Sayıştay, KİK, Yargıtay ve Danıştay Kararları, Bakanlık Görüşleri

"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: 2024 yılı Sayıştay Denetim Raporları, Büyükşehir İlçe Belediyesi’nin Taşıtlar Hesabı’nın gerçeği yansıtmadığını ortaya koymuştur. Yapılan incelemelerde, bu hesapta yer almaması gereken harcamaların kaydedildiği tespit edilmiştir. Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 372. maddesi, her türlü giderin izlenmesi için 630 Giderler Hesabı’nın kullanılacağını belirtirken, 254 Taşıtlar Hesabı’nın yalnızca kurumlara ait taşıtların izlenmesi amacıyla kullanılacağı ifade edilmiştir. Ayrıca, dayanıklı taşınırlar için yapılan harcamaların belirli bir limiti aşması durumunda değer artırıcı harcama olarak kabul edileceği de vurgulanmıştır.

İncelemeler sonucunda, belediye hizmet araçlarına yönelik akaryakıt ödemeleri, öğrenci servis ücretleri ve kiralanan iş makineleri gibi harcamaların, mevzuata aykırı bir şekilde 254 no’lu hesapta muhasebeleştirildiği görülmüştür. Bu harcamalar, nitelikleri gereği 630 Giderler Hesabı’nda yer almalıdır. Kamu İdaresi, bu bulgulara ilişkin olarak, 254 Taşıtlar Hesabı’nın gelecekte mevzuata uygun bir şekilde muhasebeleştirileceğini bildirmiştir.

Sonuç olarak, 2024 yılı mali tablolarında 254 Taşıtlar Hesabı’nın 2.585.826,16 TL fazla, 630 Giderler Hesabı’nın ise aynı tutar kadar eksik göründüğü anlaşılmaktadır. Bu durum, hesapların doğru bir şekilde düzenlenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

BULGU: Taşıtlar Hesabının Gerçeği Yansıtmaması

2024 Yılı Sayıştay Denetim Raporları – Büyükşehir İlçe Belediyesi

Taşıtlar Hesabının konusuna girmeyen harcamaların bu hesapta muhasebeleştirildiği görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 372’nci maddesinde; 630 Giderler Hesabının bütçe ile ilgili olsun veya olmasın Devlet Muhasebesi Standartları Kurulu tarafından belirlenen uluslararası genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre tahakkuk ettirilen her türlü giderin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.

Aynı Yönetmelik’in 254 Taşıtlar Hesabının niteliğinin düzenlendiği 196’ncı maddesinde; bu hesabın, kurumlara ait taşıtların izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiş olup 197’nci maddesinde hesabın işleyişi detaylı olarak ifade edilmiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’ne dayanılarak hazırlanan ve 04.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Amortisman ve Tükenme Paylarına İlişkin 47 sıra numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nin “Amortisman ve tükenme payı süre ve oranları” başlıklı 6’ncı maddesinde; dayanıklı taşınırlar için yapılan harcamalardan 14.000 TL’lik limiti aşanların değer artırıcı harcama olarak kabul edileceği ve henüz amortisman ayırma süresini tamamlamamış olan duran varlıklar için yapılan değer artırıcı harcamaların, varlığın maliyet bedeline eklenerek kalan amortisman süresince eşit olarak amortisman ayrılacağı hüküm altına alınmıştır. Söz konusu Tebliğ’de belirtilen limitler Hazine ve Maliye Bakanlığının 07.11.2023 tarihli Kararı ile güncellenerek dayanıklı taşınırların her biri için 52.000 TL’ye çıkarılmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; 254 Taşıtlar Hesabına, kurumlara ait taşıtlar ile bu taşıtlar için yapılan ve tutarı 52.000 TL’yi aşan değer artırıcı harcamaların kaydedilebileceği anlaşılmaktadır.

Konuyla ilgili olarak yapılan incelemelerde; Belediye hizmet araçlarına alınan akaryakıt ödemelerinin (Örneğin; 5 no.lu yevmiye), öğrenci servis ücretlerinin (Örneğin; 722, 723, 724 ve 1188 no.lu yevmiyeler) ve kiralanan iş makinaları ödemelerinin (Örneğin; 22, 83, 186 ve 348 no.lu yevmiyeler) yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırı olarak 254 no.lu hesapta muhasebeleştirildiği görülmüştür. Söz konusu harcamalar niteliği itibarıyla 254 no.lu hesabın konusuna girmemekte olup 630 Giderler Hesabında muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.

Kamu İdaresi tarafından bulgu konusu hususa iştirak edilmiş olup bundan böyle 254 Taşıtlar Hesabının muhasebeleştirilmesinin mevzuata uygun yapılacağı bildirilmiştir.

Sonuç olarak; İdarenin 2024 yılı mali tablolarında 254 Taşıtlar Hesabı 2.585.826,16 TL fazla, 630 Giderler Hesabı ise aynı tutar kadar eksik görünmektedir.