2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları

Belediyece yaptırılan kat karşılığı inşaat yapım işinde sözleşmeye aykırı olarak yükleniciye kat irtifakı verildiği görülmüştür.

Belediye tarafından Fahri Korutürk Mahallesi 5267 ada 2 parsel ve 5268 ada 3 parselde bulunan alanda kat karşılığı konut inşaatı yapılması için 2886 sayılı Kanun hükümleri kapsamında ihaleye çıkılmış olup ihaleyi alan istekli ile 08.05.2019 tarihinde sözleşme imzalanmıştır.

Söz konusu sözleşmeye göre bahsi geçen alanlarda yüklenici konut inşa edecek olup yüklenici mimari projesine göre bağımsız bölüm listesinde Belediyeye bırakılmasını teklif ettiği alanları anahtar teslimi olarak bırakması gerekmektedir.

Belediye ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmede, işe ilişkin yapı ruhsatı alındıktan sonra sözleşme ekinde bulunan arsa payı cetvelinde belirtilen toplam inşaat alanı üzerinden Mamak Belediyesi üzerine kat irtifakı kurulacağı, yüklenicinin kendine kalan bağımsız bölümleri ancak 5267 ada 2 parsele bulunan inşaatın gerçekleşme durumuna göre belirli oranlar dâhilinde Belediyenin onayı ile kat irtifakı kurabileceği hüküm altına alınmıştır.

Bahsi geçen sözleşmeye göre yüklenicinin hissesine düşen bağımsız bölümlerin, söz konusu parseldeki inşaatın temel hafriyatı alınınca %5’i, inşaat su basman seviyesine gelince %15’i, inşaatın betonarme imalatları tamamlandığında %30’u, duvar imalatları ve çatısı tamamlandığında %15’i, inşaatın tesviye betonları yapılıp doğramaların tamamlanarak ince sıvası bitirildiğinde %15’i, işin geçici kabulü yapıldığında %15’i, yapı kullanma izni alındığında ise kalan %5’ini kapsayan kat irtifakının yüklenici adına devri yapılabilecektir.

Sözleşme hükümleri bu şekilde olmakla birlikte, 5267 ada 2 parselde yer alan inşaatın gerçekleşme oranı ve yükleniciye devri yapılan kat irtifakı tapularının incelenmesi neticesinde, yüklenicinin söz konusu parselde (a), (b) ve (c) olmak üzere üç blok olarak yapılması planlanan konutların (b) bloğun duvar imalatları ve çatısının tamamlandığı ancak (c) bloğun henüz sadece temel hafriyatının alındığı görülmüştür.

İşin başında tamamı Belediye adına yapılan kat irtifakının yükleniciye kısım kısım devrini öngören sözleşme hükmünde, 5267 ada 2 parseldeki inşaatların blok olarak gerçekleşmesi esas alınmamış olup parselde yapılacak inşaatların tamamının gerçekleşme seviyesi ölçüt alınarak devir yapılacağı öngörülmüştür.

Ancak Belediye tarafından (b) ve (c) blokların inşaat gerçekleşme seviyeleri ayrı ayrı ele alınmış, (b) blok olarak tasarlanan konutların inşaat gerçekleşmesinin %65 olduğu, (c) bloğun inşaat gerçekleşme seviyesinin ise %5 olduğu tespit edilerek buna göre kat irtifakı devri yapılmıştır.

Yukarıda da bahsedildiği üzere yüklenici ile Belediye arasında akdedilen sözleşmede 5267 ada 2 parselde yer alan inşaatın tamamının gerçekleşme oranı esas alınarak devir yapılacağı öngörülmüştür. Bu nedenle konut bloklarını ayrı ayrı değerlendirmeye alarak devir yapılması sözleşme hükümlerine aykırıdır. Zira yapılan incelemede (c) blok sadece temel kazısının yapıldığı ele alındığında aslında söz konusu parseldeki inşaatın gerçekleşme oranının %5 olduğu görülmektedir. Dolayısıyla (b) blok olarak tasarlanan konutların gerçekleşme oranın %65 olması sözleşme hükümlerine göre bir anlam ifade etmeyecek ancak (c) bloğun da %65 seviyesine gelmesiyle bu oran üzerinden devir yapılabilecektir.

Belediyece konuya ilişkin olarak, sözleşmede yazdığı şekli ile devir yapılmasının uygun olmadığını, böyle bir durumda yüklenci firma ile belediye arasında uyuşmazlık ortaya çıkacağını belirtmiştir.

Ancak Belediyenin öncelikli yükümlülüğü sözleşmenin hukuka uygun olarak gerçekleşmesini sağlamaktır. Bunun dışında yapılacak yorumlar hukuki bir niteliğe sahip olmayıp subjektif değerlendirmeleri içermektedir. Kaldı ki, inşaatın gerçekleşme oranına göre yükleniciye kat irtifakı yapılmasına ilişkin sözleşme hükmü Belediyenin konutlarının öncelikle bitirilmesini, inşaatın sürüncemede bırakılmamasını teminat altına alan bir hükümdür.

Bu itibarla, yapımı tamamlanan konutların kat irtifakı devirlerinin sözleşmeye uygun olarak ihale konusu parseldeki inşaat alanının tamamının gerçekleşme oranına göre yapılması gerekmektedir.