Sayıştay, KİK, Yargıtay ve Danıştay Kararları, Bakanlık Görüşleri

"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: İşçilerin yıllık izinlerinin yasal çerçevede kullandırılmaması, 2024 yılı Sayıştay Denetim Raporları’nda önemli bir sorun olarak ortaya konmuştur. Belediyede çalışan işçilerin, sosyal hakları kapsamında olan yıllık ücretli izinlerini zamanında kullanmadıkları ve bu durumun, işten ayrılan işçilere birikmiş izin ücretleri ödenmesine yol açtığı tespit edilmiştir. Cumhurbaşkanlığı’nın 30.06.2021 tarihli genelgesinde, 4857 sayılı İş Kanunu gereğince işçilerin yıllık izin sürelerinin, ilgili yıl içinde ve önceki yıllara ait izinlerin ise en fazla üç yıl içinde kullandırılması gerektiği vurgulanmıştır.

17 Mayıs 2024 tarihli Cumhurbaşkanlığı genelgesinde de benzer hususlar tekrar edilmiştir. Bu genelge, kamu kurum ve kuruluşlarının, yıllık izinlerin kullanımı konusunda gerekli tedbirleri almasını ve yöneticilerin bu süreçleri titizlikle denetlemesini zorunlu kılmaktadır. Aksine hareket edenler hakkında yasal işlemler yapılacağı belirtilmiştir. Bu nedenle, yıllık izinlerin yasal çerçevede kullandırılması, hem işçi haklarının korunması hem de belediyenin mali yükümlülüklerinin yönetilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.

Yapılan incelemelerde, 2024 yılında işten ayrılan işçilere kullanılmayan izinler için ödemeler yapıldığı gözlemlenmiştir. Bu durum, işçi izinlerinin 4857 sayılı İş Kanunu ve Cumhurbaşkanlığı genelgelerine uygun şekilde yönetilmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koymaktadır. Belediyenin mali yapısına olumsuz etkiler yaratmamak adına, yıllık izinlerin zamanında kullandırılması için azami dikkat gösterilmesi gerekmektedir.

BULGU: İşçilerin Yıllık İzinlerinin Kanuna Uygun Olarak Kullandırılmasına İlişkin Tedbirlerin Alınmaması

2024 Yılı Sayıştay Denetim Raporları – Büyükşehir Olmayan İl Kapsamında Yer Alan İlçe Belediyesi

Belediye bünyesinde çalışan işçilerin sosyal hakları olan yıllık ücretli izinlerinin zamanında ve düzenli olarak kullandırılmadığı, bu nedenle muhtelif nedenlerle işten ayrılan işçilere ödenen birikmiş yıllık izin ücretlerinin olduğu tespit edilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı’nın 30.06.2021 tarih ve 31527 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Tasarruf Tedbirleri” konulu 2021/14 sayılı Genelgesinde; 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında çalışan işçilerin yıl içinde kazandıkları yıllık ücretli izin sürelerinin ilgili yıl içerisinde, önceki yıllarda hak kazanıp kullanmadıkları yıllık izin sürelerinin de yürütülen hizmetlerde aksamaya sebep olmayacak şekilde azami üç yıl içerisinde kullandırılması gerektiği belirtilmiştir.

17 Mayıs 2024 tarih ve 32549 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Tasarruf Tedbirlerinin “Personel Giderleri” başlıklı maddesinde de aynı husus tekraren belirtilmiştir.

17 Mayıs 2024 tarih ve 32549 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan söz konusu genelgede ayrıca,

“Bu genelgenin uygulanması ile ilgili olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından gereken tedbirler alınacak, her kademedeki yönetici tasarruf ilkelerinin uygulanmasından sorumlu olacaktır. Genelge hükümleri bakanlıklarda bakan veya bu konuda görevlendirilen bakan yardımcısı, kurumlarda üst yöneticiler, il özel idarelerinde ve illerde valiler, belediyelerde ise belediye başkanları tarafından hassasiyetle izlenecek ve denetlenecek, aksine hareket edenler hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacaktır”

Hükmü açıkça ifade edilmiştir.

Bu itibarla mevzuata uygunluğun sağlanması ve Belediyeye ek mali külfet getirmemesi amacıyla, kendi rızalarıyla bile olsa, yıllık izinlerin 4857 sayılı İş Kanunu ile 2021/14 sayılı ve 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgelerinde öngörülen şekilde kullandırılması büyük önem taşımaktadır.

Yapılan incelemede, 2024 yılında muhtelif nedenlerle işten ayrılan kadrolu veya şirket işçi personeline kullanılmayan izinler için ödemeler yapıldığı görülmüştür.

2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinin yukarıda da ifade edildiği şekilde, belediye başkanlarının bizzat hassasiyetle izleme ve denetleme görevi bulunduğu, aksine hareket edenler hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacağı hususu açıkça ifade edildiği için konu üzerinde hassasiyetle durulmalıdır.

Kamu İdaresinin cevabında tespit edilen konu hakkında gerekli çalışmanın hassasiyetle yapılacağı ifade edilmiş ise de söz konusu açıklamaların 2024 yılı işlemlerine bir etkisi bulunmamaktadır.

İşçi personele ait ücretli yıllık izinlerin 4857 sayılı İş Kanunu’nda ve Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde öngörülen şekilde kullandırılması ve Belediyenin mali yapısına olumsuz yük getirilmemesi noktasında azami hassasiyet gösterilmesi gerekmektedir.