2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları

Mal ve hizmet alımları ile yapım işleri sözleşmelerine dayanılarak girişilen taahhütlerin bir kısmı için taahhüt hesaplarının kullanılmadığı, bir kısmı için ise kullanılan taahhüt hesaplarının Katma Değer Vergisi (KDV) dahil bedel dikkate alınmak suretiyle muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 920-Gider Taahhütleri Hesabı ile ilgili “Hesabın niteliği” başlıklı 450’nci maddesinde; taahhüt hesaplarının, yılı için geçerli sözleşmeler ile ertesi mali yıl veya yıllarda geçerli olmak üzere yapılan sözleşmelere dayanılarak girişilen ve mevzuatı gereğince bunlara ilave edilen taahhüt tutarları ile bunlardan yerine getirilenler veya feshedilenlerin, sözleşme fiyatlarıyla izlenmesi için kullanılacağı belirtilmektedir.

Yönetmeliğin 449’uncu maddesinde, girişilen herhangi bir taahhüde ilişkin bilginin sözleşmenin imzalanmasından itibaren en geç üç iş günü içinde ilgili harcama birimi tarafından muhasebe birimine bildirilmesi gerektiği; “Hesabın işleyişi” ile ilgili 451’inci maddesinde ise muhasebe birimine bildirilen taahhüt tutarları ile bunlara ilave edilen her türlü taahhüt artışının muhasebe birimi tarafından 920-Gider Taahhütleri Hesabının borcuna karşılık 921-Gider Taahhütleri Karşılığı Hesabının alacağına kaydedilmek suretiyle ilgili hesaplarda izleneceği ifade edilmiştir.

Belediye bütçesinde önemli yer tutan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin cari yıl ve izleyen yıllar için verilen taahhütlerin sözleşmenin yapıldığı tarihte KDV hariç sözleşmede yer alan fiyatlar ile nazım hesaplarında muhasebeleştirilmesi gerekmektedir. Taahhüt hesaplarının kullanılmaması, kurum bütçesi hazırlanması sırasında söz konusu yüklenimler için ödenek ayrılmasında ve bu ödeneğin söz konusu ödemelere saklanmasında aksaklıklar meydana getirebilecektir.

Yapılan incelemelerde Belediye tarafından yıl içerisinde girişilen taahhütlerin büyük bir kısmı için taahhüt hesaplarının kullanılmadığı, kalan diğer kısım için kullanılan taahhüt hesaplarının ise sözleşme fiyatlarına katma değer vergisi dâhil edilerek muhasebeleştirildiği tespit edilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar çerçevesinde yılı için geçerli sözleşmeler ile ertesi mali yıl veya yıllarda geçerli olmak üzere yapılan sözleşmelere dayanılarak girişilen taahhütlerin 920 ve 921 no’lu ilgili taahhüt hesaplarında izlenmesi, taahhüt hesaplarında izlenen söz konusu tutarların ise katma değer vergisi hariç sözleşme fiyatlarıyla muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında sözleşmelere dayanılarak girişilen taahhütlerin 920 ve 921 no’lu ilgili taahhüt hesaplarında izlenerek muhasebeleştirilmesine dikkat edileceği belirtilmiştir.