Sayıştay, KİK, Yargıtay ve Danıştay Kararları, Bakanlık Görüşleri

"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: 2024 yılı Sayıştay denetim raporlarına göre, bazı ilçe belediyelerinin şirketlerinde çalışan işçilerin itfaiye personeli olarak görevlendirildiği tespit edilmiştir. Anayasa’nın 128. maddesi, kamu hizmetlerinin asli ve sürekli görevlerinin yalnızca memurlar ve kamu görevlileri tarafından yürütülmesi gerektiğini belirtmektedir. Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda da, sürekli görevlerin memurlar tarafından ifa edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. İtfaiye teşkilatında görev alacak personelin atama ve kabul süreçleri ise ilgili yönetmeliklerle düzenlenmiştir.

Bu mevzuat hükümleri doğrultusunda, belediyelerin sunduğu itfaiye hizmetlerinin asli ve sürekli nitelikte olduğu açıktır. Bu nedenle, belediye şirketlerinde istihdam edilen işçilerin itfaiye personeli olarak görev yapması hukuka aykırıdır. İtfaiye biriminde, kendi yönetmeliklerine uygun olarak mesleğe kabul edilen ve asli görevlerini yerine getiren personel istihdam edilmesi gerekmektedir.

Denetim bulgularına dayanarak, ilgili idare itfaiye personeli olarak görevlendirilmiş işçilerin görevine son verildiğini ve memur kadrosundaki personelin bu pozisyona atandığını belirtmiştir. Ancak, bu atamalara dair herhangi bir belge sunulmamıştır. Sonuç olarak, kamu hizmetlerinin memurlar tarafından yürütülmesi gerektiği göz önünde bulundurularak, şirket personeli istihdamının sonlandırılması gerektiği ifade edilmektedir.

BULGU: Şirket Kadrosunda Bulunan İşçilerin İtfaiye Personeli Olarak Görev Yapması

2024 Yılı Sayıştay Denetim Raporları – Büyükşehir Olmayan İl Kapsamında Yer Alan İlçe Belediyesi

Belediyenin şirketinde istihdam edilen bazı işçilerin itfaiye personeli olarak görevlendirildiği anlaşılmıştır.

Anayasanın 128 inci maddesinde, Devlet Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle yürütüleceği belirtilmiştir.

Ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4 ve 33’üncü maddelerinde süreklilik arz eden görevlerin memurlar eliyle yürütüleceği ve kadrosuz memur çalıştırılamayacağı hükmü amirdir.

İtfaiye teşkilatında görev yapanların mesleğe kabulü, atamaları gibi hususlar ise 21.10.2006 tarihli ve 26326 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Belediye İtfaiye Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, Belediyelerin sunmuş olduğu itfaiye hizmetlerinin asli ve sürekli nitelikte olduğu açıktır. Belediye şirketinde istihdam edilen işçilerin fiilen itfaiye personeli olarak görev yapmalarının mevzuata uygun düşmediği değerlendirilmektedir. İtfaiye biriminde kendi yönetmelikleri gereğince mesleğe kabul edilen, asli görevi olan bu hizmetleri sürekli olarak yürütmekle görevlendirilen personel istihdam edilmelidir.

Bu hususta; 11.09.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2019/27 Esas, 2019/56 Karar Sayılı ve 26/06/2019 tarihli Anayasa Mahkemesi Kararı’nda da; “… genel idare esaslarına göre yürütülmesi gereken asli ve sürekli bir görev niteliği taşıyan itfaiye hizmetinin Anayasa’nın 128. Maddesi uyarınca kamu görevlileri eliyle yürütülmesi zorunlu olup devletin söz konusu görevi ifa ederken anılan kamu hizmetini kamu görevlisi olmayan kişilere gördürmesine yol açacak düzenleme yapılabilmesi mümkün değildir.” denilmektedir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, İdare tarafından; bulgu konusu hususa iştirak edilmiş ve itfaiye personeli olarak görevlendirilmiş olan işçi personelin görevlendirmelerine son verildiği ve memur kadrosunda bulunan personelin itfaiye personeli olarak görevlendirildiği ifade edilmiştir. Ancak yapılan bu görevlendirmelere ilişkin herhangi bir kanıtlayıcı belge gönderilmemiştir.

Sonuç olarak, memurlar eliyle yürütülmesi gereken kamu hizmetlerinde, şirket personeli istihdamının sona erdirilmesi gerekmektedir.