16 Haziran 2021 ÇARŞAMBA | Resmî Gazete | Sayı : 31513 |
YÖNETMELİK | ||
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve
Denetleme Kurumundan: SİGORTACILIK KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLECEK
FAALİYETLER VE MESAFELİ AKDEDİLEN SİGORTA SÖZLEŞMELERİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; sigortacılık faaliyeti
ile bu kapsama girmeyen işlerin sınırlarının tespiti, tüketici lehine
yapılan sigorta sözleşmeleri, tarafların karşı karşıya gelmeden
akdettikleri sigorta sözleşmeleri ile mal ve hizmet satışı ile
bağlantılı olarak sunulan sigortalara ilişkin usul ve esasların
belirlenmesidir. Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; sigorta şirketlerini, reasürans şirketlerini, sigorta teminatı veren emeklilik
şirketlerini, sigorta aracılarını, bankalar ile özel kanunla kurulmuş ve
kendisine sigorta acenteliği yapma yetkisi tanınan kurumları ve mal ve
hizmete bağlı sunulan sigortalar için ticaret ortamı sağlayan kişi ve
kuruluşları kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 3/6/2007
tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Abonelik sözleşmesi: Belirli mal veya hizmetin
sürekli veya düzenli aralıklarla teminini sağlayan sözleşmeyi, b) Emeklilik şirketi: 28/3/2001
tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi
Kanununa göre kurulan ve bireysel emeklilik sisteminde faaliyet göstermek
üzere emeklilik branşında ruhsat almış şirketi, c) Eser sözleşmesi: Yüklenicinin bir eser meydana
getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstleneceği
sözleşmeyi, ç) Hizmet sözleşmesi: İşçinin, işverene bağımlı
olarak belirli veya belirli olmayan süreyle iş görmeyi ve işverenin de ona
zamana veya yapılan işe göre ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmeyi, d) Kalıcı veri saklayıcısı:
Sigorta ettirenin, sigortalının veya sigortadan faydalanacak kişilerin
gönderdiği ya da kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun
olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve
değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına
imkân veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza
kartı ile Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi üzerinden veya E-Devlet
üzerinden kurulacak yapı ve benzeri her türlü araç veya ortamı, e) Kanun: 3/6/2007 tarihli
ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununu, f) Kurum: Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme
ve Denetleme Kurumunu, g) Mesafeli akdedilen sigorta sözleşmesi: Sigorta
ürünlerinin uzaktan pazarlanmasına yönelik kurulmuş bir sistem çerçevesinde
sigorta şirketi, sigorta teminatı veren emeklilik şirketi veya sigorta
aracısı ile kişilerin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın uzaktan
iletişim aracı kullanılması suretiyle kurulan sözleşmeyi, ğ) Reasürans şirketi: Türkiye’de kurulmuş reasürans şirketi ile yurt dışında kurulmuş reasürans
şirketinin Türkiye’deki teşkilatını, h) Sigorta aracısı: Sigorta acentesi ve sigorta
brokerini, ı) Sigorta ettiren: Sigortacı ile sigorta
sözleşmesi akdederek sigortalının menfaatini sigortacı nezdinde prim ödemek
suretiyle teminat altına alan kişiyi, i) Sigorta şirketi: Türkiye’de kurulmuş sigorta
şirketi ile yurt dışında kurulmuş sigorta şirketinin Türkiye’deki
teşkilatını, j) Uzaktan iletişim aracı: Mektup, katalog,
telefon, faks, radyo, televizyon, elektronik posta mesajı, kısa mesaj,
internet, mobil uygulama, ATM gibi fiziksel olarak karşı karşıya
gelinmeksizin sözleşme kurulmasına imkan veren her
türlü araç veya ortamı, k) Yetkili kuruluşlar: Sigorta şirketini, sigorta
teminatı veren emeklilik şirketini, sigorta aracısını ve bankalar ile özel
kanunla kurulmuş ve kendisine sigorta acenteliği yapma yetkisi tanınan
kurumları, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Sigortacılık Faaliyeti ve Tüketici Lehine Yapılan
Sigorta Sözleşmeleri Başka
faaliyet yasağı MADDE 5 – (1) Kanunun 3 üncü maddesi gereği sigorta
şirketleri, sigortacılık işlemleri ve bunlarla doğrudan bağlantısı bulunan
işler dışında başka işle iştigal edemez. (2) Sigorta şirketleri ile sigorta teminatı veren
emeklilik şirketleri yapmış oldukları sözleşmenin konusu ile bağlantılı
şekilde borçların ifasına yönelik yardımcı hizmet sunmaları durumunda,
sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayanlar, sözleşmenin konusuna dâhil
edilmediği sürece bu hizmetleri kullanma konusunda zorlanamaz. (3) Sigorta şirketleri ile sigorta teminatı veren
emeklilik şirketleri, reasürans sözleşmeleri hariç
olmak üzere akdettiği sigorta sözleşmesinin asli edim borcunu oluşturan
risk taşıma ve riziko gerçekleştiğinde tazminat ödeme borcunu başkasına
devredemez. (4) Reasürans şirketleri hakkında da bu maddedeki
hükümler uygulanır. Sigortacılık
kapsamında değerlendirilemeyecek sözleşme ve faaliyetler MADDE 6 – (1) Hizmet sözleşmesi, eser sözleşmesi veya
abonelik sözleşmesinde olduğu gibi konusu, karşı tarafın zararının
giderilmesi yerine, bedeni veya fikri insan emeği olan ve belli bir ücret
karşılığında iş görmeyi amaçlayan sözleşmeler, sigorta sözleşmesi ve bu
kapsamda yapılan faaliyetler de sigortacılık faaliyeti değildir. (2) 7/11/2013 tarihli ve
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve ilgili ikincil
düzenlemelerine göre ihtiyari garanti kapsamında verilen taahhütler bir
bedel karşılığında yapılıyor olsa bile sigorta sözleşmesi olarak kabul
edilmez. Bu şekilde verilen taahhütler sigorta izlenimini yaratacak söz ve
işaretler ile tanıtılamaz, pazarlanamaz ya da satılamaz. Ancak malın
ve/veya herhangi bir aksamının garanti belgesi kapsamı dışında değişimi,
onarımı, bedel iadesi gibi sigortacılık kapsamındaki risklerden doğan
zararın tazminine yönelik işlemler 7 nci maddenin
birinci fıkrası hükmünce sigortacılık kapsamında değerlendirilecek
faaliyetlerdir. Sigortacılık
kapsamında değerlendirilecek faaliyetler MADDE 7 – (1) Her ne ad altında olursa olsun 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun
1401 inci maddesi kapsamında teminat verilmesine yönelik faaliyetler
sigortacılık faaliyetidir. (2) Sigortacılık faaliyeti, sigorta şirketleri,
sigorta teminatı veren emeklilik şirketleri ve reasürans
şirketleri ile özel kanunları gereği sigortacılık yapan kişi ve kurumlar
tarafından yürütülür. (3) Birinci fıkradaki faaliyetlerin ikinci fıkra
dışındaki kişiler tarafından yürütülmesi, Kanunun 5 inci maddesi gereği
ruhsatsız sigortacılık faaliyeti olup, Kanunun 35 inci maddesi uyarınca
cezai müeyyideye tabidir. Tüketici
lehine yapılan sigorta sözleşmeleri MADDE 8 – (1) Belli bir sözleşme ilişkisine bağlı olarak
tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmelerinde sigorta ettiren, hiçbir
şekilde tüketiciye sigorta teminatının kendisi tarafından verildiğini
gösteren veya bu izlenimi yaratan davranışlarda bulunamaz, tüketici ile
yaptığı sözleşmede de bu yönde ifadelere yer veremez. (2) Sigorta sözleşmesinin yapılmasına esas teşkil
eden sözleşmede; tüketiciye, sigorta teminatının hangi şirket tarafından
verildiği ile rizikonun gerçekleşmesi hâlinde sigorta tazminatının, riski
üstlenen şirket tarafından sigortacılık mevzuatı uyarınca ödeneceği açıkça
belirtilir. Tüketici lehine sigorta sözleşmesi yapan kişiye, şirket ile
yapılan sigorta sözleşmesinin bir örneği verilir ve ilave bilgilere nereden
ulaşılacağı konusunda tüketici bilgilendirilir. (3) Belli bir sözleşme ilişkisine
bağlı olarak tüketici lehine yapılan sigorta sözleşmelerinde, sigorta
ettiren, yaptığı sözleşme karşılığında sigorta şirketinden ya da sigorta
teminatı veren emeklilik şirketinden ücret ya da komisyon veya benzeri
menfaat temin edemeyeceği gibi bu şirketler ile arasındaki herhangi bir
hukuki ilişki nedeniyle, sigorta şirketine ya da sigorta teminatı veren
emeklilik şirketine prim geliri sağlamak amacıyla tüketici lehine sigorta
sözleşmesi akdedemez. (4) Bu madde kapsamında düzenlenen sigorta
sözleşmelerinin bir hizmet paketi içerisinde sigortalıya hediye edilmesi
halinde söz konusu sigorta ürününün prim tutarı herhangi bir ad altında
doğrudan ya da dolaylı olarak tüketiciden tahsil edilemez. Bu primin
herhangi bir ad altında tahsil edilmesi yetkisiz aracılık faaliyeti olup,
Kanunun 35 inci maddesi uyarınca cezai müeyyideye tabidir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Mesafeli Akdedilen Sigorta Sözleşmeleri ile Mal ve
Hizmet Satışı ile Bağlantılı Olarak Sunulan Sigortalar Mesafeli
akdedilen sigorta sözleşmeleri MADDE 9 – (1) Uzaktan iletişim aracı vasıtasıyla mesafeli
sigorta sözleşmesi akdeden ya da akdedilmesine aracılık eden yetkili
kuruluşların gerekli ve yeterli organizasyon ile teknik alt yapıya sahip
olması gerekir. (2) 14/2/2020 tarihli ve
31039 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigorta Sözleşmelerinde
Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik hükümleri, mesafeli akdedilen sigorta
sözleşmeleri hakkında da uygulanır. (3) Mesafeli akdedilen sigorta sözleşmelerinde de
6102 sayılı Kanunun 1424 üncü maddesinde öngörülen poliçe verme yükümlülüğü
devam eder. 6102 sayılı Kanunun 1425 inci maddesine uygun olmak kaydıyla
kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile poliçe verilebilir. (4) Yetkili kuruluşların kendi elektronik ticaret
ortamları hariç olmak üzere mal ve hizmet pazarlaması veya satışı yapılan
elektronik ticaret ortamlarında, 10 uncu maddede sunulan sigortalar hariç
olmak üzere, sigorta şirketi ile sigorta teminatı veren emeklilik
şirketlerinin ürün ve faaliyetleri satışa sunulamaz. Ancak, yetkili
kuruluşlar bu alanlara reklam ve ilan verebilir. (5) Sigortalının uzaktan iletişim aracını bizzat
kullanarak mesafeli sigorta sözleşmesi akdetmesi esastır. Yetkili kuruluş
haricindeki gerçek ve tüzel kişilere ait işyerlerinde, teknik personel
olmayan kişilerce uzaktan iletişim aracı kullanılarak sigorta sözleşmesi
akdedilmesine aracılık edilemez. Bu hükme aykırı davranılması yetkisiz
aracılık faaliyeti olup, Kanunun 35 inci maddesi uyarınca cezai müeyyideye
tabidir. Mal ve
hizmet satışı ile bağlantılı olarak sunulan sigortalar MADDE
10 – (1) Bilgisayar, tablet, cep telefonu ve beyaz eşya
gibi cihazların satışına bağlı olarak elektronik cihaz, makine kırılması ve
hırsızlık sigortası ancak aşağıdaki şartlarda sunulabilir: a) Sigortanın, satılan mal veya hizmetin
tamamlayıcısı olması ve yukarıda sayılan cihazlarla birlikte veya satıştan
sonra aynı cihazla bağlantılı olarak alınması. b) Sigortaya ilişkin yıllık primin, 3.000.-TL’nin
Tüketici Fiyat Endeksinin her yıl sonunda bir
önceki yılın Aralık ayına göre değişimi dikkate alınarak arttırılması ile
hesaplanacak tutarı geçmemesi. c) Uzatılmış garanti teminatı verilen sigortalar
hariç teminat süresinin azami iki yıl olması. (2) Seyahat bileti alım işlemlerinde bilet satışı
ile birlikte veya satıştan sonra aynı biletle bağlantılı olmak kaydıyla
seyahat ile ilgili risklere ilişkin sigorta, yolcu taşımacılığı hizmeti
sunanların kendi internet sayfası ya da mobil uygulaması üzerinden
sunulabilir. (3) Sigorta teminatının, sigorta şirketi veya
sigorta teminatı veren emeklilik şirketleri haricindekiler tarafından
verildiğini gösteren veya bu izlenimi yaratan davranışlarda bulunulamaz.
Sigorta sözleşmesinin yapılmasına dayanak teşkil eden sözleşmede bu yönde
ifadelere yer verilemez. (4) Sigortanın mağazada sunulması halinde, müşteri
tarafından görülebilecek yerlere konulacak görsellerle, elektronik ticaret
ortamında sunulması halinde ise müşterinin erişebileceği bağlantı üzerinden; a) Sigorta teminatının hangi sigorta şirketi ya da
sigorta teminatı veren emeklilik şirketi tarafından verildiği, b) Sigortanın konusu ve kapsamı ile rizikonun
gerçekleşmesi halinde sigorta tazminatının, riski üstlenen sigorta şirketi
ya da sigorta teminatı veren emeklilik şirketi tarafından sigortacılık
mevzuatı uyarınca ödeneceği, c) Sunulan sigortaya ilişkin ilave bilgilere
nereden ulaşılacağı, hakkında açıklamalara yer verilir. (5) Sigorta şirketinin bilgilendirme ve poliçe
verme yükümlülüğü çağrı merkezi veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile
yerine getirilir. (6) Sigorta primi, sigorta şirketine aktarılmak
üzere satılan mal ile birlikte tahsil edilebilir. Bu durumda sigorta
priminin tutarı ödeme belgesinde ayrıca gösterilir. Primin nakit ya da
kambiyo senedi ile ödenmesi halinde sigorta ettirene ayrıca prim tahsilat makbuzu basılı ya da kalıcı veri saklayıcısı
aracılığı ile verilir. Yapılan ödeme sigorta şirketine yapılmış sayılır. (7) Mal ve hizmet satışı ile bağlantılı olarak
sigorta sunanlara ödenecek hizmet bedeli primle bağlantılı olamaz. (8) Yetkili kuruluşlar bu maddenin uygulanması
konusunda gerekli her türlü tedbiri almakla ve tüm bilgi ve belgeleri
denetime hazır bulundurmakla yükümlüdür. (9) Bu madde kapsamında uygulamaya geçilmeden bir
ay önce yetkili kuruluşlar tarafından Kuruma bilgi verilir. Kurum gerekli
gördüğü hallerde idari yaptırım kararı saklı kalmak kaydıyla uygulamada
değişiklik talep edebilir. Prim tahsilatında güvenlik tedbirleri MADDE 11
– (1) Mesafeli akdedilen sigorta
sözleşmelerine ilişkin prim tahsilatında, 23/2/2006
tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununa, 20/6/2013
tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme
Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanuna ve bu kanunların
ikincil düzenlemelerine uygun süreçleri tasarlayarak gerekli ve yeterli
güvenlik tedbirlerini sağlamakla yetkili kuruluşlar yükümlüdür. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik MADDE 12
– (1) 25/4/2014
tarihli ve 28982 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigortacılık Kapsamında
Değerlendirilecek Faaliyetlere, Tüketici Lehine Yapılan Sigorta
Sözleşmeleri ile Mesafeli Akdedilen Sigorta Sözleşmelerine İlişkin
Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. Geçiş
hükmü GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) 12 nci maddeyle yürürlükten kaldırılan Yönetmelik
kapsamında yürütülen iş süreçleri 1/9/2021
tarihine kadar bu Yönetmeliğe uyumlu hale getirilir. Yürürlük MADDE 13
– (1) Bu Yönetmelik yayımı
tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 14
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı
yürütür. | ||
