"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: Gecekondu fonunun oluşturulmaması ve gerekli tutarların takip edilmemesi, 2024 yılı Sayıştay Denetim Raporları’nda önemli bir bulgu olarak ortaya konmuştur. Büyükşehir olmayan il kapsamındaki ilçe belediyeleri, mevcut gecekonduların ıslahı ve yeni gecekondu yapımının engellenmesi amacıyla kurulan bu fonu oluşturamamıştır. 775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun 12. maddesi, ilgili belediyeler tarafından özel hesaplarda toplanacak gelirlerle bir fon oluşturulmasını öngörmektedir. Ancak, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü nezdinde bu fon için gereken tutarların takibi yapılmamıştır.

4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 5. maddesi, belediyelere ait taşınmazların satış bedellerinin bir kısmının gecekondu fonuna aktarılmasını düzenlemektedir. Ancak yapılan incelemeler, bu satışlardan elde edilen gelirlerin ve kesintilerin muhasebe kayıtlarında yer almadığını göstermektedir. İlgili idare, bu durumun takibini gerçekleştirmemiş ve gecekondu fonunu oluşturma yükümlülüğünü yerine getirmemiştir.

Kamu idaresi, denetim bulgularına yanıt olarak gerekli çalışmaların başlatılacağını belirtmiştir. Sonuç olarak, 4706 sayılı Kanun’un 5. maddesi çerçevesinde belediyeye aktarılması gereken tutarların muhasebe kayıtlarına dahil edilmesi, bu hususların takibinin yapılması ve gecekondu fonunun oluşturulması gereklidir.

BULGU: Gecekondu Fonu Hesabına Aktarılması Gereken Tutarların Takip Edilmemesi ve Gecekondu Fonunun Oluşturulmaması

2024 Yılı Sayıştay Denetim Raporları – Büyükşehir Olmayan İl Kapsamında Yer Alan İlçe Belediyesi

Münhasıran mevcut gecekonduların ıslahı ve yeni gecekondu yapımının önlenmesi amaçlarıyla teşekkül ettirilen ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının (TOKİ) izni dâhilinde mevzuatta sayılan hizmetler kapsamında kullanılması gereken gecekondu fonunun oluşturulmadığı ve gecekondu fonuna aktarılması gereken tutarlara ilişkin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü nezdinde takibinin yapılmadığı görülmüştür.

775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun 12’nci maddesinde sayılan kaynaklardan sağlanan gelirlerin, ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanarak bir fon oluşturulacağı hüküm altına alınmıştır.

4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5’inci maddesinin beşinci fıkrasında;

“Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla %10’u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır. Kalan kısmından ise ilgili belediyeye %30, varsa büyükşehir belediyesine %10 oranında pay verilir. (…) Bu paylar tahsilini takip eden ayın yirmisine kadar ilgili idarelerin hesaplarına aktarılır. (…) ”

hükmüne yer verilmek suretiyle 775 sayılı Kanun kapsamındaki fonların kaynağı belirlenmiştir.

Yapılan incelemede; 4706 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi kapsamında yapılan satışlar nedeniyle Belediyeye aktarılması gereken tutarların ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nce yapılan kesintilerin muhasebe kayıtlarında yer almadığı, idare tarafından bu hususların takibinin yapılmadığı ve gecekondu fonunun oluşturulmadığı tespit edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında özetle; bulgu doğrultusunda gerekli çalışmaların yapılmaya başlanacağı ifade edilmiştir

Sonuç olarak, açıklanan mevzuat hükümleri gereği 4706 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi kapsamında yapılan satışlar nedeniyle Belediyeye aktarılması gereken tutarların ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nce yapılan kesintilerin muhasebe kayıtlarında yer almasının sağlanması, idare tarafından bu hususların takibinin yapılması ve gecekondu fonunun oluşturulması gerekmektedir.