2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesinin (b) bendi kapsamında yaptırılan iki mal ve hizmet alım işinde yaptırılacak iş için aranan teknik özelliklerin teknik şartnamelerde rekabeti ve eşit muameleyi engelleyecek nitelikte belirlendiği görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde;

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” denilmektedir.

4734 sayılı Kanun’un “Doğrudan temin” başlıklı 22’nci maddesi, bu maddede belirtilen hallerde ihtiyaçların ilan yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temini usulü yapılabileceğini belirtmiştir: Belirtilen hallerden birisi de Kanun’un 22’nci maddesinin (b) bendinde; “Sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması” olarak belirtilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesine dayanılarak hazırlanan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde;

“İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.”

“(…) Teknik şartnamede(.) Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez. ” hükmü yer almaktadır.

15.03.2021 tarihli ve 442.000 TL tutarlı “Zağanos Paşa Meydanında Sergilenmek Üzere Sanat Eserleri Alımı” ve 30.04.2021 tarihli ve 304.684.083 TL tutarlı “Çamlık Kültür Tepesi Tesislerinde Yer Alan Kütüphanenin Beden Duvarları İçin Duvar Kaplama Hizmet Alımı” işlerinin “sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması” gerekçesi ile Kanun’un 22’nci maddesinin (b) bendi kapsamında yapıldığı görülmüş olup, anılan işlere ait teknik şartnameleri incelendiğinde; teknik şartnamelerde belirli bir patent sahibinin patentinin isminin ve özelliklerinin sayıldığı ve bu suretle rekabeti ve eşit muameleyi engelleyecek şekilde belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verildiği tespit edilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereğince mal ve hizmet alım işlerine ilişkin teknik şartnamelerin rekabeti ve eşit muameleyi sağlayacak nitelikte hazırlanması gerekmektedir.