Bulgu Konusu
İl Özel İdaresi tarafından bakanlığa tahsisli binalara yapılan değer artırıcı onarım harcamalarının, varlık hesaplarına kaydedilmesi gerekirken doğrudan giderleştirildiği tespit edilmiştir. Bu durum, mali tablolarda hata oluşmasına ve taşınmaz değerlerinin gerçeği yansıtmamasına neden olmuştur.
Bulgu Künyesi
- İlgili Kurum: Sayıştay Başkanlığı
- Denetlenen Kurum: İl Özel İdaresi
- Denetim Yılı: 2023
- İlgili Mevzuat:
- Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 170. maddesi
- Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün 47 sıra numaralı Genel Tebliği (Amortisman ve Tükenme Payları)
- Maliye Bakanlığı’nın 2 Kasım 2023 tarihli kararı
- 27 Nisan 2015 tarihli Muhasebat Genel Müdürlüğü yazısı (Taşınmaz Tahsis İşlemleri)
Tespit Edilen Sorunlar
- Bakanlığa tahsisli binalarda 114.000 TL’yi aşan onarım harcamaları taşınmazın maliyetine eklenmemiştir.
- Bu harcamalar, ilgili taşınmazın kayıtlı değerine eklenerek amortisman hesaplamasına tabi tutulmak yerine doğrudan gider yazılmıştır.
- Binaların maliyetine eklenmeyen harcamalar nedeniyle amortisman ayrılmamış ve taşınmaz değerleri hatalı hesaplanmıştır.
- Mali tablolarda taşınmaz değerleri gerçeği yansıtmamakta, bu da kamu varlıklarının doğru muhasebeleştirilmemesine neden olmaktadır.
İdarenin Yanıtı
İdare, bulguya iştirak ettiğini belirterek, muhasebe kayıtlarında düzeltme yapılacağını ifade etmiştir. Ancak bu düzeltme sadece ileriye dönük olup, mevcut mali tablolardaki hataları gidermeyecektir.
Mali Etkiler
- Taşınmaz değerlerinin eksik hesaplanması nedeniyle kamu varlıklarının gerçek değeri muhasebe kayıtlarına yansıtılmamıştır.
- Amortisman ayrılmadığı için ilgili giderlerin yıllara yayılması gerekirken, tek seferde giderleştirilmesi muhasebe ilke ve kurallarına aykırıdır.
- Mali tabloların hatalı olması, idarenin varlık yönetimi ve bütçe planlamasında yanlış kararlar almasına neden olabilir.
Sonuç ve Öneriler
- Bakanlığa tahsisli binalara yapılan değer artırıcı harcamalar, taşınmazın maliyetine eklenmeli ve amortismana tabi tutulmalıdır.
- Geçmiş döneme ait hatalar giderilmeli ve mali tablolar güncellenmelidir.
- İlgili muhasebe personeli, değer artırıcı harcamaların muhasebeleştirilmesi konusunda eğitilmelidir.
- Denetim süreçleri güçlendirilerek, benzer muhasebe hatalarının tekrar edilmesi önlenmelidir.
- Kamu idareleri, taşınmaz varlıkların gerçek değerini muhasebe sistemine doğru şekilde yansıtmak için düzenli iç kontrol mekanizmaları oluşturmalıdır.
Bu bulgu, kamu idarelerinin varlık yönetimi ve muhasebe kayıtlarında mevzuata tam uyum sağlaması gerektiğini göstermektedir.
