Belediyenin Taşıtlarına İlişkin Envanter Kayıtları İle Trafik Tescil Kayıtlarının Uyuşmaması (Sayıştay)

Belediyenin taşıtlarına ilişkin envanter kayıtları ile Ayvalık İlçe Emniyet Müdürlüğü trafik tescil kayıtlarının karşılaştırılması sonucunda, 35 adet taşıtın Belediye envanterinde olmasına karşın İlçe Emniyet Müdürlüğü trafik tescil kayıtlarında yer almadığı, 38 adet taşıtın ise trafik tescil kayıtlarında olmasına karşın Belediye envanterinde mevcut olmadığı görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde; her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olduğu hüküm altına alınmışt ır.

Aynı Kanun’un “Mal yönetiminde etkililik ve sorumluluk”başlıklı 48’inci maddesinde ise;

“ (…) Kamu idarelerine ait malları edinme, kiralama, tahsis, yönetim, kullanma ve elden çıkarma işlemleri, mevzuatında öngörülen kurallar dahilinde hizmetin amacına uygun olarak verimlilik ve tutumluluk ilkesine göre yapılır. Bu ilkeye aykırı eylem ve işlemlerden doğacak zararlardan, malların yönetimi veya kullanılması hususunda yetki verilenler sorumludur.”

hükmü yer almaktadır.

Yapılan incelemede; Belediyenin taşıtlarına ilişkin envanter kayıtları ile Ayvalık İlçe Emniyet Müdürlüğü trafik tescil kayıtları karşılaştırıldığında, 35 adet aracın Belediyenin envanterinde bulunmasına karşın İlçe Emniyet Müdürlüğü kayıtlarında bulunmadığı, 38 adet aracın ise İlçe Emniyet Müdürlüğü kayıtlarında bulunmasına karşın Belediyenin envanterinde bulunmadığı tespit edilmiştir.

6360 sayılı Kanun’un 1’inci maddesi ile Balıkesir İlinde Büyükşehir Belediyesi kurulmuş ve Ayvalık Belediyesi sınırları ilçe mülki sınırları olmak üzere Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı bir ilçe belediyesi statüsüne geçmiştir. Kanun’un Geçici 1’inci maddesinde bu Kanun’daki devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini yürütmek üzere vali tarafından, bir vali yardımcısının başkanlığında, valinin uygun göreceği kurum ve kuruluş temsilcilerinin ve ilgili belediye başkanlarının katılımıyla devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonu kurulacağı, büyükşehir belediyesine dönüşen il belediyesi ile tüzel kişilikleri kaldırılan belediye, köylerin sahip olduğu her türlü taşınır, taşınmaz malları ve personelinin komisyon kararıyla ilgisine göre büyükşehir belediyesi ve ilçe belediyeleri ile bağlı kuruluşlar arasında paylaştırılacağı belirtilmiştir.

Aşağıdaki tabloda ayrintilari gösterildiği üzere Belediyenin envanterinde bulunan ancak Ayvalık İlçe Emniyet Müdürlüğü trafik tescil kayıtlarında bulunmayan söz konusu 35 adet taşıttan, 28 adedinin 6360 sayılı Kanun ile kapatılan belediyelerden Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu kararı ile Ayvalık Belediyesine paylaştırılan taşıtlar olduğu, 4 adedinin Balıkesir Büyükşehir Belediyesi adına tescilli olduğu, 3 adedinin ise Ayvalık Belediyesi Tanzim Satış Mağazası adına tescilli olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu 35 adet taşıtın trafik tescil kayıtlarının Belediye üzerinde görünmemesi ileride önemli hukuki sorunlara yol açabilecektir.

Tablo 15: Envanterinde Bulunmasına Rağmen Belediye Adına Trafik Tescili Yapılmayan Taşıtlar

Diğer yandan, aşağıdaki tabloda ayrıntıları gösterildiği üzere 38 adet aracın belediye envanter kayıtlarında bulunmamasına rağmen İlçe Emniyet kayıtlarında bulunduğu görülmüştür. Söz konusu 38 adet araçtan 11 adedinin belediye hizmetlerinde fiilen faal bir biçimde kullanılmakta olduğu, Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu kararı ile 6 adedinin Balıkesir Büyükşehir Belediyesine, 1 adedinin BASKİ’ye devredildiği, 13 adedinin hurda vaziyette bulunduğu ve 7 adedinin ise yangında hasar gördüğü tespit edilmiştir.

Tablo 16: Belediye Envanter Kayıtlarında Bulunmamasına Rağmen Belediye Adına Tescili Devam Eden Taşıtlar

18.07.1997 Tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin “Araçların hurdaya çıkarılması” başlıklı 39’uncu maddesinde; ekonomik ömrünü doldurma, eskime, yıpranma, kaza, yanma, tahrip edilme ve benzeri nedenlerle kullanılamaz duruma gelen araçların; sahiplerinin, kanuni temsilcilerinin, vekillerinin veya tüzel kişiliklerce yetkilendirilen kişilerin dilekçesi üzerine, muayeneye tabi tutulmadan; ilgili vergi dairesinden alınmış motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası, trafik idari para cezası ile 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30’uncu maddesine göre verilen idari para cezaları ile geçiş ücreti borcu bulunmadığına dair ilişik kesme belgesinin veya hurdaya ayrılmasında sakınca bulunmadığına dair belgenin ibrazı ve kayıtlarında haciz, rehin, tedbir gibi kısıtlayıcı şerhler bulunmaması halinde, müracaat tarihi itibarıyla herhangi bir trafik tescil şube veya bürosunda hurdaya çıkarılacağı belirtilmiştir.

Sonuç olarak, Belediye adına tescilli bulunmayan araçlarla ilgili olarak araçların ilgili mevzuatlarına göre devir ve tescil işlemlerinin yapılması, Belediyece faal olarak kullanılan araçlara ilişkin araç envanterinin güncellenmesi, hurda vaziyette bulunan ve yangında hasar gören araçların Karayolları Trafik Yönetmeliği ve Taşınır Mal Yönetmeliği hükümleri gereğince hurdaya ayrılması, Belediye adına tescilli olup fiilen Balıkesir Büyükşehir Belediyesi ve BASKİ tarafından kullanılan araçların devir ve tescil işlemleri için ilgili idarelerle irtibata geçilmesi gerekmektedir.