| 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
|
İdarenin yüklenimini yaptığı ihalelerde kontrol görevlisi olarak çalışan personelin aynı anda işin başında bulunamayacak şekilde farklı imalat ihalelerinde görevlendirildiği görülmüştür. 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Yapı Denetim Görevlilerinin Sorumluluğu” başlıklı 31’inci maddesinde yapı denetimini yerine getiren idare görevlilerinin denetim eksikliği nedeniyle işin fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmamasından ortaya çıkan zarar ve ziyandan onbeş yıl süre ile yüklenici ile birlikte müteselsilen sorumlu olduğu, ayrıca haklarında 28’inci madde hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 14’üncü maddesinde sözleşmeye bağlanan her türlü yapım işlerinin, idare tarafından görevlendirilen yapı denetim görevlisinin denetimi altında, yüklenici tarafından gerçekleştirileceği, 15’inci maddesinde yüklenici bütün işleri yapı denetim görevlisinin, sözleşme ve eklerindeki hükümlere aykırı olmamak şartı ile vereceği talimata göre yapmak zorunda olduğu, yüklenicinin kullanacağı her türlü malzemeyi yapı denetim görevlisine gösterip iş için elverişli olduğunu kabul ettirmeden iş başına getiremeyeceği, yüklenicinin getirdiği malzemenin, teknik şartnamesine veya daha önce alınmış mühürlü örneğine uygun ve işe elverişli olmadığı anlaşıldığı takdirde yüklenici, yapı denetim görevlisinin bu husustaki yazılı tebliğ tarihinden başlamak üzere on gün içinde bu malzemeyi işyerinden kaldırıp uzaklaştırmak zorunda olduğu, yüklenici tarafından fen ve sanat kurallarına aykırı olarak kusurlu yapıldıkları anlaşılan iş kısımlarını yıktırıp yükleniciye yeniden yaptırmak hususunda yapı denetim görevlisinin yetkili olduğu detaylı bir şekilde açıklanmıştır. İdarece yapılan imalat ihalelerinin yapı denetim görevlileri incelenmiş, aynı kişilere birden fazla ihalede kontrol görevi verilmiştir. Bu görevlilerin imalatları aynı anda kontrol edemeyeceği, Ankara ilinde birbine uzak lokasyonda bulunan birçok imalat işlerinin takibinin zor olacağı, bu sebeple sağlıklı bir kontrol görevinin yapılamayacağı değerlendirilmiştir. Her ne kadar Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliği’ne göre 1 kontrol şefi sorumluluğunda 1 den fazla işin kontrollüğü toplanabilse de bir ihalede kontrol şefi olan personelin, aynı anda başka bir ihalede yapı kontrol görevlisi olarak görevlendirilmesi, aynı anda sayısı 10’a varan işte kontrol şefliği verilmesi sağlıklı bir kontrollüğün yapılamayacağını ortaya koymaktadır. Kontrol şefleri kendisine bağlı olan kontrol mühendislerinin her türlü görevlerini sözleşme şartname ve usulüne göre zamanında yapıp yapmadıklarını denetlemekle görevli olmalarının yanında kendisine bağlı işlerin sözleşme ve eklerine, şartnamelere, fen ve sanat kurallarına ve iş programlarına uygun olarak yürütülüp bitirilmesini sağlamakla sorumludurlar. Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ışığında kontrol görevlilerinin idarenin yapmış olduğu imalat ihalelerinde idarenin zarara uğramaması için önemli görevleri bulunmaktadır. Bu sebeple idare tarafından görevlendirilen yapı denetim görevlilerinin işlerin başında bulunmasını engelleyecek düzeyde iş yükünün bulunması hem idarenin sorumluluğunu ortadan kaldırmamakta hem yapım işlerinin denetim içinde yürütülmesini engellemekte hem de geri dönüşü imkansız giderlerin oluşması için bir risk doğurmaktadır. Sonuç olarak, kontrol görevlilerine iş dağıtımının görevlilerin imalat yerinde bulunmasını engellemeyecek şekilde verilmesi, vatandaştan su ve kanalizasyon harcamalarına katılım payı alınan altyapı imalatlarının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılması için kontrolün sağlıklı yapılması, böylece kamu kaynağının kötüye kullanılmasındaki riskin asgari seviyeye indirilmesi gerekmektedir. |
