| 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
|
Şirketin, gönderme emri düzenlemek suretiyle banka üzerinden yapılan ödemelerde aracı hesap olarak 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabını kullanmadığı görülmüştür. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Defter tutma yükümlülüğü” başlıklı 64’üncü maddesinde, her tacirin, ticari defterlerini işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutmak ve bu amaçla defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorunda olduğu belirtilmiştir. 1 Seri No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin “Tekdüzen Hesap Çerçevesi, Hesap Planı ve Hesap Planı Açıklamaları” başlıklı (c) bendinde; 103-Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabının, işletmenin üçüncü kişilere bankalardan çekle veya ödeme emri ile yapacağı ödemeler bu hesapta izleneceği ifade edilmiştir. Bankalardan yapılacak ödemeler veya verilen çekler söz konusu olması halinde ilk önce ilgili hesaba borç 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydı, ilgiliye ödemenin yapıldığının bankadan gelen hesap özeti veya banka mutabakatından anlaşılması durumunda da 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına borç, 102-Bankalar Hesabına alacak kaydı yapılmalıdır. Yapılan incelemede, Şirket tarafından banka üzerinden yapılan ödemelerde gönderme emri düzenlendiği fakat 103 hesabının kullanılmadığı görülmüştür. Kamu idaresi cevabında, ödeme yapılacak kişi/kişilere herhangi bir ödeme emri belgesi verilmediği ve bankaya yazılan ödeme talimatı ile ödemeler gerçekleştirildiği için 103 no.lu hesap kullanılmaksızın doğrudan 102- Bankalar Hesabına alacak kaydı yapıldığı belirtilmiştir. Ancak yukarıda da ifade edildiği üzere, 103 no.lu hesap şirketlerin borçlu olduğu kişi veya işletmelere teslim ettiği çeklerin ve bankaya verilen ödeme emirlerinin izlendiği hesaptır. Ayrıca şirketler tarafından bankaya iletilen çek veya ödeme emri ile fiili ödeme arasında belli bir süre olmaktadır ve bu nedenle 103 hesabı, emir ve ödeme arasında geçen bu sürede kullanılan bir hesaptır. Açıklanan nedenlerle bankaya verilen ödeme, virman ve havale talimatları için 103 hesabının kullanılması mevzuat gereği bir zorunluluktur. Sonuç olarak; Şirkete ait banka hesaplarından herhangi bir para çıkışı olduğunda aracı hesap olarak 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabının kullanılması gerekmektedir. |
