| 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
|
Belediye tarafından alınan ve bedeli ödenen alımlardan 191- İndirilecek KDV hesabına kaydedilmemesi gerekenlerin bu hesaba kaydedilerek hatalı işlem yapıldığı görülmüştür. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 8/1-a maddesinde mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanların katma değer vergisi mükellefi olacağı, 1/3-g maddesi uyarınca genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınaî, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin vergiye tabi tutulacağı, “Vergi İndirimi” başlıklı 29/1’inci maddesi gereğince bunların yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanun’da aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler sırasında hesaplanan katma değer vergisini indirebileceği belirtilmiştir. Söz konusu hükümler dikkate alındığında belediyelerin ticari, sınaî, zirai ve mesleki nitelikte olmayan teslim ve hizmetleri vergiye tabi tutulmamalı ve indirilmemelidir. Aynı Kanun’un 30/a maddesinin (b) fıkrasına göre, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün değildir. İndirim hakkını kullanırken Kanun’un 33’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Bu Kanuna göre indirim hakkı tanınan işlemlerle indirim hakkı tanınmayan işlemlerin bir arada yapılması halinde, fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin ancak indirim hakkı tanınan işlemlere isabet eden kısmı indirim konusu yapılır” şeklindeki düzenlemenin de dikkate alınması gereklidir. Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, belediyenin ihtiyaçları için satın aldığı mal ve hizmetlere ilişkin ödediği KDV’nin, Kanun’un 29, 30/a ve 33’üncü maddeleri uyarınca hesaplanan KDV’den indirilmesi söz konusu değildir. 27.05.2016 tarih ve 29724 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nde 191- İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabı anlatılmıştır. Yönetmeliği’n 153’üncü maddesinde bu hesabın indirim hakkı doğuran katma değer vergisinin izlenmesi için kullanılacağı, 154’üncü maddesinde ise kurumların katma değer vergisi tahsilatı yaptıkları faaliyetleri ile ilgili mal ve hizmet alımları nedeniyle yapılan giderin borç tarafına kaydedileceği belirtilmiştir. Belediye tarafından 5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre ticari, sınaî, zirai ve mesleki nitelikte olmayan kamu hizmetleri dolayısıyla yapılan teslim ve hizmetlere ait yüklenilen katma değer vergisi indirim konusuna girmemektedir. Belediye su, otobüs vs. teslimlerinde olduğu gibi kamu hizmeti mahiyetindeki bazı teslimleri ticari kapsamda değerlendirerek bu amaçla yüklendiği KDV’yi indirim konusu yapabilecektir. Kamu İdaresi cevabında, yılı içerisinde yapılan denetim sonrasındaki süreçte su ve kanalizasyon hizmetlerini sunan birimler haricinde, 191 İndirilecek KDV hesabının kullanılmadığını belirtmişse de, önceki süreçte yapılan kayıtlar 2021 yılı mali tablolarında hataya sebebiyet vermektedir. Belediyelerin görev alanı içindeki hizmetlerine yönelik yaptığı harcamaları ile ticari kapsamdaki harcamalarının birbirinden ayrılarak görev alanlarına giren harcamaları nedeniyle yüklenilen katma değer vergilerinin indirim konusu yapılmaması, bunun bir maliyet unsuru olarak gider ya da ilgili varlık hesabının maliyetine eklemesi gerekir. |
