Sayıştay, KİK, Yargıtay ve Danıştay Kararları, Bakanlık Görüşleri

"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: 2024 Yılı Sayıştay Denetim Raporları, büyükşehir olmayan il kapsamındaki bir ilçe belediyesinin taşınır mal hesapları ile mali tablolarındaki tutarların uyumsuz olduğunu ortaya koymuştur. Kamu idareleri, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu çerçevesinde taşınır kayıtlarını tutmak ve yılsonunda Taşınır Yönetim Hesabını düzenlemekle yükümlüdür. Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 34. maddesi, taşınır mal yönetim hesabının harcama birimleri bazında hazırlanmasını ve bu hesapların uygunluğunun kontrol edilmesini gerektirmektedir.

Denetim bulguları, taşınır mal yönetim cetvelindeki tutarların muhasebe kayıtlarıyla uyumlu olması gerektiğini, ancak denetlenen idarede bu tutarların uyuşmadığını göstermektedir. Taşınır kayıtlarının sağlıklı bir şekilde takip edilmediği tespit edilmiştir. Örneğin, ilk madde ve malzeme hesabında, bilanço ile hesap cetvelindeki tutarlar arasında belirgin farklılıklar bulunmaktadır.

Belediye, denetim önerileri doğrultusunda gerekli önlemleri alarak kayıt sistemini daha etkin ve uyumlu hale getirmek için çalışmalar başlattığını belirtmiştir. Bu bağlamda, Taşınır Mal Yönetimi Ayrıntılı Hesap Cetveli ile muhasebe kayıtlarındaki tutarların uyumunun sağlanması hedeflenmektedir.

BULGU: İdare Taşınır Mal Yönetimi Ayrıntılı Hesap Cetvelindeki Tutarlar ile Mali Tablolarda Yer Alan Tutarların Uyuşmaması

2024 Yılı Sayıştay Denetim Raporları – Büyükşehir Olmayan İl Kapsamında Yer Alan İlçe Belediyesi

Taşınır hesaplarının bilançodaki tutarları ile İdare Taşınır Mal Yönetimi Ayrıntılı Hesap Cetvelindeki tutarların birbiri ile uyumlu olmadığı görülmüştür.

Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun taşınır işlemlerine ilişkin hükümlerine dayanılarak çıkarılan Taşınır Mal Yönetmeliği uyarınca taşınır kayıtlarını tutmak ve mali yılsonunda Taşınır Yönetim Hesabını düzenlemekle yükümlü kılınmıştır.

Yönetmelik’in 34’üncü maddesinin 1’inci fıkrasında; taşınır mal yönetim hesabının, taşınır kayıt yetkilisi tarafından harcama birimleri itibarıyla hazırlanacağı ve taşınır kontrol yetkilisince kayıt ve belgeler ile mali tablolara uygunluğu kontrol edilerek imzalanacağı belirtilmiştir. Maddenin devamında ise taşınır mal yönetim hesabını oluşturan cetveller; yılsonu sayımına ilişkin sayım tutanağı, taşınır sayım ve döküm cetveli, harcama birimi taşınır mal yönetim hesabı cetveli ve yılsonu itibarıyla en son düzenlenen taşınır işlem fişinin sıra numarasını gösterir tutanak olarak sayılmıştır.

Yönetmelik’in aynı maddesinde; muhasebe yetkililerinin gönderilen taşınır yönetim hesabı cetvellerindeki kayıtları muhasebe kayıtlarıyla karşılaştırıp uygunluğunu onayladıktan sonra harcama yetkilisine geri göndereceği hüküm altına alınmıştır.

Yönetmelik’in “Taşınır giriş ve çıkış işlemlerinin muhasebe birimine bildirilmesi” başlıklı 30’uncu maddesinde ise; taşınır giriş ve çıkış kayıtlarının muhasebe birimlerine hangi süreler itibarıyla bildirileceği düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca, yıl içinde giriş veya çıkışı yapılan taşınırların belirli sürelerle ve en geç yılsonu itibarıyla muhasebe birimine bildirilmiş olması gerekmektedir.

Yukarıda belirtilen açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, İdare Taşınır Mal Yönetimi Ayrıntılı Hesap Cetvelinde görünen tutarlar ile muhasebe kayıtlarında görünen tutarların birbiriyle uyumlu olması gerektiği anlaşılmaktadır. Ancak, denetlenen kamu idaresinde bu tutarların uyuşmadığı, taşınır kayıtlarının ve dolayısıyla takibinin sağlıklı bir şekilde işlemediği tespit edilmiş olup hesap bazında aradaki farklılıklara aşağıdaki tabloda yer verilmiştir:

Tablo 8: Bilanço ve Taşınır Mal Yönetimi Ayrıntılı Hesap Cetveli Farkları

Taşınır Hesabının Adı ve Kodu	Bilançoda Tutarlar (TL)	Yer Alan	Taşınır Mal Yönetimi Hesap Cetvelindeki Tutarları (TL)	Fark
150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı	321.816,00	321.816,00	324.535,07	2.719,07
253 Tesis,Makine ve Cihazlar Hesabı	5.941.205,52	5.941.205,52	3.483.174,00	2.458.031,52
254 Taşıtlar Hesabı	1.542.803,89	1.542.803,89	0,00	1.542.803,89
255 Demirbaşlar Hesabı	247.862,40	247.862,40	35.408,98	212.453,42

Belediye cevabında özetle; denetim önerileri doğrultusunda gerekli önlemleri alarak, kayıt sisteminde daha etkin ve uyumlu hale getirmek amacıyla çalışmaların başlatıldığı ifade edilmiştir.

Buna göre, Belediye Taşınır Mal Yönetimi Ayrıntılı Hesap Cetveliyle muhasebe kayıtlarında görünen tutarların uyumlu olması sağlanmalıdır.