Üniversite hastanesinde asistan hekim olarak çalışan başvuranın teşvik ek ödemesi hesaplamasına itirazı (KDK)

T.C. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

(OMBUDSMANLIK)

SAYI : 2025/1632-S.25.2493

BAŞVURU NO : 2024/15687

KARAR TARİHİ : 14.02.2025

TAVSİYE KARARI ,TCKN:

Adres:

BAŞVURUYA KONU İDARE : SELÇUK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ

BAŞVURUNUN KONUSU : Üniversite hastanesinde asistan hekim olarak çalışan başvuranın teşvik ek ödemesi hesaplamasına itiraz hakkında.

BAŞVURU TARİHİ : 17.12.2024

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

1. Başvuran, hastalıkları anabilim dalına tıpta uzmanlık sınavı ile yerleştiğini ve halen uzmanlık öğrencisi olarak YÖK kadrosunda Selçuk Üniversitesi bünyesinde çalıştığını, Sağlık Bakanlığına bağlı şehir hastanelerinde SBA kadrosunda çalışan uzmanlık öğrencisi hekimlerin kendisinden daha fazla teşvik ek ödemesi aldığını, aynı SBA kadrosunda olup farklı hastanelerde çalışıyor olsalar da tamamen aynı işi yaptıklarını belirterek; YÖK kadrosuna atanan uzmanlık öğrencisi hekimlere ödenen ile Sağlık Bakanlığına bağlı şehir hastanelerinde SBA kadrosuna atanan uzmanlık öğrencisi hekimlere ödenen teşvik ek ödemesi farkının geriye dönük olarak hesaplanarak faiziyle birlikte ödenmesini talep etmektedir.

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

2. Başvuruya konu iddialar hakkındaki bilgi ve belge talep yazımıza istinaden Selçuk Üniversitesi

Rektörlüğünün 13/01/2025 ve E- – – sayılı cevabi yazısı ve eklerinde özetle; 2.1. Başvuranın 03/02/2021 tarihinde Araştırma Görevlisi olarak hastanelerine atandığı ve bu tarihten itibaren Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastalıkları Anabilim Dalında görev yaptığı, 2.2. Sabit ek ödemenin, kurumlarda görevli personele maaş hükümleri uygulanarak, personelin işletmeye yaptığı herhangi bir katkıya bakılmaksızın, en yüksek devlet memuru aylığının mevzuatta belirlenen yüzdelik oranlarda çarpılması suretiyle ödenen ek ödeme olduğu, 2.3. Yükseköğretim kurumlarındaki Araştırma Görevlisine, 375 sayılı KHK’nın “I” sayılı cetvel “BAylıklarını 2914 sayılı yükseköğretim personel kanuna göre alanlar”, “7-Araştırma Görevlisi Kadrosunda bulunanlar” sırasındaki “77” oranı ile hesaplandığı,

2.4. 03/09/2023 tarih, 32298 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan ‘Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal

Haklara İlişkin 2024 ve 2025 Yıllarını Kapsayan 7.Dönem Toplu Sözleşme’ tebliğinin 43 üncü maddesinde geçen; “4 üncü ve 5 inci maddelerin birinci cümlelerinin uygulanmasında 375 sayılı kanun hükmünde kararnameye göre belirlenen ek ödeme oranları %20 artırımlı uygulanır” maddesine göre de hesaplama yapıldığı, 2.5. Hastane tarafından döner sermaye ek ödeme hesaplaması yapılırken, Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan ödemelerin emsal alınıp aradaki oluşacak farkın ödenip ödenemeyeceğine ilişkin Yükseköğretim

Kurulu Başkanlığına görüş sorulmuş olup; “üniversitenizde görev yapan araştırma görevlilerine teşvik ödemesi hesaplamasında, 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin h. ve i. fıkralarına dayanılarak hazırlanan ‘Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin

Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik’ hükümlerinin dikkate alınması gerekmektedir” denilerek görüş sunulduğu, 2.6. Kurum tarafından hesaplaması yapılan döner sermaye ödemelerinin kriterleri; 2547 sayılı

Yükseköğretim Kanununun “Döner Sermaye” başlıklı 58 inci maddesinde ve Yükseköğretim Kurulu tarafından 18/02/2011 ve sonraki tarihlerde çıkarılan Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye

Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelikte belirlendiği, 2.7. Öte yandan, Sağlık Bakanlığının ilgili Yönetmeliği incelendiğinde; 12.08.2022 tarih 31921 sayılı

Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliğinin ikinci bölümünde yer alan “Sağlık Tesislerinde Ek Ödeme

Hesaplama Usul ve Esasları” başlıklı 6 ncı madde, 2 nci bendinde; “Teşvik ek ödemesi için ülke, bölge, hastane grupları ve hastane tahakkukları, verimlilik, hasta memnuniyeti, hizmeti elde etme maliyeti gibi faktörler dikkate alınarak, sağlık tesisinin dağıtabileceği miktarı ile bu miktarın tabip ve tabip dışı personele verilecek oranları Bakanlıkça belirlenir” denildiği, 2.8. Burada da görüleceği üzere, Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler arasında bile ek ödeme oranlarının farklı olduğunun anlaşıldığı, ayrıca, ilgili kişinin emsali ile karşılaştırma yapılırken, her ilde ve her hastanede veriler farklı olup Sağlık Bakanlığına bağlı hangi hastanenin verilerinin dikkate alınacağı bilinmemekte ve böyle bir durumda emsal kararı uygun olmayacağı, 2.9. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu 58 inci madde i. bendinin ikinci paragrafında, “Yapılacak ek ödemenin oranları ile bu ödemelerin esas ve usulleri; yükseköğretim kurumlarının hizmet sunum şartları ve kriterleri, personelin kadro ve görev unvanı, görev yeri, çalışma şartları ve süresi, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ve mesleki uygulamalar ile ilgili performansı ve özellik arz eden riskli bölümlerde çalışma gibi hizmete katkı unsurları esas alınarak Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine

Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkartılacak yönetmelikle belirlenir. Bu yönetmelikte belirlenen temel ilkeler çerçevesinde üniversite yönetim kurulları gerekli düzenlemeleri yapmaya yetkilidir” denildiği, 2.10. Bu maddeye istinaden Yükseköğretim Kurulu tarafından 18/02/2011 ve sonraki tarihlerde çıkarılan

Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında

Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik kapsamında ek ödeme dağıtımının usul ve esasları belirlenmiş olup kurum tarafından da bu esaslara göre teşvik ödemesinin hesaplaması yapıldığı, burada da görüleceği üzere Sağlık Bakanlığının belirlediği ödeme kriterlerinin yükseköğretim kurumları tarafından emsal alınacağına dair madde bulunmadığı, 2.11. 18.02.2011 tarih ve 27850 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yükseköğretim Kurumlarında Döner

Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin

Yönetmeliğin “Dağıtım Esasları” başlıklı 5 inci madde, 9 uncu fıkrası, a.bendinde; “a) Tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde görev yapan personele; Araştırma görevlileri bireysel net katkı puanı = A + D + E, Yapılacak ek ödeme miktarı= Dönem ek ödeme katsayısı x Bireysel

net katkı puanı formülleri kullanılarak hesaplama yapılır” denilerek döner sermaye (teşvik ödeme)

hesaplamalarında uygulanacak formüllerin belirlendiği 2.12. Ayrıca tüm ülkede, illerde, ilçelerde her hastanenin döner sermaye gelirleri farklı olup, personele dağıtılacak miktarda hastanelerin gelirlerine göre farklı olduğu, her hastanede, öğretim üyeleri, araştırma görevlileri ve diğer personellere ödenen miktar hastanelerin gelirine göre ve dağıtılacak miktara göre değiştiğinden birebir başka bir hastanenin (üniversite hastanesi ya da Sağlık Bakanlığı hastanesi) yaptığı ödeme miktarının birebir hesaplanamayacağı ve alınamayacağı, 2.13. Bununla birlikte Sağlık Bakanlığının bütçesi, ödeme usul ve esasları üniversitelerden tamamen farklı olup, bu durumun eşitlenmesi için YÖK nezdinde yapılacak kanun ve yönetmeliklerle yapılmasının doğru olacağı, 2.14. Hem Kanunun hem de Yönetmeliğin ilgili maddelerinde açıklandığı üzere; Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler ile üniversite hastaneleri arasında teşvik ödemesi ile ilgili hesaplama yöntemleri, ödeme konusundaki kanun ve yönetmelikler tamamen farklı olduğundan, ayrıca emsal mahkeme kararlarından da görüleceği üzere kişiye fark ödemesi yapılamadığı, açıklamalarına yer verilmektedir.

III. İLGİLİ MEVZUAT

3. 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın Zorla çalıştırma yasağı” başlıklı 18 inci maddesinin birinci fıkrasında “Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır.”, “Temel hak ve hürriyetlerin korunması” başlıklı 40 ıncı maddesinin son fıkrasında “Kişinin, resmî görevliler tarafından vâki haksız işlemler sonucu uğradığı zarar da, kanuna göre, Devletçe tazmin edilir.” “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinde; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikayetleri inceler.”, “Kamu hizmeti

görevlileriyle ilgili hükümler” bölümünde yer alan “Genel ilkeler” başlıklı 128 inci maddesinde:

“Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.”, 4. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”, 5. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun “Döner Sermaye” başlıklı 58 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; “Yükseköğretim kurumlarında üniversite yönetim kurulunun önerisi ve

Yükseköğretim Kurulunun onayı ile döner sermaye işletmesi kurulabilir. Kurulacak döner sermaye işletmesinin başlangıç sermayesine ilgili yükseköğretim kurumu bütçesinde bu amaç için ödenek öngörülmek şartıyla katkı sağlanabilir.”, (c) bendinde; 1) Gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 950’sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 650’sini; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 750’sini, araştırma görevlilerine ise yüzde 375’ini, (1)(4) 2) Diğer öğretim elemanlarına ve 657 sayılı Devlet Memurları

Kanununa tabi personel (…) (2) ile aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre sözleşmeli olarak çalışan personele ek ödeme matrahının; uzman tabipler için yüzde 750’sini, hastaneler başmüdürü ve

/

eczacılar için yüzde 305’ini, başhemşireler için yüzde 255’ini, diğer öğretim elemanları ile diğer personel için yüzde 225’ini, işin ve hizmetin özelliği dikkate alınarak yoğun bakım, doğumhane, yeni doğan, süt çocuğu, yanık, diyaliz, ameliyathane, enfeksiyon, özel bakım gerektiren ruh sağlığı, organ ve doku nakli, acil servis ve benzeri sağlık hizmetlerinde çalışan personel için yüzde 260’ını geçmeyecek şekilde aylık ek ödeme yapılır. Sözleşmeli personele yapılacak ek ödeme matrahı, sözleşmeli personelin çalıştığı birim ve bulunduğu pozisyon unvanı itibarıyla aynı veya benzer unvanlı memur kadrosunda çalışan, hizmet yılı ve öğrenim durumu aynı olan emsali personel dikkate alınarak belirlenir. Emsali bulunmayan sözleşmeli personelin ek ödeme matrahı ise brüt sözleşme ücretlerinin yüzde 25’ini geçemez. (Ek cümle: 11/10/2011KHK-666/5 md.) Bu fıkra uyarınca yapılacak ödeme sigorta prim kesintisine tabi tutulmaz. (1)(2)(3)(5)

Nöbet hizmetleri hariç olmak üzere mesai saatleri dışında gelir getirici çalışmalarından doğan katkılarına karşılık olarak (1) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 50’sini, (2) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 20’sini geçmeyecek şekilde ayrıca aylık ek ödeme yapılır.”, (i) bendinin üçüncü alt bendinde; “Üniversitelerin (c) ve (f) fıkraları kapsamındaki personeline bu madde uyarınca her ay yapılacak ek ödemenin net tutarı, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca kadro ve görev unvanı veya pozisyon unvanı itibarıyla belirlenmiş olan ek ödemenin net tutarından az olamaz ve bu kapsamda söz konusu ek 9 uncu maddeye göre belirlenen ek ödeme tutarı bu fıkralar uyarınca döner sermaye gelirlerinden yapılacak ek ödemeden mahsup edilmek üzere merkezî yönetim bütçesinden karşılanır.” 6. Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin

Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e), (j), (k) ve (ş) bentlerinde; “e) Dağıtılacak miktar: İlgili ödeme dönemi için yönetim kurulunun, kanuni sınırlar dâhilinde yapılacak kesintilerden sonra dağıtımına karar verdiği miktarı, j) (Değişik:RG-8/10/2016-29851) Kalibrasyon katsayısı (KK): Birim veya alt birim ortalamasından kadro/görev unvan katsayısına göre alınan (A) puanına, bireysel üretilen puanların (B1,B2,B3,C) katkı oranını belirlemek üzere (B1,B2,B3 için KK1 olarak, C için KK2 olarak) (0,2) ila (0,9)

arasında yönetim kurulu tarafından belirlenecek katsayıyı, k) Kalite-verimlilik esasları ve katsayıları:

Birim veya alt birimlerin verimlilik ve kalite artırıcı faaliyetleri için Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen esaslar ile katsayıları, ş) Tavan ek ödeme katsayısı: Ek ödemeden yararlanacak personelin kadro/görev unvanına göre Kanunun 58 inci maddesinde belirlenmiş bulunan tavan katsayısını,”

“Dağıtım Esasları” başlıklı 5 inci maddesinin sekizinci fıkrasının (b) ve (ç) bentlerinde; “Yapılacak ek ödemede, tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde (hastaneler dahil) görev yapan personele b) Araştırma görevlileri ile tabip ve diş tabiplerinin bireysel net katkı puanı

=A+D+E, ç) (2) Teşvik ek ödemesi=Dönem ek ödeme katsayısı x Bireysel net katkı puanı,……… formülleri kullanılarak hesaplama yapılır. (Ek cümle:RG-15/9/2022-31954)(2) Kurumsal katkı puanını (A) alt birim bazında % 50’sine kadar artırma veya azaltmaya (Ek ibare:RG-7/1/2023-32066) ; asistan/araştırma görevlileri için ise %200’üne kadar artırmaya Üniversite Yönetim Kurulu yetkilidir.”, dokuzuncu fıkrasının (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde; “2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (c) fıkrası kapsamındaki personele yapılan ek ödeme, temel ek ödeme ile teşvik ek ödemesinden oluşur. Temel ek ödeme, sabit ek ödeme ile taban ödeme toplamından oluşur. a) Sabit ek ödeme; üniversitelerin 2547 sayılı

Kanunun 58 inci maddesinin (c) fıkrası kapsamındaki personeline aynı maddenin (i) fıkrasının üçüncü paragrafı ile Sağlık Bakanlığından görevlendirilen personele 4/1/1961 tarihli ve 209 sayılı Sağlık

Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner

Sermaye Hakkında Kanunun ek 3 üncü maddesi uyarınca yapılan ödemedir. b) Taban ödeme; personelin ödüllendirilerek motivasyonunun artırılması amacıyla yapılan ödemedir. 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (c) fıkrası kapsamındaki personele yapılacak bu ödeme, Ek-4’te yer alan tablodaki kadro unvanına göre belirlenen taban katsayısının en yüksek devlet memuru aylığı ile çarpımı sonucu bulunan tutardır. Bu ödemenin hesaplanmasında aktif çalışılan gün katsayısı ayrıca çarpan olarak kullanılır. Ancak bu ödeme mesai saatleri dışında serbest meslek faaliyetinde bulunan veya özel sağlık kuruluşlarında

/

çalışmakta olanlara ödenmez. c) Teşvik ek ödemesi; personelin görev yaptığı tesiste hizmete katkısı ve verimliliği ile finansal sürdürülebilirliği sağlama ve hizmetin kalitesi gibi kriterler göz önüne alınarak mesai içi ve mesai dışı çalışmalarına karşılık olarak döner sermayeden personele yapılan ödemedir. ç)

Sabit ek ödeme tutarı, aynı aya ilişkin olarak yapılacak temel ek ödeme tutarından mahsup edilir. Mesai içi teşvik ek ödemesinin hesabında esas alınacak tavan tutarı, 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (c)

fıkrası uyarınca hesaplanacak tavan tutardan sabit ek ödeme tutarı ile taban ödeme tutarı düşülerek tespit edilir.”, 7. 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununun Geçici 3 üncü maddesinin (c)

fıkrasının dördüncü alt bendinde; “Üniversitelerde tıpta uzmanlık öğrenimi yapmakta olanlara verilecek aylık ve her türlü ödemelerin net tutarı, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığının aynı durumda bulunan personeline verilen aylık ve her türlü ödemelerin net tutarından az olması halinde aradaki fark kendilerine hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın tazminat olarak ilgili üniversite bütçesinden ödenir.”, 8. 209 sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon)

Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanunun 5 inci maddesinde; “Döner sermaye gelirlerinden, döner sermayeli sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan memurlar ve sözleşmeli personel ile açıktan vekil olarak atananlara mesai içi veya mesai dışı ayrımı yapılmaksızın ek ödeme yapılabilir. (Ek cümle: 16/6/2022-7411/3 md.) Her bir sağlık tesisinde ek ödemeye esas işlemleri denetlemek üzere inceleme heyetleri oluşturulur. (Değişik cümle: 16/6/2022-7411/3 md.) Sağlık kurum ve kuruluşlarında Bakanlıkça belirlenen hizmet sunum şartları ve kriterleri, personelin unvanı, görevi, disiplin durumu, çalışma şartları ve süresi, hizmete katkısı, performansı, tetkik, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile muayene, ameliyat, anestezi, girişimsel işlemler ve özellik arz eden riskli bölümlerde çalışma gibi unsurlar dikkate alınmak suretiyle ek ödemenin oranı, usul ve esasları ile inceleme heyetlerinin yapısı, çalışma usul ve esasları Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. (1) (Değişik ikinci fıkra: 16/6/2022-7411/3 md.) Bakanlık merkez teşkilatında (laboratuvarlar hariç) görev yapanlar dışındaki personele, döner sermaye gelirlerinden, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun tabip ve eczacı unvanlı kadrolarında çalışanlar ile sağlık ve yardımcı sağlık hizmetleri ile teknik hizmetler sınıfı kadrolarına atanmış olup Kurumun analiz ve kontrol laboratuvarlarında fiilen görev yapan personele döner sermaye gelirlerinden dördüncü fıkra uyarınca

Bakanlık döner sermaye hesabına aktarılan tutardan birinci fıkrada belirtilen esaslar çerçevesinde bir ayda yapılacak ek ödemenin tutarı, ilgili personelin bir ayda alacağı aylık (ek gösterge dâhil), yan ödeme ve her türlü tazminat (makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamının; eğitim görevlisi ile uzman tabip kadrosuna atanan profesör ve doçentlerde yüzde 950’sini, uzman tabip ve tıpta uzmanlık mevzuatında belirtilen dallarda bu mevzuat hükümlerine göre uzman olanlar ile uzman diş tabiplerinde yüzde 850’sini, pratisyen tabip ve diş tabipleri ile uzman eczacılarda yüzde 650’sini, Türkiye

İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunda görev yapan eczacılara yüzde 350’sini, hastane müdürü ve eczacılarda yüzde 305’ini, diğer personelde ise yüzde 225’ini geçemez. Sağlık Bakanlığı tarafından, Hazine ve Maliye

Bakanlığının onayı ile belirlenen özellikli tıbbi işlemler karşılığı yapılacak ek ödemelerde, yüzde 950 ve yüzde 850 oranları beş kat artırılarak uygulanır. İşin ve hizmetin özelliği dikkate alınarak yoğun bakım, doğumhane, yenidoğan, süt çocuğu, yanık, diyaliz, ameliyathane, enfeksiyon, özel bakım gerektiren ruh sağlığı, organ ve doku nakli, acil servis ve benzeri sağlık hizmetlerinde çalışan personel için yüzde 225 oranı, yüzde 260 olarak uygulanır. Nöbet hizmetleri hariç olmak üzere mesai saatleri dışında gelir getirici çalışmalarından doğan katkılarına karşılık olarak profesör, doçent ve eğitim görevlilerine bu fıkradaki oranların yüzde 50’sini, tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlara bu fıkradaki oranların yüzde 30’unu, diğer personele yüzde 20’sini geçmeyecek şekilde ayrıca ek ödeme yapılır.

Sözleşmeli olarak istihdam edilen personele yapılacak ek ödemenin tutarı ise, aynı birimde aynı unvanlı kadroda çalışan ve hizmet yılı aynı olan emsali personel esas alınarak belirlenir ve bunlara yapılacak ek ödeme hiçbir şekilde emsaline yapılabilecek ek ödeme üst sınırını geçemez. Bu fıkra uyarınca personele

/

her ay yapılacak ek ödeme net tutarı, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca kadro ve görev unvanı veya pozisyon unvanı itibarıyla belirlenmiş olan ek ödeme net tutarından az olamaz ve bu kapsamda söz konusu ek 9 uncu maddeye göre belirlenen ek ödeme tutarı bu fıkra uyarınca döner sermaye gelirlerinden yapılacak ek ödemeden mahsup edilmek üzere merkezî yönetim bütçesinden karşılanır. Bu madde uyarınca yapılacak ödeme sigorta prim kesintisine tabi tutulmaz.”, 9. 06/08/2024 tarih ve 32624 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme

Yönetmeliğinin “Personele yapılacak ek ödeme dağıtımı” başlıklı 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında; “(3) Personele yapılacak ek ödeme, temel ek ödeme ile teşvik ek ödemesinden oluşur. a) Temel ek ödeme, sabit ödeme ile taban ödeme toplamından oluşur. 1) Sabit ödeme; personelden tabip ve diş tabipleri ile tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar için 209 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesine göre sağlık tesislerinde görev yapan üniversite personeli ile tabip dışı personel için aynı Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasının altıncı cümlesi gereği merkezî yönetim bütçesinden yapılan ek ödeme tutarıdır.

2) Taban ödeme; personele ödüllendirilerek motivasyonunun artırılması amacıyla kadro veya pozisyon

unvanı, hizmet sınıfı, eğitim durumu ve fiilen çalışılan gün sayısı gibi kriterler esas alınarak yapılan ödemedir. Bu ödemenin yapılabilmesi için disiplin cezası almamış veya sözleşmede belirtilen yükümlülüklerin haklı bir nedene dayanmaksızın ihlali nedeniyle ikaz edilmemiş olmak gerekir. Bu ödeme, Ek-3A sayılı tablodaki personelin kadro unvanına göre belirlenen taban katsayısının en yüksek devlet memuru aylığı ile çarpımı sonucu bulunan tutardır. Bu ödemenin hesaplanmasında mesai içi aktif çalışma gün katsayısı ayrıca çarpan olarak kullanılır. Bu ödeme uyarma cezası alanlara bir ek ödeme dönemi, kınama cezası alanlara iki ek ödeme dönemi, aylıktan kesme ya da kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alanlara üç ek ödeme dönemi süresince yapılmaz. Bu hüküm, 3359 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamındaki öğretim elemanları ve diğer personel için birlikte kullanım kapsamında hizmet sözleşmesindeki yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle, savunması alınmak kaydıyla, bir sözleşme döneminde yazılı olarak; hastane koordinasyon kurulu tarafından bir kez ikaz edilenlere bir ek ödeme dönemi, iki kez ikaz edilenlere iki ek ödeme dönemi, üç kez ikaz edilenlere üç ek ödeme dönemi ödeme yapılmaması şeklinde uygulanır. b) Teşvik ek ödemesi: Personelin görev yaptığı sağlık tesisinde hizmete katkısı ve verimliliği ile finansal sürdürülebilirliği sağlama, hizmetin kalitesi, çalışan ve hasta memnuniyeti gibi kriterler göz önüne alınarak mesai içi ve mesai dışı çalışmalarına karşılık olarak döner sermayeden personele yapılan ödemedir…” düzenlemelerine yer verilmiştir.

IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ’NE ÖNERİSİ

10. Kamu Denetçisi tarafından, İdarenin başvuranın talebine ilişkin işlemlerinin hukuka ve hakkaniyete uygun olmadığı sonuç ve kanaatine varılarak başvurunun kabulü yönündeki öneri Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme 11. Başvuran, Selçuk Üniversitesi Hastanesinde SBA kadrosunda uzmanlık öğrencisi olarak görev yaptığını, Sağlık Bakanlığına bağlı şehir hastanelerindeki uzmanlık öğrencisi hekimlere göre daha düşük teşvik ek ödemesi aldığını belirterek; YÖK kadrosuna atanan uzmanlık öğrencisi hekimlere ödenen ile

Sağlık Bakanlığına bağlı şehir hastanelerine atanan uzmanlık öğrencisi hekimlere ödenen teşvik ek ödemesi farkının geriye dönük olarak hesaplanarak faiziyle birlikte ödenmesini talep etmektedir.

12. Şikâyete konu uyuşmazlığa ilişkin mevzuat hükümleri incelendiğinde, 23/06/2022 tarih ve 31875 sayılı

Resmi Gazetede yayımlanan 7411 sayılı Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde

/

Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun düzenlemelerine bakılması gerekmektedir. Buna göre; Yüksek Öğretim Kanununun 58 nci maddesinde; Üniversitelerin (c) ve (f) fıkraları kapsamındaki personeline bu madde uyarınca her ay yapılacak ek ödemenin net tutarı, 375 sayılı Kanun Hükmünde

Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca kadro ve görev unvanı veya pozisyon unvanı itibarıyla belirlenmiş olan ek ödemenin net tutarından az olamayacağı ve bu kapsamda söz konusu ek 9 uncu maddeye göre belirlenen ek ödeme tutarının bu fıkralar uyarınca döner sermaye gelirlerinden yapılacak ek ödemeden mahsup edilmek üzere merkezî yönetim bütçesinden karşılanacağı, 209 sayılı kanun 7411 sayılı kanun ile değişik 5 inci maddesinde; personele her ay yapılacak ek ödeme net tutarı, 375 sayılı Kanun Hükmünde

Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca kadro ve görev unvanı veya pozisyon unvanı itibarıyla belirlenmiş olan ek ödeme net tutarından az olamaz ve bu kapsamda söz konusu ek 9 uncu maddeye göre belirlenen ek ödeme tutarı bu fıkra uyarınca döner sermaye gelirlerinden yapılacak ek ödemeden mahsup edilmek üzere merkezî yönetim bütçesinden karşılanacağı, hükümlerinin düzenlendiği görülmektedir.

13. 209 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 7411 sayılı Kanunla değiştirilmesindeki gerekçeye bakıldığında genel olarak sağlık hizmet sunumuna dahil olan personelin mali haklarında iyileştirmelerin yapılmasının amaçlandığı görülmektedir. Bu noktada mezkur kanun değişikliklerinin her iki kurum uygulamalarına yansıma şeklinin ise uygulama yönetmeliklerinin incelenmesiyle ortaya konulacağı değerlendirilmiştir.

14. 209 sayılı Sağlık Bakanlığına Bağı Sağlık Kurumları İle Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine

Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanunda yapılan değişikliğin uygulaması için çıkarılan Sağlık

Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliğinin 06/08/2024 tarihli son değişik hali ile personele yapılacak ek ödemelerin tanımları ve hesaplama yöntemleri düzenlenmiştir.

15. Buna göre; personele yapılacak ek ödemenin, temel ek ödeme ile teşvik ek ödemesinden oluştuğu, temel ek ödemenin ise, sabit ödeme ile taban ödeme toplamından oluştuğu, sabit ödemenin personelden tabip ve diş tabipleri ile tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar için 209 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesine göre merkezî yönetim bütçesinden yapılan ek ödeme tutarı ile tabip dışı personel için aynı

Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasının altıncı cümlesi gereği merkezî yönetim bütçesinden yapılan ek ödeme tutarı olduğu, taban ödemenin ise; motivasyon ve ödüllendirme amacıyla personele yapılan ödeme olduğu, teşvik ek ödemesinin işin ve sağlık hizmetinin özelliğine göre, bulaşıcı hastalık sürveyansı, kanser tarama hizmetleri, çevre sağlığı ve tütün kontrolü hizmetleri, tüberküloz takibi ve doğrudan gözetimli tedavi, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri, özel sağlık kuruluşları ile eczane ve ecza deposu denetimleri, koruyucu sağlık hizmetleri eğitimi; 112 acil sağlık hizmetleri kapsamında çağrı cevaplama oranı, vakaya erişim ve hastaneye teslim süresi ile günlük vaka sayısı; laboratuvarlarda numune sayısı ve numune çeşitliliği, analiz, numune ve analiz sonuçlandırma süresi, kalibrasyon ve laboratuvar verimliliği ve benzeri kriterler ile; personelin görev yeri, görevi, kadro ve unvanı dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenen birim teşvik hedeflerinin gerçekleşme durumuna göre personele yapılan ek ödeme olduğu, bu ek ödemenin, personelin kadro unvanına göre, hak ettiği taban ödemenin birim teşvik katsayısı ve aktif çalışma gün katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutar olduğu anlaşılmaktadır.

16. Yapılacak ek ödemelerin; temel ek ödeme ve teşvik ek ödemesi olmak üzere iki grupta belirlenmiş olduğu, temel ek ödeme ise kendi içinde sonradan döner sermayeden yapılacak ek ödemelerden mahsup edilmek üzere merkezi bütçeden karşılanan sabit ek ödeme ve motivasyon ve ödüllendirme amacıyla verilmesi planlanan taban ek ödemesi olmak üzere iki ödeme türüne ayrıldığı görülmektedir.

17. Teşvik ek ödemesi ise personelin görev yaptığı sağlık tesisinde hizmete katkısı ve verimliliği ile finansal sürdürülebilirliği sağlama, hizmetin kalitesi, çalışan ve hasta memnuniyeti gibi kriterler göz önüne alınarak mesai içi ve mesai dışı çalışmalarına karşılık olarak döner sermayeden personele yapılan ödeme olarak planlanmıştır.

/

18. 7411 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler ile hem Sağlık Bakanlığı personeli olarak hem de Üniversite hastaneleri personeli olarak sağlık hizmet sunumuna katılanların ek ödemelerden alabilecek tavan katsayıları aynı olacak şekilde kadro ve unvanına göre artırılmış olup ek ödemelerin toplamının söz konusu tavan miktarları geçemeyeceğinin de düzenleme dahilinde bulunduğu görülmektedir. Bütün ek ödemelerin sabit ek ödeme taban ek ödeme ve teşvik ek ödemesi olarak kadro ve unvana göre belirlenen tavan miktarı geçemeyeceği göz önüne alındığında merkezi bütçeden yapılan sabit ek ödemenin mahsup edilme gerekçesi de ortaya konulmuş bulunmaktadır. Gelinen noktada mali iyileştirme amacıyla yapılan kanun değişikliğinin, tavan oranlarının, sabit ek ödemenin döner sermaye gelirlerinden yapılacak ek ödemelerden mahsubunun her iki idare mevzuatı açısından aynı olmasına rağmen üniversite hastanesinde görev yapan başvuranın aldığı eksik ödemenin tespiti için ilgili yönetmelik ve uygulamasına bakmak gerekmektedir.

19. Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında

Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde; Dağıtılacak miktarın ilgili ödeme dönemi için yönetim kurulunun, kanuni sınırlar dâhilinde yapılacak kesintilerden sonra dağıtımına karar verdiği miktarı, düzenlemesi ile Üniversite Yönetim Kurulunun döner sermaye gelirlerinden dağıtıma ilişkin miktarı belirleme yetkisinin bulunduğu, Kalibrasyon katsayısı (KK): Birim veya alt birim ortalamasından kadro/görev unvan katsayısına göre alınan (A) puanına, bireysel üretilen puanların (B1,B2,B3,C) katkı oranını belirlemek üzere (B1,B2,B3 için KK1 olarak, C için KK2 olarak) (0,2) ila (0,9)

arasında yönetim kurulu tarafından belirlenecek katsayıyı, düzenlemesi ile Üniversite Yönetim Kurulu’nun dağıtımın esaslarına ilişkin katsayıyı belirleme yetkisinin bulunduğu, Kalite-verimlilik esasları ve katsayıları: Birim veya alt birimlerin verimlilik ve kalite artırıcı faaliyetleri için Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen esaslar ile katsayıları, düzenlemesi ile Üniversite Yönetim Kurulu’nun birim ve alt birimlerin verimlilik ve kalite artırıcı faaliyetleri için belirlenen katsayıyı belirleme yetkisinin bulunduğu, Tavan ek ödeme katsayısı: Ek ödemeden yararlanacak personelin kadro/görev unvanına göre Kanunun 58 inci maddesinde belirlenmiş bulunan tavan katsayısını, düzenlemesi ile Sağlık Bakanlığı personeli ile aynı doğrultuda olacak şekilde kadro ve unvana göre alınabilecek ek ödemelerin Yapılacak ek ödemede, tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde (hastaneler dahil) görev yapan personele; b) Araştırma görevlileri ile tabip ve diş tabiplerinin bireysel net katkı puanı =A+D+E, ç)

(Değişik:RG-15/9/2022-31954)(2) Teşvik ek ödemesi=Dönem ek ödeme katsayısı x Bireysel net katkı puanı, formülleri kullanılarak hesaplama yapılacağı, Kurumsal katkı puanını (A) alt birim bazında % 50’sine kadar artırma veya azaltmaya (Ek ibare:RG-7/1/2023-32066) ; asistan/araştırma görevlileri için ise %200’üne kadar artırmaya Üniversite Yönetim Kurulunun yetkili olduğu düzenlemesi ile teşvik ek ödeme hesaplamasının Üniversite Yönetim Kurulu tarafından belirlenebilen katsayılara göre yapıldığını dahası belirlenen katsayıların Üniversite Yönetim Kurulu tarafından artırılıp azaltılma yetkisinin bulunduğu, personele yapılan ek ödeme düzenlemeleri ile sabit ek ödeme mahsubunun Sağlık Bakanlığı personeli için yapılan düzenlemeler ile aynı olduğunu, tavan katsayının kişinin alabileceği en yüksek ek ödeme olması ve taban ek ödeme sabit ek ödeme ve teşvik ek ödeme toplamı olarak yine Sağlık Bakanlığı personeli için getirilen düzenlemeler doğrultusunda olduğunun tespit edildiği görülmektedir.

20. Öte yandan Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrasında; Üniversitelerde tıpta uzmanlık öğrenimi yapmakta olanlara verilecek aylık ve her türlü ödemelerin net tutarı, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığının aynı durumda bulunan personeline verilen aylık ve her türlü ödemelerin net tutarından az olması halinde aradaki fark kendilerine hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın tazminat olarak ilgili üniversite bütçesinden ödeneceği düzenlemeleri karşısında başvuruya konu uyuşmazlığın yönetmelik ve uygulamaların üst norm olan kanunların amaç ve lafzına uygun olmamasından kaynaklandığı ortaya çıkmaktadır. Zira Yükseköğretim Kurumları Teşkilat

Kanunun açık düzenlemesi ve 7411 sayılı Kanunun Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler ile Üniversite hastaneleri arasında sağlık hizmet sunumuna katkısı bulunanlar arasında aynı düzenlemeleri öngörmesi karşısında uyuşmazlığa yol açan durumun alt mevzuat olan döner sermayenin dağıtım usul ve esaslarına

/

ilişkin yönetmelik ile Üniversite Yönetim Kuruluna döner sermayeden yapılacak olan teşvik ek ödemesinin hem katsayılarının belirlenme şekline hem de katsayı oranlarının artırılıp azaltılmasına karar verme yetkisinin verilmesi ve yetkinin kullanımının üst normların amaç ve lafzına uygun kullanılmamasının yol açtığı görülmektedir.

21. Takdir yetkisi, idarenin belli şart ve durumların meydana gelmesi halinde belli bir kararı alıp almamak veya kanunda öngörülen değişik çözümler arasında bir seçim yapmak konusunda tanınan bir serbestiye ya da belirli bir konuda karar alabilmek için hangi şart ve durumların ortaya çıkması gerektiğini tespit etmek imkânına sahip olması olarak tanımlanmaktadır. İdari işlemler tesis edilirken, İdareler, bağlı yetki veya takdir yetkisi çerçevesinde karar alırlar. Bu doğrultuda, idari işlemin yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurlarının tümünün hukuk kuralları tarafından önceden belirlenerek, idareye belli bir yönde hareket etme hususunda bir tercih tanınmamışsa veya idareye belli bir tasarrufta bulunması kesin olarak emredilmişse bağlı yetkiden, idarenin nerede ve nasıl bir tasarrufta bulunacağının hukuk kuralları ile önceden kesin bir şekilde belirlenmediği durumlarda ise idarenin takdir yetkisinden söz edilmektedir. (Halil Kalabalık, İdare

Hukukunda Takdir Yetkisi Kavramı ve Benzer Kurumlarla Karşılaştırılması, Gazi Üniversitesi Hukuk

Fakültesi Dergisi Cilt 1, Sayı 2, Aralık 1997)

22. Bu itibarla, idareye belli konularda takdir yetkisinin tanınması idarenin görevlerinin niteliği gereği zorunludur. Ancak, idareye belli konularda takdir yetkisinin tanınması, idarenin keyfi olarak hareket edebileceği anlamına da gelmez. Bu doğrultuda idare takdir yetkisini kullanırken yasanın koyduğu sınırlar içinde kalmalı, eşitlik ilkesine önem vermeli, bu yetkiyi kamu yararı için kullanmalı, yasanın öngördüğü amaçtan başka ya da kamu yararı dışında bir amaç için kullanamamalı ve bu yetkiyi gerekçeli olarak kullanmalıdır.(Prof. Dr. Şeref GÖZÜBÜYÜK, “Yönetim Hukuku”, Eylül/1991 s.204) Ayrıca öğretide de, idarenin takdir yetkisini kullanırken yasaların koyduğu sınırlar içerisinde hareket etmesi, eşitlik ilkesine riayet etmesi, kamu yararı için kullanılması ve gerekçeli olması gibi ilkelere uygun şekilde işlem tesisinin hukuk devleti açısından zorunlu olduğu belirtilmektedir. Bir başka deyişle, idareye yasalarla tanınan takdir yetkisinin mutlak olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğunu da belirtmek gerekmektedir.

(Danıştay 2. Dairesinin, 17/09/2015 tarihli E. 2015/2662, K. 2015/7471 sayılı kararı).

23. Bu kapsamda, idarenin iş ve işlemlerinde kamu yararına ve hizmet gereklerine riayet etmesi, yasal ve makul gerekçeye dayanması, nesnel ve adil olması, eşitlik ve hakkaniyet ölçütlerini gözetmesi hukuk devleti olmanın gereği olup, idarenin yasalarla kendisine tanınan takdir yetkisini bu ilke ve ölçütleri göz önünde tutarak kullanması gerekmektedir.

24. Döner sermaye, özellikle kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet kalitesini artırması için ihtiyaç duyulan mal ve diğer hizmetleri alabilmesi ve verebilmesi için kurumlar bazında ilgili kanunla izin verilen kurum içi ticari etkinliklere verilen genel addır. Elde edilen gelir ortak bir havuz sisteminde biriktirilir. Ve teşvik ek ödemesi döner sermayeden verilen personelin sağladığı katkıyı esas alan bir ödemedir.

25. Angarya ve zorla çalıştırma yasağı Anayasamızda düzenlenmiştir. Uluslararası sosyal politika mevzuatında yer alan zorla çalıştırma yasağına ilişkin en önemli düzenlemelerin ILO 29 ve 105 sayılı sözleşmelerle AİHS’te yer aldığı görülmektedir. Gerek zorla çalıştırmanın gerekse istisnalarının sınırlarını açık bir biçimde çizen 29 sayılı Sözleşme 85 yıl sonra halen konuyla ilgili en güçlü metinlerden biri olma özelliğini korumaktadır. 103. Uluslararası Çalışma Konferansında Kabul Edilen 29 sayılı Zorla Çalıştırma

Sözleşmesine Ek Protokol ve Tavsiye Kararı ile zorla çalıştırmayla daha etkin bir mücadele yönteminin benimsenmesi hedeflenmiştir. Uluslararası sosyal politika mevzuatında zorla çalıştırma angaryayı da kapsayan bir çatı kavram olarak ele alınırken, ulusal mevzuatımızda angarya ve zorla çalıştırma birbirinden ayrı ancak sıkı ilişki içinde iki kavram olarak yer almışlardır. Çalışmadaki zorunluluk iki kavram için de ortakken, çalıştırma karşılığında ücret ödenip ödenmemesi kavramlar arasındaki temel ayrımı oluşturmaktadır. Tanzimat’tan bu yana angarya ve zorla çalıştırma yasağına ilişkin olarak düzenlemeler gerçekleştirilmekle birlikte, halen yasağın ihlal edildiği çok sayıda uygulamayla karşılaşılmaktadır. Yüksek

/

mahkemelerin son 50 yıllık kararlarındaki angarya ve zorla çalıştırma kavramları ile bu kavramlara yönelik yorumlar incelendiğinde, mahkemelerce, fazla mesai yapan işçi ve memura bunun için ücret ödenmemesi (Örn memura haftasonu sınavında zorunlu görev tevdii, işçiye bedeli ödenmeksizin fazla mesai yaptırılması.), memura görev tanımı dışında görev tevdi edilmesi ve bu görev için ücret verilmemesi (Örn.

araştırma görevlisinin ücret almaksızın derse girmesi), döner sermayeye aynı katkıyı yapan memurun, daha az ödeme alması ya da hiç almaması ve memura yapılan ödemenin herhangi bir sebeple iadesinin istenmesi (35 nci madde uygulamaları) durumlarının angarya kapsamında değerlendirilebileceği görülmüştür.

26. Danıştay, hastanede görevli asistanın zorunlu asistanlık eğitimi için rotasyonla tıp fakültesinde görevlendirilmesi ve her iki kurumdan da döner sermayeden pay alamaması halini, “Bu açıdan değerlendirme yapıldığında; ilgili yasal kurallara göre döner sermaye gelirlerine hangi konumda olursa olsunlar tüm katkıda bulunanların o gelirin dağıtımından yararlanmaları gerekir. Rotasyon nedeniyle görev yapanlar da döner sermayeye çalışmalarıyla katkı yaptıklarından onların bu gelirden yararlanmasını önleme olanağı Anayasanın angarya yasağı yolundaki 18. madde hükmü karşısında mümkün bulunmamaktadır.” tespitiyle, angarya olarak görmüştür (Danıştay 11. Dairesi 25.05.2004 gün ve 2001/4941E. 2004/2429K.

sayılı karar).

27. Dosya kapsamı ve tüm mevzuat birlikte değerlendirildiğinde; döner sermeye işletmesi kurma yetkisi verilen idarenin sağlık hizmet sunumu ile ticari gelir elde ettiği, söz konusu gelirin elde edilmesinde katkısı bulunan personele kanunlarda yer verilen esaslara uygun olarak dağıtım ilkelerini belirlemesi gerektiği, bu dağıtımın katsayılarının ve oranlarının belirleme yetkisinin kullanımı ile ilgili kendisine verilen yetkiyi kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olmayacak şekilde kullanması gerektiği, bu doğrultuda ise yine üst norm olan 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilat Kanununun açık ve emredici düzenlemesi karşısında başvuranın emsali Sağlık Bakanlığı personelinin maaş ve ek ödemeler dahil tüm mali hakları bakımından az olamayacağı, az olduğu takdirde farkın üniversite bütçesinden karşılanması gerektiği ilkeleri dikkate alınarak performans ve sağlanan katkıya dayalı teşvik ek ödemesi hesaplamalarının revize edilmesi ve Sağlık Bakanlığı ile koordinasyonun sağlanması gerektiği değerlendirilerek; başvurana yapılan ek ödeme hesaplamalarında emsali Sağlık Bakanlığı personeline kıyasla eşit işe angarya teşkil edecek oranda az ücret ödenmesinin hukuka ve hakkaniyete uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme 28. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu

Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi yönetim ilkeleri” başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; İdarenin “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı tespit edildiğinden, İdarenin bahse konu ilkelere uygun davranması önerilmektedir.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

29. 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa)

dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.

VII. KARAR

Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN KABULÜNE; Başvuruya konu ek ödeme hesaplamalarının hukuka ve hakkaniyete uygun olacak şekilde hesaplanması için gereken tedbirlerin alınması, Sağlık Bakanlığı uygulamaları yönünden koordinasyonun sağlanarak

/

yönetmelik ve uygulamalarının revize edilerek düzenlenmesi ve oluşan farkın başvurana geçmişe dönük olarak verilmesi yönünde Selçuk Üniversitesi Rektörlüğüne TAVSİYEDE BULUNULMASINA,

6328 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, Selçuk Üniversitesi Rektörlüğünce bu

karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna, Kararın başvurana ve Selçuk Üniversitesi Rektörlüğüne tebliğine, Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi’nce karar verildi.

Mehmet AKARCA

Kamu Başdenetçisi

/