2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
Şirketin otopark ve oto yıkama yerine ilişkin aylık 25.000 TL+KDV kira gelirinin, müstecirin başvurusu üzerine yeterli araştırma yapılmadan “Koranavirüs Önlemleri” kapsamında 2021 yılının ilk 6 ayında kira alınmayacak işyerleri kapsamına alındığı tespit edilmiştir. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün 2020/27 nolu genelgesi incelendiğinde, “…………Bu çerçevede koranavirüs salgını kaynaklı zorlayıcı sebepler gerekçesiyle; yerel yönetimler ve bağlı kuruluşları ile bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri ve bunların sermayesinin yarısından fazlasına doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak birlikte veya ayrı ayrı sahip oldukları şirketlerin mülkiyetinde veya tasarrufunda olan taşınmazlarına ilişkin olarak irtifak hakkı, kiralama ve benzeri kullanımdan kaynaklanan ve ilgili mevzuatınca ödenmesi gereken bedellerin veya tutarların; a) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından alınan önlemler sonucunda veya pandemi süresine bağlı olarak faaliyetlerinde azalma meydana gelen işyerlerinden tahsil edilecek sözü edilen bedellere ilişkin olarak idarece yapılacak değerlendirme sonucunda indirim veya erteleme yönünde karar alınabileceği; b) (a) bendinde sebepler sonucunda faaliyetleri durdurulan veya faaliyete bulunamayan işletmelerden faaliyette bulunmadığı döneme ilişkin olarak sözü edilen bedellerin tahsil edilmemesi, ayrıca bu süreler kadar sözleşme sürelerinin uzatılması, c) Peşin ödeme yapılan iş yerlerinde bu sürece isabet eden ödemeler (a) ve (b) bentleri uyarınca gerekli indirim, erteleme ve süre uzatımı yapılabileceği ………..” denilmektedir. Genelgede, pandemi nedeniyle faaliyetleri azalan iş yerlerinden alınacak kira bedellerinin yapılacak değerlendirmeye göre indirilebileceği ya da ertelenebileceği, faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunamayan işletmelerden ise bu döneme ilişkin kira bedellerinin tahsil edilmeyerek, sözleşme sürelerinin uzatılabileceği belirtilmektedir. Ankara Büyükşehir Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğünün 17.12.2020 tarihli ve 2020/21 sayılı Genelgesinde, Bakanlık tarafından yayımlanan genelgedeki hususlara ilişkin somut belirlemelerin yapıldığı görülmektedir. İlgili Genelgede; “………..Yapılan değerlendirmede Belediyemiz ve bağlı idarelerimiz ile bunların sermayesinin yarısından fazlasına doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak birlikte veya ayrı ayrı sahip oldukları iştiraklerimizin mülkiyetinde veya tasarrufunda olan taşınmazların irtifak hakkı, kiralama ve benzeri kullanımdan kaynaklanan ve ilgili mevzuatınca ödenmesi gereken bedeller ve tutarlarla ilgili olarak; a) Kiralanan bütün işyerlerini kapsayacak şekilde 2021 yılında kira artışı yapılmaması, daha önceden yapılıp 2021 yılına sarkan kira artışları olması halinde bunların Ocak 2021 ayından başlamak üzere zamsız oranlar üzerinden devam ettirilmesi, peşin ödeme yapılmış kiralardan fazla ödeme olarak tespit edilen tutarlardan 2021 yılına ait olan kısmının ödenecek kiralardan mahsup edilmesi, b) 2021 Yılının ilk altı ayına ait kiraların Temmuz 2021 ayından başlamak üzere yılın geri kalanında herhangi bir faiz uygulanmaksızın eşit taksitler halinde alınması c) Kiraya verilen yerlerden kamu kurum ve kuruluşları tarafından alınan tedbirler kapsamında faaliyetleri tamamen durdurulan veya faaliyette bulunamayan işyerlerinin tespit edilerek bu işyerlerinden 2021 yılının ilk altı ayında kira alınmaması…….” hususları belirlenmiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Şirkete gönderilen genelgede, alınan tedbirler kapsamında faaliyetleri tamamen durdurulan veya faaliyette bulunamayan işyerlerinden 2021 yılının ilk altı ayında kira alınmaması gerektiği, diğer işyerlerinden de ilk altı aylık kiranın yılın ikinci yarısından itibaren eşit taksitler halinde alınması gerektiği belirtilmektedir. Müstecir firmanın Şirkete yazdığı 11.03.2021 tarihli dilekçesinde, “Şirketimizce tüm sorumluklar yerine getirilmesine 14.01.2021 tarihinde ruhsat başvurusunda bulunulmasına rağmen ilgili kurumlar pandemi döneminde alınan tedbirler nedeniyle gerekli incelememeleri yapamamış ve işlemleri başlatamamıştır. Dolayısıyla pandemi döneminin olumsuz etkileri şirketimizce hissedilmiş ve hissedilmeye devam edilmektedir” demektedir. İlgili dilekçe üzerine Şirket 29.03.2021 tarih ve 858 sayılı Yönetim Kurulu toplantısında, pandemi önlemleri sebebiyle faaliyette bulunamadığı anlaşılan başvuru sahibi kiracı için 2021 yılı ilk altı ayında kira alınmamasına karar verilmiştir. Yapılan incelemede, yüklenici firmanın ruhsat başvurusunu ne zaman gerçekleştirdiği ve bu başvurunun ne zaman sonuçlandığı, öncesinde faaliyette bulunup bulunmadığına ilişkin herhangi bir bilgi/belge bulunmamaktadır. Bakanlık tarafından yayımlanan genelgede de, faaliyetleri durdurulan veya faaliyete bulunamayan işletmelerden faaliyette bulunmadığı döneme ilişkin bedellerin tahsil edilmemesi belirtildiğinden, müstecirin faaliyette olmadığı döneme ilişkin bilgi/belgenin temin edilerek, bu bilgi/belgeye göre işlem yapılması önem arz etmektedir. Şirket yetkilileri, 06.05.2022 tarih ve 896 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile müstecirden alınmayan kira bedellerinin, 2021 yılı ikinci altıncı ayı itibariyle eşit taksitler halinde ödenmesi gerektiği hususunu dikkate alarak, temerrüde düşüldüğü tarihten itibaren kiranın faizi ile tahsil edilmesi amacıyla müstecire bildirimde bulunulduğunu, müstecir tarafından 10 günlük ödeme süresi içinde kira alacağının ödenmemesi durumunda icra yoluyla tahsile gidileceğini ifade etmektedir. Yönetim Kurulu Kararı sonrasında, müstecire 17.05.2022 tarihinde alınmayan kira alacakları ile bu alacaklara ilişkin gecikme faizini içeren 118.562,14 TL tutarında fatura kesildiği ve noter kanalıyla 18.05.2022 tarih ve 05882 yevmiye numaralı ihtarname gönderildiği tarafımıza sunulan belgelerden anlaşılmaktadır. |