"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: Başvuran, TÜBİTAK’a sunduğu 1002-A Hızlı Destek Modülü kapsamındaki projesinin kabul edilmediğini ve bu karara yapılan itirazın reddedildiğini belirtmiştir. Başvuru sahibi, ret gerekçelerinin yeterince açıklanmadığını, hakem değerlendirmelerinin eksik olduğunu ve projeyi değerlendiren uzmanların yeterlilikleri konusunda şüpheler taşıdığını ifade ederek, ret kararının gözden geçirilmesini talep etmiştir.

TÜBİTAK, proje önerilerinin belirli bir değerlendirme sürecinden geçtiğini ve başvuranın projesinin desteklenme eşik değerlerini sağlamadığını açıklamıştır. Projenin değerlendirilmesi, alanında uzman üç dış danışman tarafından yapılmış ve bu süreçte projenin çeşitli kriterler açısından yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Başvuranın itirazı, ilgili yönetmelik çerçevesinde incelenmiş ve itirazın ret gerekçelerini geçersiz kılacak somut deliller sunulmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, başvurunun reddi yönünde alınan karar, hukuka ve hakkaniyete uygun bulunmuş, başvuranın itirazı ise gerekçeleriyle birlikte reddedilmiştir. İlgili süreçlerin usulüne uygun yürütüldüğü ve değerlendirmelerin bilimsel temellere dayandığı belirlenmiştir.

T.C. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

(OMBUDSMANLIK)

SAYI : 2025/1343-S.25.2049

BAŞVURU NO : 2024/14048

KARAR TARİHİ : 07.02.2025

RET KARARI ,TCKN:

Adres:

BAŞVURUYA KONU İDARE : TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA

KURUMU BAŞKANLIĞI

BAŞVURUNUN KONUSU : Başvuranın 1002-A Hızlı Destek Modülü kapsamında TÜBİTAK’a sunduğu numaralı projesinin kabul edilmesi talebi hk.

BAŞVURU TARİHİ : 14.11.2024

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

1. tarafından Kurumumuza yapılan tarihli başvuruda, başvuran özetle; 1002-A

Hızlı Destek Modülü kapsamında TÜBİTAK’a sunduğu numaralı projesinin kabul edilmediğini ve bu karara ilişkin itirazlarının da uygun görülmediğini, ancak ret gerekçelerinin açıkça ortaya konulmadığını, hakem değerlendirmelerinin yetersiz olduğunu, itirazlarının ve revizyonlarının derinlemesine incelenmediğini, projeleri değerlendiren hakemlerin bilgi düzeyinin yeterli olup olmadığı, TÜBİMER tarafından projelere aynı formatta yaklaşıldığı ve proje başvurularına karşı ön yargı oluştuğu hususlarında tereddütlerinin bulunduğunu belirterek söz konusu ret kararlarının geri alınmasını talep etmektedir.

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

2. Başvuru konusuyla ilgili olarak Türkiye Bilimsel Ve Teknolojik Araştırma Kurumu Başkanlığından (TÜBİTAK) Kurumumuzca detaylı bilgi ve belge talebinde bulunulmuş olup; alınan 25.12.2024 tarihli ve

E- – – sayılı yazı ve eklerinde; 2.1. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Araştırma Destek Programları Başkanlığı

Tarafından Yürütülen Programlara İlişkin Yönetmeliğin 6/1 maddesi gereğince proje önerilerinin, TÜBİTAK tarafından belirlenen değerlendirme sürecinden geçirildiği, /

2.2. Değerlendirme sonucunda destek kararının Başkanlık tarafından verildiği, Türkiye Bilimsel ve

Teknolojik Araştırma Kurumu Araştırma Destek Programları Başkanlığı Çalışma Usul ve Esaslarının 19’uncu maddesi gereğince Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) Koordinasyon Kurulu tarafından alınan kararların Başkanlık onayına sunulduğu, bu doğrultuda yapılan bilimsel değerlendirme sonucunda ortaya çıkan puan tablosunun, / sayılı ARDEB Koordinasyon Toplantısında belirlenen 1002-A Hızlı Destek Programı destek eşik değerlerini sağlamadığı için numaralı proje önerisinin desteklenmesinin mümkün olmadığı,

2.3. 1002-A Hızlı Destek Programı özelinde TÜBİTAK Hızlı Destek Programı Esaslarının uygulandığı, 1002-A Hızlı Destek Programı için proje önerisinin sunulduğu alanda uzman en az 3 dış danışman tarafından bilimsel değerlendirme sürecinin gerçekleştirildiği, ayrıca / sayılı ARDEB Koordinasyon

Toplantısında alınan kararların 4. maddesi gereğince, revize projeler için önceki değerlendirmeye ait panel puan seviyesinin C olması halinde, yürütücülerin bir defaya mahsus olmak üzere önceki değerlendirmeyi yapan aynı dış danışmanların ya da farklı dış danışmanların görevlendirilmesine ilişkin tercih yapmalarına imkân verildiği,

2.4. Dış danışmanların Özgün Değer, Yöntem, Proje Yönetimi (a. Yönetim Düzeni, b. Risk Yönetimi) ve

Yaygın Etki kriterlerine yönelik değerlendirmelerinin bulunduğu ve başvuru konusu projeye ilişkin bilimsel değerlendirme sonucunda oluşturulan puan tablosunun, 1002-A Hızlı Destek Programı destek eşik değerlerini sağlamadığı,

2.5. Başvuranın itirazına yönelik incelemede; dış danışmanların projeyi değerlendirirken projenin önceki versiyonunu ve önceki değerlendirmeye ait bilimsel değerlendirme raporuna göre yapılan değişiklikleri göz önüne aldıkları, her bir dış danışmanın değerlendirmelerini birbirlerinden bağımsız olarak yaptıkları ve bu çerçevede numaralı projenin değerlendirme sürecinin sağlıklı bir şekilde tamamlandığının değerlendirildiği,

2.6. İtiraz başvurusundaki “Çalışma multidisipliner bir çalışmadır. Dolayısıyla çok disiplinli bir dergide yayınlanmasına ilişkin bir öngörünün oluşması hakemlerimiz tarafından da beklenir diye düşündüğümüz için açıklama yapma ihtiyacı duymamıştım. Açıkçası böyle bir açıklama yazmam gerektiğini de şimdi öğrendiğim için bu konuda ekstra bir savunmam yoktur.” şeklindeki varsayıma dayalı ifadelerin ve kişisel yorumların projede yapılan revizyonun yeterli olmadığı, itirazın ise haklı gerekçeler içermediği kanaatini oluşturduğu,

2.7. 1002-A Hızlı Destek Programı kapsamında sunulan tüm proje önerilerinin, Araştırma Destek

Gruplarında görev yapan kurul üyeleri tarafından önerilen ve proje önerisinin faaliyet alanında uzman dış danışmanlarca değerlendirildiği, hakem seçiminde ilgili alanda akademik çalışmalarının ya da projelerinin olmasına dikkat edildiği, bu nedenle proje önerisini değerlendiren hakemlerin bilgi düzeylerinin yeterli olduğu, aynı zamanda yapılan revizyon sonrası yürütücüden panelist tercihi alındığı ve yürütücünün revize ettiği proje önerisinin aynı panelistler tarafından değerlendirilmesini tercih ettiği,

/

2.8. Kuruma TÜBİTAK İletişim Merkezi (TÜBİMER) üzerinden iletilen itiraz başvurularının, TÜBİTAK

Tarafından Yürütülen Programların Başvuru Değerlendirme Süreçlerine Yapılacak İtirazlara İlişkin

Yönetmelik kapsamında değerlendirildiği; öncelikle TÜBİTAK İnceleme Komisyonu tarafından şekil ve usul şartlarına uygunluk yönünden incelenen ve uygun bulunan itirazların TÜBİTAK İtiraz Değerlendirme

Kurulu tarafından değerlendirildiği, burada itiraz konusu değerlendirilerek burs/proje destek veya teşvik başvurusunun yeniden değerlendirilip değerlendirilmeyeceği kararının alındığı,

2.9. TÜBİTAK Tarafından Yürütülen Programların Başvuru Değerlendirme Süreçlerine Yapılacak

İtirazlara İlişkin Yönetmelik’in 8’inci maddesinde yer alan, “Kurul, her biri program değerlendirme süreçlerinde bilgi ve deneyim sahibi kişiler arasından; ikisi Başkanlık temsilcisi, beşi akademisyen, biri sanayici ve biri hukukçu olmak üzere toplam dokuz üyeden oluşur.” ve “Kurul üyeleri; Başkanın her bir kontenjan için önerdiği en fazla üç aday arasından, Yönetim Kurulu tarafından iki yıllık dönemler için seçilir. Bir üye, en fazla iki dönem için Kurulda görev alabilir.” hükmü doğrultusunda, Kurul üyelerinin, bilgi ve deneyim sahibi kişiler arasından seçildiği ve değerlendirmelerini İlgili Yönetmelik kapsamında objektif olarak gerçekleştirdikleri,

2.10. Kurulun, itiraz başvurusunu Yönetmeliğin 14. maddesinin beşinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan “itiraz gerekçelerinin proje başvuru dokümanına atıfta bulunularak oluşturulması”, “itiraz gerekçelerinin, ret gerekçeleri ile uyumlu ve tutarlı olması” ve “itiraz gerekçelerinin somut ve ölçülebilir hususlar içermesi” yönleriyle incelediği, raportör tarafından itiraz başvurusuna ilişkin hazırlanan ve Kurul

Üyelerine sunulan Nihai İnceleme Raporunda, itiraz başvurusunda ret gerekçeleri ile itiraz açıklamalarının eşleştirildiği ancak ret gerekçelerine ilişkin somut itiraz açıklamalarına yer verilmediği veya kısmen yer verildiğinin görüldüğü, bununla birlikte, bazı ret gerekçeleri haricinde, ret gerekçeleri için proje başvuru dokümanına atıfta bulunulmadığının belirlendiği, bu doğrultuda, raportör görüşünün itiraz başvurusunun reddi yönünde oluştuğu, raportör görüşünün, Kurul kararına esas teşkil etmeyip Kurul için tavsiye niteliği taşıdığı,

2.11. Nihai İnceleme Raporu ve itiraz başvurusunda ileri sürülen hususların Kurul tarafından değerlendirildiği ve itirazın anılan Yönetmeliğin 14’üncü maddesinin beşinci fıkrası kapsamında proje karar yazısında yer alan ret gerekçelerini bertaraf eder nitelikte olmadığına karar verildiği ve numaralı itiraz başvurusunun 11.11.2024 tarih ve numaralı Kurul Kararı ile reddedildiği,

2.12. Başvuranın revizyon hakkının olması durumunda projeyi tekrar revize etmek istediğini ifade ettiği, proje önerisinin revize edilerek 1002 programı haricindeki programlara sunulma imkânının bulunduğu,

2.13. Değerlendirme süreçlerinde yapılan iyileştirmeler neticesinde, önceki değerlendirmeye ait panel puan seviyesinin C olması halinde yürütücülere önceki değerlendirmeyi yapan aynı dış danışmanların ya da farklı dış danışmanların görevlendirilmesine ilişkin tercih yapmalarına imkân verildiği, bu kapsamda başvurandan panelist tercihi alındığı ve aynı panelistler tarafından değerlendirilmeyi tercih ettiği, bu tercihin başvuranın değerlendirmeyi yapan kişileri uygun bulduğunu gösterdiği,

2.14. Yapılan değerlendirme sonucunda değerlendirme toplam puanını yükseltmiş olmakla birlikte eşik kriterlerini sağlayamadığı, bunun üzerine yürütücünün lehine bir uygulama amaçlanarak yeni bir hakem tarafından daha değerlendirme yapılmasının istenildiği, ancak değerlendirme sürecine dahil edilen yeni hakemin değerlendirmesi sonrasında da proje önerisinin eşik kriterlerini sağlamasının mümkün olmadığı,

2.15. Ayrıca, başvuranın 1005-Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma Destek Programı kapsamında

Elektrik, Elektronik ve Enformatik Araştırma Destek Grubuna sunmuş olduğu numaralı “Dijital

EKG Görüntüleri Vasıtasıyla 14-18 Yaş Arası Çocuklar İçin Spora Katılım Öncesindeki Sağlık

Değerlendirmesinde Yapay Zeka Destekli Otomatik Aritmi Tespit Sistemi İle Kardiyak Riskin

Belirlenmesi” başlıklı projenin bilimsel değerlendirme sürecinin tamamlandığı ve 28.11.2024 tarih ve sayılı Başkanlık Oluru ile desteklenmesinin uygun bulunduğu

hususlarına yer verilmiştir.

III. İLGİLİ MEVZUAT

3. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74’üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu

Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”, 4. 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun “Kurumun Görevi” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikayet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”, 5. 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı

Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu başlıklı

41 inci bölümünün;

5.1. “Amaç ve kuruluş” başlıklı 582 nci maddesinde, “(1) Türkiye’nin rekabet gücünü ve refahını artırmak ve sürekli kılmak için toplumun her kesimi ve ilgili kurumlarla işbirliği içinde, ulusal öncelikler doğrultusunda bilim ve teknoloji politikaları hakkında çalışmak, bunları gerçekleştirecek altyapının ve araçların oluşturulmasına katkı sağlamak, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini özendirmek, desteklemek, koordine etmek, yürütmek, bilim ve teknoloji kültürünün geliştirilmesinde öncülük yapmak amacıyla tüzel kişiliğe, idarî ve malî özerkliğe sahip, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla ilgili ve özel bütçeli Türkiye

Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu kurulmuştur. Kurumun kısa adı TÜBİTAK’tır.”, 5.2. “Kurumun görevleri” başlıklı 584 üncü maddesinde, “(1) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma

Kurumunun görevleri şunlardır: a) Bilimsel ve teknolojik alanlarda, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemek, koordine etmek, izlemek, yapmayı özendirmek ve yapmak, bu amaçla program ve projeler geliştirmek… h) Bilim adamlarının, araştırıcıların yetiştirilmeleri ve geliştirilmeleri için olanaklar sağlamak, bu amaçla ödüller vermek, öğrenim ve öğrenim sonrasında üstün başarısıyla kendini gösteren gençleri izleyerek onların yetişme ve gelişmelerine yardım etmek, burslar vermek, yarışmalar düzenlemek

/

ve yayınlar yapmak, … i) Bu maddede belirtilen amaçların gerçekleştirilmesi ve görevlerin yerine getirilebilmesi ile ilgili her türlü faaliyette bulunmak ve gerekli desteği sağlamak.”, 6. 22.04.2009 tarihli ve 27208 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Bilimsel ve Teknolojik

Araştırma Kurumu Araştırma Destek Programları Başkanlığı Tarafından Yürütülen Programlara İlişkin

Yönetmelik’in; 6.1. “Değerlendirme” başlıklı 6’ncı maddesinde, “Proje önerileri, TÜBİTAK tarafından belirlenen değerlendirme sürecinden geçirilir. Değerlendirme sonucunda destek kararı Başkanlık tarafından verilir.”, 6.2. “Destek kararı ve sözleşme başlıklı” 7’nci maddesinin birinci fıkrasında; “Projelere verilecek destekler, ilgili grubun değerlendirmesi ve Başkanlığın onayı ile kesinleşir.”, 7. TÜBİTAK Tarafından Yürütülen Programların Başvuru Değerlendirme Süreçlerine Yapılacak İtirazlara

İlişkin Yönetmelik’in; 7.1. “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde, “Bu Yönetmeliğin amacı; TÜBİTAK İtiraz İnceleme Komisyonu ile TÜBİTAK İtiraz Değerlendirme Kurulunun oluşumu, unsurları ve görevlerine ilişkin çalışma usul ve esaslar ile TÜBİTAK tarafından yürütülen programlar kapsamında başvuru değerlendirme süreci sonuçlanan; burs ve destek programları ile proje destek ve teşvik faaliyetlerine ilişkin yapılan itirazların incelenmesi, değerlendirilmesi ve karara bağlanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.”, 7.2. “Komisyonun görevleri” başlıklı 7’nci maddesinde, “(1) Komisyon itiraz başvurularını; a)

Yönetmeliğin 2 nci, 11 inci ve 12 nci maddelerine, b) (Değişik: 24.12.2019 – 15YK) İlgili burs ve destek programları ile proje destek ve teşvik programı mevzuatında yer alan şekil ve usul şartlarına uygunluk yönünden inceler ve karara bağlar. (2) Komisyonun uygunluk incelemesi sonucunda, itiraz başvurusu reddedilir veya kabul edilerek değerlendirilmek üzere Kurula iletilir.”, 7.3. “Kurulun oluşumu” başlıklı 8’inci maddesinde, “(1) (Değişik: 30.09.2021 – 35YK) Kurul, her biri program değerlendirme süreçlerinde bilgi ve deneyim sahibi kişiler arasından; ikisi Başkanlık temsilcisi,

beşi akademisyen, biri sanayici ve biri hukukçu olmak üzere toplam dokuz üyeden oluşur. (2) (Değişik:

24.12.2019 – 15YK) Kurul üyeleri; Başkanın her bir kontenjan için önerdiği en fazla üç aday arasından,

Yönetim Kurulu tarafından iki yıllık dönemler için seçilir. Bir üye, en fazla iki dönem için Kurulda görev alabilir.”, 7.4. “Kurulun görevleri” başlıklı 10’uncu maddesinde, “(1) (Değişik: 24.12.2019 – 15YK) Kurulun görevi, Komisyon tarafından iletilen itiraz konusunu değerlendirerek burs ve destek programları ile proje destek veya teşvik başvurusunun yeniden değerlendirilip değerlendirilmeyeceği kararını almaktır. (2) Kurulun değerlendirmesi sonucunda, itiraz başvurusu reddedilir veya kabul edilerek yeniden değerlendirilmek üzere ilgili Birime iletilir. (3) (Değişik: 24.12.2019 – 15YK) Kurul, burs ve destek programları ile proje destek ve teşvik başvurusunu değerlendirmez.”, 7.5. “Komisyon incelemesi” başlıklı 13’üncü maddesinde, “(1) Başvuru Sahibince yapılan itiraz, TÜBİMER tarafından Komisyona iletilir. (2) (Değişik: 24.12.2019 – 15YK) Komisyon, itiraz başvurusuna konu faaliyetin burs ve destek programları ile proje destek ve teşvik başvurusu anındaki durumunu dikkate

/

alarak gerekli incelemeleri yapar. (3) İnceleme sonucunda Komisyon, itiraz başvurusunun Komisyona ulaştığı tarihten itibaren en geç 15 gün içerisinde itiraz başvurusunun kabulüne ya da reddine karar verir.

a) Başvurunun reddi durumunda karar, gerekçesi belirtilmek suretiyle Başvuru Sahibine yazılı veya elektronik olarak bildirilir. b) Başvurunun kabulü durumunda itiraz, ayrıntılı değerlendirme yapılmak üzere Kurula iletilir. Bu karar ayrıca Başvuru Sahibine yazılı veya elektronik olarak bildirilir. (4)

Komisyonun inceleme sürecinde TÜBİTAK içi birimler ve konu ile ilgili tüm kişi ve kurumlar ile yapılacak yazışmalar Komisyon Başkanı aracılığıyla yapılır.”, 7.6. “Kurul değerlendirmesi” başlıklı 14’üncü maddesinde; “(1) (Değişik: 24.12.2019 – 15YK) Komisyon tarafından uygun bulunan itiraz başvurusu Kurula iletilir ve iletilen itiraz başvurusu Kurula geliş sırasına göre TÜBİTAK İletişim Merkezi Müdürlüğünce gündeme alınır. (2) Kurul Başkanı tarafından itiraz başvurusunu incelemek üzere, Kurul üyeleri veya Kurul sekretaryası çalışanları arasından bir raportör belirlenir. (3) Raportör bilgi, belge ve delilleri değerlendirerek nihai inceleme raporunu Kurula sunar.

Gerek görülmesi halinde, ilgili birimden itiraz başvurusuna ilişkin elektronik veya yazılı bilgi, belge ve açıklama talep edilir. (4) Kurul, değerlendirme kapsamında yalnızca itiraz başvurusunda belirtilen hususları dikkate alır. (5) (Değişik: 24.12.2019 – 15YK) Kurul kararını, itiraz başvurusuna konu faaliyetin burs ve destek programları ile proje destek ve teşvik başvurusu anındaki durumunu esas alarak ve aşağıdaki ölçütler çerçevesinde verir: a) İtiraz gerekçelerinin proje başvuru dokümanına atıfta bulunularak oluşturulması. b) İtiraz gerekçelerinin, ret gerekçeleri ile uyumlu ve tutarlı olması. c) İtiraz gerekçelerinin somut ve ölçülebilir hususlar içermesi. (6) Kurul, itirazın Kurula ulaştığı tarihten itibaren en geç 45 gün içerisinde, itirazın kabulüne ya da reddine karar verir. a) İtirazın reddi durumunda karar,

gerekçesi belirtilmek suretiyle Başvuru Sahibine yazılı veya elektronik olarak bildirilir. b) (Değişik:

24.12.2019 – 15YK) İtirazın kabulü durumunda itiraza konu başvuru, yeniden değerlendirme yapılmak

üzere gerekçesi belirtilmek suretiyle, yeniden değerlendirmeye ilişkin Başkan Olur’u alınarak ilgili Birime iletilir. Bu durum ayrıca başvuru sahibine yazılı veya elektronik olarak bildirilir. c) İlgili Birim, Kurulun karara ilişkin gerekçelerini dikkate alarak yeniden değerlendirme sürecini yürütür. ç) (Değişik: 24.12.2019

– 15YK) İlgili Birim, değerlendirme sürecini, karara ilişkin Başkan Olur’u kendisine ulaştığı tarihten itibaren 30 gün içerisinde başlatır. Yeniden değerlendirme sonucuna ilişkin karar, ilgili Birim tarafından

TÜBİMER’e ve başvuru sahibine resmi yazı ile bildirilir. d) İlgili Birimin yeniden değerlendirmesi sonucunda oluşan kararına ilişkin yeni bir itiraz başvurusunda bulunulamaz. (7) Kurulun inceleme sürecinde TÜBİTAK içi birimler ve konu ile ilgili tüm kişi ve kurumlar ile yapılacak yazışmalar Kurul

Başkanı aracılığıyla yapılır.”, 8. TÜBİTAK Hızlı Destek Programı Esaslarının; 8.1. “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde, “Bu Programın amacı, üniversiteler, araştırma hastaneleri veya araştırma enstitülerince yürütülecek acil, kısa süreli ve küçük bütçeli araştırma projelerinin desteklenmesidir.” , 8.2. “Uygulama Esasları” başlıklı 3’üncü maddesinde; “3.1. (Değişik: 12.10.2019-13YK) Başvuru zamanı, usulü ve koşulları Başkanlık tarafından belirlenerek ilan edilir… 3.7. Bu Esaslarda hüküm bulunmayan hallerde, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Araştırma Destek Programları Başkanlığı

Tarafından Yürütülen Programlara İlişkin Yönetmelik ile buna bağlı mevzuat hükümleri uygulanır.”,

9. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Araştırma Destek Programları Başkanlığı Çalışma

Usul ve Esaslarının; 9.1. “ARDEB’in görevleri” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; “(1) ARDEB’in görevleri şunlardır: a) Türkiye’nin bilim, teknoloji ve yenilik politikalarıyla uyumlu Ar-Ge ve yenilik projelerinin değerlendirme süreçleri ile desteklenmesi Başkanlıkça onaylanan projelerin, izleme ve sonuçlandırma süreçlerini mevzuata uygun olarak yürütmek ve sonuçlandırmak.”, 9.2. “Grupların görevleri” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; “(1) Grupların görevleri şunlardır: a) TÜBİTAK’a ilgili destek programları kapsamında sunulan proje önerilerinin, değerlendirilmesi ile Başkanlıkça desteklenmesine karar verilen projelerin izlenmesi ve sonuçlandırılmasına yönelik çalışmaları, mevzuat ve ilgili iş süreç yönergelerine uygun olarak yürütmek.”, 9.3. “Grup Yürütme Kurulu üyelerinin görevleri” başlıklı 12’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde; “(1) GYK üyelerinin görevleri şunlardır: … b) TÜBİTAK’a sunulan ve Grup tarafından değerlendirme süreci yürütülecek olan proje önerilerinin panellerinin kurulması ve gerçekleştirilmesi süreçlerinde, GYK ve Grup Koordinatörü tarafından kendilerine verilen görevleri mevzuata uygun olarak yerine getirmek.”, 9.4. “Grup Yürütme Kurulunun çalışma şekli” başlıklı 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; “(2) GYK toplantılarına, Grup Koordinatörü başkanlık eder. GYK, üye sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alır.” hüküm ve açıklamalarına yer verildiği görülmüştür.

IV. KAMU DENETÇİSİ ÖZCAN YILDIZ’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ’NE ÖNERİSİ

10. Başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; ilgili idare tarafından başvurana yönelik uygulanan idari işlemde hukuka ve hakkaniyete aykırılık bulunmadığı tespit edildiğinden, başvurunun reddi yönünde hazırlanan “Ret Kararı

Önerisi” Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme 11. Başvuran, 1002-A Hızlı Destek Modülü kapsamında TÜBİTAK’a sunduğu numaralı projesi hakkında verilen ret kararlarının geri alınmasını talep etmektedir.

12. TÜBİTAK konu hakkında yapılan işlemlerin mevzuata uygun olduğunu, verilmiş olan kararın değiştirilmesini gerektirecek bir durumun bulunmadığını ifade etmektedir.

13. Dosya kapsamında yapılan incelemede;

13.1. 1002-A Hızlı Destek Modülü kapsamında TÜBİTAK’a sunduğu numaralı ve “Görme İşlevselliği Eksikliğine Yönelik Web Eklenti Paketinin Geliştirilmesi” başlıklı projesinin yapılan bilimsel değerlendirme sonucunda C puan seviyesinde olduğuna karar verildiği ve panel puanı A ve B seviyesinde olan projeler destek kapsamında olduğundan kendisine destek verilmesinin mümkün olmadığı, /

13.2. Bunun üzerine başvuranın 14.10.2024 tarihinde TÜBİTAK İletişim Merkezi (TÜBİMER) üzerinden itiraz başvurusunda bulunduğu, TÜBİTAK Tarafından Yürütülen Programların Başvuru Değerlendirme

Süreçlerine Yapılacak İtirazlara İlişkin Yönetmeliğin 5’inci maddesi gereğince kurulan TÜBİTAK İtiraz

İnceleme Komisyonu tarafından 23.10.2024 tarihli toplantıda söz konusu itiraz başvurusunun kabul edilerek TÜBİTAK İtiraz Değerlendirme Kuruluna sevk edildiği,

13.3. İtiraz Değerlendirme Kurulu tarafından yapılan değerlendirme sonucunda, başvuranın itirazının proje karar yazısında yer alan ret gerekçelerini bertaraf eder nitelikte olmadığına karar verildiği ve itiraz başvurusunun 11.11.2024 tarihli ve numaralı Kurul Kararı ile reddedildiği,

13.4. Başvuranın, projesinin reddedilme gerekçelerinin açıkça ortaya konulmadığı, hakem değerlendirmelerinin yetersiz olduğu, itirazlarının ve revizyonlarının derinlemesine incelenmediği, projeleri değerlendiren hakemlerin bilgi düzeyinin yeterli olup olmadığı, TÜBİMER tarafından projelere aynı formatta yaklaşıldığı ve proje başvurularına karşı ön yargı oluştuğu hususlarında tereddütlerinin bulunduğu iddialarıyla Kurumumuza başvurarak ret kararının geri alınmasını talep ettiği

anlaşılmıştır.

14. 1002-Hızlı Destek programı kapsamında sunulan proje önerilerinin değerlendirilme süreçlerine bakıldığında; ön değerlendirme aşamasını geçen proje önerilerinin alanlarında uzman 3 dış danışman tarafından bilimsel değerlendirmesinin yapıldığı, dış danışmanların Özgün Değer, Yöntem, Proje Yönetimi ve Yaygın Etki kriterlerine yönelik değerlendirmeler yaptıkları, bu kriterler için ayrı ayrı gerekçeli açıklamalar yapılarak puanlamanın belirlendiği, ardından proje önerisinin GYK toplantısına alındığı, ilgili program kapsamında Başkanlık Makamı tarafından belirlenmiş olan proje desteklenme puan kriterleri de dikkate alınarak projenin desteklenmesi konusunda GYK görüşünün oluşturulduğu ve Başkanlığın onayına sunulduğu, Başkanlıkça desteklenmesine uygun bulunduğu veya bulunmadığı görülmüştür.

15. Başvuranın 1002-A Hızlı Destek Modülü kapsamında TÜBİTAK’a sunduğu numaralı ve

“Görme İşlevselliği Eksikliğine Yönelik Web Eklenti Paketinin Geliştirilmesi” başlıklı projesine ilişkin bilimsel değerlendirme sonucunda oluşturulan puan tablosunun, 1002-A Hızlı Destek Programı destek eşik değerlerini sağlamadığı için desteklenmesinin mümkün olmadığı tespit edilmiştir.

16. İtiraz başvuruları için belirlenmiş usule bakıldığında; bu konudaki referans düzenlemenin yukarıda da yer verilen TÜBİTAK Tarafından Yürütülen Programların Başvuru Değerlendirme Süreçlerine Yapılacak

İtirazlara İlişkin Yönetmelik olduğu, yapılan itiraz başvurularının öncelikle Komisyon tarafından incelendiği, ardından Komisyon tarafında uygun bulunan itiraz başvurularının Kurul tarafından değerlendirildiği; Komisyonun itiraz başvurularını şekil ve usul şartlarına uygunluk yönünden incelemekle birlikte itiraz başvurusunun içeriğine ilişkin herhangi bir değerlendirmede bulunmadığı; Kurulun ise yalnızca itiraz başvurusunu değerlendirdiği, proje destek ve teşvik başvurularını değerlendirmediği, Kurulun görevinin Komisyon tarafından iletilen itiraz konusunu değerlendirerek proje destek veya teşvik başvurusunun yeniden değerlendirilip değerlendirilmeyeceği kararını almak olduğu görülmüştür.

/

17. Başvuranın itiraz başvurusunun değerlendirilme sürecine bakıldığında, başvuranın usulüne uygun olarak 14.10.2024 tarihinde itiraz başvurusu yaptığı, başvurunun ilgili gruba iletildiği ve itiraz başvurusu için belirlenen raportör tarafından itiraz başvurusuna ilişkin hazırlanan Nihai İnceleme Raporunun Kurul üyelerine sunulduğu; Kurul üyelerinin, itiraz başvurusuna ilişkin Nihai İnceleme Raporu ve itiraz başvurusunda ileri sürülen hususları değerlendirerek itiraz başvurusunda ileri sürülen hususların proje karar yazısında yer alan ret gerekçelerini bertaraf eder nitelikte olmadığına karar verdiği ve itiraz başvurusunu

11.11.2024 tarihli ve sayılı Kurul Kararı ile reddedildiği anlaşılmıştır. Bu kapsamda, idare

tarafından başvuranın itiraz başvurusunun ilgili Yönetmelik kapsamında işleme alındığının ve değerlendirildiğinin ve karara bağlandığının ortaya konulduğu tespit edilmiştir.

18. Başvuranın projesinin reddedilme gerekçelerinin açıkça ortaya konulmadığı ve itirazlarının derinlemesine incelenmediği yönündeki iddialarına bakıldığında; gerek Proje Önerisi Bilimsel

Değerlendirme Raporunun gerekse Nihai Değerlendirme Raporunun incelenmesinden, sunulan projenin alanında uzman kişilerce Özgün Değer, Yöntem, Proje Yönetimi ve Yaygın Etki kriterleri bakımından detaylı olarak incelendiği ve bilimsel eksiklikler tespit ederek gerekçeli değerlendirmelerin ortaya konulduğu ve en nihayetinde söz konusu projenin alanında yetkin bilim insanlarının ortak görüşleriyle ve bilimsel gerekçeleriyle reddedildiğinin açık olduğu anlaşılmıştır.

19. Başvuranın projeleri değerlendiren hakemlerin bilgi düzeyinin yeterli olup olmadığı hususlarındaki tereddütlerine bakıldığında; TÜBİTAK tarafından, değerlendirmede yer alan öğretim üyelerinin tamamının, Araştırma Destek Gruplarında görev yapan kurul üyeleri tarafından önerilen, proje konusunda yetkin, bilimsel çalışmaları, yayınları ve projeleri bulunan alanında uzman bilim insanları olduğunun ve ilgili mevzuatta yer alan kriterlere göre seçildiğinin vurgulandığı, bununla birlikte, başvuranın bir önceki başvurusundaki panel puan seviyesinin C olması nedeniyle panelist tercihinin alındığı ve başvuranın revize proje önerisinin aynı panelistler tarafından değerlendirilmesini tercih ettiği, ayrıca itiraz başvurusunda herhangi bir panelistle ilgili bir şikayet veya iddiasının bulunmadığı görülmüştür.

20. Ayrıca, başvuranın tercihi üzerine aynı panelistler tarafından yapılan ikinci değerlendirme sonucunda, projenin toplam puanı yükselmiş olmakla birlikte eşik kriterlerini sağlayamadığı, bunun üzerine yürütücünün lehine bir uygulama amaçlanarak yeni bir hakem tarafından bir değerlendirme daha yapılmasının istenildiği, ancak değerlendirme sürecine dahil edilen yeni hakemin değerlendirmesi sonrasında da proje önerisinin eşik kriterlerini sağlamasının mümkün olmadığı tespit edilmiştir.

21. Başvuranın, projelere aynı formatta yaklaşıldığı veya sunduğu proje başvurularına karşı ön yargı oluştuğu yönündeki iddialarına bakıldığında; başvuranın 1005-Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma

Destek Programı kapsamında Elektrik, Elektronik ve Enformatik Araştırma Destek Grubuna sunmuş olduğu numaralı “Dijital EKG Görüntüleri Vasıtasıyla 14-18 Yaş Arası Çocuklar İçin Spora

Katılım Öncesindeki Sağlık Değerlendirmesinde Yapay Zeka Destekli Otomatik Aritmi Tespit Sistemi İle

Kardiyak Riskin Belirlenmesi” başlıklı projesinin bilimsel değerlendirme sürecinin tamamlandığı ve

28.11.2024 tarih ve sayılı Başkanlık Oluru ile desteklenmesinin uygun bulunduğu görülmüş olup

söz konusu iddiaların yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.

22. Başvuranın iddiaları, idarenin açıklamaları ve ilgili mevzuat birlikte değerlendirildiğinde; yukarıda açıklanan gerekçelerle, başvuranın nolu numaralı proje önerisinin değerlendirme ve itiraz süreçlerinin usule uygun yürütüldüğü, objektif değerlendirme yapılmadığının söylenemeyeceği, söz konusu değerlendirmelerin bilimsel gerekçelere dayandırıldığı ve alınan kararların da gerekçelerle ortaya konulduğu anlaşıldığından, başvuranın 14.10.2024 tarihli itiraz başvurusunun TÜBİTAK İtiraz

Değerlendirme Kurulu tarafından 11.11.2024 tarihli ve sayılı karar ile reddedilmesi işleminde hukuka ve hakkaniyete aykırılık olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme 23. İyi yönetim ilkelerine, 28.03.2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu

Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi yönetim ilkeleri” başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmeler neticesinde; başvurunun inceleme ve araştırması kapsamında Kurumumuzca istenilen bilgi ve belgelerin, süresinde ve gerekçeli olarak Kurumumuza gönderildiği; ancak başvurana verilen cevaplarda “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uyulmadığı tespit edildiğinden, idarenin bahse konu ilkeye uygun davranması önerilmektedir.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT

24. 6328 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Ret Kararının başvurana tebliğ tarihinden itibaren ilgili idare işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.

VII. KARAR

Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN REDDİNE, Bu Ret Kararının, BAŞVURANA ve TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA

KURUMU BAŞKANLIĞINA tebliğ edilmesine

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi’nce karar verildi.

Mehmet AKARCA

Kamu Başdenetçisi

/