| 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
|
İl genelinde ASKİ bünyesi dışında özel vidanjör hizmeti verenlerle ilgili etkili bir çalışmanın yapılmadığı görülmüştür. 2560 sayılı İSKİ Kanunu’nun 2’nci maddesinde Bölge içindeki su kaynaklarının, deniz, göl, akarsu kıyılarının ve yeraltı sularının kullanılmış sularla ve endüstri artıkları ile kirletilmesini, bu kaynaklarda suların kaybına veya azalmasına yol açacak tesis kurulmasını ve bu tür faaliyetlerde bulunulmasını önlemek, bu konuda her türlü teknik, idari ve hukuki tedbiri almak su ve kanalizasyon idaresinin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır. Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Tarifeler ve Abone Hizmetleri Yönetmeliği’nin “Su ve kanalizasyon durum belgesi bedeli, vidanjör hizmet bedeli sanayi tesislerinden alınacak evsel atıksu bertaraf bedeli, su ve kanal imalat yetki belgesi ve özel vidanjör izin belgesi” başlıklı 14’üncü maddesinde; İdare dışında atıksu nakli amacıyla faaliyette bulunan vidanjör ve benzeri araçların işlemleri idareden alınacak bir Özel Vidanjör İzin Belgesi ile gerçekleştirileceği, bu izin belgesi ile faaliyetlere devam etmek isteyenler izin belgesini yenilemek zorunda oldukları, alınacak bu izin belgesine ilişkin idareye ödenmesi gereken bedel ve bedelin tespitinde uygulanacak usul ve esasların Yönetim Kurul’unca belirleneceği, bu izin belgesine göre faaliyette bulunanların çektikleri atıksuları, Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmeliği ile ASKİ Havza Koruma Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak idarenin belirleyeceği yerlere deşarj etmek zorunda olduğu kurala bağlanmıştır. Ankara ili sınırları içerisinde su ve kanalizasyon işlerinden 1. derecede sorumlu idaresi ASKİ Genel Müdürlüğüdür. ASKİ Genel Müdürlüğünce il genelinde özel olarak vidanjör hizmeti veren şahıslarla ilgili herhangi bir takibin, Ankara ilinde kaç adet çalışan özel vidanjörün varlığıyla ilgili çalışmanın, vidanjör izin belgesi verilmesi gibi işlemlerin yapılmadığı, bu durumun; özel vidanjörlerin atık suları, içme suyu havzalarına veya çevreye zarar verebilecek başka alanlara boşaltarak insan sağlığına olumsuz etki oluşturabileceği değerlendirilmiştir. Kaldı ki 2020 yılı içerisinde ASKİ bünyesi dışında hizmet veren şahıslara ait özel bir vidanjörle mera çayına illegal dökülen atığın temizlenmesi için KDV hariç 1.250.000,00 TL bedel ile hizmet alımı gerçekleştirilmiştir. Her ne kadar ilgili bakanlık ile koordineli çalışma ile failler bulunmuş ve yapılan harcamaların rücu süreci başlatılmış olsa da vidanjör takip sisteminin olmasıyla benzer olumsuz örneklerin önüne hızla geçilecek ve telafisi imkansız zararların engellenmesi sağlanmış olacaktır. Söz konusu kaçak dökümler için katlanılan maliyetlerin, faaliyet giderlerini, faaliyet giderlerinin de m3 su bedelini arttıracacağından şüphe yoktur. Bunun yanında 12.11.2020 tarih ve 299 sayılı Yönetim Kurulu kararıyla 2021 yılına ilişkin belirlenen tarife cetvelinde özel vidanjör izin belgesi bedeli ve özel vidanjör atıksu döküm bedeli adı altında tarifeler belirtilmiş fakat ASKİ’nin bünyesinde olmayan il genelindeki özel vidanjörlerle ilgili takip sistemi olmadığından bu konuda 2021 yılı içerisinde herhangi bir gelir elde etmediği görülmüştür. Bulguya verilen cevapta, İdarenin kendi bünyesinde bulunan vidanjörlere ilişkin açıklama yapılmıştır. Oysa bulguda ASKİ bünyesi dışında hizmet veren özel vidanjörlere ilişkin tespitler bulunmaktadır. Dolayısyla verilen cevabın, buguda belirtilen tespitleri karşılamadığı görülmüştür. Sonuç olarak, İSKİ Kanunu ve idarenin çıkarmış olduğu yönetmelikler gereği il genelinde faaliyette olan ASKİ bünyesi dışındaki tüm vidanjörlerin hangi bölgede görev yaptığı, kim tarafından çalıştırıldığı, plakaları, sızdırmazlık kontrolleri, izin belgesi ve atık suyun nereye deşarj edildiğini kontrol edebilecek bir takip sistemi bilgilerini de içeren bir vidanjör bilgi sisteminin oluşturulması gerekmektedir. |
