Sayıştay, KİK, Yargıtay ve Danıştay Kararları, Bakanlık Görüşleri

"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: Ağrı Belediyesi’nde gerçekleştirilen incelemeler, işçilerin yıllık fazla çalışma saatlerinin İş Kanunu’nda belirlenen sınırları aştığını ortaya koymuştur. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41. maddesi, fazla çalışmanın yalnızca ülkenin genel yararları veya işin niteliği gibi belirli koşullar altında yapılabileceğini belirtmektedir. Ayrıca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın hazırladığı yönetmelik, fazla çalışma süresinin yıllık toplamda 270 saatle sınırlı olduğunu vurgulamaktadır. Bu durum, fazla çalışmanın yalnızca istisnai bir uygulama olarak kabul edilmesi gerektiğini göstermektedir.

Yapılan denetimlerde, 482 personelin yıllık 270 saatin üzerinde fazla çalıştığı tespit edilmiştir. Bu durum, fazla çalışmanın istisnai bir durum olmaktan çıkıp, düzenli bir çalışma şekli haline geldiğini göstermektedir. Kamu idaresi, fazla mesai uygulamasının iş yoğunluğu ve acil durumlar nedeniyle geçici olarak yapıldığını belirtirken, gelecekteki uygulamaların mevzuata uygun şekilde gerçekleştirileceğini ifade etmiştir.

Sonuç olarak, Ağrı Belediyesi’nin personel fazla çalışma süreleri, yasal sınırlar içinde düzenlenmeli ve bu konuda gerekli önlemler alınmalıdır. Mevzuata uygun bir çalışma ortamının sağlanması, işçilerin haklarının korunması açısından büyük önem taşımaktadır.

BULGU: İşçilerin Yıllık Fazla Çalışma Saati Sınırının Aşılması

2024 Yılı Sayıştay Denetim Raporları – İl Belediyesi

Ağrı Belediyesi personel işlemlerine yönelik yapılan incelemelerde, İş Kanunu’nda belirlenen sürenin üzerinde yıllık fazla çalışmanın yaptırıldığı görülmüştür.

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Fazla Çalışma ücreti” başlıklı 41’inci maddesinde, ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabileceği ve fazla çalışmanın Kanun’da yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmalar olduğu belirtilmiştir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 4857 sayılı Kanun’un 41’inci maddesine dayanılarak hazırlanan İş Kanunu’na İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği’nin “Fazla Çalışmada Sınır” başlıklı 5’inci maddesinde, fazla çalışma süresi toplamının bir yılda 270 saatten fazla olamayacağı, bu süre sınırının işyerlerine veya yürütülen işlere değil, işçilerin şahıslarına ilişkin olduğu ifade edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden hareketle, fazla çalışma süresinin istisnai durumlar haricinde yıllık 270 saat ile sınırlandırıldığı, genel bakımdan çalışma süresi olan haftada en çok 45 saatlik sürenin asıl olduğu, fazla çalışmanın ise istisnai bir durum olarak yıl içinde belirli sınırlar dâhinde işçinin onayı alınarak yaptırılabileceği sonucuna ulaşılmaktadır.

İdare bünyesinde çalışan işçilere ait fazla çalışma süreleri incelendiğinde, 482 adet personele 4857 sayılı İş Kanunu’nda yıllık olarak belirlenen 270 saatin üzerinde fazla çalışma yaptırıldığı tespit edilmiştir. Bu durum fazla çalışmanın istisnai bir uygulama olmaktan çıkarılıp, bir çalışma şekli haline getirildiğini göstermektedir.

Kamu idaresi cevabında, fazla mesai uygulamasına, iş yoğunluğu ve acil durumlar nedeniyle geçici olarak başvurulduğu; bundan sonraki süreçte uygulamaların mevzuata uygun şekilde yürütülmesine özen gösterileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, İdare tarafından konu ile ilgili gerekli düzenlemeler yapılarak personelin fazla çalıştırılma süresinin, mevzuatta belirtilen sınırlamalar çerçevesinde gerçekleştirilmesi sağlanmalıdır.