2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
5393 sayılı Kanun’a aykırı olarak Belediye tarafından bedelsiz demirbaş mal verilmek suretiyle bir derneğe ayni yardım yapıldığı görülmüştür. 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun ‘Bütçelerden yardım yapılması’ başlıklı 29’uncu maddesinin birinci fıkrasında; “Gerçek veya tüzel kişilere kanunda veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde dayanağı olmadan kamu kaynağı kullandırılamaz, yardımda bulunulamaz veya menfaat sağlanamaz. Ancak, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin bütçelerinde öngörülmüş olmak kaydıyla; kamu yararı gözetilerek dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri teşekküllere yardım yapılabilir.” hükmü yer almaktadır. Belediyelerin derneklere yardım yapabilmesine ilişkin şartlar 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesinde düzenlenmiştir. Madde hükmüne göre belediyeler; belediye meclisinin kararı üzerine belediyelerin görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda kamu yararına çalışan dernekler ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Aynı maddede ayrıca 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 29’uncu maddesinin birinci fıkrasının belediyeler için uygulanmayacağı da belirtilmiştir. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; belediyeler sadece bir ortak hizmet projesi kapsamında derneklere yardım edebilmekte; ancak söz konusu yardım derneğe nakdi para, taşınır veya taşınmaz mal verilmesi şeklinde değil, belediye meclisi kararı doğrultusunda yapılacak projenin giderlerinin karşılanmasına yönelik olmaktadır. Yani belediye meclisince alınacak karar ve karşılıklı protokole dayanılarak belediyelerin görev ve sorumlulukları içine giren ortak hizmet projesi gerçekleştirilecek, bu kapsamda da yükümlülük ve üstlenilen görevlerin net bir şekilde belirtilmesi koşuluyla derneğe yardım ve destek sağlanabilecektir. Yapılan incelemede; Kurumun 2021 yılında herhangi bir belediye meclisi kararı ve ortak hizmet projesi olmaksızın … Derneği’ne toplantı masaları, çalışma koltukları, sehpa vb. kalemlerden oluşan muhtelif demirbaş mal yardımında bulunduğu görülmüştür. Ancak yukarıda da belirtildiği üzere 5393 sayılı Kanun, belediyelerin derneklerle sadece ortak hizmet projesi gerçekleştirilebileceğini bunun dışında derneklere doğrudan ayni veya nakdi yardımda bulunulamayacağını belirtmektedir. Bu itibarla, dernek veya vakıflarla ilişkilerin mevzuat hükümlerine uygun yürütülmesi; kaynak aktarımı, malzeme temini gibi işlemlerin ortak hizmet projesine dayandırılarak gerçekleştirilmesi bunun dışında kaynak aktarılmamalıdır. Kamu idaresi cevabında, dernek veya vakıflarla ilişkilerin mevzuat hükümlerine uygun yürütüleceği belirtilmiştir. |
İlgili sorular:
– Belediyeler derneklere ayni yardım yapabilir mi? Şartları nelerdir?
Belediyeler, derneklere ayni yardımları bir ortak hizmet projesi kapsamında yapabilmektedir. Belediye ile dernek arasında 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesi kapsamında ortak hizmet projesi bulunmaması durumunda ayni yardım yapılabilmesi mümkün değildir. Ayrıca, yapılacak ayni yardımın ortak hizmet projesi ile ilgili olması gerekmektedir.