd. Şti. den alınan fiyat teklifi eki satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde, yurtiçi satışlar tablosunda “150 gr yoğurt” girdisine ilişkin ağırlıklı ortalama birim satış tutarının “6,00 TL” olduğu, fatura bilgileri tablosunda 2024 ocak ayında düzenlenmiş 4 adet fatura, 2024 şubat ayı ve mart ayında düzenlenmiş toplam 11 fatura, 2024 aralık ayında düzenlenmiş 1 adet fatura bilgisine yer verildiği, söz konusu toplam 16 adet faturanın birim fiyatlarının her birinin tutarının 6,00 TL olduğu tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen tespit ve açıklamalar ile aktarılan mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde yapılan değerlendirmede, başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyete konu “150 gr yoğurt” girdisine ilişkin sunulan fiyat teklifine dayanak tutanağın ilan tarihinin (27.08.2024) içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.05.2024 – 31.07.2024” dönemi veya bundan önceki üç ay olan “01.02.2024 – 30.04.2024” dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi ve tutanakta yer alan ürünlere ait faturaların da bu tarihler arasında işlem gören faturalar olması gerektiği,

Anılan istekli tarafından söz konusu girdiye ilişkin olarak sunulan fiyat teklifine dayanak satış tutarı tespit tutanağında yer alan fatura bilgileri tablosu incelendiğinde, faturalardan 11 tanesinin ilan tarihinden geriye doğru ilk üç aylık süreden önceki üç aylık döneme (2024 şubat ve mart ayı) ait olduğu, diğer 5 faturanın belirtilen dönemin dışında olduğu (2024 ocak ve aralık ayı), bu yönüyle bakıldığında Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesinde belirtilen dönemlerin dışındaki faturaların ağırlıklı ortalama satış tutarı hesabında dayanak olarak kullanılamayacağı ve bu şekilde bir açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun olmadığı anlaşılmakla birlikte somut durumda fatura bilgileri tablosunda yer alan Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddesinde belirtilen döneme ilişkin faturalar ile belirtilen dönem dışındaki faturaların birim fiyatların aynı olduğu, ürün ve birim fiyat noktasında bir farklılaşma olmadığı dikkate alındığında, açıklamanın bu hali ile kamu ihale mevzuatına bir aykırılık teşkil etmeyeceği sonucuna varılmıştır.

“200 gr yoğurt” girdisine ilişkin olarak;

Başvuru sahibi istekli tarafından “200 gr Yoğurt” ürünü için alınan fiyat teklifinin ekinde sunulan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının incelendiğinde; “yurtiçi satışlar” tablosunda “200 gr yoğurt” ürünü bulunmasına karşın, fatura bilgileri tablosunda, “200 gr yoğurt” ürününün bulunmadığı, açıklamanın bu hali ile mevzuata uygun olmadığı, ayrıca aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında hiç sunulmayan bir belgenin, sonradan açıklama dosyasına eklenilmesinin bilgi eksikliği kapsamında değerlendirilemeyeceği ifade edilerek teklifinin reddedildiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, “200 gr yoğurt” girdisinin Sümer Süt Ürünleri …San. ve Tic. Ltd. Şti. den alınan fiyat teklifi ile açıklandığı, anılan fiyat teklifinin “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (06/01/2025) tarih ve (2) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak SMMM Yusuf İzzet Ayhan tarafından kaşelenerek imzalandığı, fiyat teklifi ekinde satış tutarı tespit tutanağına da yer verildiği görülmüştür.

Fiyat teklifi eki satış tutarı tespit tutanağının ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği kısmın aşağıdaki şekilde,

Ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgilerin ise aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.

Bu çerçevede yapılan değerlendirmede, açıklama kapsamında sunulan fiyat teklifinin dayanağı olan (06/01/2025) tarih ve (2) sayılı satış tutarı tespit tutanağında “200 gr tam yağlı yoğurt”un ağırlıklı ortalama satış hesabının yapıldığı, bu hesapta; 7 yevmiye kayıt adedinin, 14.604,00 TL toplam tutarın ve 2.388 adet ürünün verisine dayanılarak ağırlıklı ortalama satış birim fiyatının 6,1156 TL olarak hesaplandığı, bu hesaba dayanak oluşturan fatura bilgileri tablosunda 7 adet faturaya yer verildiği, faturalardaki toplam adet ve tutarın ağırlıklı ortalama satış hesabında kullanılan verilerle uyumlu olduğu ancak “Faturaya Konu Malın veya İşin Nevi” bölümünde fatura muhteviyatının “Sümer 10 kg taze yoğurt (kova)” olarak belirtildiği, dolayısıyla fatura bilgileri tablosunda yer verilen faturaların ağırlıklı ortalama satış hesabı yapılan “200 gr tam yağlı yoğurt” girdisinden farklı olduğu, bu haliyle tutanağın Tebliğ’in 79.2.2.1’inci maddesi açıklamalarına aykırı olduğu görüldüğünden anılan girdiye ilişkin açıklamanın mevzuata uygun olarak yapılmadığı sonucuna varılmıştır.

“Karamel jöle” girdisine ilişkin olarak;

Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının yurtiçi satışlar tablosunda “tahin helva 80 gr” ürünü bulunmasına karşın fatura bilgileri tablosunda “vizyon karamel jöle” ürününe yer verildiği, yurtiçi satışlar tablosu ile fatura bilgileri tablosundaki bilgilerin birbiriyle uyuşmadığı, ayrıca “Karamel Jöle” ürünü için alınan fiyat teklifi ekinde sunulan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.05.2024 – 31.07.2024” tarihi veya bundan önceki üç ay olan “01.02.2024 – 30.04.2024” tarihine ilişkin olarak düzenlenmediği ifade edilerek teklifinin reddedildiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, “karamel jöle” girdisinin Arif Akyol Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi ile açıklandığı, anılan fiyat teklifinin “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (07.01.2025) tarih ve (1) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak SMMM Sami Özer tarafından kaşelenerek imzalandığı, fiyat teklifi ekinde satış tutarı tespit tutanağına da yer verildiği görülmüştür.

Fiyat teklifi eki satış tutarı tespit tutanağında tutanağa esas alınan üç aylık sürenin 01.04.2024-30.06.2024 olarak belirtildiği, söz konusu tutanağın ağırlıklı ortalama birim satış tutarının belirtildiği kısmın aşağıdaki şekilde,

Ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgilerin ise aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.

Diğer taraftan anılan satış tutarı tespit tutanağının 07.01.2025 tarihli ve 1 sayılı olduğu görülmüştür.

Bu çerçevede yapılan değerlendirmede, başvuru sahibinin fiyat teklifine dayanak tutanağın ilan tarihinin (27.08.2024) içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.05.2024 – 31.07.2024” dönemi veya bundan önceki üç ay olan “01.02.2024 – 30.04.2024” dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi ve tutanakta yer alan ürünlere ait faturaların da bu tarihler arasında işlem gören faturalar olması gerektiği, buna karşın ilgili tutanaktaki faturalarından birisinin ilan tarihinden geriye doğru ilk üç aylık, diğer ikisinin bir önceki (geriye doğru ikinci) üç aylık döneme ait olduğu, bu hususun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.4’üncü maddesine aykırılık teşkil ettiği, birbirinden farklı dönemler birleştirilerek ağırlıklı ortalama satış tutarı tespitinin yapılamayacağı anlaşıldığından anılan girdiye ilişkin yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü bulunmaktadır.

Başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde başvuru sahibinin iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için anılan Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması” koşulunun gerçekleşmediği dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin aktarılan hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesine imkân bulunmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.