| 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
|
Belediyenin Emlak İstimlak Müdürlüğüne tahsis edilen ödenekleri aşan tutarlarda harcama yapıldığı görülmüştür. Kamu idarelerinin, bütçelerinde yer alan ödeneklerin üzerinde harcama yapmaması gerekmektedir. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Ödeneklerin Kullanılması” başlıklı 20’nci maddesinde; “Kamu idareleri, bütçelerinde yer alan ödeneklerin üzerinde harcama yapamaz. Bütçeyle verilen ödenekler, tahsis edildikleri amaçlar doğrultusunda yılı içinde yaptırılan iş, satın alınan mal ve hizmetler ile diğer giderlerin karşılanmasında kullanılır. Ancak, ait olduğu malî yılda ödenemeyen ve emanet hesabına alınamayan zamanaşımına uğramamış geçen yıllar borçları ile ilama bağlı borçlar, ilgili kamu idaresinin cari yıl bütçesinden ödenir.” “Harcama yetkisi ve yetkilisi” başlıklı 31’inci maddesinde; “(…) Harcama yetkilileri bütçede öngörülen ödenekleri kadar, ödenek gönderme belgesiyle kendisine ödenek verilen harcama yetkilileri ise tahsis edilen ödenek tutarında harcama yapabilir.”, “Ödenek Üstü Harcama” başlıklı 70’inci maddesinde; “Kamu zararı oluşturmamakla birlikte bütçelere, ayrıntılı harcama programlarına, serbest bırakma oranlarına aykırı olarak veya ödenek gönderme belgelerindeki ödenek miktarını aşan harcama talimatı veren harcama yetkililerine, her türlü aylık, ödenek, zam ve tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemeler toplamının iki katı tutarına kadar para cezası verilir.” denilmektedir. Mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere, ödeneği olmadan harcama yapılamayacağı gibi ödenek miktarını aşan harcamaları yapanlar hakkında da para cezası uygulaması yapılacaktır. Ancak, Belediyenin 01.01.2021-31.12.2021 tarihleri arası kesin hesap cetveli incelendiğinde, dönem içerisinde toplam 10.384.804,44 TL tutarındaki harcamayı ödeneği olmadan yaptığı tespit edilmiştir. Bu harcamalar 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun izin verdiği istisna harcamalar kapsamında da yer almamaktadır. Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Bütçe” başlıklı 5’inci maddesinde; “İl özel idaresi, belediye, bağlı idare ve birliklerin bütçesi, mali yıl içindeki gelir ve gider tahminlerini gösteren, gelirlerin toplanmasına ve harcamaların yapılmasına izin veren bir meclis kararıdır.” denilmektedir. “Bütçe denkliğinin sağlanması” başlıklı 19’uncu maddesinde ise; “(1) Bütçe denkliğinin sağlanmasında bütçe gelirleri esas alınır. Gelirlerin giderleri karşılamaması halinde aradaki fark, ilk olarak gider bütçesinde öngörülen tertiplerden indirim yapılması ya da yeni gelir kaynakları bulunması suretiyle giderilmeye çalışılır. Buna rağmen denklik sağlanamamış ise, borçlanma yoluna gidilerek veya varsa önceki yıldan nakit devri yoluyla bütçe denkliği sağlanır.” denilmekle denk bütçe prensibinin, tahsil olunacağı öngörülen gelirlere göre sağlanması öngörülmüş, yine aynı Yönetmelik’in “Ödenek kullanımı” başlıklı 35’inci maddesinde; “(1) Hizmetlerin önceliği ve mevcut nakit durumu gibi gerekçelerle ayrıntılı harcama ve finansman programları gözetilerek, mali hizmetler biriminin görüşleri alınarak üst yönetici tarafından ödenek kullanımına ilişkin ilkeler belirlenebilir.” denilerek ödeneklerin kullanımında idarenin imkânlarına göre tedbirler alınabilmesine olanak tanınmıştır. Bahse konu durumda Belediye, Meclis tarafından bütçe ile verilen harcama izni dışına çıkarak ödenek miktarını aşan harcamalar yapmıştır. Belediyenin yıl içerisinde ödeneksiz harcamada bulunması meclis tarafından bütçe ile verilen harcama yetkisini aşmak anlamına gelmektedir ve yukarıda açıklandığı üzere 5018 sayılı Kanun ve Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir. |
