Muhtelif İhtiyaçların Parçalara Bölünerek Doğrudan Teminle Karşılanması (Sayıştay Bulguları) (Sayıştay)

İhale yapılmak suretiyle karşılanması gereken bazı yapım işleri ve mal alımlarının, doğrudan temin parasal sınırının altında kalacak şekilde parçalara bölünerek gerçekleştirildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde; ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması gerektiği, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulünün temel usuller olduğu; 22’nci maddesinin (d) bendinde, 2021 yılında büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idarelerin 121.405,00 TL, diğer idarelerin 40.443,00 TL’yi aşmayan ihtiyaçları için doğrudan temin usulüne başvurulabileceği belirtilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 22.5’inci maddesinde, Kanun’un 19’uncu maddesine göre açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde, adet bazında veya aynı ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünmek suretiyle 22’nci maddenin (d) bendi kapsamında temininin 4734 sayılı Kanun’un temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiği ifade edilmiş, bu yöndeki uygulamaların ilgililer açısından sorumluluk doğuracağı hususu da dikkat edilmesi gereken bir başka konu olarak vurgulanmıştır.

Doğrudan teminle yapılan alımların incelenmesi sırasında; aynı ihale içinde yer alabilecek nitelikteki ihtiyaçların, birbirine yakın tarihlerde parçalara bölünerek temin edildiği görülmüştür. Bahsi geçen harcamalara ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Tablo 11:Parçalara bölünerek doğrudan teminle karşılanan ihtiyaçlar

Doğrudan temin yöntemine ilişkin düzenlemeler, sınır değerin altındaki günlük ihtiyaçların hızlı şekilde karşılanması ile ekonomik olarak karşılanması arasında denge kurmayı esas almaktadır. Bu nedenle, Kanun’da belirlenen sınır değerlerin üzerindeki ihtiyaçların yine Kanun’da düzenlenen ihale yöntemleriyle karşılanması kamu kaynaklarının etkili, verimli ve ekonomik kullanılması açısından önem arz etmektedir.

Kamu idaresi cevabında özetle, bulguda konu edilen mal ve hizmet teminlerinin gerekçeleri açıklanmış olmakla birlikte, daha sonraki iş ve işlemler için gereken özenin gösterilereceği, bulgu konusu hususa ilişkin Kamu İhale Kanunu’nda yer alan mevzuat hükümlerine göre temel ihale usullerinden biriyle teminlerin yapılması için hassasiyet gösterileceği belirtilmiştir.