Engelli bireyin sürücü belgesi alabilmesi için gerekli sağlık şartlarının yeniden değerlendirilmesi talebi (KDK)

T.C. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

(OMBUDSMANLIK)

SAYI : 2025/452-S.25.703

BAŞVURU NO : 2024/10667

KARAR TARİHİ : 14.01.2025

TAVSİYE KARARI ,TCKN:

BAŞVURUYA KONU İDARE : SAĞLIK BAKANLIĞI

ANKARA İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ

KIRIKKALE İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ

BAŞVURUNUN KONUSU : Sürücü olamaz raporu hakkındadır.

BAŞVURU TARİHİ : 27.08.2024

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

1. Başvuran özetle; doğuştan %64 oranında süresiz geçerli engelli raporunun olduğunu, 2010 yılında H sınıfı ehliyet aldığını ve yıllardır otomatik vitesli araç kullanmakta olduğunu, ehliyetini yenilemek maksadıyla yaptığı başvurunun ardından Ankara İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde 24.07.2024 tarihinde girdiği komisyon kararının “ sürücü olmaz” şeklinde olması nedeniyle itiraz ettiğini, itirazı neticesinde

Kırıkkale İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde yer alan komisyon tarafından da 15.08.2024 tarihinde “sürücü olamaz” kararının verildiğini, ancak ehliyet aldığı 2010 yılından beri sağlık durumunda ve engellilik derecesinde herhangi bir değişiklik olmadığını, araç kullanamayacak olmasının iş ve sosyal hayatını derinden etkileyeceğinden bahisle şahsına uygun koşullarda sürücü belgesi verilmesini talep etmektedir.

II. İDARELERİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

2. Kurumumuzun 20/09/2024 tarihli ve S. sayılı yazısı ile Kırıkkale İl Sağlık

Müdürlüğünden, 23/09/2024 tarih ve S. sayılı yazısı ile de Ankara İl Sağlık

Müdürlüğünden bilgi ve belge talep edilmiştir. Ayrıca başvuru konusunun çözümünde teknik inceleme ve tıbbi değerlendirmeye gerek duyulduğundan 17/10/2024 tarihli ve S. sayılı yazı ile Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Rektörlüğünden bilirkişi heyeti aracılığıyla bilirkişi raporu talep edilmiştir.

2.1. Kırıkkale İl Sağlık Müdürlüğünün Kurum kayıtlarımıza 26/09/2024 tarihinde giren E– sayılı cevabi yazısında özetle; başvuran T.C. Kimlik Numaralı

‘un Ankara İl Sağlık Müdürlüğünde özel tertibatlı motorlu araç ve sürücü belgesi

/

sınıfının belirlenmesi işlemleri için engelli sürücü komisyonuna girdiği, komisyon tarafından hakkında

“Sürücü Olamaz” kararı verildiği, verilen bu karara itiraz ettiği, itirazı nedeniyle Müdürlüklerince erapor sistemi üzerinden ve yazılı olarak şahsın itirazının gönderildiği görülmüştür. Başvuranın bahse konu itirazı nedeniyle Müdürlüklerince oluşturulan engelli sürücü komisyonuna 15.08.2024 tarihinde girdiği ve hakkında Ankara İl Sağlık Müdürlüğü tarafından verilen komisyon kararında olduğu gibi

“Sürücü Olamaz” kararı verildiği, başvuranın itirazı üzerine ilgili mevzuat kapsamında Kırıkkale İl

Sağlık Müdürlüğü komisyon kararı ile Ankara İl Sağlık Müdürlüğü komisyon kararının aynı yönde olduğundan dolayı, başvuran hakkındaki “Sürücü Olamaz” kararının kesinleştiği, alınan bu karar hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre herhangi bir işlem yapılamadığı ve başvuran tarafından başvuru konusu ile ilgili kurumlarına yönelik açılan herhangi bir dava bulunmadığı ifadelerine yer verilmiştir.

2.2. Ankara İl Sağlık Müdürlüğünün Kurumumuz kayıtlarına 17/10/2024 tarihimde giren ve Esayılı cevabi yazısında özetle; Başvuranın ehliyet talebinin reddedilmesini gerektirecek nedenlere ilişkin ayrıntılı açıklamalar kapsamında Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkındaki Yönergenin 38 inci maddesinin yedinci fıkrasında yer alan: “Özel tertibatlı motorlu araç kullanması gerekli görülen kişiler için özel tertibat kod numarası ile hangi sınıf sürücü belgesinin alınabileceğine karar veren il/ilçe sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyon kararlarına (Rapor IV. Kısım) itirazlar için; en yakın il sağlık müdürlüğüne kişi sevk edilir. Sevk edilen il sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyon kararı ile ilk komisyon kararı aynı yönde ise karar kesinleşir.” hükmü kapsamında başvuran adına düzenlenen komisyon kararınca “Sürücü

Olamaz” yönünde karar verildiği ayrıca kişinin komisyon raporuna itiraz başvurusu bulunduğu, Kırıkkale İl Sağlık Müdürlüğü Komisyonunda da “Sürücü Olamaz” kararı verildiğinden hakkında verilmiş olan kararın kesinleştiği ifadelerine yer verilmiştir.

2.3. Kurumumuzun 17/10/2024 tarihli ve S. sayılı yazı ile başvuru konusu hakkında Ankara

Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Rektörlüğünden Bilirkişi Heyeti oluşturularak Bilirkişi Raporu hazırlanması istenmiş, Kurumumuz talebi doğrultusunda başvuru konusu hakkında hazırlanan

Bilirkişi Raporu Kurumumuza 07/11/2024 tarihinde iletilmiştir. Kurumumuza iletilen söz konusu sağlık kurulu raporunda özetle; Bilirkişi heyeti tarafından 30/10/2024 tarihinde Ankara

Bilkent Şehir Hastanesi’nde yapılan muayene sonucunda, başvuranın her iki kalça eklem hareketlerinin hareket başında kısıtlı, sağ dizde fleksiyonun 10 derece, ekstansiyonun tam olduğu, sol dizde fleksiyonun 20 derece, ekstansiyonun tam olduğu, her iki ayak bileğinde dorsifleksiyonun 0 derece, plantar fleksiyonun 10 derece olduğu, her iki omuz ekleminde eklem hareket açıklıklarının hareket sonunda kısıtlı olduğu, her iki dirsekte fleksiyonun 90 derece, ekstansiyonda 20 derece kayıp olduğu, sol el bileğinde 60 derece fleksiyon kontraktürü olduğu, sağ el bileğinde fleksiyonun tam, dorsifleksiyonun 10 derece olduğu, her iki elde parmak eklem hareket açıklıklarının tam olduğu, değerlendirilebilen kas kuvvetlerinin tam olduğunun görüldüğü, Hastanın düz zeminde desteksiz bağımsız ambule olup engebeli zeminde destek ihtiyacının bulunduğu tespitlerine yer verilerek ilgili tıbbi bilgi ve belgelerin incelenmesi ve yapılan güncel muayene sonucunda başvuranın mevcut haliyle her iki alt ekstremitesi ile pedal kontrolü yapamayacağı, ancak mevcut üst ekstremite eklem hareket açıklıkları da göz önüne alınarak Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartlan ile

Muayenelerine Dair Yönetmeliğin Madde 8 (l) b ve Madde 3 bendi gereğince sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı araç kullanabileceği kanaatine varıldığı ifade edilmektedir.

III. İLGİLİ MEVZUAT

3. 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı T.C. Anayasasının;

3.1. “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”, 3.2. “Milletlerarası antlaşmaları uygun bulma” başlıklı 90 ıncı maddesinin dördüncü fıkrasında; “Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında

Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. (Ek cümle: 7.5.2004-5170/7 md.)

Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası antlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümleri esas alınır.” 3.3. “Kanun önünde eşitlik” başlıklı 10 uncu maddesinde; “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.

Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılamaz.”, 3.4. “Sosyal güvenlik bakımından özel olarak korunması gerekenler” başlıklı 61 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında; “Devlet, sakatların korunmalarını ve toplum hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirleri alır. Yaşlılar, Devletçe korunur, Yaşlılara Devlet yardımı ve sağlanacak diğer haklar ve kolaylıklar kanunla düzenlenir.” 4. BM Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmenin; 4.1. “Erişebilirlik” başlığını taşıyan 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında; “1. Taraf Devletler, engellilerin bağımsız yaşamalarının ve toplumun tüm alanlarına tam katılımının sağlanması ve engellilerin diğerleriyle eşit bir şekilde fiziksel çevreye, ulaşıma, bilgi ve iletişim teknolojisi ve sistemi dâhil bilgiye ve iletişime, hem kırsal hem de kentsel bölgelerde halka açık olan veya halka sunulan diğer tesislere ve hizmetlere erişiminin sağlanması için uygun tedbirleri almalıdır. Bu tedbirler erişime yönelik engellerin tespitini ve ortadan kaldırılmasını da içermelidir. Bu tedbirler aşağıda belirtilen yerler ve hizmetler bakımından da geçerlidir: (a) Binalar, yollar, ulaşım araçları ve okullar, evler, sağlık tesisleri ve işyerleri dâhil diğer kapalı ve açık tesisler; (b) Elektronik hizmetler ve acil hizmetler de dâhil olmak üzere, bilgi ve iletişim araçları ve diğer hizmetler.” 4.2. “Bağımsız Yaşayabilme ve Topluma Dâhil Olma” başlıklı 19 uncu maddesinde; “İşbu Sözleşmeye

Taraf Devletler tüm engellilerin diğer bireylerle eşit koşullar altında toplum içinde yaşama hakkına sahip olduğunu kabul eder ve engellilerin bu haktan eksiksiz yararlanabilmeleri ve topluma tam katılımlarını kolaylaştırmak için gerekli tedbirleri etkin bir şekilde alır. Bu çerçevede aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir..” 5. 04/06/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; 5.1. “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.” 6. 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun “Sürücü adaylarında aranacak şartlar” başlıklı 41 nci maddesinde; “(Değişik: 12/7/2013-6495/17 md.) Sürücü belgesi alacakların; a) Yönetmelikte belirlenen yaş ve deneyim şartlarını taşımaları, b) Öğrenim durumu itibarıyla en az ilkokul düzeyinde eğitim almış olmaları, /

c) İçişleri ve Sağlık Bakanlıklarınca müştereken çıkarılacak yönetmelikte belirlenen sağlık şartlarını taşımaları, d) Sürücü kurslarında teorik ve uygulamalı eğitimini tamamlayıp sürücü sınavlarını başararak, motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almış olmaları, e) Adli sicilinde, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 188, 190 ve 191 inci maddeleri, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 4 üncü maddesinin yedinci fıkrası, 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin ikinci ve takip eden fıkralarında belirtilen suçlardan hüküm giydiğine dair kayıt bulunmaması, f) Önceden verilmiş aynı sınıf bir başka sürücü belgesinin bulunmaması, g) Başka sınıf sürücü belgesi alabilmek için, daha önce verilmiş ancak geri alınmış olan sürücü belgesinin bu Kanunda öngörülen şartlar yerine getirildiği için sahibine iade edilmiş olması, zorunludur.

Sürücüler ile sürücü adaylarının hangi şartlarda ve hangi sınıf sürücü belgesi alabilecekleri ile bunların araç kullanma şartları, kullanılabilecek araçların niteliklerine ve sağlık şartlarına dair usul ve esaslar İçişleri ve Sağlık bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

(Değişik fıkra:6/12/2019-7196/40 md.) Bu maddede aranan şartlardan herhangi biri mevcut olmadan veya hileli yollarla temin edilmiş olduğunun anlaşılması hâlinde, sürücü belgesi vermeye yetkili kurumca iptal edilir. Bu kişilere, bu madde hükümlerine uygun olarak yeniden sürücü sertifikası alınması hâlinde yeniden sürücü belgesi verilir.

Sürücü belgesi alındıktan sonra bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen suçlardan biri ile mahkûmiyet hâlinde bu kişilerin sürücü belgeleri, bu Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından bu maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen şartlar sağlanıncaya kadar geri alınır.

Bu Kanunun 48 inci madde hükümleri saklıdır.” 7. 18/07/1997 tarihli ve 23053 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 7.1. “Sürücü belgelerinin geçerlilik süresi ve yenilenmesi” başlıklı 87 nci maddesinde; “(Başlığı ile birlikte değişik: RG-17/4/2015-29329*)

M, A1, A2, A, B1, B, BE, F ve G sınıfı sürücü belgeleri 10 yıl; C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D ve DE sınıfı sürücü belgeleri ise 5 yıl geçerlidir.

Belgelerin yenilenmesi işlemleri belge sahibinin herhangi bir trafik tescil kuruluşuna veya dış temsilciliklerimize müracaat etmesi suretiyle yapılır. Müracaat sırasında; a) Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirlenen sağlık şartlarını taşımaları, b) Bu Yönetmeliğin 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen hükümlülükle ilgili şartları taşımaları, c) Herhangi bir nedenle sürücü belgesi geçici olarak geri alınmış ise iade edilme şartlarının gerçekleşmiş olması gereklidir. Bu şekilde yenilenen sürücü belgeleri için harç alınmaz.

Yenileme müracaatı sırasında eski sürücü belgesi geri alınır. Müracaatı tamamlananlara sürücü belgeleri teslim edilinceye kadar araç kullanabilmeleri için 15 gün süreyle geçerli olmak üzere “Sürücü

/

Belgesi Yerine Geçen Geçici Belge” (Ek-50) verilebilir. Sürücü belgesinin ilgilisine teslim edilmesi ile birlikte geçici belge hükümsüz sayılır.” 7.2. Geçici Madde 10’da; “ (Ek:RG-17/4/2015-29329*)

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren; a) A1 sınıfı sürücü belgeleri M ve A1 sınıfı sürücü belgesi, b) A2 sınıfı sürücü belgeleri M, A1, A2, A ve B1 sınıfı sürücü belgesi, c) B sınıfı sürücü belgeleri M, B1, B, D1 ve F sınıfı sürücü belgesi, ç) C sınıfı sürücü belgeleri M, B1, B, D1, C1, C ve F sınıfı sürücü belgesi, d) D sınıfı sürücü belgeleri M, B1, B, BE, C1, C1E, C, CE, D1, D1E ve F sınıfı sürücü belgesi, e) E sınıfı sürücü belgeleri (28/4/1997 tarihinden önce alınanlar) M, B1, B, BE, C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D, DE ve F sınıfı sürücü belgesi, f) E sınıfı sürücü belgeleri (28/4/1997 tarihinden sonra alınanlar) M, B1, B, C1, C, D1, D ve F sınıfı sürücü belgesi, g) F sınıfı sürücü belgeleri M ve F sınıfı sürücü belgesi, ğ) G sınıfı sürücü belgeleri M ve G sınıfı sürücü belgesi olarak değiştirilirler.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce alınmış ve sahibine römork takarak araç kullanma yetkisi veren sürücü belgeleri veya sürücü sertifikaları yeni sınıf sürücü belgeleri ile değiştirilirken yeni sınıfına ilave olarak “E” ibaresi eklenir. Sürücü kursuna kayıt yaptırmış olanlar için de bu fıkra hükmü uygulanır.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce motorlu taşıt sürücü sertifikası sahibi olanlar ile sürücü kurslarına kayıt yaptırmış olanlar için de yukarıdaki fıkra hükümleri uygulanır.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce sürücü belgesi sahibi olanlar, sürücü belgelerini belirlenen süre içerisinde değiştirinceye kadar, sahip oldukları sürücü belgesi sınıfının birinci fıkrada belirtilen karşılığı olan sınıf ile kullanılan araçları sürmeye yetkilidir.

“H” sınıfı sürücü belgeleri, engellinin kullanmaya yetkili olduğu araç cinsine göre “A” veya “B” sınıfı sürücü belgesi ile değiştirilir. Değiştirme işlemi sırasında sağlık raporu istenir. Engelli kişinin kullanacağı araçta bulunması gereken özel tertibat, Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık

Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğe göre hazırlanan listeden belirlenerek kodu ile birlikte sağlık raporuna yazılır.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmiş olan ve 2918 sayılı Kanuna göre değiştirilmesi zorunlu olan sürücü belgelerinin değiştirme işlemleri beş yıl içerisinde tamamlanır. Gerekmesi halinde bu süre İçişleri Bakanlığınca uzatılabilir.

Sürücü belgelerinin değiştirilebilmesi için; a) İlgililerin Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair

Yönetmelikte belirlenen sağlık şartlarını taşımaları, b) İlgililerin bu Yönetmeliğin 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen hükümlülükle ilgili şartları taşımaları, /

c) Herhangi bir nedenle sürücü belgesi geçici olarak geri alınmış ise iade edilme şartlarının gerçekleşmiş olması gereklidir.

Bu madde kapsamında yapılacak değiştirme işlemlerinden harç alınmaz. Ancak indirimli değerli kâğıt bedeli olarak 13 Türk Lirası ve 2918 sayılı Kanunun 131 inci maddesinin son fıkrası kapsamında da 2

Türk Lirası bedel ödenir.

Belirlenen süre içerisinde değiştirilmeyen sürücü belgeleri geçersiz sayılır. Ancak, ilgililerin başvuruları halinde, gerekli harçlar ve indirimsiz değerli kâğıt bedeli ödendikten sonra kendilerine geçersiz sayılan sürücü belgesinin karşılığı olan yeni sürücü belgeleri verilir. Ancak, sürücü belgeleri çeşitli nedenlerle geri alınmış olanlar ile mücbir sebeplerle sürücü belgelerini bu madde kapsamında belirlenen sürelerde değiştirmeyenlerden de belgelerinin değiştirilmesi sırasında harç alınmaz.

Değiştirilen eski tip sürücü belgelerinin geri alınması, saklanması ve imhası ile değerli kağıt bedellerinin zimmet kayıtlarına ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir.” (*) (7/4/2015 tarihli ve 29329 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliğinin bazı maddeleri 1/1/2016 tarihinde yürürlüğe girer.)

8. 26/9/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde

Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğin; 8.1. “Sürücü adaylarının ve sürücülerin sahip olmaları gereken sağlık şartlarına ve muayenelerine ilişkin genel esaslar” başlıklı 4 üncü maddesinde; “(1)Sürücü ve sürücü adaylarının muayeneleri; Sağlık Bakanlığına ve üniversitelere bağlı sağlık tesisleri, aile sağlığı merkezleri ve Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılan (Ek ibare:RG-13/6/2020-

31154) muayenehane hariç özel sağlık kuruluşlarında görevli tabip veya uzman tabip tarafından bu

Yönetmelik hükümlerine göre yapılır ve sağlık raporu düzenlenir…

(2) Tabip tarafından, sürücü veya sürücü adayının yapılan genel muayenesinde; a) İşitme kaybı, b) Günlük hayatı kısıtlayan denge problemi, baş dönmesi nedeni olabilecek bir hastalık, c) Uyku bozukluğu (Obstrüktif uyku apnesi sendromu, gündüz aşırı uyuklama hali), ç) Malign tümör hikâyesi, d) Eklem hareketlerinde kısıtlama, e) Ekstremite noksanlığı, f) Kas, tendon ve bağ lezyonları, … olup olmadığı yönünde değerlendirme yapılır.

(3) (Değişik:RG-13/6/2020-31154) Tabip tarafından, sürücü/sürücü adayının genel sağlık durumuna ilişkin yazılı beyanı alınarak ikinci fıkrada tanımlanan durumlarının olup olmadığı yönünde ilk muayenesi yapılır. Bu Yönetmeliğe göre sürücülüğe engel hali olmayanlara muayeneyi yapan tabip tarafından uygun rapor verilir. Yapılan muayene sonucunda, sürücülüğe engel hali tespit edilen veya ikinci fıkrada tanımlanan durumlardan bir veya birkaçının olması veya hakkında karar verilemeyen sürücü/sürücü adayının muayene bulguları ve sevke neden olan uzmanlık muayenesi hariç sürücü belgesi alabileceği sağlık raporunda belirtilir ve ilgili uzman tabip/tabiplere gönderilir. İlgili uzman

tabip/tabipler tarafından sürücü/sürücü adayının muayenesi yapılarak sağlık raporu verilir. Bu durumda, ilk muayene sonucunu gösteren sağlık raporu ve uzman tabip/tabipler tarafından düzenlenecek sağlık raporu birlikte geçerlidir. Ancak kişinin özel tertibatlı araç kullanması gerektiği durumlarda ilgili uzman tabip/tabipler tarafından sekizinci fıkraya göre işlem yapılır.

(4) 2918 sayılı Kanunun 45 inci maddesi kapsamında il sağlık müdürlüğüne sevk edilen sürücüler il sağlık müdürlüğü tarafından; sürücünün bedensel değişikliğinin ortopedik olması halinde; ortopedi ve travmatoloji uzmanı, diğer durumların tespiti halinde ise ilgili branşta uzmanın bulunduğu hastaneye sevk edilir. İlgili uzman tabip/tabipler tarafından yapılan muayene sonucunda sağlık raporu düzenlenir. Bu sağlık raporu, gerek görülmesi halinde ilgili diğer uzman tabip/tabiplerle birlikte muayene ve değerlendirme yapılarak düzenlenir.

(5) (Değişik:RG-13/6/2020-31154) Kişinin, adına düzenlenen rapora itiraz hakkı vardır. Raporlara itiraz usulleri Sağlık Bakanlığınca belirlenir.

(6) Bütün branşlarda yapılacak muayene açısından sürücü belgesi sınıfları aşağıda belirtildiği şekilde

iki gruba ayrılır:

a) Birinci grup: M, A1, A2, A, B1, B, BE ve F sınıfları, b) İkinci grup: C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D, DE ve G sınıfları.

(7) Sürücü adayı veya sürücünün sağlık şartları nedeniyle araç kullanması belirli şartlara bağlanmış ise bu şart kod numarası ile birlikte sağlık raporuna yazılır.

(8) (Değişik:RG-13/6/2020-31154) Özel tertibatlı motorlu araç kullanılması gereken durumlarda düzenlenen sağlık raporuna; tanı, sürücü belgesi alabileceği ve özel tertibatlı araç kullanabileceği belirtilerek kod ve sürücü belgesi sınıfı yazılmadan il sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulacak komisyona sevk edilir. Komisyon valilik tarafından görevlendirilecek il sağlık müdürlüğü görevlisinin başkanlığında kişinin sağlık raporunda belirtilen tanı ile ilgili branş uzmanı/uzmanları, ortopedi ve travmatoloji, fiziksel tıp ve rehabilitasyon, nöroloji uzmanları ve valilikçe kamu kurum/kuruluşlarından veya ilgili meslek odalarından görevlendirilecek bir makine mühendisinden oluşur. İl sağlık müdürlüğü tarafından ihtiyaç duyulması halinde bu Komisyona iç hastalıkları, ruh sağlığı hastalıkları, kulak burun boğaz uzman hekimleri ve elektrik mühendisi dâhil edilebilir.

Komisyon valilik tarafından uygun görülen ilçelerde de oluşturulabilir. Komisyon uygun göreceği özel tertibat kod numaralarını, hangi sınıf sürücü belgesi alınabileceğini veya sürücü olunup olunamayacağını sağlık raporunun ilgili bölümünde belirtir. Komisyon tarafından, aracın tadil edilmesini müteakip sürücünün aracı kullanıp kullanamadığı kontrol edilebilir. Komisyon başvuru olması halinde en az ayda bir kere toplanır. Komisyon kararları oy çokluğu ile alınır. Oy eşitliği halinde komisyon başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanır.” 8.2. Sürücü adayları ve sürücülerde aranacak sağlık şartları ile muayenelerine dair yönetmelik Madde 8; “Kas hastalıklarından miyopati ve progresif muskuler distrofisi, miyotonisi ve kas-sinir kavşak hastalıkları olan şahıslardan trafik güvenliğini engelleyecek şekilde olanlara sürücü belgesi verilmez.

Trafik güvenliğini engelleyecek şekilde olmayanlara yılda bir kez muayene olmak kaydıyla birinci grup sürücü belgesi sınıflarından verilebilir. Ancak bu fıkrada belirtilen sürücü belgeleri ile iki tekerlekli motorlu araçlar, ambulans, resmi veya ticari araçlar kullanılamaz” 8.3. Sürücü adayları ve sürücülerde aranacak sağlık şartları ile muayenelerine dair yönetmelik Madde

9 (2),(a); “Sinir Hastalıklarından; a) Santral sinir sistemi ile ilgili doğuştan veya sonradan geçirilmiş

veya cerrahi girişime bağlı hastalıklarla ortaya çıkan uzuvların parezi ve paralizileri (duyusal, motor, koordinasyon ve denge açısından), araç kullanmasını ve trafik güvenliğini engelleyecek şekilde olanlara sürücü belgesi verilmez.”

/

9. 30/09/2019 tarihinde yürürlüğe konulan Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkında Yönergenin; 9.1. “Raporların düzenlenmesine ilişkin açıklamalar” başlıklı 7 nci maddesinin ikinci fıkrasında; “Özel tertibatlı motorlu araç kullanılması gereken durumlarda özel tertibat kodunu ve sürücü belgesi sınıfını belirleme yetkisi il sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyona aittir. Bu sebeple ÖTV istisnasına esas işlemlerde kişi adına düzenlenmiş Engellilik Sağlık Kurulu Raporu, sürücü belgesinde veya Sürücü Adayı/Sürücü Sağlık Raporunda (IV. Kısım) belirtilen tertibat kodları birlikte değerlendirilir. Ancak bu kodların, Engellilik Sağlık Kurulu Raporunda belirtilen engel durumu ile uyumlu olması gerekir. 01.01.2016 tarihinden önce H Sınıfı Sürücü Belgesi sahibi olan kişiler, Sürücü

Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları İle Muayenelerine Dair Yönetmelik hükümlerine göre yeni Sürücü Adayları ve Sürücü Sağlık Raporu düzenlenmesi amacı ile sağlık hizmet sunucularına yönlendirilir.” 9.2. “Yönergenin Genel hükümler” başlıklı 11 nci maddesinin ikinci fıkrasında; “Sürücü belgesi sınıfları aşağıdaki şekilde gruplandırılmıştır; a) Birinci grup: M, A1, A2, A, B1, B, BE ve F sınıfları, b) İkinci grup: C1, C1E, C, CE, D1, D1E, D, DE ve G sınıfları.” 9.3. “Sürücü ve sürücü adayları sağlık raporları üçüncü kısım” başlıklı 15 nci maddesinin beşinci fıkrasında; “Uzman hekim/hekimlerce sürücü/sürücü adayının özel tertibatlı araç kullanmasına karar verilmesi halinde hangi sınıf sürücü belgesi alabileceği ve kod tablosunda belirtilen kodlar yazılmadan

“Komisyona sevk” kutucuğu işaretlenerek il/ilçe sağlık müdürlüğü bünyesinde kurulan komisyona gönderilir. (20/10/2020/4959 Yürürlük: 20/10/2020) Komisyona sevk edilen kişiler en geç 30 (otuz)

gün içinde komisyona başvurmak zorundadır.” 9.4. “Sürücü ve sürücü adayları sağlık raporları dördüncü kısım” başlıklı 16 ncı maddesinde; (1) Özel tertibatlı motorlu araç kullanılması gereken durumda il/ilçe sağlık müdürlüğü bünyesinde kurulan komisyon tarafından doldurulacak kısımdır.

(2) İl sağlık müdürü veya görevlendireceği il sağlık müdürlüğü görevlisinin başkanlığında Ortopedi ve Travmatoloji, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Nöroloji uzmanları ve valilikçe kamu kurum/kuruluşlarından veya ilgili meslek odalarından görevlendirilecek bir makine mühendisinden oluşan komisyon tarafından belirlenecek özel tertibat kod numarası ile hangi sınıf sürücü belgesi alabileceği aynı sağlık raporunun ilgili bölümüne yazılır. İhtiyaç duyulması halinde komisyona İç

Hastalıkları, Ruh Sağlığı Hastalıkları, Kulak Burun Boğaz uzman hekimleri ve elektrik mühendisi dâhil edilir. Komisyon sürücü/sürücü adayının özel tertibat olmaksızın araç kullanabileceğine veya sürücü olamayacağına karar verebilir. Komisyon aracın tadil edilmesini müteakip sürücünün aracı kullanıp kullanamadığını kontrol edebilir.

(3) Komisyon tarafından belirlenecek özel tertibat kodlarının, engellilik sağlık kurulu raporunda belirtilen engel durumu ile uyumlu olması gerekir.

(4) Komisyon tarafından kişinin özel tertibat olmaksızın araç kullanabileceğine karar verilmesi halinde rapora “özel tertibat olmadan araç kullanabilir.” ibaresi yazılır, hangi sınıf sürücü belgesi alabileceği belirtilerek rapor tanzim edilir.

(5) Komisyon otomatik vitesli araçları başkaca hareket ettirici tertibat olmaksızın kullanabilecek kişiler için 10.02 otomatik vites kodunu rapora yazar. Bu durumda komisyonun 10.02 otomatik vites

kodundan başka bir özel tertibat kodunu rapora eklemesi zorunlu değildir. Ancak komisyon uygun görmesi halinde bu kişiler için kod tablosunda kısıt kodu belirleyebilir.

(6) Komisyon başvuru olması halinde en az ayda bir kere toplanır. Komisyon kararları oy çokluğu ile alınır. Oy eşitliğinde halinde komisyon başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanır.

(7) Sürücü ve araçlara ilişkin kod tablosu İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Bilim Sanayi ve

Teknoloji Bakanlığınca belirlenmiş olup Ek-8’ de yer almaktadır. 1’den 100’e kadar olan kod numaraları Avrupa Birliği Mevzuatındaki şekliyle, 100 ve üzerindeki kod numaraları ise sadece ülkemizde kullanılacak yerel kod numaralarıdır.

(8) Rapor talep eden kişiler, Kişiye Ait Bilgi Formunu e-Devlet üzerinden dolduracaktır. 18 yaşından küçükler için beyan formunun doldurulması zorunlu değildir. Pratisyen hekimin/aile hekiminin gerekli görmesi halinde 18 yaşından küçükler için veli ya da vasisi tarafından beyan formu manuel yazılı olarak doldurulur. Pratisyen hekim/aile hekimi tarafından beyan formu incelenerek sürücü/sürücü adayının muayenesini yapar, muayene bulgusuna göre sağlık raporunun II. Kısmını doldurup sağlık raporunu tanzim ederek kişiye teslim eder. Başvurun kişiler muayene edildikten sonra kişilerin beyan ettiği ya da fizik muayene ile saptanan hastalık veya rahatsızlıkların ileri tetkik ve tedavi gerektirmesi durumunda kişiler ilgili uzman hekime/hekimlere sevk edilir.” 9.5. “Sürücü raporlarına itiraz” başlıklı 38 nci maddesinin birinci fıkrasında; “(1) Raporlara; adına rapor düzenlenen kişi, velisi, vasisi veya raporu isteyen kurum tarafından itiraz edilebilir. Rapora itiraz, raporun verildiği sağlık hizmet sunucusunun bulunduğu ya da adına rapor düzenlenen kişinin ikametgâhının bulunduğu ilin il sağlık müdürlüğüne yapılır.

(2) Aile hekimleri muayene neticesinde sürücülüğe engel hali tespit edilen veya hakkında karar verilemeyen sürücü/sürücü adayını ilgili uzman tabip/tabiplere gönderebilir. Aile hekimlerinin bu kararına itiraz edilemez.

(3) (20/10/2020/4959 Yürürlük: 20/10/2020) Raporun 3’üncü kısmına itiraz halinde il sağlık müdürlüğü kişiyi, raporun olumsuz olmasına neden olan tek branş olması durumunda ilgili branştan üç uzmanın bulunduğu, raporun olumsuz olmasına neden olan birden fazla branş olması durumunda ilgili branşlarda birer uzmanın bulunduğu Yönerge eki Ek-12 Hakem Hastane Listesinde yer alan aynı veya üst roldeki en yakın sağlık hizmet sunucusuna sevk eder. Tek branş kararlarına itirazda o branştan üç hekimin katılımı ile birden fazla branş kararlarına itirazda ise itiraz edilen branşlardan en az birer hekimin yer aldığı en az beş uzman hekimin katılımı ile oluşturulan sağlık kurulunca karar verilir.

(4) Raporun 3’üncü kısmında uzman hekim/hekimlerin “komisyona sevk” kararlarına itiraz edilemez.

(5) İtiraza konu sürücü raporunu ilk düzenleyen hastane aynı zamanda Yönerge eki Ek12 Hakem

Hastane Listesinde yer alıyor ise kişi listede yer alan aynı veya üst roldeki diğer en yakın hastaneye sevk edilir.

(6) İlk sağlık kurulu raporu ile itiraz sonrasında tayin edilen hakem hastanece düzenlenen ikinci sağlık raporu arasında çelişki olması halinde; Ek-13 Bölge Hakem Hastaneler Listesi’nde yer alan, itiraza konu ilgili branş/branşların eğitim kliniğinin bulunduğu en yakın hastanelerden birine, il sağlık müdürlüğü kanalıyla gönderilir. Bölge hakem hastanesince verilen karar kesin olup kişinin bu karara itiraz hakkı yoktur.

(7) Özel tertibatlı motorlu araç kullanması gerekli görülen kişiler için özel tertibat kod numarası ile hangi sınıf sürücü belgesinin alınabileceğine karar veren il/ilçe sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyon kararlarına (Rapor IV. Kısım) itirazlar için; en yakın il sağlık müdürlüğüne kişi

sevk edilir. Sevk edilen il sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyon kararı ile ilk komisyon kararı aynı yönde ise karar kesinleşir.

(8) Kararlar arası çelişki olması halinde, Marmara Bölgesi için İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, Ege

Bölgesinde İzmir İl Sağlık Müdürlüğü, İç Anadolu Bölgesinde Ankara İl Sağlık Müdürlüğü, Akdeniz

Bölgesinde Antalya İl Sağlık Müdürlüğü, Karadeniz Bölgesinde Samsun İl Sağlık Müdürlüğü, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Gaziantep İl Sağlık Müdürlüğü, Doğu Anadolu Bölgesinde Malatya

İl Sağlık Müdürlüğü, hakem olarak tayin edilmiştir. Hakem tayin edilmiş il sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyon kararları kesindir, itiraz edilemez. Bölge hakem il sağlık müdürlüklerine sevkler son komisyon kararının verildiği ilin il sağlık müdürlüğünce yapılır.

(9) (20/10/2020/4959 Yürürlük: 20/10/2020) Hakem tayin edilen il sağlık müdürlükleri bünyesinde oluşturulan komisyonun ilk başvuru yapılan komisyon olması ve bu komisyon kararına itiraz edilmesi halinde, kişi öncelikle en yakın il sağlık müdürlüğüne sevk edilir. Sevk edilen il sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyon kararı ile ilk komisyon kararı aynı yönde ise karar kesinleşir.

Kararlar arası çelişki olması halinde kişi diğer bölgedeki hakem olarak belirlenmiş il sağlık müdürlüğüne gönderilir. Hakem tayin edilmiş il sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyon kararları kesindir, itiraz edilemez.

(10) Yazım hataları, imza eksikliği, doldurulması gereken alanların doldurulmaması, kişi bilgilerinin hatalı olması gibi (karar hükmü hariç) eksikliklerin veya usul hatalarının bulunduğu durumlarda, raporu talep eden kişi veya kurum tarafından raporu tanzim eden sağlık hizmet sunucusuna, rapor iade edilir. İlgili sağlık hizmet sunucusu, rapor iadesinin nedenlerini (karar hükmü hariç)

değerlendirir, bir yanlışlık yapıldığını tespit ederse gereken düzeltmeyi yapar. Bu durumlar rapora itiraza ilişkin başvuru sayısına dâhil edilmez.” 9.6.“Ortak hükümler” başlıklı 44 üncü maddenin ikinci fıkrasında; “Sağlık kurulu raporlarında hekimlerce veya ilgili mevzuatında aksine bir tarih belirtilmediği durumlarda raporlar 2 (iki) yıl geçerlidir.”

Düzenlemelerine yer verilmiştir.

IV. KAMU DENETÇİSİ SN. FATMA BENLİ YALÇIN’ IN KAMU BAŞDENETÇİSİ’NE ÖNERİSİ

10. Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde; başvuranın iddiaları, İdarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek hazırlanan

“Tavsiye Karar Önerisi” Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A. Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlendirme 11. Başvuranın özetle: Engelli bir birey olarak araç kullanamayacak olmasının iş ve sosyal hayatını derinden etkileyeceğinden bahisle şahsına uygun koşullarda sürücü belgesi verilmesini talep etmektedir.

12. Başvuru konusuyla ilgili olarak Ankara İl Sağlık Müdürlüğü Sağlık Kurulu Heyetinin başvuran hakkında “sürücü olamaz” şeklinde rapor düzenlediği, başvuranın anılan rapora itirazını inceleyen

Kırıkkale İl Sağlık Müdürlüğü Sağlık Kurulu heyetinin de başvuran hakkında “sürücü olamaz” şeklinde rapor düzenlemesi neticesinde başvuranın tarafına uygun şartlarda sürücü belgesi verilmesine ilişkin talebinin reddedildiği görülmektedir.

13. Anayasamızın 61 nci maddesinde ifade edildiği üzere engellilerin toplum hayatına intibaklarının sağlanması devlet güvencesindedir. Yine BM Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmenin 19 ncu maddesi, sözleşmeye taraf ülkelerin, engellilerin topluma tam katılımını kolaylaştırmak, bağımsız yaşayabilmelerini ve topluma dahil olabilmelerini sağlamak üzere etkin tedbirler alacağı hüküm altına almıştır.

14. Her ne kadar engelli bireylerin hak ve özgürlüklerini ilgilendirebilecek yasal, idari ve diğer düzenlemelerde temel hareket noktası; engellilerin hak ve özgürlüklerini güçlendirmek olmalıysa da, kişinin hak ve özgürlüklerinin sınırı toplum sağlığını ve güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde düzenlenmelidir. Bu bakımdan, kişinin araç kullanma becerisine sahip olup olmadığı, trafikte yer alan diğer araç kullanıcılarını ve yayaların güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde uzman kişilerce değerlendirilmelidir. Bilimsel kriterlere uygun yapılacak değerlendirme, engelli bireylerin araç kullanmaya yetkin olup olmadığını belirleyecek ve bu durum engellilerin erişim hakkı ve bağımsız yaşama hakkına müdahale anlamına gelmeyecektir. Trafik güvenliği açısından sürücü adaylarının ve sürücülerin sahip olmaları gereken sağlık şartları ve uzman hekim muayeneleri hayati öneme haiz olup başvuru konusu durum göz önünde bulundurularak incelenmiştir.

15. Konuyla ilgili Karayolları Trafik Yönetmeliğinde değişiklik yapılmış ve 01/01/2016 tarihi itibariyle yeni tip sürücü belgesi düzenlenmeye başlanmış olup, bu tarihinden önce düzenlenmiş olan eski tip sürücü belgelerinin yeni tip sürücü belgeleri ile değiştirilmesi gerektiği, yeni tip sürücü belgelerinde sınıfına göre sağlık raporunun 5 yıl veya 10 yıl geçerli olduğu, süre bitiminde yenilenmesi gerektiği ve sürenin bitimini izleyen tarihten itibaren sürücü belgelerinin geçersiz sayılacağı düzenlenmiştir.

16. Sürücü belgesi talep eden kişilerin, Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile

Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirtilen şartları taşımaları gerekmekte olup, bu yönetmelikte kişinin özel tertibatlı araç kullanması gerektiği durumlarda sağlık şartlarının tespiti için ilgili uzman tabip/tabipler tarafından il sağlık müdürlüğü bünyesinde valilik tarafından görevlendirilecek il sağlık müdürlüğü görevlisinin başkanlığında kişinin sağlık raporunda belirtilen tanı ile ilgili branş uzmanı/uzmanları, ortopedi ve travmatoloji, fiziksel tıp ve rehabilitasyon, nöroloji uzmanları ile valilikçe kamu kurum/kuruluşlarından veya ilgili meslek odalarından görevlendirilecek bir makine mühendisinden oluşturulan ve ihtiyaç duyulması halinde iç hastalıkları, ruh sağlığı hastalıkları, kulak burun boğaz uzman hekimleri ile elektrik mühendisi dâhil edilebilen komisyona sevk edileceğine ilişkin hükümler yer almıştır.

17. Başvuruya konu olayda, Ankara İl Sağlık Müdürlüğü Sağlık Kurulu Heyetinin “ sürücü olamaz” şeklinde rapor düzenlediği, başvuranın itirazı üzerine sevk edildiği, Kırıkkale İl Sağlık Müdürlüğü Özel

Tertibatlı Araç Komisyonunca başvuran hakkında nihai olarak “sürücü olamaz” şeklinde rapor düzenlediği, bu bağlamda sürücü sağlık raporu düzenleme ve rapora itiraz sürecinin ilgili mevzuat hükümlerine uygun bir şekilde yürütüldüğü değerlendirilmiş olmakla birlikte verilen “sürücü olamaz” kararlarının başvuranın (engellinin) erişim hakkına ve bağımsız yaşama hakkına müdahale niteliğinde olup olmadığının şüpheye mahal bırakmayacak şekilde tespiti için bilirkişi görüşüne ihtiyaç duyulmuştur.

18. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Rektörlüğü Tıp Fakültesi Dekanlığı bünyesinde görev yapmakta olan ortopedi ve travmatoloji, nöroloji, kulak, burun ve boğaz hastalıkları ve fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekimlerinden ayrıca Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Makine

Mühendisliği Bölümünde görevli öğretim üyesinden oluşan bilirkişi heyetine gerekiyorsa başvuranın yeniden muayenesi yapılmak suretiyle, başvuruya konu “sürücü olamaz” şeklindeki nihai komisyon kararları göz önünde bulundurularak, tıbbi tanının doğru konulup konulmadığı, ayrıca bu tanının başvuranın sürücü olmasına engel oluşturup oluşturmadığı sorusu yöneltilmiştir.

19. Bilirkişi heyeti tarafından başvuru konusu hakkında Kurumumuza 07/11/2024 tarihinde iletilen bilirkişi raporunda; “İlgili tıbbi bilgi ve belgelerin incelenmesi ve tarafımızca yapılan güncel muayene sonucunda kişinin mevcut haliyle her iki alt ekstremitesi ile pedal kontrolü yapamayacağı, ancak mevcut üst ekstremite eklem hareket açıklıkları da göz önüne alınarak Sürücü Adayları ve Sürücülerde

Aranacak Sağlık Şartlan ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğin Madde 8 (l) b ve Madde 3 bendi gereğince sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı araç kullanabileceği kanaatine varılmıştır.” değerlendirmelerine yer verilmiştir.

20. Başvuru konusuna emsal teşkil edecek 2021/13339, 2021/21270,2022/19499 ve 2023/4770 dosya no.lu başvurularda izlenen değerlendirme usulünün iş bu dosya kapsamında da dikkate alındığı bu bağlamda kurumumuza iletilen bilirkişi raporunda yer alan değerlendirmelerin kararın oluşturulmasına katkı sağladığı görülmektedir.

21. Sonuç olarak bilirkişi heyetince hazırlanan bilirkişi raporu dikkate alındığında; Kırıkkale İl Sağlık

Müdürlüğü Komisyonu tarafından başvuran adına nihai “sürücü olamaz” kararlı sağlık kurulu raporu düzenlenmiş olmasına rağmen kurumumuzca görevlendirilen bilirkişiler tarafından “…Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartlan ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğin Madde 8 (l) b ve Madde

3 bendi gereğince sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı araç kullanabileceği…” yönünde

kanaat bildirilmesi nedeniyle başvurunun kabulü gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme 22. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu

Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi yönetim ilkeleri” başlıklı 6’ncı maddesinde; “Kurum, inceleme ve araştırma yaparken idarenin, insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde; kanunlara uygunluk, ayrımcılığın önlenmesi, ölçülülük, yetkinin kötüye kullanılmaması, eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük, nezaket, şeffaflık, hesap verilebilirlik, haklı beklentiye uygunluk, kazanılmış hakların korunması, dinlenilme hakkı, savunma hakkı, bilgi edinme hakkı, makul sürede karar verme, kararların gerekçeli olması, karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi, kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi, kişisel verilerin korunması gibi iyi yönetim ilkelerine uygun işlem ve eylem ile tutum veya davranışta bulunup bulunmadığını gözetir ve iyi yönetim ilkelerine uyar.” hükmüne yer verilmiştir.

İdarece anılan iyi yönetim ilkelerine uygun hareket edildiği anlaşılmıştır.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

23. 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde herhangi bir işlem tesis edilmez veya eylemde bulunulmaz ise durmuş olan dava açma süresi kaldığı yerden işlemeye başlayacak olup (varsa) dava açma süresinden arta kalan sürede Ankara İdare Mahkemesinde yargı yolu açıktır.

VII. KARAR

Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN KABULÜNE; Başvuranın sürücü olup olmayacağı hususunun yeniden değerlendirilmesi amacıyla ilgili hastanesine sevk işleminin yapılması ve Sürücü belgesi işlemlerinin iş bu karar doğrultusunda yürütülmesi yönünde

SAĞLIK BAKANLIĞINA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,

/

6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20’nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, ilgili

idare tarafından bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna, Kararın BAŞVURANA, SAĞLIK BAKANLIĞINA, ANKARA İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜNE ve

KIRIKKALE İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜNE tebliğine, Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.

Mehmet AKARCA

Kamu Başdenetçisi

/