2021 yılı Sayıştay Denetim Raporları |
Ambalaj atıklarının toplanması ve değerlendirilmesine ilişkin belediyenin sahip olduğu imtiyaz hakkının 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre ihale yapılmaksızın ve herhangi bir bedel alınmaksızın protokolle özel bir firmaya verildiği görülmüştür. 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin yetkileri ve imtiyazları” başlıklı 15’inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca, katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak belediyenin yetki ve imtiyazları arasındadır. Belediyeler, Kanun’la verilen bu görevi kendileri gerçekleştirebileceği gibi sözleşme imzaladıkları çevre lisanslı veya geçici faaliyet belgeli toplama ve ayırma tesisleri aracılığıyla da yerine getirebilmektedir. Bu durumda sözleşme imzalanan tesisler katı atıkların toplanmasını ve ayrıştırılmasını sağlarken geri kazanım yolu ile gelir elde etmiş olmaktadırlar. 2886 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesine göre, genel bütçeye dâhil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütüleceği belirtilmiştir. Bu kapsamda, aynı zamanda gelir getirici bir faaliyet olan ambalaj atıklarının toplanması ve değerlendirilmesi işinin 2886 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde ihale yoluyla yapılması gerekmektedir. Ancak yapılan incelemede, Seyhan Belediyesi ile özel bir firma arasında ambalaj atıklarının toplanması ve değerlendirilmesine ilişkin olarak 11.08.2014 tarihinde bir Protokol imzalandığı, 12.08.2017 tarihinde ise söz konusu Protokol’ün yürürlüğünün 5 yıl süreyle uzatıldığı ve söz konusu Protokoller’de belediyeye gelir sağlayacak herhangi bir hükme yer verilmediği tespit edilmiştir. Kamu idaresince, ambalaj atıklarının toplanması işinin 12.08.2022 tarihine kadar geçerliliği bulunan protokol kapsamında yapıldığı, ilçe sınırlarında sürdürülebilir bir atık yönetimi için yapılacak olan ihalenin hazırlıklarının devam ettiği ifade edilmiştir. Sonuç olarak, gelir getirici bir faaliyet olan ambalaj atıklarının toplanması ve değerlendirilmesine ilişkin belediyenin sahip olduğu imtiyaz hakkının 2886 sayılı Kanuna göre ihale yapılmak suretiyle devredilmesi gerekmektedir. |