Bulgu Künyesi:
- Kaynak: 2023 Yılı Sayıştay Denetim Raporları – İl Özel İdaresi
- İlgili Mevzuat:
- 6085 Sayılı Sayıştay Kanunu’nun 27. maddesi
- Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in 6. maddesi
- Sayıştay Daireler Kurulu 15.02.2006 tarih ve 1194/1 sayılı Kararı
- İçişleri Bakanlığı 09.04.2007 tarih ve 2007/39 sayılı Genelgesi
- Denetim Konusu: Mali hükümler içeren bir yönetmeliğin, Sayıştay’ın istişari görüşü alınmadan yürürlüğe konulması
Uyuşmazlık Konusu:
Sayıştay denetimi sonucunda, “Yalova İl Özel İdaresi İktisadi İşletmesi Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”, Sayıştay’ın istişari görüşü alınmadan yürürlüğe konulmuştur.
- Yönetmelik kabul tarihi: 07.04.2023
- Yürürlüğe giriş yöntemi: Yerel gazetede yayımlanarak
- Hukuki Aykırılık: 6085 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat uyarınca mali hükümler içeren yönetmeliklerin yürürlüğe girmesi için Sayıştay’ın istişari görüşünün alınması zorunludur.
Denetim Bulguları ve Gerekçe:
Yasal Zorunluluk:
- 6085 Sayılı Sayıştay Kanunu’nun 27. maddesi, mali hükümler içeren yönetmeliklerin yürürlüğe girmesi için Sayıştay görüşünün alınmasını şart koşmaktadır.
- Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’in 6. maddesi uyarınca, Sayıştay denetimine tabi kamu idareleri mali düzenlemelerde Sayıştay’ın istişari görüşünü almak zorundadır.
Sayıştay İçtihatları:
- Sayıştay Daireler Kurulu’nun 15.02.2006 tarihli 1194/1 sayılı kararı, bu tür yönetmeliklerde Sayıştay görüşünün alınmasının yasal bir zorunluluk olduğunu açıkça belirtmektedir.
- İçişleri Bakanlığı’nın 09.04.2007 tarih ve 2007/39 sayılı Genelgesi, mahalli idareler tarafından düzenlenen yönetmeliklerin Sayıştay’a gönderilmesi gerektiğini hükme bağlamaktadır.
Olası Sonuçlar:
- Şekil yönünden hukuka aykırılık: Sayıştay ve Hazine ve Maliye Bakanlığı gibi resmi paydaşlardan görüş alınmadan çıkarılan yönetmelikler idari yargı tarafından iptal edilebilir.
- Denetim ve hesap verebilirlik sorunu: Sayıştay’ın görüşü alınmadığı için düzenlemenin hukuki ve mali açıdan uygun olup olmadığı bağımsız bir denetim mekanizması tarafından incelenmemiştir.
Sonuç ve Öneriler:
- İl Özel İdareleri ve diğer yerel yönetimler, mali hükümler içeren yönetmelikleri yürürlüğe koymadan önce Sayıştay’ın istişari görüşünü almak zorundadır.
- Eğer yönetmelik zaten yürürlüğe girmişse, bu eksiklik giderilmeli ve Sayıştay’a başvuru yapılarak görüş alınmalıdır.
- İçişleri Bakanlığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı gibi merkezi idare birimlerinin görüşleri alınarak mevzuat hazırlama sürecine uygun hareket edilmelidir.
- İlgili yönetmelik, şekil yönünden iptal edilme riski taşıdığından, idare tarafından revize edilerek usule uygun hale getirilmelidir.
Bu denetim bulgusu, kamu idarelerinin mevzuat hazırlama süreçlerinde yasal prosedürlere tam uyum sağlamalarının önemini vurgulamaktadır.
