| 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
|
Belediye Meclisince, kurulacak ihtisas komisyonu ve üye sayısı belirlenmeden ihtisas komisyonlarına doğrudan üye seçimi yapıldığı, bu komisyonların görev alanları ve çalışma usul esaslarına ilişkin düzenlemeler yapılmadığı ve aynı konu hakkında toplantıların müşterek yapılarak komisyon üyelerinin tamamına huzur hakkı ödendiği görülmüştür. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir Belediye Meclisi” başlıklı 12’nci maddesinin son fıkrasında büyükşehir ilçe belediye meclisleri ile bunların çalışma usul ve esaslarına ilişkin diğer hususlarda Belediye Kanunu hükümleri uygulanacağı belirtilmiştir. 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Meclisin Görev ve Yetkileri” başlıklı 18’inci maddesinin (k) bendinde; Meclisin görev ve yetkileri arasında ihtisas komisyonları üyelerini seçmek sayılmıştır. Aynı Kanun’un “İhtisas Komisyonları” başlıklı 24’üncü maddesinde ise ihtisas komisyonlarına ilişkin düzenleme yapılmış olup, ihtisas komisyonlarının görev alanına giren işlerin bu komisyonlarda görüşüldükten sonra belediye meclisinde karara bağlanması gerektiği hüküm altına alınmıştır. Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği’nin “İhtisas Komisyonlarının Oluşumu” başlıklı 21’nci maddesinde meclisin; görev süresi bir yılı geçmemek üzere, nispi çoğunlukla en az üç, en çok beş üyeden oluşan ihtisas komisyonları kurabileceği, komisyonlara üye seçiminden önce kurulacak komisyonu ve üye sayısını belirleyeceği belirtilmiştir. Anılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği’ne göre meclis tarafından komisyonlara üye seçiminden önce hangi komisyonların kurulacağına ve seçilecek üye sayısına ilişkin karar alınması gerektiği; ihtisas komisyonlarının görev alanına giren işlerin bu komisyonlarda görüşüldükten sonra belediye meclisinde karara bağlanacağı; kanun koyucunun komisyonları ihtisas olarak nitelendirmiş olmasından bu komisyonların kuruluşlarındaki esas amacın uzmanlığa ihtiyaç duyulan ve meclise katkı sağlayacak alanlarda yazacakları raporlar olduğu anlaşılmaktadır. Ancak yapılan incelemelerde, Seyhan Belediye Meclisince hangi ihtisas komisyonlarının kurulacağına ve seçilecek üye sayısına ilişkin karar alınmadan komisyonlara doğrudan üye seçimi yapıldığı; ihtisas komisyonlarının görev alanlarının belirlenmediği ve çalışma esasları hakkında herhangi bir düzenleme yapılmadığı ve aynı konu hakkında toplantıların müşterek yapılarak komisyon üyelerinin tamamına huzur hakkı ödendiği tespit edilmiştir. Seyhan Belediye Meclisi İhtisas Komisyonları incelendiğinde, Başkan hariç 45 kişiden oluşan Belediye Meclisi üyeleri arasından 24 adet ihtisas komisyonuna 45 üyenin seçiminin yapıldığı, söz konusu 24 adet ihtisas komisyonunun iki gruba ayrıldığı, imar komisyonunun her iki grupta da yer aldığı ve bir konunun 12 farklı ihtisas komisyonunu içeren I. Grup veya II. Grup müşterek ihtisas komisyonlarına havale edilerek komisyon üyelerinin tamamına huzur hakkı ödendiği anlaşılmıştır. 2021 yılı içerisinde ise söz konusu komisyonlara toplam 6 adet farklı konu havale edilmiştir. İhtisas komisyonlarının kuruluşlarındaki esas gaye meclisin kendi görev alanına giren konularda uzmanlığa ve ön çalışmaya ihtiyaç duyulan alanlarda çalışmalar yapılması, sonuçlarının raporlanarak meclis çalışmalarının daha etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesinin sağlanmasıdır. Bunun için her bir komisyonun kuruluş gerekçesi ve çalışma usulünün belirlenerek bu amacın en iyi şekilde gerçeklemesine yönelik bir çalışma ortamı oluşturulmalıdır. Kamu idaresi tarafından, bulgu konusu tespite uygun olarak İhtisas Komisyonlarına üye seçimi yapılmadan önce kurulacak komisyonların isimleri ve bu komisyonlara üye sayılarının belirleneceği ifade edilmektedir. Diğer taraftan, farklı ihtisas komisyonlarının görev alanına giren işlerle ilgili toplantıların müşterek yapılması ile ilgili olarak belediye meclisi tarafından mecliste görüşülen konuların ilgili komisyonlara havale edildiği ifade edilmesine rağmen, meclis toplantı tutanaklarından 2021 yılı içinde toplamda 6 adet farklı konu üzerinden tüm toplantıların müşterek yapıldığı, ilgili ihtisas komisyonları tarafından ayrıca görüşülmediği tespit edilmiş olup, toplantıların 5393 sayılı Kanun’un “İhtisas Komisyonları” başlıklı 24’üncü maddesine ve ihtisas komisyonlarının kuruluşundaki esas gayeye aykırı olarak yapıldığı değerlendirilmektedir. Sonuç olarak, Seyhan Belediyesi Meclisince ihtisas komisyonlarına üye seçimi yapılmadan önce kurulacak komisyonlarının ve üye sayılarının belirlenmesi; bu komisyonların görev tanımlarının yapılarak sevk edilecek konuların görev alanlarıyla ilgili komisyona havale edilmesi ve farklı ihtisas komisyonlarının görev alanlarına giren konularda toplantıların müşterek yapılmaması gerekmektedir. |
