2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları

Ön mali kontrole tabi mal, hizmet ve yapım işlerine ait ihalelerin Mali Hizmetler Biriminin görüşünün alınmadan ihale edildiği tespit edilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Ön Mali Kontrol” başlıklı 58’inci maddesinde ön mali kontrolün harcama birimlerinde işlemlerin gerçekleştirilmesi aşamasında yapılan kontroller ile mali hizmetler birimi tarafından yapılan kontrolleri kapsadığı belirtilmiştir. Maddenin devamında ön malî kontrol sürecinin, malî karar ve işlemlerin hazırlanması, yüklenmeye girişilmesi, iş ve işlemlerin gerçekleştirilmesi ve belgelendirilmesinden oluştuğu düzenlenmiştir.

Kamu idarelerinde iç kontrol ve ön malî kontrol faaliyetlerinin yürütülmesine ilişkin ilke, iş, işlem ve süreçleri belirlemek üzere 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na dayanılarak İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar düzenlenmiştir. Söz konusu Usul ve Esasların 17’nci maddesinde İdarelerin, ihale kanunlarına tâbi olsun veya olmasın, harcamayı gerektirecek taahhüt evrakı ve sözleşme tasarılarından tutarı mal ve hizmet alımları için bir milyon Türk Lirasını, yapım işleri için ise üç milyon Türk Lirasını aşanların kontrole tabi olacağı ifade edilmiştir.

Yapılan incelemelerde Belediyede mal ve hizmet alımı işlerinde bir milyon Türk lirasını, yapım işlerinde ise üç milyon Türk lirasını aşan ihalelerin Mali Hizmet Birimi tarafından ön mali kontrol sürecinden geçirilmeden ihale edildiği görülmüştür.

Ön Mali Kontrol; kamu idaresinin gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerine ilişkin mali karar ve işlemlerinin; Kurum bütçesi, bütçe tertibi, kullanılabilir ödenek tutarı, harcama programı, finansman programı, merkezi yönetim bütçe kanunu ve diğer mali mevzuat hükümlerine uygunluğu ve kaynakların etkin, etkili ve ekonomik şekilde kullanılması yönlerinden yapılan kontrollerden oluşan bir bütündür. Bu nedenle, kamu idarelerinde ön mali kontrolün oluşturulması büyük önem arz etmektedir. Belediyenin de bu doğrultuda kontrole tabi ihalelerde ön mali kontrol sürecini işletmesi gerekmektedir.