Sayıştay, KİK, Yargıtay ve Danıştay Kararları, Bakanlık Görüşleri

"); pri.document.close(); pri.focus(); pri.print(); pri.close(); }

ÖZET: Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının Gerçek Durumu Yansıtmadığı Tespit Edildi

2024 yılı Sayıştay denetim raporlarında, Büyükşehir İlçe Belediyesi’nin devreden katma değer vergisi (KDV) hesabının gerçek durumu yansıtmadığı ortaya konmuştur. Kurumun geçmiş dönemlerde giderleştirmesi veya aktifleştirmesi gereken KDV tutarlarını indirim konusu yapması, 190 Devreden KDV Hesabı’nın yanlış bir bakiye göstermesine yol açmıştır. Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 151. maddesi, bir dönemde indirilemeyen KDV’nin izleyen döneme devredileceğini ve bu tutarın 190 Devreden KDV Hesabı’nda bekletileceğini belirtmektedir.

Yönetmelik gereği, 191 İndirilecek KDV Hesabı ile 391 Hesaplanan KDV Hesabı’nın karşılaştırılmasında, 191 Hesabı’nın daha büyük olması durumunda aradaki farkın 190 Hesabı’na borç olarak kaydedilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Ancak, 2024 yılı bilançosunda 190 Devreden KDV Hesabı’nın 12.571.283,65 TL bakiye verdiği tespit edilmiştir. Bu durum, geçmiş yıllarda indirim konusu yapılmaması gereken KDV tutarlarının yanlışlıkla indirim konusu yapılmasından kaynaklandığı değerlendirilmektedir. Sonuç olarak, 2024 Bilançosu’ndaki 190 Devreden KDV Hesabı, hatalı bilgi sunmaktadır.

BULGU: Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının Gerçek Durumu Yansıtmaması

2024 Yılı Sayıştay Denetim Raporları – Büyükşehir İlçe Belediyesi

Kurumun geçmiş yıllarda giderleştirmesi veya aktifleştirmesi gereken katma değer vergisini indirim konusu yaptığı ve bu nedenle 190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabının gerçek durumu yansıtmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 151’inci maddesinde; bir dönemde indirilemeyen ve izleyen döneme devreden katma değer vergisinin 190 Devreden Katma Değer Vergisi Hesabında izleneceği ve katma değer vergisinin indirilinceye kadar bu hesapta bekletileceği ifade edilmektedir.

Mezkûr Yönetmeliğe göre; ay sonlarında 191 İndirilecek KDV Hesabı ile 391 Hesaplanan KDV Hesabının karşılaştırılmasında, 191 İndirilecek KDV Hesabı daha büyükse aradaki fark 190 Devreden KDV Hesabına borç olarak yazılmalıdır.

İzleyen dönemde Hesaplanan KDV hesabının alacak kalanı, Devreden KDV Hesabı ile İndirilecek KDV hesabının borç kalanları toplamından fazla ise söz konusu fark 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına alacak kaydedilmelidir.

Aynı Yönetmeliğin “191 İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı” başlıklı 153’üncü maddesine göre ise; belediyelerin, kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetleri ile ilgili işlemleri dolayısıyla yüklendikleri KDV tutarlarını indirim konusu yapmamaları, indirim konusu yapılmayacak olan bu KDV tutarlarını hizmet alımlarında doğrudan gider yapmaları, mal alımlarında ise ilgili malın maliyetine eklemeleri, sadece vergiye tabi hizmetlerini ya da ticari niteliği bulunan faaliyetlerini ifa etmek için alınan mal ve hizmetler için ödediği KDV tutarlarını, bu hizmet ve faaliyetler karşılığı olarak tahsil ettikleri hesaplanan KDV tutarlarından mahsup etmeleri gerekmektedir.

Ancak Kurumun 2024 yılı bilançosunda, 190 Devreden KDV Hesabının halen 12.571.283,65 TL bakiye verdiği tespit edilmiştir. Bunun nedeninin de geçmiş yıllarda indirim konusu yapılmaması gereken katma değer vergisi tutarlarının indirim konusu yapılması nedeniyle devreden katma değer vergisi tutarlarının sürekli artmasından kaynaklandığı değerlendirilmektedir.

Bu nedenle, 2024 Bilançosunda yer alan 190 Devreden KDV Hesabı 12.571.283,65 TL kadar hatalı bilgi sunmaktadır.