Parasal Limitlerin Altında Kalmak Amacıyla Mal ve Hizmet Alımlarının Kısımlara Bölünerek Doğrudan Temin Yöntemi ile Gerçekleştirilmesi (Sayıştay)

  • Kamu Kurumları ve Şirketleri | Mevzuat ve Hukuk
"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: 2024 yılı Sayıştay Denetim Raporları, büyükşehir ilçe belediyesinin bazı mal ve hizmet alımlarını, parasal limitin altında kalacak şekilde kısımlara bölerek doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirdiğini ortaya koymuştur. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkeleri gereğince, idarelerin şeffaflık, rekabet ve eşit muamele sağlama yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu bağlamda, doğrudan temin yöntemiyle yapılan alımların, belirlenen parasal limitlerin altında kalmak amacıyla kısımlara bölünmesi, mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

İlgili kanunun 22. maddesi, büyükşehir belediyeleri için 622.726,00 TL’yi aşmayan ihtiyaçların doğrudan temin edilebileceğini belirtirken, aynı zamanda alımların kısımlara bölünemeyeceği hususunu da vurgulamaktadır. Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddeleri, bu tür uygulamaların sorumluluk doğurabileceğini ifade etmektedir. Yapılan incelemelerde, belediyenin doğrudan teminle gerçekleştirdiği alımların toplam tutarının 81.955.606,09 TL olduğu ve bu tutarın önemli bir kısmının ihale edilmesi gereken mal ve hizmet alımlarından oluştuğu tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, belediyenin parasal limitleri aşan alımlarını ihale usulüne uygun şekilde gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bu durum, hem mevzuata uyum sağlamak hem de kamu kaynaklarının etkin kullanımı açısından büyük önem taşımaktadır.

BULGU: Parasal Limitlerin Altında Kalmak Amacıyla Mal ve Hizmet Alımlarının Kısımlara Bölünerek Doğrudan Temin Yöntemi ile Gerçekleştirilmesi

2024 Yılı Sayıştay Denetim Raporları – Büyükşehir İlçe Belediyesi

Belediye tarafından ihale edilerek yapılması gereken bazı mal ve hizmet alımlarının, parasal limitin altında kalacak şekilde kısımlara bölünerek doğrudan temin yöntemiyle yapıldığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanmasını sağlamakla sorumlu olduğu, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulünün temel usuller olduğu düzenlenmiştir.

Aynı Kanun’un “Doğrudan Temin” başlıklı 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde, büyükşehir belediyesi sınırları dahilinde bulunan idarelerin 622.726,00 TL’yi aşmayan ihtiyaçlarının ilan yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temini usulü ile karşılanabileceği belirtilmektedir.

Ayrıca ihale uygulama yönetmeliklerinin “Temel İlkeler” başlıklı ve benzer düzenlemeleri içeren maddelerinde; eşik değerlerin veya parasal limitlerin altında kalmak amacıyla alımların kısımlara bölünemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 22.5’inci maddesinde, Kanun’un 19’uncu maddesine göre açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde, adet bazında veya aynı ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünmek suretiyle 22’nci maddenin (d) bendi kapsamında temininin 4734 sayılı Kanun’un temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiği ifade edilmiş, bu yöndeki uygulamaların ilgililer açısından sorumluluk doğuracağı hususu da dikkat edilmesi gereken bir başka konu olarak vurgulanmıştır.

Yapılan incelemede, Belediyenin aynı nitelikteki bazı mal ve hizmet alımlarının parasal limitin altında kalmak amacıyla kısımlara bölünerek 4734 sayılı Kanun’un 22’nci maddesinin (d) bendine göre doğrudan temin yöntemiyle yapıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; ihtiyaçların açık ihale veya belli istekliler arasında ihale yoluyla karşılanmasının esas olduğu, idarelerin parasal limitin altında kalmak ve doğrudan temin yöntemini kullanmak amacıyla mal veya hizmet alımlarını kısımlara bölemeyecekleri anlaşılmaktadır.

Belediyenin doğrudan temin yöntemiyle satın aldığı aynı nitelikteki bazı mal ve hizmetler ile parasal tutarlara aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Tablo 10: Doğrudan Teminle Kısımlara Bölünerek Yapılan Alımlar

Sıra NoÖdeme Emri NoÖdeme Emri Tarihiİşin NiteliğiTutarı TLYüklenici Adı
124110.06.2024Araç Kiralama616.000,00Yüklenici 1
124110.06.2024Araç Kiralama396.000,00Yüklenici 1
124110.06.2024Araç Kiralama396.000,00Yüklenici 1
124110.06.2024Araç Kiralama396.000,00Yüklenici 1
211420.09.2024Araç Kiralama594.000,00Yüklenici 1
177716.08.2024Elektrik Malzemesi450.424,78Yüklenici 2
179119.08.2024Elektrik Malzemesi438.371,88Yüklenici 2
222330.09.2024Ek Hizmet Bina Onarım615.000,00Yüklenici 3
252831.10.2024Ek Hizmet Bina Onarım580.000,00Yüklenici 3
263614.11.2024Ek Hizmet Bina Onarım447.000,00Yüklenici 3
193402.09.2024Kilitli Parke Alımı620.000,00Yüklenici 4
193602.09.2024Kilitli Parke Alımı613.800,00Yüklenici 4
193402.09.2024Kilitli Parke Alımı613.200,00Yüklenici 4
193602.09.2024Kilitli Parke Alımı230.300,00Yüklenici 4
193602.09.2024Beton Bordür Alımı621.000,00Yüklenici 4
193602.09.2024Beton Bordür Alımı450.000,00Yüklenici 4
314626.12.2024Bordür Taşı Alımı252.800,00Yüklenici 4
220127.09.2024Çevre Düzenleme612.000,00Yüklenici 5
263314.11.2024Çevre Düzenleme621.900,00Yüklenici 5
298316.12.2024Çevre Düzenleme620.120,00Yüklenici 5
226202.10.2024Çevre Düzenleme618.500,00Yüklenici 6
312125.12.2024Çevre Düzenleme619.750,00Yüklenici 6
10.05.2024İş Makineleri Tamiri152.290,19Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri69.831,51Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri51.531,29Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri56.995,44Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri99.661,64Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri204.947,47Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri589.651,86Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri250.724,06Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri97.516,54Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri257.938,66Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri76.226,14Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri121.476,80Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri90.229,92Yüklenici 7
10.05.2024İş Makineleri Tamiri344.139,08Yüklenici 7
152118.07.2024PTS Sistemi Malzemesi378.000,00Yüklenici 8
182321.08.2024PTS Sistemi Direk Malzeme354.000,00Yüklenici 8
22.01.2024Temel Malzeme Alımı28.213,00Yüklenici 9
22.01.2024Temel Malzeme Alımı8.060,00Yüklenici 9
22.01.2024Temel Malzeme Alımı125.474,50Yüklenici 9
22.01.2024Temel Malzeme Alımı150.501,50Yüklenici 9
22.01.2024Temel Malzeme Alımı194.329,50Yüklenici 9
22.01.2024Temel Malzeme Alımı261.075,00Yüklenici 9
27.03.2024Temel Malzeme Alımı4.944,00Yüklenici 9
27.03.2024Temel Malzeme Alımı135.824,00Yüklenici 9
27.03.2024Temel Malzeme Alımı162.544,25Yüklenici 9
27.03.2024Temel Malzeme Alımı18.744,00Yüklenici 9
27.03.2024Temel Malzeme Alımı31.200,00Yüklenici 9
27.03.2024Temel Malzeme Alımı94.533,50Yüklenici 9
27.03.2024Temel Malzeme Alımı179.545,25Yüklenici 9
28.03.2024Temel Malzeme Alımı2.674,75Yüklenici 9
28.03.2024Temel Malzeme Alımı607.128,75Yüklenici 9
310524.12.2024Temel Malzeme Alımı45.527,50Yüklenici 9
223401.10.2024Temel Malzeme Nak. Bed.596.055,00Yüklenici 10
277529.11.2024Temel Malzeme Nak. Bed.441.241,50Yüklenici 10
29.02.2024Temizlik Malzemesi Alımı138.450,00Yüklenici 11
30.04.2024Temizlik Malzemesi Alımı130.900,00Yüklenici 11
148012.07.2024Temizlik Malzemesi Alımı93.780,00Yüklenici 11
189328.08.2024Temizlik Malzemesi Alımı133.800,00Yüklenici 11
223701.10.2024Temizlik Malzemesi Alımı41.500,00Yüklenici 11
245922.10.2024Temizlik Malzemesi Alımı158.422,00Yüklenici 11
269721.11.2024Temizlik Malzemesi Alımı162.950,00Yüklenici 11
Toplam18.564.745,26

Yukarıda yazılı mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; Belediye tarafından ihale yoluyla karşılanması gereken 18.564.745,26 TL ihtiyaç tutarının parasal limitin altında kalarak doğrudan temin yöntemiyle karşılanması amacıyla mal ve hizmet alımlarının kısımlara bölünmesinin mevzuata aykırı olduğu görülmektedir. Belediye tarafından 2024 yılında yapılan doğrudan temin alımlarının toplam tutarının 81.955.606,09 TL olduğu dikkate alındığında kısımlara bölünen tutarın önem arz ettiği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla, parasal limiti aşan ve ihale edilerek yapılması gereken mal ve hizmet alımlarının ihale mevzuatına uygun yapılması gerekmektedir.

VERİ TABANINDA YER ALAN DİĞER ÖRNEK İÇERİKLER

Daha önce VHKİ kadrosunda bulunan uzman, şef ve amirlere verilecek zamlar (ÇŞB)
2330 sayılı Kanun kapsamında terör saldırısı sonucu yaralanan kamu görevlisinin tazminat talebi (KDK)
İhale komisyonu, tek geçerli teklifi yüksek bularak iptal kararı verebilir mi? (KİK)
İhale yeterlik bilgileri tablosunda araç kasko değerini gösterir beyan tablosunun eksikliği teklifin reddine neden olur mu (KİK)
Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımında işçilik giderleri teklif değerlendirmesini nasıl etkiler (KİK)
onecikan-yargitay
Kamulaştırma bedelinin gelir metoduyla tespiti ve yasal faiz başlangıcı değerlendirmesi (Yargıtay)
onecikan-yargitay
Haksız fiil sonucu çalışma gücü kaybı tazminatında maluliyet oranının kaza tarihindeki mevzuata uygun belirlenmemesi (Yargıtay)
Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabında Yapılan Enflasyon Düzeltmesi ile İlgili Şirketlerin Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Kayıtlarının Tutarlı Olmaması (Sayıştay)
Toptancı Halinde Bulunan İşyerlerinin Kira Bedellerinin Ödenmemesine Rağmen Gerekli İşlemlerin Yapılmaması (Sayıştay)
Toplu Ulaşım Hatlarının İhalesiz ve Süresiz Olarak Kullandırılması (Sayıştay)