Akupunktur Sertifikasının süresiz olarak değerlendirilmesi talebi (KDK)

T.C. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

(OMBUDSMANLIK)

SAYI : 2025/1148-S.25.1781

BAŞVURU NO : 2024/13296

KARAR TARİHİ : 04.02.2025

RET KARARI

BAŞVURAN VEKİLİ / TEMSİLCİSİ :

BAŞVURUYA KONU İDARE : SAĞLIK BAKANLIĞI

BAŞVURUNUN KONUSU : Hekim ‘ ın Akupunktur Sertifikasının geçerlilik süresinin “süresiz sertifika” olarak değerlendirilmesi talebi hakkındadır.

BAŞVURU TARİHİ : 28.10.2024

I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

1. Kurumumuza yapılan başvuruda, özetle; Bozyazı Devlet Hastanesinde Aile Hekimi Uzmanı olarak görev yapan sendikaları üyesi ’ın, Ekim 2014 tarihinde başlaması planlanan ancak ertelenerek 19.01.2015-16.04.2015 tarihleri arasında gerçekleştirilen tamamlayıcı tıp eğitimlerinden biri olan

“Akapunktur Eğitimi”ni Gazi Ünivesitesinde tamamlayarak sertifikasını aldığını, söz konusu eğitimin başında eğitim sonunda alınacak sertifikanın süresiz olacağı ve yenileme gerekmeyeceği yönünde sözlü bir bilgilendirmede bulunulduğunu, ancak ’ın söz konusu sertifika eğitimine devam ettiği esnada

Mart 2015’de ilgili Yönetmelik’te değişikliğe gidilerek sertifikaların süresiz sınıfta değerlendirilebilmesi için yenileme şartı getirildiğini, önceki dönemlerde bu eğitimi tamamlayan katılımcıların süresiz sertifikaya hak kazanarak yenileme gerekliliğine tabi olmadıklarını, sendika üyeleri ’ın ise eğitim ortasında çıkan yönetmelik değişikliği ile daha önce kendisine ifade edilen haklardan mahrum bırakıldığını, sertifikasının eski yönetmeliğe göre değerlendirilerek süresiz sertifika sınıfından uzatılmasının yapılması hususundaki talebine Bozyazı Devlet Hastanesi Başhekimliğinin; ’ın sertifikasının tescil tarihinin 08.07.2015 olması ve 12.03.2015 tarihinden önce alınmamış olduğundan bahisle süresiz sertifika

olmadığı, ilgili sertifikanın 30.01.2024 tarihli ve sayılı Makam Oluru ile kabul edilen

Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standardının 16’ncı maddesinde yer alan hükümlere göre yenilenmesi gerektiği, ancak kişinin sertifika geçerlik süresinin bitiminden 3 (üç) ay öncesinden başlayarak

3 (üç) ay sonrasına kadar olan 6 (altı) aylık dönemde sertifika geçerlilik süresinin uzatılmasına ilişkin

başvurusunun bağlı bulunduğu Müdürlüğe yapılmadığının anlaşıldığı, bu anlamda sertifika geçerlilik süresi uzatılmasına ilişkin başvuru süresi içerisinde müracaat edilmediği ve sertifika geçerlilik süresi bitiminden itibaren 1 (bir) yıl içerisinde Müdürlük aracılığıyla Başkanlıklarına başvuru yapılmadığı da anlaşılarak

Sertifika Yenileme Sınavına da giremeyeceğinin tespit edildiği belirtilerek sertifikasının iptal edildiği ve ilgili sertifikanın artık kullanılmasının mevzuata uygun olmadığından başvuranın talebinin reddedildiğinin anlaşıldığı ifade edilerek idare tarafından sertifikasının süresiz verilmemesi yönündeki kararın, usule, yasaya ve ahlaka aykırılık teşkil ettiğinden ’ın sertifikasının eski yönetmeliğe göre değerlendirilerek süresiz sertifika sınıfından uzatılmasının yapılması talep edilmektedir.

II. İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

2. Kurumumuzun bilgi ve belge talebi üzerine, Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün konuya ilişkin olarak Kurumumuza göndermiş olduğu 22.11.2024 tarih ve – – sayılı yazısı ve eklerinden özetle;

2.1. Tabip ’ın Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Akupunktur Kurs Koordinatörlüğü tarafından 19.01.2015-16.04.2015 tarihleri arasında düzenlenmiş olan Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programına katılım sağladığı ve sertifika aldığı, sertifikasının Bakanlığın Entegre Kurumsal İşlem Platformu’nda (EKİP) 08.07.2015 tarihinde numarasıyla tescil edildiği, ilgili sertifikanın geçerlilik süresinin 7 (yedi) yıl olduğu ve sertifikanın geçerlilik süresinin 08.07.2022 tarihinde dolduğu,

2.2. Bakanlıklarınca tescil edilecek sertifikalara ilişkin iş ve işlemlerin 04 Şubat 2014 tarihli ve 28903 sayılı

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Sertifikalı Eğitim Yönetmeliği hükümlerine göre yürütüldüğü,

2.3. Bu kapsamda Bakanlıklarınca ilgili Yönetmelik hükümlerine göre ilk olarak 30.06.2014 tarihli ve sayılı Makam Oluru ile kabul edilen Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standartlarının belirlendiği, Geleneksel Tamamlayıcı ve Fonksiyonel Tıp Uygulamaları Daire Başkanlığı tarafından sertifikalı eğitim uygulama merkezlerinin yetkilendirildiği ve Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı başlatıldığı, ilgili sertifikalı eğitim programının Sertifikanın Geçerlilik Süresinin yer aldığı 11’inci maddesinde “Sertifikanın geçerlilik süresi 7 (yedi) yıldır” olarak hüküm altına alındığı, aynı standartların

Sertifikanın Yenilenme Ölçütlerinin belirlendiği 12’nci maddesi 8’inci fıkrasında “Bu standartlar yürürlüğe girmeden önce alınmış akupunktur uygulama sertifikaları süresiz sertifikalar olduğundan resertifikasyon yapılmayacak olup ancak bu sertifikalardan tescil edilmemiş olanların standartların yayımlandığı tarihten sonra en geç 2 (iki) yıl içerisinde tescil işlemlerini yaptırmaları gerekmektedir. Tescil işlemlerini yaptırmayanların sertifikaları geçersiz sayılacaktır” hükmünün yer aldığı,

2.4. Bakanlıklarınca Akupunktur Uygulama Sertifikalı Eğitim Programında revizyon ihtiyacı doğduğu ve söz konusu sertifikalı eğitim programının revize edilerek 12.03.2015 tarihli ve sayılı Makam Onayı ile yürürlüğe girdiği, aynı standardın Sertifikanın Geçerlilik Süresinin yer aldığı 11’inci maddesinde

“Sertifikanın geçerlilik süresi 7 (yedi) yıldır” olarak hüküm altına alındığı, Sertifikanın Yenilenme

Ölçütlerinin yer aldığı 12’nci maddesi 8’inci fıkrasında da “Bu standartlar yürürlüğe girmeden önce alınmış akupunktur uygulama sertifikaları süresiz sertifikalar olduğundan resertifikasyon yapılmayacak olup ancak bu sertifikalardan tescil edilmemiş olanların standartların yayımlandığı tarihten sonra en geç

2 (iki) yıl içerisinde tescil işlemlerini yaptırmaları gerekmektedir. Tescil işlemlerini yaptırmayanların

sertifikaları geçersiz sayılacaktır” hükmünün yer aldığı, daha sonraki revizyon işleminin ise 05.08.2020 tarihinde ve sayılı Makam Onayı ile gerçekleştirildiği,

2.5. Bu kapsamda tabip ’ın eğitime başlamış olduğu tarihler baz alındığında 30.06.2014 tarihli ve sayılı Makam Oluru ile kabul edilen Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı standardının geçerli olduğu, dolayısıyla sertifikasının da süresiz olmadığının açıkça görülebileceği, adı geçene ait

Akupunktur Sertifikasının fotokopisinde de görüleceği üzere “Bu sertifika tescil tarihinden itibaren 7 (yedi)

yıl süre ile geçerlidir” diye belirtildiği, dolayısıyla tabip ’a ait Akupunktur Sertifikasının geçerlilik süresinin 7 (yedi) yıl olduğu,

Açıklamalarına yer verildiği görülmektedir.

3. ‘ın Akupunktur Sertifikasının süresiz sertifika olarak güncellenmesi talebi üzerine Sağlık

Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünce verilen 28.08.2024 tarihli ve – – sayılı cevabi yazıda;

3.1. ’ın Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Akupunktur Kurs Koordinatörlüğü tarafından 19.01.2015-16.04.2015 tarihleri arasında düzenlenen eğitim sonrasında almaya hak kazandığı 07.05.2015numaralı Akupunktur Sertifikasının geçerlilik süresinin mazeretine istinaden süresiz sertifika olarak değerlendirilmesi talebinin; kişinin Akupunktur Sertifikasının Bakanlığın Entegre Kurumsal İşlem

Platformu’nda (EKİP) 08.07.2015 tarihinde numarasıyla tescil edildiği, ayrıca ilgili sertifikanın geçerlilik süresinin 7 (yedi) yıl olduğunun tespit edildiği, sertifikanın geçerlilik süresinin bitim tarihinin

08.07.2022 olduğunun anlaşıldığı, 04 Şubat 2014 tarihli ve 28903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak

yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Sertifikalı Eğitim Yönetmeliği hükümlerine göre hazırlanan 12.03.2015 tarihli numaralı (RV2) Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standardının 12’nci maddesinin 8’inci fıkrasına göre mümkün olmadığı,

3.2. Yine aynı Yönetmelik hükümlerine göre hazırlanan 30.01.2024 tarihli ve sayılı Makam

Oluru ile kabul edilen Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standardının geçici 1’inci maddesinde; “Bu standart yayımlanmadan önce tescil edilmiş sertifikaların yenilenme işlemleri için sertifika sahibi: Sertifika geçerlilik süresi dolmadan en erken 3 (üç) ay önce ve son geçerlilik tarihini izleyen en geç 1 (bir) yıl içinde aşağıda yer alan şartlardan en az birini taşıdığını belgeleriyle birlikte bağlı olduğu Müdürlük aracılığıyla ilgili birime başvurması halinde bir defaya mahsus olmak üzere geçerlilik süresi uzatılacaktır. Geçerlilik süresinin uzatılabilmesi için sertifika sahibinin; sertifikanın geçerlik süresi içerisinde; en az 4 (dört) kez

akupunktur ile ilgili ulusal/uluslararası eğitimlere veya bilimsel toplantılara katıldığını belgeleme veya 2 (iki) adet ulusal/uluslararası hakemli dergide akupunktur konusunda yayın yapmış olma veya aktif olarak bu alanda 2 (iki) yıl süre ile çalıştığını belgelemiş olma hükümlerinden en az bir tanesini sağlaması gerekmektedir. Sertifika yenileme işlemlerini bu standart hükümlerine göre yaptırmak isteyen sertifika sahipleri madde 16 hükümlerine tabi tutulur.” hükümlerinin yer aldığı, bu kapsamda başvuranın

30.01.2024 tarihli ve sayılı Makam Oluru ile kabul edilen Akupunktur Sertifikalı Eğitim

Programı Standardının geçici 1’inci maddesinin 1’inci fıkrasında yer alan hükümleri sağlayamadığından ilgili standardın geçici 1’inci maddesinin 2’nci fıkrasında yer alan hükme göre yani sertifikasının yenilenmesi 30.01.2024 tarihli ve sayılı Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standardının 16’ncı maddesine göre yapılması gerekmekte olduğu, ilgili maddenin 1’inci fıkra (a) ve (f) bendi ile 2’nci ve 3’üncü fıkralarında; “Sertifikanın yenilenmesi aşağıdaki usul ve esaslara göre yapılır; a) Sertifika sahibi, sertifika geçerlik süresinin bitiminden 3 (üç) ay öncesinden başlayarak 3 (üç) ay sonrasına kadar olan 6 (altı) aylık dönemde sertifika geçerlilik süresinin uzatılmasına ilişkin başvuruyu bağlı bulunduğu

Müdürlüğe dilekçe ile yapar, sertifika yenileme işlemi devam eden sertifika sahiplerinin sertifikaları, sertifika yenileme süresi içerisinde başvurmuş olma şartıyla yenileme süreci tamamlanana kadar geçerlidir. f) Sertifika yenileme işlemleri için Müdürlük tarafından ruhsatlandırılmış özel muayenehanesi olan kişilerin başvuru dilekçesi ekinde, sertifika son geçerlilik süresi içerisinde en az 2 (iki) yıl boyunca akupunktur alanında çalıştığını belgeleyen ve Müdürlük tarafından verilen GETAT Uygulamaları Ünitesi

Yetki Belgesi, Muayene Bilgi Yönetim Sisteminden (MBYS) temin edilen hasta bilgilerinin bulunduğu belge ve sertifika aslı yer alır. (2) Sertifika geçerlilik süresi uzatılmasına ilişkin başvuru süresi içerisinde müracaat etmeyen veya başvurusu uygun görülmeyen kişiler sertifika geçerlilik süresi bitiminden itibaren

1 (bir) yıl içerisinde Müdürlük aracılığıyla ilgili birim tarafından yapılan sertifika yenileme sınavına

başvurabilir. Sertifika Yenileme Sınavı başvurusu yapan kişiler için Bakanlık tarafından 6 (altı) ay içerisinde gerçekleştirilecek bir sınav tarihi belirlenir. (3) Sertifika yenileme sınavından 70 (yetmiş) ve üzeri puan alanlar başarılı sayılır.” hükümlerinin yer aldığı,

3.3. Açıklanan gerekçelerle 04 Şubat 2014 tarihli ve 28903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Sertifikalı Eğitim Yönetmeliği’nin 10’uncu maddesinin 3’üncü fıkrasına göre;

“Sertifikaların geçerlilik süresi, tescil edildikleri tarihten itibaren başlar.” hükmü de göz önünde bulundurulduğunda ilgili sertifikanın tescil tarihinin 08.07.2015 olduğu, 12.03.2015 tarihinden önce alınmamış olduğundan bahisle süresiz sertifika olmadığının anlaşıldığı, ilgili sertifikanın 30.01.2024 tarihli ve sayılı Makam Oluru ile kabul edilen Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standardının 16’ncı maddesinde yer alan hükümlere göre yenilenmesi gerektiği, ancak ilgili kişinin sertifika geçerlik süresinin bitiminden 3 (üç) ay öncesinden başlayarak 3 (üç) ay sonrasına kadar olan 6 (altı) aylık dönemde sertifika geçerlilik süresinin uzatılmasına ilişkin başvurusunu bağlı bulunduğu Müdürlüğe yapmadığı, sertifika geçerlilik süresi uzatılmasına ilişkin başvuru süresi içerisinde müracaat etmediği ve sertifika geçerlilik süresi bitiminden itibaren 1 (bir) yıl içerisinde Müdürlük aracılığıyla Başkanlıklarına başvuru yapmadığı da anlaşıldığından Sertifika Yenileme Sınavına da giremeyeceğinin tespit edildiği, sertifikasının iptal edildiği ve ilgili sertifikanın artık kullanılmasının mevzuata uygun olmadığı,

Açıklamalarına yer verildiği görülmektedir.

III. İLGİLİ MEVZUAT

4. 18.10.1982 tarihli ve 2709 sayılı T. C. Anayasası’nın “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74’üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”

5. 14.6.2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Kurumun görevi” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikayet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.” hükümleri düzenlenmiştir.

6. 04.02.2014 tarihli ve 28903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı

Sertifikalı Eğitim Yönetmeliği’nin

6.1.“Amaç ve kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde; “ (1) Bu Yönetmeliğin amacı, sağlık alanında Sağlık

Bakanlığınca tescil edilecek sertifikalara ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.”

6.2. “Genel esaslar” başlıklı 4’üncü maddesinde; “ (1) Sertifikalı eğitim alanları ve bu alanlarda eğitim programlarının standartları ulusal sağlık politikaları ve Bakanlığın stratejik planları doğrultusunda, ülkenin ihtiyacı olan nitelikli insan gücünü yetiştirmeye yönelik olarak Bakanlığa yapılan başvurular değerlendirilerek ya da doğrudan Bakanlıkça belirlenir.”

6.3. “Sertifika düzenleme, tescil ve yenileme” başlıklı 10’uncu maddesinde; “ …(3) Sertifikaların geçerlilik süresi, tescil edildikleri tarihten itibaren başlar.”

7. 30.04.2014 tarihinde kabul edilen (Mülga) Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standartların;

7.1. Sertifikanın Geçerlilik Süresinin yer aldığı 11’inci maddesinde; “Sertifikanın geçerlilik süresi 7 (yedi) yıldır”

7.2. Sertifikanın Yenilenme Ölçütlerinin belirlendiği 12’nci maddesinde ; “1. Sertifikaların geçerlilik süresi sonunda sertifika sahiplerinden; a. Sertifikayı aldıktan sonra sertifika geçerlilik süresi içerisinde en az 4 (dört) kez akupunktur ile ilgili ulusal/uluslararası eğitimlere veya bilimsel toplantılara katıldığını belgeleyenler veya 2 (iki) adet ulusal/uluslararası hakemli dergide akupunktur konusunda yayın yapmış olanların ya da aktif olarak bu alanda 2 (iki) yıl süre ile çalıştığını belgelemiş olanların sertifikaları yenilenir. Sertifika sahipleri bu kriterlerle ilgili belgelendirmelerini resertifikasyon başvurusu sırasında sertifikayı aldıkları sertifikalı eğitim uygulayıcılarına sunacaklardır…8. Bu standartlar yürürlüğe girmeden önce alınmış akupunktur uygulama sertifikaları süresiz sertifikalar olduğundan resertifikasyon yapılmayacak olup ancak bu sertifikalardan tescil edilmemiş olanların standartların yayımlandığı tarihten

sonra en geç 2 (iki) yıl içerisinde tescil işlemlerini yaptırmaları gerekmektedir. Tescil işlemlerini yaptırmayanların sertifikaları geçersiz sayılacaktır.” hükmünün yer aldığı,

8. 12.03.2015 tarihinde kabul edilen (Mülga) Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı

Standartları’nın;

8.1. Sertifikanın Geçerlilik Süresinin yer aldığı 11’inci maddesinde; “Sertifikanın geçerlilik süresi 7 (yedi) yıldır.”

8.2. Sertifikanın Yenilenme Ölçütlerinin yer aldığı 12’nci maddesinde; “1. Sertifikaların geçerlilik süresi sonunda sertifika sahiplerinden; a. Sertifikayı aldıktan sonra sertifika geçerlilik süresi içerisinde en az 4 (dört) kez akupunktur ile ilgili ulusal/uluslararası eğitimlere veya bilimsel toplantılara katıldığını belgeleyenler veya 2 (iki) adet ulusal/uluslararası biliınsel dergide akupunktur konusunda yayın yapmış olanların ya da aktif olarak bu alanda 2 (iki) yıl süre ile çalıştığını belgelemiş olanların sertifika süreleri

5 (beş) yıl daha uzatılır. Sertifika sahipleri bu kriterlerle ilgili belgelendirmelerini resertifikasyon

başvurusu sırasında sertifikayı aldıkları sertifikalı eğitim uygulayıcılarına sunacaklardır. b. Birinci maddedeki şartlardan birini sağlamayan sertifika sahiplerinin ise sertifika süresi bitmeden en az 3 (üç) ay önce yenileme sınavına katılmak için ilgili birime başvurması gerekir…(8)Bu standartlar yürürlüğe girmeden önce alınmış akupunktur uygulama sertifikaları süresiz sertifikalar olduğundan resertifikasyon yapılmayacak olup ancak bu sertifikalardan tescil edilmemiş olanların standartların yayımlandığı tarihten sonra en geç 2 (iki) yıl içerisinde tescil işlemlerini yaptırmaları gerekmektedir. Tescil işlemlerini yaptırmayanların sertifikaları geçersiz sayılacaktır” hükmünün yer aldığı,

9. 05.08.2020 tarihinde kabul edilen (Mülga) Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı

Standartları’nın;

9.1. Sertifikanın Geçerlilik Süresinin yer aldığı 11’inci maddesinde; “Sertifikanın geçerlilik süresi 7 (yedi) yıldır.”

9.2. Sertifikanın Yenilenme Ölçütlerinin yer aldığı 12’nci maddesinde; “1. Sertifikaların geçerlilik süresi sonunda sertifika sahiplerinden; Sertifikayı aldıktan sonra sertifika geçerlilik süresi içerisinde en az

4 (dört) kez akupunkturla ilgili ulusal/uluslararası eğitimlere veya bilimsel toplantılara katıldığını

belgeleyenler veya2 (iki) adet ulusal/uluslararası bilimsel dergide akupunktur konusunda yayın yapmış olanların ya da aktif olarak bu alanda 2 (iki) yıl süre ile çalıştığını belgelemiş olanların sertifika geçerlilik süreleri 5 (beş) yıl daha uzatılır. Sertifika sahipleri bu kriterlerle ilgili belgelendirmelerini resertifikasyon başvurusu sırasında sertifikayı aldıkları eğitim merkezlerine sunacaklardır. Eğitim Merkezince bu kriterleri karşıladığı tespit edilen kişilerin sertifikaları Bakanlığa gönderiler ve bu sertifikaların geçerlilik süreleri 5 (beş) yıl daha uzatılır. Eğitim almış olduğu merkez kapanan katılımcılar başvurularını

Bakanlığın uygun gördüğü eğitim merkezine yaparlar. b) Birinci maddedeki şartlardan birini sağlamayan sertifika sahiplerinin ise sertifika süresi bitmeden en az 3 (üç) ay önce yenileme sınavına katılmak için eğitimi aldıkları merkeze başvurması gerekir…8. 12.03.2015 tarihinde yayımlanan Akupunktur Sertifikalı

Eğitim Programı standardı yürürlüğe girmeden önce alınmış olan akupunktur uygulama sertifikaları

süresiz sertifikalar olduğundan, bu sertifikalar için resertifikasyon gerekmemektedir. Ancak tescil edilmemiş sertifikaların geçerli sayılabilmesi için Bakanlığımıza tescil başvurusu yapılması gerekmektedir.”

10. 30.01.2024 tarihinde kabul edilen Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standartları’nın;

10.1. “Sertifikanın Geçerlilik Süresi” başlıklı 15’inci maddesinde; “(1) Akupunktur sertifikasının geçerlilik süresi tescil edildiği tarihte başlar. Akupunktur sertifikasının geçerlilik süresi 7 (yedi) yıldır.”

10.2. “Sertifikanın Yenilenme Ölçütleri” başlıklı 16’ıncı maddesinde; “(1) Sertifikanın yenilenmesi aşağıdaki usul ve esaslara göre yapılır. a) Sertifika sahibi, sertifika geçerlik süresinin bitiminden 3 (üç) ay öncesinden başlayarak 3 (üç) ay sonrasına kadar olan 6 (altı) aylık dönemde sertifika geçerlilik süresinin uzatılmasına ilişkin başvuruyu bağlı bulunduğu Müdürlüğe dilekçe ile yapar, sertifika yenileme işlemi devam eden sertifika sahiplerinin sertifikaları, sertifika yenileme süresi içerisinde başvurmuş olma şartıyla yenileme süreci tamamlanana kadar geçerlidir. b) Sertifika sahiplerinin sertifika yenileme başvuruları bağlı oldukları Müdürlük aracılığıyla ilgili birime yapılır. c) Başvuru tarihinde dilekçenin ilgili Müdürlük evrak birimine giriş tarihi esas alınır. d) Bu standartta belirtilen süreler dışında yapılan sertifika yenileme başvuruları kabul edilmez. (2) Sertifika geçerlilik süresi uzatılmasına ilişkin başvuru süresi içerisinde müracaat etmeyen veya başvurusu uygun görülmeyen kişiler sertifika geçerlilik süresi bitiminden itibaren

1 (bir) yıl içerisinde Müdürlük aracılığıyla ilgili birim tarafından yapılan sertifika yenileme sınavına

başvurabilir. Sertifika Yenileme Sınavı başvurusu yapan kişiler için Bakanlık tarafından 6 (altı) ay içerisinde gerçekleştirilecek bir sınav tarihi belirlenir.”

10.3. “GEÇİCİ MADDE” 1’inci maddede “(1) Bu standart yayımlanmadan önce tescil edilmiş sertifikaların yenilenme işlemleri için sertifika sahibi: Sertifika geçerlilik süresi dolmadan en erken 3 (üç)

ay önce ve son geçerlilik tarihini izleyen en geç 1 (bir) yıl içinde aşağıda yer alan şartlardan en az birini taşıdığını belgeleriyle birlikte bağlı olduğu Müdürlük aracılığıyla ilgili birime başvurması halinde bir defaya mahsus olmak üzere geçerlilik süresi uzatılacaktır. Geçerlilik süresinin uzatılabilmesi için sertifika sahibinin; a) Sertifikanın geçerlik süresi içerisinde; en az 4 (dört) kez akupunktur ile ilgili ulusal/uluslararası eğitimlere veya bilimsel toplantılara katıldığını belgeleme veya b) 2 (iki) adet ulusal/uluslararası hakemli dergide akupunktur konusunda yayın yapmış olma veya, c) Aktif olarak bu alanda 2 (iki) yıl süre ile çalıştığını belgelemiş olma hükümlerinden en az bir tanesini sağlaması gerekmektedir. (2) Sertifika yenileme işlemlerini bu standart hükümlerine göre yaptırmak isteyen sertifika sahipleri madde 16 hükümlerine tabi tutulur.”

Hüküm ve düzenlemeleri yer almaktadır.

IV. KAMU DENETÇİSİ ÖZCAN YILDIZ’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ’NE ÖNERİSİ

11. Başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; İdarenin işleminde hukuka ve hakkaniyete aykırılık tespit edilemediğinden, başvurunun reddi yönünde hazırlanan “Ret Kararı Önerisi” Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme

12. Başvuran Sendika, 1 numaralı paragrafta açıklandığı üzere, ’ın 9.01.2015-16.04.2015 tarihleri arasında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Akupunktur Kurs Koordinatörlüğü tarafından düzenlenen eğitim sonrasında almaya hak kazandığı 07.05.2015- numaralı Akupunktur Sertifikasının geçerlilik süresinin “süresiz sertifika” olarak değerlendirilmesi talebiyle Kurumumuza başvuruda bulunmuştur.

13. İdarenin açıklamaları ile ilgili mevzuatın değerlendirilmesinden; ’ın 19.01.2015-

16.04.2015 tarihleri arasında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programına

katılım sağladığı ve sertifikasının 08.07.2015 tarihinde tescil edildiği, sertifikasının geçerlilik süresinin 04

Şubat 2014 tarihli ve 28903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı

Sertifikalı Eğitim Yönetmeliği’nin 10’uncu maddesinin 3’üncü fıkrasına göre; tescil edildikleri tarihten itibaren başlayacağı ve 30.04.2014 tarihli Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standardında, sertifikaların geçerlilik süresinin 7 yıl olarak belirlendiği ve bu hükmün 12.03.2015 tarihinde yapılan değişiklikle aynen korunduğu, buna göre ’ın sertifikasının geçerlilik süresinin gerek

30.06.2014 tarihli gerekse 12.03.2015 tarihli Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standardına göre

08.07.2022 tarihinde sona erdiği, ilgili hukuki düzenlemelerle sertifika yenileme usullerinin ayrıntılı olarak

belirlendiği ve yenileme için başvuru sürelerinin de açıkça düzenlendiği, sertifika yenileme başvurusunda bulunmayan kişilerin sertifikalarının iptal edileceği hususunun da belirtildiği, bu kapsamda

’ın sertifikasının süresiz olarak yenilenmesi talebinin reddedilme nedeninin sertifikanın tescil tarihinin 08.07.2015 olması ve 30.04.2014 tarihinde kabul edilen (Mülga) Akupunktur Sertifikalı Eğitim

Programı Standartlarında olduğu gibi başvuranın sertifikasını tescil ettirdiğinde tabi olduğu 12.03.2015 tarihinde kabul edilen (Mülga) Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standartların Sertifikanın Geçerlilik

Süresini düzenleyen 11’inci maddesine göre sertifikanın geçerlilik süresinin 7 (yedi) yıl olduğu ve bu sürenin 08.07.2022 tarihinde sona erdiği, ayrıca geçerlilik süresinin bitiminden itibaren süresi içerisinde yenilenme başvurusunda bulunulmadığı gerekçesiyle sertifikasının İdarece iptal edildiğinin başvuruna verilen cevabi yazı olan Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 28.08.2024 tarihli ve E– – sayılı yazısında ifade edildiği anlaşılmıştır.

14. Somut olayımızda, başvuranın sertifikası, 12.03.2015 tarihli Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı

Standardı değişikliği sonrasında, 08.07.2015 tarihinde tescil edilmiştir. Akupunktur Sertifikalı Eğitim

Programı Standardı değişikliğinin tescil tarihinden itibaren uygulanması gerektiğinden, başvuranın sertifikasının 7 yıl süreyle geçerli kabul edildiği ve adı geçene ait Akupunktur Sertifikasının üzerinde de

“Bu sertifika tescil tarihinden itibaren 7 (yedi) yıl süre ile geçerlidir” diye belirtildiğinin İdarenin cevabından anlaşılarak başvuran tarafından yenileme işlemlerinin usulüne uygun yapılmadığını belirterek

İdarenin başvuranın talebini reddetmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı değerlendirilmiştir. Zira ilgili

Yönetmelik ve standart hükümleri dikkate alındığında, başvuranın sertifikasının süresiz hale getirilmesi talebinin hukuki bir dayanağı bulunmamaktadır. Başvuranın eğitime başladığı dönemde sertifikaların

süresiz olacağına dair kendisine sözlü bir bilgilendirme yapıldığı yönündeki iddiası bulunsa da bu iddianın yazılı bir delille desteklenemediği görülmüştür.

15. Hukuk devleti ilkesinin bir gereği olarak, mevzuat değişikliklerinin geriye yürümezliği esastır. Bu geriye yürümezlik ilgili mevzuatın yürürlüğe girdiği tarihten önce kazanılmış hakların korunması gerekliliğinden ileri gelmektedir. Kamu otoritelerinin mevzuat değişikliklerinden doğan hak kayıplarını önlemesi gerektiği açıktır ancak somut olayımızda başvuran eğitim görürken henüz kazanılmış bir hakkı söz konusu olmadığı gibi, sertifika eğitimleri alınırken mevzuat/uygulama değişikliğine gidilemeyeceği yönünde hukuken bağlayıcı bir düzenleme bulunmadığı için ve İdarece yapılan değişiklikte ellerinde tescilli sertifikaları bulunanların kazanılmış haklarını zedeleyen bir düzenleme de bulunmadığından İdarenin işleminin hukuka aykırı olduğundan bahsetmek mümkün görülmemektedir.

16. Başvuranın eğitime başladığı tarihte yürürlükte olan mevzuatın sertifikaların süresiz olduğuna dair bir uygulama olduğu yönünde kendisine kurs tarafından sözlü bilgilendirme yapılması ve başvuranın buna güvenmesi sonucu mağduriyet yaşadığını belirtmesi hakkaniyet açısından değerlendirilmesi gereken hususlardır. Hakkaniyet ilkesi, özellikle idari işlemlerde, adil ve makul sonuçlar üretmeyi amaçlar. Bu ilkeden hareketle, başvuru sahibinin eğitim sırasında ve sonrasında edindiği bilgilere dayanarak yaptığı başvurusunun reddedilmesini hassasiyetle ele almayı da gerekli kılar.

17. 12.03.2015 tarihinde yürürlüğe giren yeni Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standartları, mevcut uygulamalardaki gelişmeler, bilimsel ilerlemeler, sağlık güvenliği gibi gerekçelerle, kendinden önceki

Standartlarda olduğu gibi süresiz sertifikaların geçerliliğini sona erdirmiş, akupunktur sertifikaları için 7 yıllık bir geçerlilik süresi öngörmüştür. Bu düzenleme, sağlık uygulamalarının zamanla değişen bilgi ve teknikler ışığında güncellenmesi ve denetlenmesi gerektiğini öngörerek, sertifikanın yenilenmesi gerekliliği getirmiştir. Başvuranın tabi olmak istediği süresiz sertifikanın uygulamaya geçilrilmesi hukuken doğru olmayacağı gibi İdarenin getirmek istediği sağlık güvenliği ilkesine de uygun düşmeyecektir. Ayrıca belirtmek gerekir ki başvuranın eğitim süreci devam ederken yapılan değişiklikten önceki yani 12.03.2015 tarihinden önceki 30.06.2014 tarihli Akupunktur Sertifikalı Eğitim Programı Standardında da 12.03.2015 tarihli standartta olduğu gibi sertifikanın geçerlilik süresinin 7 yıl olduğu ve sınırsız olmadığının hüküm altına alındığı anlaşılmıştır. Başvuran her ne kadar akupunktur eğitimine katılırken, sözlü olarak kendisine

“sertifika süresiz olacaktır” şeklinde bilgilendirme yapılması nedeniyle sonradan yapılan değişiklik ile mağdur olduğunu belirtmiş olsa da, bu bilgilendirmenin, mevzuat ve sertifika tescilinin ardından geçerli olacak yasal düzenlemelerle uyumsuz olduğu değerlendirilmiştir. Başvuranın, sertifikasını tescil ettirdikten sonra da sertifika eğitim sürecinde kendisine yapıldığını ifade ettiği sözlü bilgilere güvenerek davranışta bulunması kendi içinde tutarlı görünse de, idarenin ilgili eğitim devam ederken uygulamaya koyduğu mevzuat/uygulama değişikliği ve resmi tescil sürecini düzenlediği maddeler artık sözlü bilgilendirmenin önüne geçen yasal dayanaklar olarak başvuranın da gerekli dikkat ve özeni göstererek bilmesi beklenen hukuki metinlerdir. Başvuru sahibinin iddia ettiği sözlü bilgilendirmeye güvenerek sertifikasının süresiz olacağına dair inancı yasal düzenlemelerle örtüşmemektedir. Bu bakımdan İdarenin yetki alanı içerisinde görmüş olduğu bir konuda bir ihtiyaca binaen mevzuat değişikliğine gittikten sonra başvuranın kendisine yapıldığını ifade ettiği yanlış/hatalı bir bilgilendirmeye dayanarak süresiz sertifika talep etmesinin İdarece reddedilmesinde hakkaniyete de aykırılık tespit edilememiştir.

18. Kurumumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; başvuranın süresiz sertifika sınıfından sertifikasının uzatılması talebinin İdarece reddi işleminde hukuka ve hakkaniyete aykırılık tespit edilememiştir.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

19. İyi yönetim ilkelerine, 28.03.2013 tarihli ve 28601 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu

Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi yönetim ilkeleri” başlıklı 6’ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; şikâyet başvurusunun inceleme ve araştırması kapsamında Kurumumuzca istenilen bilgi ve belgeler bakımından İdare tarafından süresi içerisinde işlem tesis edildiği, dolayısıyla

İdare tarafından “makul sürede karar verme ve kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi” ilkelerine uygun davranıldığı görülmektedir.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT

20. 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Ret Kararının başvurana tebliğ tarihinden itibaren, ilgili idarenin işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre kaldığı yerden işlemeye devam edecek olup Mersin İdare Mahkemesinde yargı yolu açıktır.

VII. KARAR

Açıklanan gerekçelerle; BAŞVURUNUN REDDİNE;

Kararın Başvurana ve SAĞLIK BAKANLIĞINA tebliğine,

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.

Mehmet AKARCA

Kamu Başdenetçisi